Vaat Edilmiş Topraklara Saldıran İmparatorluklar
KUZEYDEKİ İsrail krallığının başkenti Samiriye MÖ 740’ta Asurlular tarafından fethedildi. Böylece İsrailoğulları zalim bir imparatorluğun eline düştü. Asur ülkesi, Mezopotamya düzlüklerinin kuzey ucunda, Bereketli Hilal’in büyük ırmaklarından biri olan Dicle’nin yakınlarında kurulmuştu. Asur’un başlıca kentleri Ninive ve Kalah’ı Nimrod kurmuştu. (Tk 10:8-12) III. Şalmanezer’in zamanında batıya doğru yayılan Asur, kuzey İsrail’e ve sulak, verimli Suriye topraklarına doğru genişledi.
Asur, Mukaddes Kitapta adı geçen Kral III. Tiglat-pileser’in (Pul) yönetimi altındayken, İsrail’e baskı yapmaya başladı. Bu kralın askeri seferleri güneydeki Yahuda’yı bile etkiledi. (II. Kı 15:19; 16:5-18) Asur’un taşkın “suları” zamanla Yahuda’yı da kaplayarak sonunda başkenti Yeruşalim’e ulaştı.—İş 8:5-8.
MÖ 732’de Asur Kralı Sanherib Yahuda’yı istila etti. (II. Kı 18:13, 14) Şefela ovasında stratejik bir konumda bulunan Lakiş de dahil, tam 46 Yahuda şehrini ele geçirip yağmaladı. Asur’un, ordularıyla Yahuda’nın başkenti Yeruşalim’in çevresinden dolaşarak güneybatıya nereden geçtiği haritadan görülebilir. Sanherib kendi tarihsel kayıtlarında, Hezekiel’i “kafesteki bir kuş gibi” tutmasıyla övünüyordu; ne var ki aynı kayıtlar, Tanrı’nın meleği tarafından öldürülen Sanherib’in askerlerinden hiç söz etmiyor.—II. Kı 18:17-36; 19:35-37.
Asur İmparatorluğu’nun günleri sayılıydı. Bugün İran toprakları olan dağlık bölgedeki Medler, Asur ordusunun kalan kısmıyla savaşmaya başladı. Bu durum, Asur’un dikkatini isyan etmeye başlayan batı bölgelerinden başka yöne çekti. Bu sırada Babilliler giderek güçleniyorlardı; öyle ki, Aşur şehrini bile ele geçirdiler. ‘Kanlı şehir’ Ninive, Babilliler, Medler ve Karadeniz’in kuzeyinden gelen savaşçı İskitlerden oluşan ittifak kuvvetleri tarafından MÖ 632’de düşürüldü. Böylece Nahum ve Tsefanya’nın peygamberlikleri yerine gelmiş oldu.—Na 3:1; Tsf 2:13.
Asur’un saltanatı Harran’da sona erdi. Kararlı Babil güçlerinin saldırısına uğrayan Asurlular, Mısır’dan yardım gelene kadar dayanmaya çalıştı. Fakat kuzeye doğru ilerleyen Firavun Neko’nun yolu Megiddo’da Yahuda Kralı Yoşiya’nın direnişiyle kesilmişti. (II. Kı 23:29, YÇ) Neko sonunda Harran’a vardıysa da çok geç kalmıştı; çünkü Asur İmparatorluğu düşmüştü.
Babil İmparatorluğu
“Asma bahçeleri” dendiğinde akla hangi şehir gelir? Aynı ismi taşıyan dünya gücünün başkenti ve peygamberlikte kanatlı bir aslanla betimlenen Babil. (Da 7:4) Bu şehir zenginliği ve ticaretinin yanı sıra din ve astroloji alanındaki gelişmelerle de tanınıyordu. İmparatorluğun merkezi, güney Mezopotamya’nın bataklık ovalarında, Dicle ve Fırat Irmaklarının arasındaydı. Şehir, Fırat’ın iki yakasına kurulmuştu ve surları sayesinde ele geçirilmesi olanaksız görünüyordu.
