Gençler, Dünyevi Baskılara Karşı Koyunuz

“Çevrenizdeki dünyanın sizi kendi şekline sokmasına izin vermeyin.”—Rom. 12:2. (Phillips)

1, 2. (a) Hangi uyarıyı ciddi olarak incelemek istiyoruz? (b) Bu uyarıyı şimdi incelememiz neden özellikle hayatidir?

MUKADDES KİTAP bizi, hayata götüren dar yoldan saptırmak üzere İblis’in gösterdiği çabalara karşı koyabilmek için, sık sık teşvik etmektedir. Örneğin, resul Pavlus: “Çevrenizdeki dünyanın, sizi kendi şekline sokmasına izin vermeyin” diye yazmıştır. Romalılar 12:2’de bulunan uyarıyı ciddi olarak düşünelim. Bu söz bizi korumak ve bize rehberlik etmek için yazılmıştır. Yukarıdaki ayet, J. B. Phillips tarafından yayımlanan The New Testament in Modern English tercümesinden alınmıştır, fakat Mukaddes Kitabın diğer tercümelerinin de onu nasıl tercüme ettiklerini okuyarak onlardan yararlanabiliriz: “Çevrenizdeki dünyanın davranışlarını örnek almayın.” (Jerusalem Bible) “Bu dünyanın âdetlerini benimsememelisiniz.” (An American Translation) “Bu şeyler sistemine uymaktan vazgeçin.” New World Translation.

² Bu sisteme uymaktan kendimizi korumak şimdi her zamankinden daha acildir. Neden? Çünkü yakın bir geçmişte —hâlâ hayatta olan milyonlarca insan yaşarken—Şeytan ve cinleri Mesih ve melekleri tarafından gökten yere atıldılar. Mukaddes Kitap bu çarpışmayı tarif ettikten sonra: “Vay yere ve denize, çünkü İblis vaktinin az olduğunu bilerek büyük gazapla size indi” diyor. (Vah.12:9, 2) Bizler şimdi bu kısa vay döneminde yaşıyoruz! Bu nedenle, Şeytan büyük gazap içinde bizi dünyanın davranışına uydurmak üzere her yönden çaba gösterip, üzerimize baskılar getirmektedir. Bunu nasıl yapıyor?

GAYRİ MEŞRU CİNSEL İLİŞKİ

3, 4. Geçmişti Tanrı’nın hizmetçilerini sadık yollarından çevirmekte uygulanan hangi yöntemler başarılı olmuştu?

³ Uygulanan bir yöntem başarılı olduğu takdirde, Şeytan’ın onu kullanmağa devam etmesi makul değil midir? Acaba meleklerin gökteki uygun yerlerini terk etmelerine neden olan neydi? Cinsel ilişkiye karşı duydukları uygun olmayan arzuydu. (Tekv. 6:1-4; Yah. 6) İsraillilerin, 40 yıl kadar çölde dolaştıktan sonra Kenan diyarına girmelerinin hemen öncesinde olan olayları da bir düşünelim. Moablılar onları gördüklerinde ‘sıkılmışlardı.’ Çünkü İsrailliler çok kalabalıktılar ve Yehova onları bereketliyordu. (Say. 22:1-3) Böylece Moablılar, Tanrı’nın İsraillileri lânetlemesini sağlamak için peygamber Balam’ı ücretle tuttular. Bu plan başarısızlığa uğradı. Fakat sonunda Balam, şüphesiz Şeytan’ın rehberliği altında başarılı bir plan kurdu. O plan neydi?

⁴ Balam, Moab ve Midyanlı kadınların, İsraillilere konukseverlik göstermelerini ve herhalde onları en iyi yiyeceklerin ve şarapların bulunduğu bir ziyafete davet etmelerini planladı. İsrailliler, iyi yiyecekleri yedikten ve başlarına vuran şarabı içtikten sonra gevşediler ve daha sonra seksi danslar da onların ihtiraslarını kamçıladı. Korunmayı bıraktıkları için, o kadınlar kendileriyle cinsel ilişkide bulundular. Hatta İsraillilerin sahte tanrıların önünde eğilmelerini bile sağladılar. Sonuç ne oldu? Yehova’nın öfkesi kavmine karşı alevlendi ve onlardan 24.000 kişi öldürüldü! Şunu düşün: Bu 24.000 kişi, çölde yıllarca dolaştıktan sonra Vaat Edilen Diyar’a, yani Kenan’a girmek üzereydi. Ne var ki, cinsel ahlâsızlıkta bulunmak üzere ayartıldıklarından, vaadin gerçekleşmesini göremediler.—Say. 25:1-9, 16-18; 31:16.

