Bu “Son Günler”de Dua
“Her an dua ederek uyanık durun.”—Luka 21:36.
1. (a) Luka “dua”dan ilk olarak hangi ayette söz eder? (b) İsa, şakirtlerinden birinin “Ya Rab, . . . . bize de dua etmeyi öğret” ricasına nasıl karşılık verdi?
LUKA’nın İncilinde duadan ilk olarak Zekeriya’nın Tanrı’ya yaptığı “dua” ile ilgili olarak söz edilmekle beraber (Luka 1. bap 13. ayeti) İsa bu konuyu Luka’nın 11. babında etraflı bir şekilde müzakere etmektedir. İsa ilk önce şakirtlerinden birinin dileğini yerine getirir: “ya Rab, Yahya şakirtlerine nasıl öğretti ise, bize de dua etmeyi öğret.” (Luka 11:1) O, şöyle cevap verdi:
“İsa onlara dedi: Dua ettiğiniz zaman diyin: Ey Baba, ismin mukaddes olsun. Krallığın (YD) gelsin. Gündelik ekmeğimizi bize günden güne ver. Ve günahlarımızı bize bağışla; zira bizde bize borçlu olan her adama bağışlarız. Ve bizi iğvaya götürme.”—Luka 11:2-4.
2. (a) İsa, Tanrı’nın ismine nasıl şeref vermektedir? Bu hangi ayetlere uygundur? (b) Dünyada hangi karşıt durum mevcuttur? Buna nasıl çare bulunabilir?
2 Önceki makalede sözü edilen I. Kırallar 8:41-43 ve İşaya 56:6-8’e benzer şekilde, burada da İsa’nın, Babasının ismine öncelik tanıdığına dikkat et. Günümüzün dünyasında Yehova’nın isminin takdis edilmediği açıktır. Milliyetçilik ruhu, kendini ön plana koymak, nefsine uymak, ‘Tanrısal bağlılıkta olduğunu söyleyip onun kuvvetini inkâr etmek’ ve buna benzer durumlar Tanrı’nın isminin ayıplanmasına, O’na şeref verilmemesine ve sanki O yokmuş gibi düşünülmesine yol açmaktadır. (II. Tim. 3:5) Bundan ötürü Tanrı bu duayı cevaplandırmak için kendi ismini takdis etmelidir. (Hez. 36:23) 2. Mezmur’da canlı bir şekilde tasvir edildiği gibi, İsa Mesih’in yönetimindeki Tanrı’nın Krallığı milletlere ve yöneticilerine karşı harekete geçtiği zaman bu kötü durumlar sona erecektir.
3. Petrus bununla ilgili olarak hangi uyarı ve vaatte bulunuyor?
3 Bunlar Yehova’nın öç gününde meydana gelecektir. Yerine gelmekte olan Mukaddes Kitap peygamberlikleri bu günün çok yakın olduğunu açıkça gösteriyor. Bundan ötürü Petrus’un şu uyarısına kulak vermemiz kendi yararımızadır:
“[Yehova’nın gününün (YD)] zuhuru sebebile gökler yanarak eriyecekler ve unsurlar çok hararetle eriyecektirler. Fakat biz onun vadine göre yeni gökler ve yeni yer bekliyoruz; onlarda salâh duracaktır. Bunun için, ey sevgililer, mademki bu şeyleri bekliyorsunuz, onun nazarında selâmette kusursuz ve lekesiz bulunmağa gayret edin.”—II. Pet. 3:12-14.
4. Rabbin duasındaki ilk iki dilek birbirleriyle nasıl ilişkilidir? Bu öteki dileklerle ilgili hangi zihni tutuma sahip olmamızı sağlayacaktır?
4 Bütün bu şeyler yerine geldiği zaman Tanrı’nın ismi tam anlamıyla haklı çıkarılmış ve takdis edilmiş olacaktır. Bundan ötürü Luka 11:2’deki iki istek birbiriyle ilişkilidir ve Rabbin Duasında ön planda gelmektedir. Bunlar günümüzde ve yakın gelecekte meydana gelecek büyük olaylardır. Onları aklımızda sıkı bir şekilde tutmamız, bu duada daha sonra sözü edilen günlük şahsi ihtiyaçlarımız ve sorunlarımız hakkında bizim daha dengeli bir görüşe sahip olmamızı sağlayacaktır. Bencil olmak kolaydır, fakat kendimize şöyle sormalıyız: Hangi tutum ve hareket tarzı, Tanrı’nın Sözünde tarif edildiği gibi Tanrı’nın iradesiyle ahenk içinde olacak ve O’nun ismini takdis edecektir?
