Gelenek Hakikatle Çatıştığı Zaman
DİKKAT—İÇME SUYU DEĞİLDİR. Böyle uyarıları görmeye alışmış olabiliriz. Birçok yerde insanlar ne içtiklerine dikkat ediyor; çünkü bazı su rezervlerinin toksik maddelerle kirletilerek “zehirli bir karışım” haline geldiğini biliyorlar. Bir araştırma, bu kirliliğin bir sonucu olarak suyun, “yaşamın destekleyicisi ve koruyucusu” olmak yerine “mikroplu organizmaların ve . . . . kimyasal pisliklerin taşıyıcısı” haline gelebildiğini söylüyor.—Water Pollution.
Hakikat Sularının Kirletilmesi
Hakikatle çelişen gelenekler kirletilmiş su rezervleri gibidir. Geleneklere, yani bir nesilden diğerine aktarılan bilgiler, fikirler, inançlar ya da âdetlere safça sıkı sıkıya bağlı kalabiliriz; bunlar aslında yanıltıcı fikir ve felsefelerden oluşan “zehirli bir karışım” ile kirlenmiş durumdadır. Kirletilmiş su gibi bunlar da büyük zarara, üstelik de ruhi zarara neden olabilir.
Geleneksel dini inançlarımızın Mukaddes Kitaba dayandığına inansak bile, hepimiz bunları dikkatle incelemek üzere vakit ayırmalıyız. Unutmayın ki, Martin Luther o günkü geleneksel inancı destekleyip Kopernik’i kınadığı zaman, Mukaddes Kitabın kendisini desteklediğine inanıyordu. Böylece Luther, ‘necip olan ve bu şeyler böyle midir diye her gün kitapları dikkatle araştıran’ eski Verialıların mükemmel örneğini izlemekte başarısız oldu.—Resullerin İşleri 17:10, 11.
Geleneklere dayalı inançların İsa’nın günlerindeki Yahudilerden bazılarına verdiği zararı düşünün. Onlar geleneklerinin hakikat olduğuna hararetle inanıyorlardı. Şakirtlerinin gelenekleri tutmamalarına karşı çıktıkları zaman, İsa onlara şu soruyla meydan okudu: “Siz de niçin kendi ananeniz ile Allahın emrini bozuyorsunuz?” (Matta 15:1-3) Yanlış neredeydi? İsa, peygamber İşaya’nın sözlerinden şu alıntıyı yaparak sorunu belirledi: “Talimat olarak insan emirlerini öğretip, boş yere . . . . [Tanrı’ya] taparlar.”—Matta 15:9; İşaya 29:13.
Evet, Tanrı’dan gelen hakikatlerin yerine insanlardan veya daha da kötüsü, cinlerden gelen fikirleri koydular. Örneğin, Insight on the Scriptures’ın, 1. Cildinin 506. sayfasında şunlar açıklanıyor: “O zamanki Ferisiler, bir kişi mallarının ‘kurban,’ yani Tanrı’ya vakfedilen bir hediye olduğunu açıklamışsa, ne kadar muhtaç durumda olurlarsa olsun, ana-babasının ihtiyaçlarını karşılamak üzere bunları kullanamayacağını, fakat kişi isterse mallarını ölene kadar kendisi için kullanabileceğini öğrettiler.” Hakikat sularını kirleten insan hikmetinin Yahudiler üzerinde ruhi bakımdan kötü etkileri vardı. Hatta büyük çoğunluğu uzun zamandan beri bekledikleri Mesih’i reddetti.
Hıristiyan Âlemi Kirlenmeye Katkıda Bulunuyor
İsa’nın ölümünden sonra, benzer ruhi zararlara yol açıldı. Onun takipçisi olduğunu iddia eden birçokları, yeni öğretiler için otorite olarak sözlü geleneklere başvurdu. McClintock and Strong tarafından yazılan Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature’a göre, Hıristiyan olarak adlandırılan bazıları, böyle geleneklerin, “resullerin döneminden aktarıldığına, kendi zamanlarına kadar katışıksız olarak korunduğuna ve ilk Hıristiyan Kiliselerinin doğrudan resullerden aldığı talimatlar olduğuna” inandılar.—İtalikler tarafımızdan.