5. Vaat Edilen Diyar’a girmek üzere olan İsraillilerle, bugün bizim durumumuz arasında hangi benzerliği görebiliyoruz? Böylece Şeytan’ın hangi girişimde bulunmasını beklemeliyiz?

⁵ Bugün bizim durumumuzda bununla bir benzerlik görebiliyor musun? Bir benzerlik vardır. (I. Kor. 10:11) İsraillilerin o sırada Vaat Edilen Diyar’a girmek üzere oldukları gibi, şimdi biz de Tanrı’nın vaat ettiği yeni sisteme girmek üzere onun kapılarındayız. Geçmişteki örneklerden fikir edinerek, Şeytan’ın hangi girişimde bulunmasını bekliyorsun? Evet, Yehova’nın kavmine yeni sisteme girmek yönünden yetersizlik hükmü vermesi için, Şeytan’ın onları cinsel ahlâksızlık işleyecekleri durumlara sokmak üzere düzenler kurmasını.

6, 7. Dünyanın, doğru ahlak standartlarını terk ettiğini gösteren nedir?

⁶ Şeytan’ın dünyasının ahlâsızlığının, bugün Hıristiyanların ruhi sağlığı için gerçek bir tehlike olduğu kanısında değil misin? Dünyanın, doğru standartları nasıl terk ettiğini düşün. Cinsel ilişkide bulunan 23 yaşındaki bir kadınla 15 yaşındaki bir erkek çocuğun davasına bakan New Mexico’lu (A.B.D.) hakim, bu olayın yasalara aykırı ya da gayri meşru olmadığını söyledi. Şunları yazdı: “Millet meclisi, fuhşu suç sayan yasayı kaldırdı. Herkesin menfaatini ilgilendiren bir mesele olarak, bu davranışın 20’inci yüzyılda ahlâkı bozmadığını kabul etti.” Bu karara uygun olarak, Pennsylvania’da Easton’un The Express gazetesi şu yorumda bulundu: “Seks devrimi bitti ve seks kazandı. On-yirmi yaşları arasındaki gençlerin çoğu, seksi artık otoriteye baş kaldırmak üzere kullanılan önemli bir araç olarak görmüyor. Seks, birçoklarının günlük hayatlarının bir kısmı haline geldi.”

⁷ Bazı yaşlı kimselerin, genç Hıristiyanların cinsel ahlâsızlıkla nasıl her gün karşı karşıya kaldıklarından pek haberleri olmayabilir. Bugünkü gençlerin şaşırtıcı bir sayısı, cinsel eylemlere on yaşından hemen sonra ya da önce başlamaktadır. Cinsel çılgınlıklar genel bir sohbet konusudur. İncelemeler, her beş Amerikalı kızdan birden fazlasının sekse 16 yaşından önce başladığını göstermektedir. Diğer bazı ülkelerde ise bu sayı daha da büyüktür. 18.349 kadınla ilgili inceleme yapan Redbook mecmuası hakkında bilgi veren Time dergisi şu yorumda bulundu: “25 yaşının altında olanların %90’ı evlenmeden önce cinsel ilişkide bulunmuştur. . . . Kadınların aşağı yukarı %89’u ağız yoluyla seksi denemiştir.”

8, 9. (a) Ahlaksızlık yapma yönünde gelen baskılar ne derece büyüktür? (b) Cemaatlerde kişilerin bu baskılara yenildiklerinin kanıtlandığını görüyor musunuz?

⁸ Gençleri ahlaksızlık yapmağa sevk eden baskılar çok büyüktür. 22 yaşında bakire bir kız şöyle yakındı: “Bugün 18 yaşındayken henüz seks yapmamışsan, gideceğin en uygun yer manastırdır. Bütün kız arkadaşlarım liseden beri seks yapıyorlar. Benimle o kadar çok alay ettiler ki, kendimi savunmak için onlara ‘çılgınlıklarım’ hakkında hikâyeler uydurmak zorunda kaldım.” Genel olarak genç erkekler genç kızlardan çok daha fazla fuhuş yaptıklarından, belki de erkekler ahlaksızlık yolunda yaşıtlarından daha fazla baskı görmektedirler. Örneğin, bir Fransız mecmuası, 15 yaşındaki Fransız kızlarının %28’inin bakireliğini yitirmiş olmasına karşıt, 15 yaşındaki erkek çocukların %54’ünün cinsel ilişkide bulunduğunu bildirmiştir.

