Paskalya mı Anma Yemeği mi—Hangisini Kutlamalısınız?

ŞAFAK, 7 Nisan’da kızıllığını ufka yayarken milyonlarca insan yılın kendileri için en kutsal gününü, yani Paskalya’yı karşılayacak. Bir zamanlar Paskalya ismi, Septuagesima denilen bir bayramla başlayıp Üçlük Gününde biten 120 günlük bir bayramlar ve oruçlar dönemi için kullanılırdı. Bu isim günümüzde İsa’nın diriltilişinin anılma günü olarak tek bir gün, yani Paskalya Yortusu için kullanılıyor.

Bununla birlikte aynı haftanın başında bir akşam, başka milyonlarca kişi Rabbin Akşam Yemeği olarak da bilinen Mesih’in Ölümünün Anılmasını kutlamak üzere biraraya gelecek. Bu, yeryüzündeki son gecesinde bizzat İsa’nın başlattığı bir kutlamadır. Öğrencilerine o zaman şöyle söyledi: “Bunu benim anılmam için yapın.”—Luka 22:19.

Siz hangisini kutlamalısınız?

Paskalya’nın Kökeni

Pek çok ülkede kullanılan Paskalya ismi Mukaddes Kitapta bulunmaz. Medieval Holidays and Festivals adlı kitap bize şunları söylüyor: “Bayram bu ismi, putperest Şafak ve Bahar Tanrıçası Eos’tan aldı.” Peki, bu tanrıça kimdi? The American Book of Days şu yanıtı veriyor: “Efsaneye göre Eos, saflığı nedeniyle Beyaz Tanrı ve alnından insanlığa ışık yayıldığı için Güneş Tanrısı da denilen Balder’i kabul etmek üzere Valhalla’nın giriş kapılarını açtı.” Şunları da ekliyor: “Kuşku yok ki, Kilise ilk zamanlarında eski putperest gelenekleri benimseyip bunlara Hıristiyanlıkla ilgili bir anlam verdi. Eos bayramı, ilkbaharda yaşam yeniden canlandığı için kutlandığından bunu, müjdesini vaaz ettikleri İsa’nın diriltilişinin kutlanmasına dönüştürmek kolaydı.”

Bu benimseme, bazı ülkelerde Paskalya yumurtaları, Paskalya tavşanı ve sıcak haç çörekleri gibi Paskalya geleneklerinin nasıl ortaya çıktığını açıklıyor. Easter and Its Customs kitabı, “bir . . . . haç işareti yapılmış, üstü parlak kahverengi” sıcak haç çörekleri yapılmasıyla ilgili şunları bildiriyor: “Haç, hiç tükenmeyen önemini kazandığı ilk Kutsal Cuma olaylarından çok daha önce, putperest bir semboldü ve Hıristiyanlık öncesi zamanlarda ekmeklerle keklere bazen haç işareti konurdu.”

Kutsal Yazıların hiçbir yerinde bu tür şeylerden söz edildiğini görmüyoruz; ne de İsa’nın ilk öğrencilerinin bunlara inandığıyla ilgili de herhangi bir delil vardır. Aslında resul Petrus bize, söze ait “hilesiz sütü özleyin, ta ki kurtuluş için onunla büyüyesiniz” diyor. (I. Petrus 2:3) O halde Hıristiyan âleminin kiliseleri, putperest olduğu açıkça anlaşılan bu tür sembolleri inanç ve uygulamada neden benimsediler?

Curiosities of Popular Customs adlı kitap şöyle yanıtlıyor: “Sökülüp atılamadığı için günümüze kadar gelen bu gibi putperest törenlere Hıristiyanlıkla ilgili bir anlam kazandırmak ilk kilisenin değişmez yöntemiydi. Dönüşüm, özellikle Paskalya olayında kolaydı. Harfi güneşin doğuşu ve doğanın ölü kış döneminden uyanışındaki sevinç, Mesih’in mezardan diriltilişiyle adalet Güneşi’nin doğuşundaki sevinç haline geldi. Bir Mayıs civarında yapılan putperest kutlamalardan bazıları Paskalya kutlamasına uygun olarak değiştirildi.” Dinsel liderler yaygın putperest geleneklerden ve büyü törenlerinden kaçınmak yerine, bunlara göz yumup “Hıristiyanlıkla ilgili bir anlam” verdiler.