Babilliler, Arabistan’ın kuzey kesimindeki kayalık çölden geçen ticaret yolları oluşturdular. Hatta bir ara Babil tahtını Belşatsar’a bırakan Kral Nabunaid, Tema’da oturdu.
Babil üç kez Kenan’ı istila etti. MÖ 625’te Nebukadnetsar Mısırlıları Karkamış’ta bozguna uğrattıktan sonra, Babilliler güneydeki Hamat’a doğru ilerlediler ve geri çekilen Mısırlıları orada tekrar bozguna uğrattılar. Sonra kıyı yolundan aşağıya inerken yol üzerindeki Aşkelon’u da harap ederek Mısır vadisine akın ettiler. (II. Kı 24:7; Yr 47:5-7) Bu sefer sırasında, Yahuda Babil’in yönetimi altına girdi.—II. Kı 24:1.
Yahuda kralı Yehoyakim MÖ 618’de isyan etti. Babil de, yakınlardaki ulusların ordularını Yahuda’ya gönderdi ve kendi askerleriyle kuşattığı Yeruşalim’i buyruğu altına aldı. Çok geçmeden, bu sefer Kral Tsedekiya’nın Mısır’la ittifak yapması, Babillilerin müthiş bir öfkeyle Yahuda’ya karşı harekete geçmesine sebep oldu. Yahuda tekrar istila edildi ve şehirleri Babilliler tarafından yok edilmeye başlandı. (Yr 34:7) En sonunda Nebukadnetsar ordusunu Yeruşalim’e yönlendirdi ve MÖ 607’de şehri ele geçirdi.—II. Ta 36:17-21; Yr 39:10.
[Sayfa 23’deki resim]
KUTSAL YAZILARIN BU DÖNEMDE YAZILAN KISIMLARI
Hoşea
İşaya
Mika
Süleymanın Meselleri (kısmen)
Tsefanya
Nahum
Habakkuk
Yeremyanın Mersiyeleri
Obadya
Hezekiel
I. ve II. Krallar
Yeremya
[Sayfa 23’teki harita]
(Ayrıntılı bilgi için lütfen yayına bakın)
Babil/Asur İmparatorlukları
Asur İmparatorluğu
B4 Memfis (Nof)
B4 Tsoan
B5 MISIR
C2 KIBRIS (KİTTİM)
C3 Sayda
C3 Sur
C3 Megiddo
C3 Samiriye
C4 Yeruşalim
C4 Aşkelon
C4 Lakiş
D2 Harran
D2 Karkamış
D2 Arpad
D2 Hamat
D3 Ribla
D3 SURİYE
D3 Şam
E2 Gozan
E2 MEZOPOTAMYA
F2 MİNNİ
F2 ASUR
F2 Horsâbad
F2 Ninive
F2 Kalah
F2 Aşur
F3 BABİL
F3 Babil
F4 KALDE
F4 Erek
F4 Ur
G3 Şuşan
G4 ELAM
Babil İmparatorluğu
C3 Sayda
C3 Sur
C3 Megiddo
C3 Samiriye
C4 Yeruşalim
C4 Aşkelon
C4 Lakiş
D2 Haran
D2 Karkamış
D2 Arpad
D2 Hamat
D3 Ribla
D3 SURİYE
D3 Şam
D5 Tema
E2 Gozan
E2 MEZOPOTAMYA
E4 ARABİSTAN
F2 MİNNİ
F2 ASUR
F2 Horsâbad
F2 Ninive
F2 Kalah
F2 Aşur
F3 BABİL
F3 Babil
F4 KALDE
F4 Erek
F4 Ur
G3 Şuşan
G4 ELAM
[Diğer yerler]
G2 MEDİA
Ana Yollar (Yayına bakın)
[Denizler]
B3 Akdeniz (Büyük Deniz)
C5 Kızıldeniz
H1 Hazar Denizi
H5 Basra Körfezi
[Irmaklar]
B5 Nil
E2 Fırat
F3 Dicle
[Sayfa 22’deki resim]
Lakiş Höyüğü
[Sayfa 22’deki resim]
Eski Megiddo’nun maketi
[Sayfa 23’teki resim]
Babil’in Asma Bahçeleri’nin temsili resmi