CESARETLE SEBAT ETMENİN KARŞILIĞI
5. (a) İsa’nın meselleri, kullanılan tipler açısından genellikle hangi özelliği taşır? Bir örnek ver. (b) Luka 11:5-8’de hangi tipler vardır? Onlar, hangi rolü oynamaktadırlar?
5 Luka devamen dikkati İsa’nın verdiği bir meseldeki olağanüstü duruma çekiyor. Bir meselde bir veya birkaç şahsiyet bulunduğu zaman genellikle onların her biri temsil ettiği şahsa tıpatıp uyar. Örneğin, Luka 15:11-32’deki müsrif oğul meselinde, bu oğlun babasının sözlerinden ve hareketlerinden onun gökteki Babayı tasvir ettiğini anlıyoruz. Fakat İsa’nın aşağıdaki meseli için bu söylenemez:
“Ve onlara dedi: Aranızda kim var ki, bir dostu olup da gece yarısı ona gelsin ve desin: Dostum, bana üç ekmek ödünç ver; çünkü yanıma bir dostum yoldan geldi, önüne koyacak bir şeyim yok; ve o da içerden cevap vererek desin: Beni rahatsız etme; kapı artık kapanmıştır, ve çocuklarım yanımda yatıyorlar; kalkıp sana veremem? Size derim: Kendisinin dostu olduğu için kalkıp ona vermezse de, onun cüretkâr ısrarından (YD) dolayı kalkıp ihtiyacı ne ise ona verir.”—Luka 11:5-8.
6. Bu meseldeki bir tip Yehova ile nasıl tezat halindedir? İsa bu şekilde hangi noktayı vurguladı?
6 Burada kendisinden ödünç isteyenin yalvarışlarına cevap verecek durumda olanın, önce “beni rahatsız etme” diyerek hiçbir harekette bulunmadığını görüyoruz. Kendisi tamamen isteksizdi. O, semavi Babasına benzeyecek yerde davranışı O’nunkiyle tam bir tezat içindeydi. Meselin açıklamak istediği nokta bu şekilde daha da belirginleşti. Kendisi ve ailesi yatakta olan bu adam eğer kalkıp ödünç isteyenin ricasına karşılık vermeğe hazır olsaydı, ondan dileyenin “cüretkâr ısrarı”na gerek kalmayacaktı. İsa’nın önem verdiği nokta buydu.
7, 8. İsa’nın daha sonraki sözleri bunu ne şekilde destekledi? Bu bizi nasıl cesaretlendiriyor?
7 Bu, İsa’nın devamen söylediği şu sözlerle doğrulanıyor: “Ben de size derim: Dilemeye devam edin (YD) size verilecektir; aramaya devam edin (YD), bulacaksınız; Kapıyı çalmaya devam edin (YD), size açılacaktır.” (Luka 11:9) İsa, bir tezat kullanarak meseli şöyle sona erdiriyor: “İmdi, sizler kötü olduğunuz halde, çocuklarınıza iyi hediyeler vermeği bilirseniz, semavi Baba kendisinden diliyenlere ne kadar ziyade mukaddes ruhu (YD) verir.”—Luka 11:13.
8 “Cüretkâr ısrarından” ötürü istediğini gece yarısı elde eden bu adamı düşün! Sebatı karşılıksız kalmadı. Bu durum, meseli, İsa’nın uyguladığı şekilde şahsımıza uygulamak üzere bizi cesaretlendiriyor: “Dilemeye, aramaya, kapıyı çalmaya devam edin.’ Tanrı’nın Krallığını va’zederken ve insanları şakirt ederken devamlı olarak muhalefetle karşılaşıyorsan, bölünmüş bir ailen varsa veya tahmin ettiğinden daha derinlere kök salmış şahsi bir zayıflığınla mücadele ettiğin zaman dua etmekten vazgeçme ve imanda zayıflama.