⁹ Geçmişte 24.000 İsraillinin ahlâksız Moablı ve Midyanlıların iğvasına kurban gitmiş olduğu gibi, bugün gelen raporların birçok genç Hıristiyan’ın da seksi yücelten dünyanın baskılarına yenildiğini göstermesi üzücüdür. Bunun, Şeytan’ın, Tanrı’nın hizmetçilerini iğvaya düşürmek üzere hâlâ kullandığı bir tuzak olduğu şüphesizdir! Kendimizi bundan koruyabilmek ve Yehova’nın bereketine sahip olabilmek için neler yapabiliriz?

KARŞI CİNSE KARŞI DAVRANIŞ

10. Tanrı. fuhuşa ne gözle bakıyor? (I. Kor. 5:1, 9-13)

¹⁰ Her şeyden önce, Yehova’nın rehberliğine karşı hassas davranmak ve O’nun Sözünden gelen talepleri bir insandan geliyormuş gibi görmemek hayatidir. Fuhuş işleyenler, Krallığın nimetlerini miras almayacaklardır. Mukaddes Kitap “zinadan kaçın” emrini veriyor. “Fuhuş ve zina işleyenlere Allah hükmedecektir.“ (I. Kor. 6:9, 18; İbr. 13:4) İnsanların hiçbir yasama kurulu Tanrı’nın kanunlarını değiştiremez. İnsanların benimsemeleri ya da onaylamaları, kötü bir alışkanlığı Tanrı’nın gözünde doğru hale getiremez. Evli olmayan insanların cinsel ilişkide bulunması yanlıştır. İnsanların ne söyleyip ne yaptıklarına bakmaksızın bu davranış ciddi bir günahtır. “Yeni yerde”, ahlâksız insanlar bulunmayacaktır. (Vah. 21:1-4, 8) Öyleyse bu, bizim karşı cinse karşı davranışlarımızla ilgili ne anlama gelmelidir? Örneğin, kur yapma konusunda ne denilebilir?

11. (a) Tanrı’nın Sözü, Yehova’ya tapınmayanlarla evlenme konusunda ne der? (b) Bu öğüt neden bugün yerindedir?

¹¹ Tanrı, İsraillilere evlilik konusunda şu kanunu vermiştir: “Onlarla hısımlık etmeyeceksin; kızını onun oğluna vermiyeceksin, ve onun kızını oğluna almıyacaksın.” Benzer şekilde Hıristiyanlara da ‘ancak Rabde’ evlenmeleri nasihat edilmektedir. Yani onlar sadece Yehova’ya tapınan iman kardeşleriyle evlenebilirler. (Tesn. 7:3; I. Kor. 7:39) Bu talep, aşırı sınırlayıcı görülebilir. Acaba ahlâsızlıklara bakıldığında bu talep, tıpkı Tanrı’nın kavminin ahlâksız Kenanlılarla ya da eski Korintos’un sekse düşkün sakinleriyle yan yana yaşadıkları zamanlarda olduğu gibi, yine gerçekten yerinde ve uygundur. O halde bize, başka imanda olanlarla evlenmememiz emredildiğine göre, onlara kur yapmamız uygun olabilir mi?

12. (a) Kur yapmak ne demektir? (b) Yehova’ya tapınmayan insanlarla randevulaşmak neden hikmetsizliktir?

¹² Kur yapmak ne demektir? Webster’s Third New İnternational Dictionary onu şöyle tanımlıyor: “Karşı cinsten iki insanın, bir cins karşılıklı toplumsal faaliyette bulunmak üzere buluşmasıdır.” Fakat acaba Tanrı’nın hakiki tapıcıları, Yehova’ya tapınmayan insanlarla “karşılıklı . . . . toplumsal faaliyette bulunmak” istemeli midirler? Bunu yapan 24.000 İsrailliyi hatırlayalım. Bunun yanısıra, kur yapmanın genel amacı, bir kimsenin gelecekte evlenebileceği birini daha iyi tanımasıdır. Bu nedenle, Yehova’ya tapınan bir kimsenin başka imanda olan biriyle evlenmemesini söyleyen Mukaddes Yazıların öğüdü karşısında, böyle bir kimsenin randevusunu kabul etmesi ya da böyle bir kimseye randevu teklif etmesi hikmetsizliktir. Ya, Hıristiyan bir kardeşle randevulaşma konusunda ne denilebilir?

