Çocuğunuz ‘Kurtuluş İçin Büyüyor’ mu?
TANRI’YA hizmet eden tüm ana-babalar çocuklarının Mesih’i takip eden olgun ve yetişkin kişiler olarak büyümelerini görmek isterler. Ne yazık ki, bu, daima böyle olmaz. Mesih’i takip eden bir ana-babanın çocuğu, elbette kendi kendine Mesih’in bir takipçisi olarak büyümez. Bu neden böyledir?
Bunun bir nedenini resul Petrus’un şu sözlerinde görebiliriz: “Yeni doğmuş çocuklar gibi söze ait olan katıksız sütü özleyin, ta ki kurtuluş için onunla büyüyesiniz.” (I. Petrus 2:2, 3) “Özleyin” şeklindeki uyarı, çocuklarımızın, doğal olarak ruhi şeylere karşı özleyişleri olmayacağını ima eder. Böyle bir özleyişi onların içlerinde oluşturmamız veya geliştirmemiz gerekebilir. Nitekim, ayetin gösterdiği gibi, bir kurtuluş söz konusudur. Çocukların, sağlıklı yetişkinler olarak büyümeleri için sağlıklı gıdayı sevmeyi öğrenmeleri gerektiği gibi, ‘kurtuluş için büyümek’ üzere de sağlıklı ruhi gıdadan zevk almayı öğrenmeleri gerekir.
Ana-babalar, henüz erinlik çağına gelmemiş çocuklarınız var mı? Çocuğunuzu yetiştirme ve disiplin etme alanında uyguladığınız program şu ana kadar başarılı oldu mu? Eğer durum böyle ise, çok iyi. Böyle olmakla beraber erinlik yılları boyunca durum değişebilir. Erinlik çağının getireceği sorunlar bazen abartılırsa da, tecrübeli ana-babalar, bu devrede hayli sıkıntılı anlar beklemeniz gerektiğine dair sizi uyarırız. Çocuğunuz şimdi henüz küçükken bu anlara hazırlanabilir misiniz? Evet, atabileceğiniz kesin adımlar var. Örneğin, geliştirmelerine yardım etmemiz gereken şu hususlar vardır:
YEHOVA İLE YAKIN BİR İLİŞKİ
Doğumu annesi Hanna’nın duasına bir cevap olan küçük Samuel, “Yehova’nın önünde büyüdü.” (I. Samuel 2:20, 21) O, harikulade bir şekilde yetiştirildi! Aynı zamanda bir keresinde ana-babaların çocuklarını İsa’ya götürdüklerini de unutmayın. Şakirtler, önce onları azarladılar, fakat “İsa bunu görünce, gücenip onlara dedi: Bırakın, çocuklar bana gelsinler; onlara mani olmayın; çünkü Tanrı’nın kırallığı bu gibilerindir.” İsa, ana-babaların, çocuklarını kendisine getirmelerini uygun gördü. Onları kucakladı ve takdis etti.—Markos 10:13-16.
Acaba bugün ana-babalar çocuklarını ‘Yehova’nın önünde büyümelerini’ sağlayıp onları, İsa Mesih’e götürebilir ve böylece Yehova ve İsa ile bir ilişki kurmalarına yardım edebilirler mi? Evet, bu mümkündür, fakat zaman gerektirir. İsa, başka kişilerin çocuklarına vakit harcamaya hazır olduğundan dolayı, biz de kendi çocuklarımıza elbette vakit ayırabiliriz. Timoteos’un annesinin yaptığı gibi, mümkünse buna, bebeklik çağından başlamalıyız. (II. Timoteos 3:15) Çocuklarımızla, Yehova ve İsa’nın gerçek kişiler olduklarını belirterek konuşmalı ve onların harikulade bazı yaratıcı işlerini takdir etmelerini öğretmeliyiz. Parkta, hayvanat bahçesinde veya kırda dolaştığımız zaman, gördükleri harika işlerin, Yehova’nın ellerinin işi olduğunu anlamalarına yardım edebiliriz. Sohbetimizle, yüreklerinde doğru olanı yapma arzusunu geliştirebiliriz, zira bu, Yehova Tanrı ve İsa Mesih’i memnun eder. (Tesniye 6:7 ile karşılaştır.) Bunu ertelemeyin. Çocuklarımızın çocukluk devri çok kısadır. Çabucak büyürler, bundan dolayı onlarla geçirilen vakit değerlidir.—Matta 19:13-15.
