İlginç Sorulara Cevaplar
◼ İsa niçin Ferisilere mühtediyi kendilerinden “iki kat cehennem (Gehenna) oğlu” ettiklerini söyledi?—Matta 23:15.
Anlaşıldığına göre, Milletlerden Yahudilerin Ferisi fırkasına çevrilenler çok kınanacak bir duruma geldiler. Onlardan bazıları, önceden de Tanrı’nın tasvip etmediği kişiler olabilirdi, fakat Ferisi olduktan sonra, Gehenna’da kesinlikle yok edilmek üzere, iki kat tasvip edilmemiş duruma geldiler.
Hinnom vadisi Yeruşalim’in duvarlarının güney batısında bulunuyordu. Bir zamanlar putperest ayinler ve insan kurbanları için kullanılmıştı. (II. Tarihler 28:1-3; 33:1-6; Yeremya 32:35) Böylece orası diriltilmeye layık görülmeyen canilerin cesetleri de içinde olmak üzere çöp dökülen bir yer haline gelmişti.—Matta 5:22 ile karşılaştır.
The New Bible Dictionary (Yeni Mukaddes Kitap Sözlüğü, 1962 J. D. Douglas tarafından) adlı yayına göre ‘Hinnom vadisi, eskiden çocukların Molek’e ateşte kurban edildikleri yer olarak Yeruşalim’in dışında bulunuyordu. Orası hükmün ve daha sonra son cezanın bir peygamberlik simgesi olmuştu.’ Dictionary of the Bible kitabında Cizvit bir papaz olan John L. McKenzie şunu ekliyor: “Bu [insan kurbanları için kullanılan] sunak yüzünden Yeremya o yere lanet etti ve oranın ölüm ve çürüme yeri olacağını bildirdi. (Yeremya 7:32; 19:5, 6) İşaya 66:24’te bu vadiden ismen değilse de, Yehova’ya karşı çıkan isyancıların cesetlerinin bulunacağı yer olarak söz ediliyor . . . . Fakat Hahamların yazılarına göre ebedi ateş, kesinlikle ebedi ceza demek değildir . . . . [Gehenna] kötülerin beden ve can olarak yok edilecekleri yerdir; bu da tamamiyle yok olma fikrini yansıtır (Matta 10:28).”
Matta 15:1-8; Yuhanna 8:12-19, 31-41; 9:13-34; 11:45-53’teki kaydı okuduğumuz zaman İsa’nın neden Ferisilerin, Gehenna ile simgelenen yok olmayı hak ettiklerini söylediğini daha iyi anlayabiliriz. Gerçi bazıları tövbe edip Tanrı’nın tasvibini kazanabilirlerdi, fakat onlar, bir sınıf olarak ebediyen yok olmayı hak etmişlerdi. Mesih şöyle dedi: “Vay başınıza, yazıcılar ve Ferisiler, ikiyüzlüler! zira bir mühtedi yapmak için denizi ve karayı dolaşırsınız; ve olunca, siz onu kendinizden iki kat cehennem [Gehenna] oğlu edersiniz.”—Matta 23:15.
Yahudi Ferisilerin durumu böyleydi, fakat mühtedi olanlar nasıl Ferisilerden “iki kat cehennem oğlu” oluyorlardı? Bu mühtediler, sadece Yahudilere duygudaşlık gösteren, hatta Yahudi dinine dönüp sünnet bile olanlar değillerdi. (Luka 7:2-10; Markos 7:24-30; Resullerin İşleri 8:26-34; 10:1, 2) Hayır, İsa Yahudiliğe değil, ikiyüzlü Ferisiliğe mühtedi olanlardan söz ediyordu. Onlar ne durumdaydılar?
Onlardan bazıları önceden ağır günahlar işleyen veya bağnazca cin tanrılara tapanlar olabildiklerinden, Tanrı, onları hiç tasvip etmiyordu. Kimileri de belki herhangi bir şekilde Tanrı’nın ruhuna karşı günah işlediklerinden, Gehenna’ya atılmayı hak etmişlerdi. (Matta 12:32) Yehova’nın indinde durumları henüz böyle olmadıysa bile, onlar kötüye doğru bir adım atmış oldular. Ferisilerin aşırılığını takip etmek üzere o mezhebe girdiler. Bu mühtediler, ikiyüzlü adetlere ve Yahudiliğe çevrilmiş olan başka herhangi bir kişinin kazanmış olabildiği ahlaksal iyilik ve doğruluğu hükümsüz bırakan aşırı görüşlere daldılar. Anlaşıldığına göre, mühtedi olan bu Ferisiler, mahkûm edilmiş öğretmenlerden daha aşırılığa kaçtılar. Böylece Yahudi Ferisiler “cehennem oğlu” oldularsa, bu mühtediler daha da veya İsa’nın dediği gibi, ‘iki kat’ böyle oldular.