9. Resullerin İşleri 4:24-30 ve 5:41, 42’de dua ve duaya uygun harekette sebat etmek hakkında hangi örnekleri okuyoruz?
9 Duada gayretle devam etmenin ve buna uygun şekilde hareket etmenin mükemmel bir örneğini ilk Hıristiyan cemaatinin günlerinde buluyoruz. Petrus ve Yuhanna Sanhedrin’in kendilerine yaptığı muhalefeti anlattıkları zaman Resullerin İşleri 4:24-30’da sözü edilen birlikte yapılan duaya ve özellikle 29. ve 30. ayetlere dikkat et: “Ve şimdi, ya Yehova (YD), onların tehditlerine bak . . . . kullarına . . . . senin sözünü bütün cesaretle söylemeği ihsan eyle”. Kısa bir zaman sonra, Sanhedrin’in başka bir toplantısını müteakip bütün resullerin dövüldüğünü anlattıktan sonra Resullerin İşleri 5:41, 42’deki kayıt şöyle devam ediyor: “Böylece onlar o İsim için hakaret görmeğe lâyık sayıldıklarına sevinerek, Millet meclisi önünden çıktılar. Ve her gün mabette ve evde öğretmekten ve İsa Mesihi müjdelemekten vazgeçmiyorlardı.” Bu resullerden hiçbiri resul Pavlus kadar devamlı muhalefetle karşılaşmadı, buna rağmen o şöyle yazdı: “Beni kuvvetlendirende her şeyi yapabilirim.”—Fil. 4:13.
‘DAİMA DUA ETMENİN VE HİÇ USANMAMANIN GEREĞİ’
10. Duanın önemini belirten başka bir meselden önce, Luka, İsa’nın ne söylediğini kaydediyor? Hangi çifte olayın yerine gelmeğe başladığına işaret ediyor?
10 İsa yeryüzündeki faaliyetinin sonuna doğru bir noktayı açığa çıkarmak için meselde tezat kullanmanın daha da belirgin bir örneğini verdi. Luka şöyle kaydediyor: “Ve daima dua etmeleri, ve hiç usanmamaları lâzım olduğuna dair İsa onlara bir mesel söyliyip dedi.” (Luka 18:1) Önce, onun bu meseli vermesine hangi şeyin yol açtığına bakalım. (Luka’nın bir meselin neden verildiğini Luka 18:9 ve 19:11’de olduğu gibi sık sık açıklaması ilginçtir.) Luka 17:22-37’ye baktığımızda İsa’nın “bu nesil tarafından reddolun”duğu zaman hangi durumların hâkim olacağına dair söylediği sözleri Luka’nın kaydettiğini görüyoruz. (Luka 17:25) İsa’nın Matta 24’teki sözlerine kısmen benzeyen bu sözleri Luka’nın günlerinde Yahudi şeyler sisteminin harabiyeti ile yerine geldiği gibi, günümüzde yani bu şeyler sisteminin “son günlerinde” daha büyük çapta yerine gelmektedir.—Dan. 12:4.
11. (a) Günümüzün durumu neden Nuh ve Lût’un günlerindeki duruma benzemektedir? (b) İsa özellikle neye işaret etti? Bunun günümüzde bir paraleli var mıdır?
11 Günümüzdeki nesle hangi durum hâkim? Durum her geçen gün Nuh’un günlerindekine daha çok benziyor: “Ve Allah yeryüzünü gördü, ve işte bozulmuştu; çünkü yeryüzünde bütün beşer yolunu bozmuştu” ve yeryüzü “zorbalıkla doldu.” (Tekv. 6:12, 13) Fakat İsa bunlara değinmeyip daha önemli olan bir şeyden söz etti. Neden? O günlerde yaşayanlar, günlük hayatın beraberinde getirdiği ‘yemek, içmek, evlenmek, kocaya verilmek’ gibi şeylerle meşguldürler. İsa, “Lûtun günlerinde de böyle oldu” diyerek satın almak, satmak, dikmek, bina etmek gibi şeylerden söz etti. (Luka 17:26-29) Hüküm süren kötülük ve şiddet onları endişelendireceği ve uyandıracağı yerde, tutumlarında umursamazlık ve kayıtsızlık göze çarpıyordu. Nuh, hem sözleriyle hem de gemiyi bina ederek işleriyle büyük bir şahadet verdiği zaman “onlar kulak vermediler” (Mat. 24:39, YD; II. Pet. 2:5) Tabii ki bugün de insanların genel tutumları ve özellikle Matta 24:14’te önceden peygamberlik edilen Tanrı’nın krallığının dünya çapındaki va’zedilmesine verdikleri karşılık için aynı şeyler söylenebilir. Çoğunluk krallıkla hiç ilgilenmemektedir; onların zamanlarını dolduran, dikkatlerini çeken çok daha başka şeyler var. İsa’nın yukarıda sözünü ettiği iki zaman devresiyle ilgili işaret ettiği şu noktaya dikkat et: Son hüküm infazı beklenmedik şekilde ani olarak gelip “hepsini helâk etti.”—Luka 17:27, 29.