Tabii, çocuklarımıza hakikati öğretmek ve Yehova ile yakın bir ilişki kurmalarına yardım etmek için başlıca yöntem ailece yapılan Mukaddes Kitap tetkikidir. Fakat bu aile tetkikinin başarılı olması için:
ONU ZEVKLİ KILIN
Çocuğunun, sağlıklı yiyecekten zevk almasını isteyen bir anne, onu, bu yiyecekten çok miktarda yemeye zorlamaz. Daha ziyade, yiyeceği lezzetli kılacak ve ondan her defasında az miktarda yemesini teşvik ederek çocuğun iştahını açacaktır. Ruhi gıda için de aynı şey geçerlidir. İster tetkik programına ilk kez başlayın veya isterse, çocuğunuzun canı sıkıldı diye programınızla ilgili bir değişiklik yapmak isteyin, talep aynıdır. Ancak programın ilginç olmasına çalışın.
Küçük çocuklarla alışılmış sorulu-cevaplı yönteme bağlı kalmanıza ve her tetkiki bir saat sürdürmenize gerek yoktur. Tetkiki çocuğunuza uyarlayın. Mukaddes Kitapta sözü edilen kişilerin başından geçenleri ona anlatın. Mukaddes Kitaptaki sahnelerin çizimini ona bırakın. Mukaddes Kitaptaki olayları canlandırmalarını sağlayın. Hazırlamaları için ev ödevleri verin. Tetkiki canlı ve çekici kılın. Çocuğunuzun, Tanrı’nın Sözünü “özlemesini” istiyorsanız, bunu onun için mümkün olduğu kadar zevkli kılın.—II. Petrus 2:2, 3.
Elde edilen sonuçlar harcanan çabalara değer, çünkü kalıcıdır. Şayet çocuğunuz henüz küçük iken ruhi şeylerden zevk alırsa, bu, tüm yaşamı boyunca sürecek olan Yehova ile yakın bir ilişkiyi geliştirmesine yardım edebilecektir. “Çocuğu gideceği yola göre yetiştir, yaşlı olunca da ondan ayrılmaz.” (Süleymanın Meselleri 22:6) Çocuğunuzun ruhi şeylere karşı sevgi geliştirmesine yardım edecek bir şey daha vardır. Acaba bu nedir?
DENGELİ, MUTLU BİR AİLE
Evet, bir bitki verimli bir toprakta ve uygun bir havada nasıl en iyi biçimde büyürse, bir çocuk da, mutlu bir aile ortamında ruhen en iyi şekilde gelişecektir. Fakat böyle mutlu bir aile durumunun var olması için aile üyelerinin birlikte vakit girmesi gerekir. Ana-babalar, ailece birlikte vakit geçirip, birbirinizle konuşmak için acaba çaba harcar mısınız? Televizyon izlemek, dinlenmek, müzik seçimi, aile tetkiki ve diğer ruhi faaliyetler konusunda acaba ailece koyduğunuz kurallar var mı? Akşam yemeklerinizi nasıl bir ortamda yiyorsunuz? Akşam yemeği, birçok evlerde, aile için bir arada olmanın en iyi vaktidir? Bütün gün boyunca neler olduğunu konuşmak biraz şakalaşmak ve rahatça sohbet etmek için fırsat verir. Herkes için iyi olabilir.
Çocukların evde ruhi faaliyetlere ihtiyaçları olup kendi sorumluluklarını yerine getirmeleri gerekirken, oynamak için de vakte ihtiyaçları olduğunu asla unutmayalım. Charles R. Foster Psychology for Life Today (Bugünkü Yaşam İçin Psikoloji) adlı kitabında şöyle dedi: “Yaşamlarında oynayıp dinlenmenin önemini fark eden ana-babalar, çocuklarına bu tecrübelerden zevk almalarını sağlamalıdırlar . . . . Çocuklar büyüyüp geliştikçe, bu faaliyetlerle aile giderleri ve evdeki sorumlulukları arasındaki bağlantıyı görmelidirler. Eğer bu bağlantıyı fark edip, oynayıp dinlenmeyi evdeki görevlerden ve sorumluluklardan bir kaçış olarak kullanmazlarsa, evde daha mutlu bir durum hüküm sürecektir.