Gerçekte ise, bu geleneklerin birçoğu katışık, yanlış fikirlerdi. Cyclopedia’nın açıkladığı gibi, bu yeni felsefeler “sadece diğer geleneklerle değil, özellikle ellerinde bulunan resullerin yazılarıyla da uyum içinde değildi.” Bu tamamıyla beklenmedik bir durum değildi. Resul Pavlus, İsa’nın takipçilerini şöyle uyarmıştı: “Sakının, Mesihe göre değil, insanların ananesine, dünyanın iptidaîliğine göre, felsefe ve boş hile ile kimse sizi yağma etmesin.”—Koloseliler 2:8.
Bugün de geleneksel birçok inanç ‘özellikle resullerin yazdıklarından farklıdır.’ Hıristiyan âlemi, hakikat sularını Üçlük, cehennem ateşi, insan canının ölmezliği, milliyetçilik ve putperestlik gibi, cinlerden kaynaklanan sayısız fikirle zehirledi. (I. Timoteos 4:1-3) Tarih, Hıristiyan âleminin geleneksel öğretileri haline gelen cinlerin öğretilerinin kurbanı olan insanların yakalandıkları ruhi hastalıkları doğruluyor.—İşaya 1:4-7 ile karşılaştırın.
Aslında hakikatin bu şekilde kirletilmesi insanlığın başlangıcından beri süregelmiştir. Şeytan insanların fikirlerini yalan ve hileyle zehirlemek üzere Aden’de başlattığı eylemler dizisini sürdürdü. (Yuhanna 8:44; II. Korintoslular 11:3) Nuh’un günlerindeki Tufandan sonra insan ailesi tüm yeryüzüne dağıldığında, her tür kültürden gelen insanlar, insanın bilgi dağarcığının cinler tarafından ilham edilen felsefe ve fikirlerle kasten zehirlenmesinin kurbanı olmuştur.
Ruhi Kirlenmenin Etkileri
Böyle bir ruhi kirlilik ne gibi zararlara yol açabilir? Bunu kirlenmiş suyun fiziksel sağlığımız üzerindeki etkisiyle karşılaştırabiliriz. Bir uzman şunları söylüyor: “Yaklaşık 200 milyon insan, kirli suyun ciltte neden olduğu şistozomiyaz (bilharziya) [kansızlığa, çeşitli rahatsızlıklara, genel sağlık bozukluğuna, hatta ölüme yol açan salyangoz ateşi] hastalığının kurbanıdır. Beş yüz milyon insanda, körlüğün başlıca nedenlerinden biri olan ve kirli yıkanma suyunun yol açtığı trahom hastalığı var . . . . İnsan ırkının yaklaşık iki milyar üyesinin temiz içme suyu yok.” (Our Country, the Planet) Milyonlarca insan, cinlerden kaynaklanan sahte öğretilere karışmış gelenekleri izlemelerinin sonucunda ruhi bakımdan zayıf düşürülmüş, kör edilmiş ve hatta öldürülmüştür.—I. Korintoslular 10:20, 21; II. Korintoslular 4:3, 4.
Örneğin, İsa Mesih ile Babası Yehova Tanrı arasındaki ilişki konusunda birçoklarının zihni bulandırılmış ya da köreltilmiş durumdadır. Hıristiyan olduğunu iddia eden bazıları için Tanrı’nın kutsal ismi Yehova’yı Yunanca Kutsal Yazılardan çıkarmak bir gelenek oldu. George Howard, Journal of Biblical Literature’da şunları söylüyor: “Bizim görüşümüze göre Tetragramaton’un kaldırılması, Yahudi olmayan milletlerden olan ilk Hıristiyanların zihinlerinde, ‘Rab Tanrı’ ve ‘Rab Mesih’ arasındaki ilişki hakkında bir karışıklık yarattı.”
