Okuyucuların Soruları

Yehova’nın Şahitleri çalıntı malların satın alınmasına ne gözle bakıyor?

İsa’nın takipçileri, çalıntı eşya veya malzemelerin satın alınmasına bilerek herhangi bir şekilde katılmaktan kaçınırlar.

Çalmak kesinlikle yanlıştır. Tanrı’nın eski İsrail’e verdiği Kanun açıkça şöyle dedi: “Çalmıyacaksın.” (Çıkış 20:15; Levililer 19:11) Hırsız yakalanırsa, koşullara bağlı olarak iki, dört veya beş kat ödeyerek bunu tazmin etmeliydi.

Eski zamanlardan beri, hırsızlar çabuk kazanç sağlamak ve suç kanıtıyla yakalanmamak için çaldıkları eşyaları elden çıkarmaya çalışmaktadırlar. Bu amaçla onlar çalıntı malları çoğunlukla alıcıların reddetmeyi zor buldukları düşük bir fiyata satarlar. Böyle bir uygulamanın, Çıkış 22:1’de sözü edilen konuyla bağlantılı olması mümkündür: “Eğer bir adam öküz yahut koyun çalarsa, ve onu boğazlar yahut satarsa; bir öküz yerine beş öküz, ve bir koyun yerine dört koyun ödiyecektir.”

Böyle kanunların uygulamadaki sonuçlarını sezen Haham Abraham Chill şöyle yazıyor: “Böyle oldukları kesin olarak bilinmiyorsa bile, çalıntı malları satın almak veya kabul etmek yasaktır. Dolayısıyla, bir çobandan bir keçi satın alınmamalıdır, çünkü çoban herhalde işvereninin bilgisi olmadan bu satışı yapmaktadır ve niyeti parayı alıkoymaktır.”—The Mitzvot—The Commandments and Their Rationale.

Oysa Tanrı’nın kanunu aslında, sadece işvereninin parasını alıkoyacağı ve gerçekte çalınan bir keçiyi sattığı kuşkusuna dayanarak ‘bir çobandan bir keçi satın almayı’ yasaklamıyor. Öte yandan, satıcının malın sahibi olmadığı veya malın çalınmış olabileceği açıkça anlaşılıyorsa, Yehova’nın hizmetçileri, [bir keçi veya başka herhangi bir nesnenin] satışına bilinçli olarak katılmamalıydılar. Tanrı’nın kanunu, O’nun özel mülkiyet hakkını tanıdığını gösteriyor; oysa bir hırsız bir malın sahibini mülkünden yoksun ediyor. Bu, çalınmış olduğu bilinen şeyi satın alanın hırsız olduğu anlamına gelmeyebilir; ama onu satın alması sahibinin mülküne yeniden kavuşma olasılığını azaltır.—Süleymanın Meselleri 16:19; I. Selânikliler 4:5 ile karşılaştırın.

Ev hanımları ya da bir şirketin satın alma elemanları olsun, alıcıların malları en iyi fiyata almaya çabalamasını hepimiz anlarız. Dünyanın her yanındaki kadınlar ucuza iyi mal arar, alışverişlerini fiyatların indirimli olduğu mevsimlere ertelemeye çalışır, masrafları az olduğundan fiyatları daha uygun olan dükkân veya mağazalardan toptan mal alırlar. (Süleymanın Meselleri 31:14) Bununla beraber, ucuza mal almakla ilgilenmenin ahlaksal sınırları olmalıdır. Nehemya’nın günlerinde yaşayan vefakâr kişiler, Sebt günlerinde uygun fiyata mal alabilecekleri halde, hiçbir şey satın almak istemezdi. (Nehemya 10:31; Amos 8:4-6 ile karşılaştırın.) İsa’nın takipçileri için de durum buna benzer. Onların hırsızlığı reddetmesi, çalınmış olduğu anlaşılan düşük fiyatlı malları satın alma isteğine kapılmamalarını mümkün kılar.

Kimi satıcıların çalıntı mallarla iş yaptığı herkesçe bilinebilir. Ya da gizlice söylenen bir fiyat öylesine olağandışı olabilir ki, her normal insan malların herhalde yasal olmayan yollarla elde edildiği sonucuna varır. Ülkenin yasaları bile böyle akla yakın bir tutum gösterme gereğini kabul edebilir. Bir hukuk kitabı şu yorumu yapar:

“O eylemin suç olduğunu bilme şartının oluşması için, sanığın, malın kimden veya kim tarafından çalınmış olduğunu, ne zaman, nerede ya da hangi koşullar altında çalınmış olduğunu bilmesi gerekmez; malın çalınmış olduğunu bilmesi yeterlidir. . . . . Bazı mahkemeler, bir eylemin suç olduğunu bilme şartının oluşmasının şu olguya dayandırılabileceği görüşündedirler: Sanığın, malı normal zekâdaki birinin onun çalınmış olduğunu fark edeceği koşullar altında alması.”

Bu, İsa’nın takipçilerinin çalıntı mallar satın almaktan kaçınmaları için sağlam bir ek nedendir. Böyle malları satın almakla yasayı çiğneyebilirler. Birçok insan, yakalanmayacaklarını düşünürlerse, yasaları hiç çekinmeden bozarlar. Bu ise, ‘üstün otoritelere tabi olmak’ isteyen İsa’nın takipçileri için doğru değildir. Yasalara uymaları onları suçlu olarak yargılanmaktan korur ve Yehova’nın önünde iyi bir vicdana sahip olmalarına katkıda bulunur.—Romalılar 13:1, 4, 5.

Tanrı’nın dostu İbrahim vicdan konusunda iyi bir örnek bıraktı. Onun günlerinde doğulu dört hükümdar Lut’un oturduğu bölgenin krallarını yendi ve askeri bir soygunculuk yaparak birçok değerli malı alıp götürdü. İbrahim düşmanları kovalayıp yendi ve çalınmış malları geri getirdi. Sodom kralı, İbrahim’e ödül olarak, “malı kendine al” dedi. İbrahim ise malları hak sahiplerine teslim edip şöyle dedi: “Sana ait olan bir şeyi almamağa elimi kaldırdım, ta ki, Abramı zengin ettim, demiyesin.”—Tekvin 14:1-24.

İsa’nın takipçileri çalıntı mallardan herhangi bir şekilde yarar sağlamaya ilgi duymazlar. Yeremya şöyle yazdı: “Kendi yumurtlamadığı yumurtaların üzerine oturan keklik nasılsa, haksızlıkla servet kazanan da öyledir.” (Yeremya 17:11) Böylece, Kayser’in çalınmış mallar hakkındaki yasalarını bozmayarak hikmet göstermenin ötesinde, İsa’nın takipçileri hırsızlığın yol açtığı haksızlıkla herhangi bir şekilde ilgilerinin bulunmasını reddederek Tanrı’nın adaletini tutmak isterler. Davud’un şu sözleri yerindedir: “Salihin azı, çok kötülerin bolluğundan iyidir.”—Mezmur 37:16.