13, 14. Sürekli randevulaşma genellikle nasıl görülür? Oysa çoğu defa sonuç ne olmaktadır?

¹³ Genç Hıristiyanlara kur yapma konusunda birçok baskı olmaktadır. Amerika’da gençlerle yapılan bir ankete göre, on-yirmi yaşları arasındaki her üç kızdan biri, sürekli bir erkek arkadaşa sahip olduğunu söylemiştir. Fakat acaba randevulaşmalar hikmetli midir? Neler olabilir? Bir kız şunları açıklıyor: “Beğendiğim bir çocukla beraber dışarda karanlık kır yolunda dolaştığım, ya da odamdaki divanın üzerine oturduğum zaman problem başlıyor. . . .İçimden ‘bu kez işi masum tutacağım’ diye geçiriyorum, fakat öpüşmeler ve kucaklaşmalar beni çocukla aşk yapmayı şiddetle arzular duruma getiriyor.”

¹⁴ Bunun doğal olmayan, anormal bir tepki olduğunu söyleyebilir misiniz? Hiçbir zaman. Gayet normaldir. Tıpkı, başka bir gencin yazmış olduğu şu durum gibi: “İki çocuk birbirini aylar yıllar boyu her sabah, her akşam, her gece görürse içli dışlı olmanın önüne geçilemez. Bir süre sonra elele tutuşmalar, öpüşmeler çekiciliğini kaybeder. Onlar birbirlerine ‘aşık’ olduklarını düşünürler. Ben 18 yaşındayım ve bir aylık bir bebeğim var. . . . Evet, evlenmek zorunda kaldık, şu halde bu konuda uzman olduğumu sanıyorum.” Deliller, bu gencin iddiasını doğrular nitelikte görünüyor. New York Times gazetesi, 18 Haziran 1978 tarihli nüshasında, “On-yirmi Yaşları Arasındakilerde Görülen Hamilelik Salgını” başlıklı yazısında şunları kaydetmişti: “On-yirmi yaşları arasındaki bir milyon kadar kız ve 15-19 yaşları arasındakilerden her 10 tanesinden biri her yıl hamile kalmaktadır. 600.000 kadarı gerçekten çocuk doğurmakta ve bu doğumlar çoğu defa annenin hayatının geri kalan kısmını karartan sonuçlar ortaya çıkarmaktadır.” Bu gerçekler çok ciddi ve uyarıcıdır.

15. (a) Bazıları, gençlerin kur yapmalarını savunup ne söylerler? (b) Fakat Yehova’yı seven bir kimse kötülüğe düşebilir mi? Bu nasıl gösteriliyor?

¹⁵ Bununla beraber belki bazıları kur yapmayı savunup şunu söyleyebilir: “Biz Hıristiyanız. Fuhşun kötü olduğunu biliyoruz. Böyle bir davranışta bulunmayacağız.’ Doğru, sizler böyle bir şeyi amaçlamayabilirsiniz. Fakat size çekici gelen bir kimseyle yalnız kaldığınız zaman, cinsel dürtü sizi kötülüğe sevk edebilir. Yehova’nın göze çarpan bir hizmetçisi ve O’nun “yüreğine göre” bir adam olan Kral Davud’u düşünün. O, Tanrı’nın kanunlarını biliyordu. Başkasının karısı olan Bat-şeba ile cinsel ilişkide bulunmanın yanlış olduğunu da biliyordu. Oysa bunu yaptı. Çünkü o, cinsel iğvalara maruz kalacak bir duruma gelmesine müsaade etti.—I. Sam. 13:14; II. Sam. 11:1-4.

16. (a) Genç Hıristiyanların ne şekilde bir araya gelmesi en iyidir? (b) Evlenmeyi düşünerek randevulaşanlar nasıl dikkatli davranmalıdırlar?