Çocukların oynayıp dinlenme, iş ve ruhi meselelere karşı dengeli bir tutum geliştirmelerine yardım eden ana-babalar, onu ruhi şeylerden zevk alıp, Yehova’ya yakın olmasına çok katkıda bulunacaklar. (II. Timoteos 3:4b; Titus 3:3 ile karşılaştır.) Böyle bir gelişme, onlara çok sevinç verecektir. Ana-babalar, çocuklarının henüz çok küçükken ruhi şeylere karşı takdirlerini geliştirmek için şunu da yapabilirler:
ERİŞİLMEYE DEĞER HEDEFLER KOYMALARINA YARDIM EDİN
Hikmetli Kral Süleyman, çocuğun yetiştirilmesinde, “çocuğu gideceği yola göre yetiştir, yaşlı olunca da ondan ayrılmaz” dediği zaman iyi bir öğüt verdi. (Süleymanın Meselleri 22:6) “Gideceği yola göre” sözü, ya onun yeteneğine, ya da daha çok kendisinin seçmesini isteyeceğiniz yaşam tarzına göre, hayattaki yolu veya hedefi anlamına gelebilir. Bu nedenle, bir anne veya babanın, çocuğunun mutluluğuna ve ruhi düşünüşüne katkıda bulunabileceği en önemli yollardan biri, onun anlamlı hedefler koymasına yardım etmektir. Bu hedefler erişmeye değer ve gerçekçi olmalıdır. Aynı zamanda böyle hedeflere, makbul bir zaman devresinde ulaşılabilmelidir. Bazı hedeflere erişince, bu, çocuğu daha zor hedefler koyması için teşvik edecektir.
Hayattaki hedeflerini bizzat çocuğun koymasını beklemek, genel bir hatadır. Bir çocuğun yaşam tecrübesi çok sınırlıdır. Şayet ana-baba, hedefler koyması için ona yardım etmezse, başka biri—belki okuldaki arkadaşlar veya okul öğütçüleri—bunu yapacaktır. Mesih’in takipçisi olan ana-babalar, çocuklarına, ruhi şeylere karşı göstereceği takdiri ile uyum içinde olan hedefler koymasına yardım edebilirler. Gençler, “Konuşma Yeteneğini Geliştirme” ibadetine katılmak için yeterli olmak üzere hedefler koyabilirler. Tarla hizmetinde tek tek ele alınarak, önce kapılarda bir yayın sunmak daha sonra basit bir konu hakkında sohbete başlamak gibi iyi hedefler olabilir. Tetkik hedefleri konulabilir. Çocuklar, Mukaddes Yazıların kitaplarının sırasını azar azar öğrenebilir ve bazı kilit ayetleri ezberleyebilir. Meslek hakkındaki hedefler, henüz erken yaşlarda konuşulmalıdır. Okuldaki öğütçüler bir tür meslek üzerinde dururlarken, Mesih’in takipçisi olan ana-babalar, çocuğun gelişen ilgisini doyuracak olan öncülük hizmeti üzerinde önemle durarak hedefler koyabilirler.
Ana-babalar, çocuklarının sorumluluk duygusunu geliştirmelerini de isterler. Onlar, vicdanını, Mukaddes Kitaptaki prensiplere göre eğitmesi için ona yardım edebilirler. O geliştikçe, doğru olanı yapacağına güvendiklerini ona bildirmelidirler. Çaba gerektiren bazı hususlarda sınırlı bir özgürlük verebilir ve çocuk bir hata işlerse, onu şiddetle eleştirmek yerine, bunlardan ders almayı öğrenmesi için ona yardım edebilirler. Güvenilir olmaktan dolayı iyi bir nam kazanmak başarıdır ve çocuklar bundan kıvanç duyarlar; bu onların ‘kurtuluş için büyümelerine’ yardım edecektir.