İnsan canının ölümsüz olduğunu söyleyen, Kutsal Yazılara dayanmayan geleneğin neden olduğu karışıklığı, batıl itikatları ve korkuyu da düşünün. (Vaiz 9:5; Hezekiel 18:4 ile karşılaştırın.) Atalara tapınmanın kölesi durumunda olan ya da ölülerin geri dönüp kendisine zarar vereceğinden sürekli korkarak yaşayan kaç insan var? Bu inanç insanları, kendilerini ve başkalarını öldürmeye bile teşvik etti.
Birçok Japon, öldükleri zaman ruhlarının öteki dünyada birleşeceğine inanıyor. Bu nedenle intihar eden bazı ana-babalar, çocuklarını da öldürmenin en iyi yol olacağını düşündü. An English Dictionary of Japanese Ways of Thinking şunları açıklıyor: “Japonya’da intihar her zaman kınanmıyor; bunun yerine, genelde bir kişinin ciddi hatalar için özür dilemesinin kabul edilir bir yolu olarak görülüyor. . . . . Hatta ailece yapılan intihar da büyük olasılıkla sempatik ifadelerle bildirilir.”
Gelenekleri Sınayın
Geleneksel inançları körü körüne izlemenin getirdiği tehlikeleri göz önünde bulundurarak, biz ne yapmalıyız? İlk yüzyılın sonuna doğru resul Yuhanna, İsa’nın takipçisi kardeşlerine şu öğüdü verdi: “Ey sevgililer, her ruha (ilham edilmiş her ifadeye) inanmayın, fakat Allahtan mıdır diye, [tıpkı suyun temizliğini test edeceğiniz gibi] ruhları (ilham edilmiş ifadeleri) imtihan edin; çünkü dünyaya çok yalancı peygamberler çıkmışlardır.” (I. Yuhanna 4:1; ayrıca I. Selânikliler 5:21’e de bakın.) Bir geleneğin zararlı olup olmadığını nasıl bilebilirsiniz? İnandığınız şeyleri sınamak için bir tür otoriteye, bazı temizlik standartlarına ihtiyacınız var.
Mukaddes Kitap böyle bir otoritedir. İsa Mesih şunları söyledi: “Onları hakikatte takdis eyle; senin sözün hakikattir.” (Yuhanna 17:17) Ayrıca şunu da söyledi: “Gerçekten tapınanların Babaya ruhta ve hakikatte tapınacakları saat geliyor, ve şimdidir.” (Yuhanna 4:23) Tanrı’nın ilham edilmiş Sözünü kullanarak, insan ve cinlerin felsefesiyle kirlenmiş sular yerine, hakikatin temiz sularını elde edebilirsiniz.—Yuhanna 8:31, 32; II. Timoteos 3:16.
Çok küçük miktarlardaki kirletici maddelerin bile korkunç sonuçlara yol açabileceğini unutmayın. Bazen etkilerin ortaya çıkması yıllar alır. The World Conservation Union’un eski başkanı Shridath Ramphal şöyle diyor: “Kirli su dünyanın en tehlikeli katili haline geldi. Her gün en azından yirmi beş bin kişi kirli su kullandığı için ölüyor.” Ruhi bakımdan kirlenmiş gelenekler daha da tehlikelidir.
Hakikatle çatıştığı ortaya çıktığında, uzun yıllardan beri bağlı olduğunuz gelenekleri bırakma cesaretiniz var mı? Uyarılara kulak verin. Geleneklerinizin Tanrı’nın saf hakikat Sözüyle uyumlu olduğundan emin olarak, kendinizi ve ailenizi koruyun.—Mezmur 19:8-11; Süleymanın Meselleri 14:15; Resullerin İşleri 17:11.
[Sayfa 7’deki resim]
Tanrı’nın hakikat Sözü, suyu arı, temiz olan bir ırmak gibidir