Tanrı Oruç Tutmayı Talep Eder mi?
MUSA aracılığıyla verilen Tanrısal Kanun her yıl yalnızca bir vesilede, Kefaret Gününde oruç tutulmasını talep ediyordu. Kanun, o gün İsraillilerin ‘canlarını alçaltmalarını’ emrediyordu; bunun oruç tutmaları anlamına geldiği anlaşılıyor. (Levililer 16:29-31; 23:27; Mezmur 35:13) Bununla birlikte, bu oruç yalnızca şekilci bir uygulama değildi. Kefaret Gününü tutmaları İsrail kavminin günahkâr durumları ve kurtuluşa olan ihtiyaçları konusunda daha bilinçli olmalarını sağladı. Ayrıca günahları yüzünden duydukları üzüntüyü ve Tanrı’nın önünde tövbe ettiklerini göstermek için de o gün oruç tuttular.
Bu, Musa Kanunundaki tek zorunlu oruç olmasına rağmen, İsrailliler başka durumlarda da oruç tuttular. (Çıkış 34:28; I. Samuel 7:6; II. Tarihler 20:3; Ezra 8:21; Ester 4:3, 16) Bunların arasında tövbenin gösterilmesi için gönüllü olarak tutulan oruçlar vardı. Yehova suç işleyen Yahuda halkını şu sözlerle teşvik etti: “Bana bütün yüreğinizle, ve oruçla ve ağlayışla ve dövünme ile dönün.” Bu dışarıya gösteriş amacıyla olmamalıydı, çünkü Yehova şöyle devam etti: “Esvabınızı değil yüreğinizi yırtın.”—Yoel 2:12-15.
Zamanla, birçoklarının tuttuğu oruç gösteriş amaçlı, şekilci bir uygulama oldu. Yehova böyle içtenlikten uzak oruçlardan tiksindi ve bu nedenle ikiyüzlü İsraillilere şöyle sordu: “Benim seçtiğim oruç, insanın canını alçaltacağı gün, böyle mi olur? saz gibi başını iğmek, ve altına çul ve kül sermek mi? buna mı oruç, ve RABBE makbul gün, diyorsun?” (İşaya 58:5) Bu dik başlı kavimden, oruçlarını dikkat çekme amaçlı bir gösteriye dönüştürmek yerine tövbeye layık işler yapmaları istendi.
Yahudiler tarafından uygulamaya konulan bazı oruçları Tanrı daha başından onaylamadı. Örneğin, bir zamanlar Yahuda halkı, Yeruşalim’in MÖ yedinci yüzyıldaki kuşatılması ve ıssız bırakılmasıyla ilgili feci olayları anmak amacıyla yılda dört kez oruç tuttu. (II. Kırallar 25:1-4, 8, 9, 22-26; Zekarya 8:19) Yahudiler Babil köleliğinden kurtulduktan sonra, Yehova, peygamberi Zekarya aracılığıyla şunları söyledi: “Bu yetmiş yıldır . . . . oruç tuttuğunuz . . . . zaman bana mı, benim için mi oruç tuttunuz?” Tanrı bu oruçları onaylamadı, çünkü Yahudiler, bizzat Yehova’dan gelen hükümler üzerine oruç ve yas tutuyorlardı. Onlar, felakete neden olan kendi yanlışları için değil, başlarına gelen felaket için oruç tutuyorlardı. Vatanlarına yeniden döndükten sonra, onlar için geçmişten üzüntü duyma değil, sevinme vaktiydi.—Zekarya 7:5.
İsa’nın Takipçileri Oruç Tutmalı mı?
İsa Mesih hiçbir zaman öğrencilerine oruç tutmayı emretmediyse de, kendisi ve takipçileri, Musa Kanunu altında olduklarından Kefaret Gününde oruç tuttular. Ayrıca, İsa onlara bu uygulamadan bütünüyle kaçınmalarını emretmediğinden öğrencilerinden bazıları başka durumlarda da gönüllü olarak oruç tuttular. (Resullerin İşleri 13:2, 3; 14:23) Bununla birlikte, asla ‘oruç tuttuklarını insanlar görsünler diye suratlarını asmamalıydılar.’ (Matta 6:16) Böyle dışa dönük bir dindarlık gösterisi insanların hayranlığını ve onayını kazanabilirdi. Oysa, Tanrı böyle dikkat çekmeyi amaçlayan bir gösteriden memnun olmaz.—Matta 6:17, 18.
İsa, takipçilerinin, kendisi öldüğü zaman oruç tutacaklarından da söz etti. Bununla o bir oruç geleneği başlatmıyordu. Bunun yerine, onların yaşayacakları derin kedere verecekleri karşılığı belirtiyordu. Diriltildikten sonra tekrar onlarla birlikte olacaktı ve artık bu tür bir nedenle oruç tutmalarına gerek kalmayacaktı.—Luka 5:34, 35.
Musa Kanunu, ‘Mesih çoğunun suçlarını taşımak için bir defa takdim edildiği’ zaman sona erdi. (İbraniler 9:24-28) Kanunun sona ermesiyle, Kefaret Günü oruç tutma emri de sona erdi. Böylece Mukaddes Kitapta değinilen tek zorunlu oruç kaldırılmıştı.
Büyük Perhiz İçin Ne Denebilir?