Ana-babalar, çocuk geliştikçe onun uğradığı bazı değişikliklere dikkat edip, uyanık olarak verecekleri eğitim ve disiplini bu yeni durumlara göre ayarlamalıdırlar. Ona tamamen dürüst ve açık sözlü davranmalıdırlar. Davranışlarına ve gösterdiği değişikliklere karşı neler hissettiklerini ona söylemelidirler. Dürüst ve açık sözlü olmakla, kendileriyle serbestçe konuşmasını sağlamakla ona yardım etmeyi ümit ederler. Dolayısıyla çocuk evin içinde bir yabancı gibi olmayacak.
Genç Davud, ruhi şeylere karşı özlem geliştirdi. Yazdığı mezmurlar, Yehova’nın sevgisine karşı derin takdirini açıklar. (Mezmur 23:1-6) Yehova’ya karşı duyduğu bu güven, bir ayı, bir aslan ve sonunda tüm İsrail ordusunu dehşete düşüren Filistinli dev Golyat ile karşı karşıya geldiği zaman, başarılı olmasını sağladı. Davud’un babası Yesse’nin, Davud’un imanından dolayı ne kadar kıvanç duymuş olması gerektiğini düşünün! Davud, Yehova ile tüm hayatı boyu süren yakın bir ilişki geliştirdi. (I. Samuel 17:32-37, 45-50; Mezmur 19:9, 10, 14; 15:1, 2; 24:3, 4) Çocuklarımız da yardımımızla benzer bir ilişki geliştirebilir ve bize kıvanç verebilirler. Fakat bunu tek başımıza yapamayız,
YARDIM İÇİN DUA ET
Manoah, baba olacağını öğrendiği zaman, çocuğu nasıl yetiştireceği ve eğiteceğine dair rehberlik diledi. Yehova, onun duasına cevap verdi. (Hâkimler 13:8, 12, 24) Bugün de ana-babalar, çocukları için dua edip hayat yolunda onlara rehberlik etmeye çalışırken, Yehova’dan hikmet dilemeyi ihmal etmemelidirler. Yehova’nın bir peygamberi olan Samuel, eğer Yehova’nın kavmi için dua etmeyi ihmal etseydi, bunun, “Yehova’ya karşı suç” olacağını biliyordu. (I. Samuel 12:23; Süleymanın Meselleri 1:24, 25 ile karşılaştır.) Çocuklarımıza karşı da aynı sorumluluk duygusunu hissetmeliyiz. Onların, ruhi tutumlarını geliştirmelerini isteriz. Yardım için muntazaman dua etmek elzemdir.
BUNDAN VAZGEÇMEYİN
Bu hususlardan herhangi birini yerine getirmek acaba kolay mı? Gayet tabii hayır. Sevinç vericidir, fakat kolay değildir. Çocuğumuz erinlik çağına gelince şüphesiz bazı sorunlar ortaya çıkar. Onlar meydana çıkınca paniğe kapılmayın. Onları birer birer ele alın ve mucize beklemeyin. Sabit olun, fakat aşırı tepki göstermeyin; iğneleyici sözler kullanmaktan sakının ve sabırlı olun sakin kalırsak, genellikle buhran geçer ve çocuğumuzla yeni yakın ilişkiden sevinç duyabiliriz.
Tanrı’dan korkan tüm ana-babalar şüphesiz çocukları için en iyi olanı isterler. Onların ‘ruhi şeyleri takdir etmeleri’ ve ‘kurtuluş için büyümeleri’ için Tanrı’nın Sözüne özlem geliştirmelerini isteriz. Gerçi Mesih’in takipçisi olan bazı ana-babalar çok sıkı çalışmalarına rağmen, bazen çocuklarının büyüdükten sonra hakikati bıraktıklarını gördü. Fakat payımıza düşeni gayretle yaparsak, bu durumun meydana gelme olasılığını azaltacağız. Çocuklarımız gidecekleri yola göre yetiştirmek için Yehova’nın yardımıyla sıkı çalışacağız. Onların tüm yaşamlarında hakikat yolunda kaldıklarını görmek, ödülümüz olsun.—İbraniler 12:16; I. Petrus 2:2; Süleymanın Meselleri 22:6.