12. Luka 17:31-37’den hangi şeyi öğrenip uygulayabiliriz?
12 Senin de günümüzdeki dünyanın durumunu ciddiyetle düşünen ve Tanrı’nın Sözünün, bu şeyler hakkında neler söylediğine dikkat etmek isteyen az sayıdaki kimselerden biri olduğunu ümit ediyoruz. Luka 17:31-37’de söylendiği gibi bu şeyler sisteminin bir kısmı veya destekleyicisi olmak istemiyorsan ve artık ‘canını kurtarmağı arzu ediyorsan’, zaman kaybetme. Yehova’nın ve krallığının tarafında duruş al. Şimdi ve gelecekte onun iradesini yapmak üzere hayatını Yehova’ya vakfet. Arkada bıraktıklarına artık özlemle bakma. “Lûtun karısını hatırla.” (Luka 17:32) İsa’nın, “ben dünyadan olmadığım gibi, onlar da dünyadan değildirler” dediği kimselerden biri olduğunu göster.—Yuh. 17:14-17.
13. Luka 18:2-5’deki meselin ana noktası nedir?
13 Luka 18:2-5’deki mesele bakacak olursak, orada da devamlı dilekte bulunan bir kimseyi görürüz. Dul bir kadın bir dilekte bulunmaktadır ve “Allahtan korkmaz, ve insana riayet etmez bir hakim” ile temsil edilen kimse onun dileğini yerine getirebilecek durumdadır. Bu hâkim sonunda, söylene söylene kadının hakkını verir, çünkü bu ‘dul kadın onu rahatsız etmektedir.’ Bu dul kadının sebat ettiğine şüphe yoktu. ‘Daima dua etmek ve hiç usanmamak’ gerektiğini bu şekilde göstermiş oldu.
14. (a) “Adaletsiz” hâkime tezat olarak İsa, Tanrı’nın ne yapacağını söyledi? (b) Bundan, geçen zaman hakkında ne öğrenebiliriz?
14 Bu hâkim Luka 11:7’deki adama benzemektedir. Burada da Tanrı’nın gerçek şahsiyetiyle tam tezat içinde olan bir kimseyi görüyoruz. İsa’nın, Tanrı ile bu “adaletsiz” hâkim arasındaki farkı belirterek, Tanrı’nın ne yapacağını nasıl açıkladığına dikkat et. “Allah onlar için sabırlı ise de, . . . .seçilmiş olanların hakkını almayacak mı?” Kendisi “haklarını tez alacaktır.” (Luka 18:6-8) Bu sözlerden çok şeyler öğrenebiliriz. Bundan dolayı şahsi işlerimizde ve Tanrı’nın maksadının yerine gelmesinde her şeye O’nun görüş açısından bakmaya çalışmalıyız. Petrus’un açıkladığı gibi: “Yehova (YD) vadi hakkında gecikmez, fakat bazılarının helâk olmalarını istemiyerek ancak bütün insanlar tövbeye dönsünler diye, sizin hakkınızda [Tanrı’nın kavmi] tahammül ediyor.” Peygamber, rüyetin yerine gelmesi hakkında Yehova’nın sözlerini şöyle kaydediyor: “Eğer gecikirse onu bekle; çünkü elbette gelecek, geç kalmayacaktır.”—II. Pet. 3:9; Hab. 2:3; ayrıca Vahiy 6:10, 11’e bak.
15. Bu, şahsi problemlere nasıl uygulanabilir? Hangi şeyden kaçınılmalıdır?
15 Şahsi problemlerimizle ilgili dualarımıza Tanrı’nın cevabının görünürde gecikmesinin O’nun güçsüzlüğü veya isteksizliğinden olmadığına güvenmeliyiz. Dul kadın gibi adaletsizlik ve eza altında isek, adaletin yerine getirileceğine iman ettiğimizi nasıl gösterebiliriz? Sadece dua etmeğe devam etmekle kalmayıp sadık hareket tarzımızı da sürdürmeliyiz. Ezadan kaçmak için uzlaşırsak duada devam etmemize gerek yoktur. Bu sadece imanımızın az olduğunu göstermez, aynı zamanda artık Tanrı’nın Hıristiyan hizmetçilerinden biri olarak nitelenemeyeceğimiz anlamına gelir.—II. Kor. 11:23-27; II. Tim. 3:12.