‘Ama bunun ne zararı olabilir?’ diye sorabilirsiniz. Bazıları bir zararı olmadığını düşünür. Episkopal Kilisenin bir papazı olan Alan W. Watts, Easter—Its Story and Meaning adlı kitabında şunları söylüyor: “Hıristiyanlık gibi bir din, bir topluma bir dış kültürden gelirse, bu din daha önceki dinlerden kaynaklanan halk geleneklerini benimseyip ‘kutsar.’ Halkın geleneklerini seçer ve bunları ayinlerin bir kısmı haline getirir; bu kutlamaların kilise tarafından öğretilen sonsuz ilkelerle aynı anlamı taşıdığı izlenimi oluşur.” Kiliselerinin bu kutlamaları uygun görüp kutsalmış gibi ele alması, birçoklarının bu kutlamaları kabul etmesi için yeterlidir. Fakat önemli sorular gözden kaçırılıyor. Tanrı bu gelenekler hakkında ne düşünüyor? Bize bu konuda, izlenecek yolu gösteren kurallar verdi mi?

Tanrı’nın Görüşünü Kazanmak

Christina Hole, Easter and Its Customs adlı kitabında şunu söyledi: “Paskalya Günü, Rabbimizin Diriltilişinin Bayramı, Hıristiyan Kiliselerindeki tüm bayramların en büyüğüdür.” Başka yazarlar da aynı fikirdedir. Robert J. Myers, Celebrations kitabında, “Hıristiyanlıkta, yıl içindeki hiçbir kutsal gün ya da bayram, Paskalya Yortusunun önemiyle karşılaştırılamaz” diye belirtiyor. Oysa bu görüş bazı sorular doğuruyor. Paskalya kutlamak bu kadar önemliyse, neden Mukaddes Kitapta bu konuda bir emir bulunmuyor? İsa’nın ilk öğrencilerinin Paskalya Yortusu kutladıklarıyla ilgili herhangi bir kayıt var mı?

Mukaddes Kitabın nelerin kutlanması ya da kutlanmaması gerektiğiyle ilgili yol gösterici kurallar vermediğini söylemek mümkün değildir. Tanrı, eski İsrail milletine karşı bu konuda çok açıktı ve daha önce de söylendiği gibi İsa’nın takipçilerine Mesih’in Ölümünün Anılmasını kutlamaya devam etmeleri için açık emirler verildi. (I. Korintoslular 11:23-26; Koloseliler 2:16, 17) Encyclopædia Britannica’nın ilk baskılarından biri bize şunları söylüyor: “Yeni Ahitte ya da resullerin dönemindeki pederlerin yazılarında Paskalya Bayramının kutlandığına ilişkin bir belirti yok. Özel günlerin kutsal olarak görülmesi ilk Hıristiyanların aklında olmayan bir düşünceydi. . . . . Ne Rab ne de öğrencileri bunu veya diğer bayramları sürdürmeyi emretti.”

Bazıları bu tür bayramların getirdiği sevinci ve mutluluğu, bunları kutlamak için yeterince geçerli bir neden olarak görür. Bununla birlikte, İsraillilerin Mısır’ın dinsel bir uygulamasını benimseyip ismini “RABBE bayram” diye değiştirdikleri olaydan ders alabiliriz. Onlar da “yemek ve içmek için oturdular, ve oynamak için kalktılar.” Fakat davranışları Yehova Tanrı’yı çok öfkelendirdi ve onları şiddetle cezalandırdı.—Çıkış 32:1-10, 25-28, 35.

Tanrı’nın Sözü çok açıktır. Gerçek inançların ‘ışığı’ ile Şeytan’ın dünyasının “karanlığı” arasında bir ortaklık olamaz; Mesih ile putperest tapınma arasında bir ‘uyum’ olamaz. Bize şöyle söyleniyor: “Rab diyor: ‘Onların ortasından çıkın ve ayrılın, ve murdara dokunmayın, ve ben sizi kabul edeceğim.’”—II. Korintoslular 6:14-18.

Mukaddes Kitapta İsa’nın takipçileri için Paskalya değil, yalnızca Anma Yemeği kutlaması emredildiğinden, o kutlanmalı. Peki, onu nasıl uygun şekilde kutlayabiliriz?

[Sayfa 5’teki resim]

İsraillilerin ‘RABBE olan bayramı’ Tanrı’yı çok öfkelendirdi

[Sayfa 2’deki resim tanıtım notu]

Kapak: M. Thonig/H. Armstrong Roberts