¹⁶ O halde, şüphesiz kur yapmak konusunda ihtiyatlı davranmak gerekir. Gençlerin bir araya toplanmaları ve birbirlerinin arkadaşlığından zevk almaları güzel bir şeydir. Fakat çiftlerin randevulaşıp tek başlarına dolaşmaları yerine, gruplar halinde dolaşmaları en iyisidir. Ana-babalar ve cemaatteki diğer yaşlı kimseler, ara sıra belki piknikler ya da sağlıklı diğer toplumsal toplantılar planlayabilirler. Ne var ki, Hıristiyanların bu gibi fırsatlarda dikkatli olmaları hayatidir. Çünkü onların davranışları, her zaman tapındıkları Tanrı’yı yansıtmaktadır. Eğer sizler evlenmeyi düşünüyorsanız, onunla kişisel meselelerinizi görüşmek üzere bazen yalnız kalmak istemeniz doğaldır. Fakat fuhşa yol açabilen aşıkane dokunmalar ve kucaklaşmalardan kaçınmak üzere dikkatli davranmalısınız. Aşk yapmaya elverişli olan ıssız yerlerden kaçınmak hikmetli bir tutumdur.

DİSKO MÜZİĞİ VE DİSKOTEKLER

17. (a) Diskotek veya disko müziği nedir? (b) Onlar ne derece popülerdir?

¹⁷ Bugün birçok gencin eğlencesi, disko müziği dinleyip dans etmektir. O halde, diskoteğe gitmek konusunda ne denilebilir? Disko müziği çok popüler hale gelmiştir. Diskotekler ise belli başlı eğlence yerleridir. Diskotekler, kısa olarak diskolar hareketli danslar için pikap, teyp veya orkestraların kullanıldığı yerlerdir. Bugünün disko müziği, modern danslar için düzenlenen ve karakteristik bir tempo ile tekrarlanan bir müziktir. Günümüzde küçücük dans pistleri olan ve akşam yemeği yenen küçük kulüplerden, aşırı süslü büyük dans salonlarına kadar değişik tip birçok yere disko adı verilmektedir. Sadece New York kentinde 1.500’den fazla diskonun olduğu söylenmektedir. Esquire mecmuası, “diğer yönlerden birbirlerine benzemeyen bu kuruluşları birbirine bağlayan tek bağ, onların müziğe [müziği] ve aşırı kamçılayıcı genel atmosferidir” şeklinde açıklamada bulunuyor.

18. Diskolar konusunda hangi soru doğmuştur? Neden?

¹⁸ Acaba bunlar, Hıristiyanların eğlenmek üzere gitmesi uygun olan yerler midir? Bu, birçoklarının sorduğu bir sorudur. Örneğin, diskoya gitmenin, ablası üzerinde bıraktığı etkiden yakının 16 yaşında hakikatte olan bir kız gönderdiği mektupta şunları yazıyor: “Bu çok önemli, çünkü şimdi ablamın ebedi hayatını kaybedeceğine inanıyorum. . . . Kardeşler, acaba bu yerlerin etki ve tehlikeleri hakkında bir makale yayınlayabilir misiniz? diye size soruyorum. Onun birçoklarına yardımcı olacağını düşünüyorum.”

19-21. (a) Diskotekler ne gibidir? (b) Hıristiyanların o yerlerden kaçınmaları için ne gibi sebepler vardır? (I. Kor. 15:33; Yuh. 17:16)

¹⁹ O halde meseleyi inceleyelim: Çoğu diskonun karakteristiği olan “aşırı kamçılayıcı genel atmosfer”in amacı nedir? New York Daily News gazetesi şu yorumda bulundu: “Diskoteklere özgü şehvet uyandıran gösterişli dekor, kabilelere özgü müziğin temposu, insanların giysileri ve dans etme tarzları yani her şey seksidir. Disko dansları, duyguları engellemeyen bir eğilme, dönme ve nazik fakat erotik bir şekilde kalçaları oynatma karışımıdır. . . . Diskoteklerde yüksek ve alçak seksi tonlar şiddetlendirilir ve aşırı abartılmış duruma getirilir.” Esquire mecmuası, “sersemletici bol ışıkla, seslere, ritimlere, hareketlere, uyuşturucu maddelere, görünümlere ve hayallere işaret edip şunları ekliyor: “Her şey götürülebileceği son sınıra götürülür. Sonra insan beyninin duygu merkezine son bir saldırıda bulunmak üzere diğer her aşırılıkla birleştirilir.”