16. Luka 18:8’deki soruyu nasıl yararımıza olan bir meydan okuma olarak düşünebiliriz?
16 İsa’nın açıklamasını şu sözlerle sona erdirmesi bize garip görünebilir: “Bununla beraber İnsanoğlu geldiği vakit yeryüzünde iman bulacak mı?” (Luka 18:8) O, bu soruyu cevapsız bıraktı. Bu sözler o zaman imanın az bulunan bir şey olacağı anlamına gelebilecek olmasına rağmen bundan yeryüzünün hiçbir yerinde artık hakiki imanın bulunmayacağı sonucuna varmamalıyız. Aksine, bu sözlerin bize meydan okuduğunu düşünmeliyiz. Ne kadar uzun zamandan beri Yehova’nın vakfolmuş bir hizmetçisi olursak olalım, imanımızı artık kaybetmeyeceğimizi sanmamalıyız. (I. Kor. 10:12, 13) Luka 11:9’daki ‘dilemeye, aramaya, kapıyı çalmaya devam edin’ şeklindeki uyarıya dikkat etmekle kalmayıp İsa’nın bugün hakkında gerekli olarak belirtmiş olduğu gibi devamlı şekilde ‘sakınıp uyanık durmalıyız.’ Bu tam bir sebat, dıştan gelen kayıtsızlık ve muhalefetin baskısına dayanmak ve içten gelen kendi zayıflıklarımızı yenmek demektir.—Mar. 13:32-37; 14:38.
17. Her şeyden önce ne için dua etmeliyiz? Kimin örneğini takip etmeliyiz?
17 Sadık kalman ve geri çekilmemen için imanla dua etmeğe devam et. (İbr. 10:39) İsa’nın ciddi denemeler altında, en muhtaç olduğu zamanda bile herşeyden önce Tanrı’nın iradesinin yerine gelmesi için dua ettiği gibi dua etmeğe devam et. (Mat. 26: 38-44) Bu dualar, Tanrı’yı memnun etmektedir. Dileyenler olarak ilgimizin derinliği, isteğimizin hararetini ve saiklerimizin hakikiliğini ispat etmemize izin vermektedir. Zamanı geldiğinde, çok tahammül eden Tanrı adaleti tez yerine getirecektir.—Mezm. 55:16, 17; Rom. 1:9-12.
“HER AN DUA EDEREK UYANIK DURUN”
18. (a) Peygamberliğin sonunda İsa hangi önemli uyarı ve tembihte bulundu? (b) “Vaki olacak” bu şeylerden nasıl kaçınabiliriz?
18 Luka’nın İncili, yukardakilere uygun olarak İsa’nın kendi günlerini ve bizim günlerimizi içine alan peygamberliğini bitirdiğinde nefsimize uymaya ve yüreklerimizin ‘aşırı yemek ve içmekle ağırlaşmasına ve o [son hüküm] gününün üzerimize bir kement gibi ansızın gelmesine’ karşı uyarıda bulunduğunu gösteriyor. İsa devamen şöyle dedi: Fakat vaki olacak bütün bu şeylerden kaçabilesiniz, ve İnsanoğlunun önünde durabilesiniz diye her an dua ederek uyanık durun.” (Luka 21:34-36) Bu, bizim olayların geçtiği bölgenin dışına çıkabileceğimiz anlamına gelmez; bu gafil avlanmamamız veya kötü durumda yakalanmamamız için bir uyarıdır. Her an içten dua edip “İnsanoğlunun önünde [tasvip edilmiş durumda] durabil”memiz için dualarımızla uyum içinde hareket etmeğe çalışmalıyız.
19. Dua hakkında kendimize hangi soruları sorabiliriz? Nehemya’nın örneği bize ne şekilde yardımcı olmaktadır?
19 Sebat etmek ve duadan hiçbir zaman vazgeçmemekle ilgili bütün bu hatırlatmaları göz önünde bulundurarak ne kadar sık dua ediyorsun? Sadece yemekler ve toplantılar gibi belirli zamanlarda mı? Duaların kaynağı sadece zihin mi ve sadece dudakların mı söylüyor? Yoksa “duada gayretle devam edip,” bazen “ahlarla” bile olsa yürekten dua ediyor musun? (Rom. 8:26) Neye ihtiyacın olursa olsun Nehemya’nın, kralın önünde olduğu sırada fark ettirmeden yaptığını yapabilirsin: “Ve göklerin Allahına [hemen (YD)] dua ettim.” (Neh. 2:4) Onun imanla dolu duası cevaplandırıldı. Başkalarının duaları sana yardım edebilecekse de hiç kimsenin duada senin yerini alamayacağını daima hatırla.