²⁰ Bir eğlence yeri eğer seks üzerinde duruyor ve oraya gelen müşteriler tüm olarak Tanrı’nın Sözünün mükemmel ve sağlam ahlâk standartlarına saygı gösteremiyorsa, o yer bir Hıristiyan için uygun bir yer olamaz. O yer, ister “disko”, ister başka bir isimle adlandırılsın bu bir gerçektir. Unutmayın, Şeytan’ın dünyası bizi kendi şekline sokmak üzere elinden geleni yapıyor. Buna göre, Şeytan’ın bizi tuzağa düşürmek üzere çekici eğlenceler kullanmasını beklememiz gerekmez mi? israillilere ilk başta masum bir eğlenceye katılmak gibi görünen şeyin onları nasıl ayartmış olduğunu hatırlayın. Onlardan 24.000’i bu nedenle Vaat Edilen Diyar’da yaşama fırsatını yitirmişti. Aldanmayın! Müşareketten kesilmelerini gerektiren bazı ahlaksal problemlerle karşılaşanlar, eğlenmek için diskolara ya da diğer şüpheli yerlere gidenlerdir.

²¹ Gerçi tüm diskolarda ‘seksin şiddetlendirilip, aşırı ve abartılmış duruma getirilmediği’ doğru olabilir. Örneğin bir restoranın ilânında “disko” yazabilir, fakat oradaki eğlence diğer yerlere oranla ölçülü olabilir. Böyle “ölçülü” yerlere gitmemeleri gerektiğini söylemek, Yehova’nın Şahitlerinin Yönetim Kurulunun ya da yöresel ihtiyarların işi değildir. Fakat daima aşırı bir dikkatin gösterilmesi şüphesiz gerekmektedir. Diskoların, ahlaki engellerin genellikle terk edildiği yerler olarak adı çıktığı bir gerçektir. Bu gerçek, disko müziğini de kapsamaktadır. Bu yöne dikkati çeken şarkıcı ve besteci Johnny Bristol şöyle dedi: “Bugün müzik demek, seks demektir.” Hâlâ bazı edepli filimler olduğu gibi, ahlâkı düşük olmayan bazı disko müzikleri de olabilir. Fakat işin yönü bellidir: Dünyanın eğlencesi bozulmuştur. Dünya, fuhşun kesinlikle kötü olmadığı görüşünü sinsice kışkırtmaktadır. Oysa fuhuş kötüdür ve Tanrı ‘fuhuş işleyenlere hükmedecektir.’—İbr. 13:4.

22, 23. Olgun bir Hıristiyan, belki kendisine ruhi bakımdan zararlı olmayacağını düşünürse de, diskoteklere gitmekten neden kaçınır?

²² İster genç ister yetişkin ol, burada söylenmiş olan şeylerin eğlenceni çalmak amacını güttüğünü sanma. Asla! Ebediyen mutlu ve sağlıklı tam bir hayata sahip olmanı istiyoruz. Fakat Şeytan’ın seni, geçmişte olduğu gibi, yine Yehova’nın tasvip etmemesiyle sonuçlanacak eylemlere çekebilen ayartmaları ve eğlenceleri vardır. Bu tuzaklardan kaçın ve başkalarına da kaçınmaları için yardımcı ol. Bazı diskolara gitmenin kendince ahlâken zararlı olmayacağını düşünüyorsan bile, oralara gitmenin diğer Hıristiyanlar üzerinde bırakabileceği etkileri düşün. Onlar, senin oralara gittiğini gördükten sonra, başlarına gelebilecek tehlikelere karşı korunmaktan vazgeçip kötü bir davranışta bulunabilirler. Resul Pavlus, Hıristiyan kardeşlerinin ruhi sağlıklarını koruyabilmek için, aslında kötü olmayan davranışlarda bulunmaktan dahi isteyerek vazgeçmişti. Hatta, “eğer yiyecek kardeşimin sürçmesine sebep oluyorsa, kardeşimi sürçtürmiyeyim diye, ebediyen hiç et yemem” bile demişti. Eğer o bugün aramızda olsaydı, onun bir diskoda eğleneceğini düşünebilir miydin?—I. Kor. 8:13.

²³ O halde zihnimizin Yehova’nın lütfuna ve adil yeni sisteminde hayata sahip olabilmek için, kişisel olarak dünyevi baskılara karşı koymak üzere birleşmiş bir Hıristiyanlar grubu olarak birlikte çalışalım.