O halde Hıristiyan âleminin Büyük Perhiz süresince oruç tutma uygulamasının temeli nedir? Oruç tutma şekilleri kiliseden kiliseye değişse de hem Katolik hem de Protestan kiliseleri, Büyük Perhizi kabul ederler. Bazıları, Paskalya öncesi 40 gün süreyle, günde yalnızca bir öğün yemek yer. Başkaları yalnızca Büyük Perhizin ilk Çarşambası ve Kutsal Cuma günü, tamamen oruç tutarlar. Bazıları için ise Büyük Perhiz et, balık, yumurta ve süt ürünlerinden kaçınmayı gerektirir.
Büyük Perhizin İsa’nın vaftizinden sonra tuttuğu 40 günlük oruca dayandığı kabul edilir. Acaba İsa o zaman her yıl tutulması gereken dinsel bir gelenek mi başlattı? Hayır. Bu, Mukaddes Kitapta İsa’nın ilk takipçileri arasında böyle bir uygulamanın kayıtlı olmamasından anlaşılıyor. Büyük Perhiz ilk kez Mesih’ten sonraki dördüncü yüzyılda tutuldu. Hıristiyan âleminin diğer birçok öğretisi gibi bu da putperest kaynaklardan alındı.
Büyük Perhiz İsa’nın vaftizinden sonra çölde oruç tutması örneğinden kaynaklanıyorsa, neden dirilme vakti olduğuna inanılan Paskalyadan önceki haftalarda tutuluyor? İsa ölümünden önceki günlerde oruç tutmadı. İncil kayıtları, öldürülmesinden yalnızca birkaç gün önce İsa’nın ve öğrencilerinin Beytanya’da bazı evlere gittiklerini ve yemek yediklerini belirtir. Ölümünden önceki gece ise Fısıh yemeğini yedi.—Matta 26:6, 7; Luka 22:15; Yuhanna 12:2.
İsa’nın vaftizinden sonra oruç tutmasından öğrenebileceğimiz bir şey vardır. O yaşamsal önemi olan bir hizmete başlıyordu. Yehova’nın egemenlik hakkının doğrulanması ve tüm insan ırkının geleceği söz konusuydu. Bu, derin düşünerek ve dualarla Yehova’nın yardımını ve rehberliğini isteme vaktiydi. Bu vakit süresince İsa uygun olarak oruç tuttu. Bu, orucun doğru saikle ve uygun bir durumda tutulması halinde yararlı olabileceğinin bir belirtisiydi.—Koloseliler 2:20-23 ile karşılaştırın.
Orucun Yararlı Olabileceği Zamanlar
Bugün Tanrı’ya tapınan birinin oruç tutabileceği bazı durumları gözden geçirelim. Günah işleyen kişi bir süre yemek yemek istemeyebilir. Bu, başkalarını etkilemek amacıyla ya da kendisini yola getirme çabalarına öfkelendiği için olmamalıdır. Aynı zamanda, oruç tutmanın tek başına, Tanrı ile aramızdaki meseleleri düzeltmediği unutulmamalı. Bununla birlikte gerçekten tövbe eden kişi, Yehova’yı ve herhalde dostları ile ailesini incittiğinden derin üzüntü duyacaktır. Keder ve bağışlanma için yapılan hararetli dualar yiyeceğe duyulan isteği bastırabilir.
İsrail Kralı Davud benzer bir deneyim yaşadı. Batşeba’dan olan oğlunu kaybetme olasılığıyla karşı karşıya kaldığında, çocuk konusunda merhamet görebilmek amacıyla tüm çabalarını Yehova’ya dua etmek üzerinde yoğunlaştırdı. Tüm duygularıyla ve gücüyle dua ederek oruç tuttu. Benzer şekilde, bugün bazı sıkıntılı durumlarda yemek yemek kişiye uygun görünmeyebilir.—II. Samuel 12:15-17.
Tanrı’ya bağlı bir kişinin dikkatini bazı derin ruhi meseleler üzerinde toplamak istediği zamanlar olabilir. Mukaddes Kitabı ve İsa’nın takipçilerinin yayınlarını araştırmak gerekebilir. Derin düşünmek için zamana ihtiyaç duyulabilir. Böylece, kişi tümüyle kendini verdiği bir inceleme süresince, yemek yiyerek zihnini dağıtmak istemeyebilir.—Yeremya 36:8-10 ile karşılaştırın.
Kutsal Yazılarda Tanrı’nın hizmetçilerinden ciddi kararlar almadan önce oruç tutan kişilerin örnekleri bulunur. Nehemya’nın günlerinde Yehova’nın önünde bir ant içilecekti ve Yahudiler bunu bozduklarında üzerlerine lanet gelecekti. Onlar, yabancı eşlerinden boşanmak ve çevrelerindeki milletlerden ayrı kalmak üzere söz vereceklerdi. Bu andı içmeden önce ve suçlarını itiraf ettikleri süre boyunca tüm cemaat oruç tuttu. (Nehemya 9:1, 38; 10:29, 30) Önemli kararlarla karşı karşıya kaldığında İsa’nın bir takipçisi kısa bir süre için yemek yemeyebilir.
İsa’nın takipçilerinin ilk cemaatindeki ihtiyarlar kurulları bazen karar alırken oruç tutuyorlardı. Bugün, belki adli bir davayla ilgili, zor kararlarla karşı karşıya kalan cemaat ihtiyarları, meseleyi gözden geçirirken yemekten uzak durabilirler.
Belli durumlarda oruç tutmayı yeğlemek kişisel bir karardır. Bu meselede bir kişi diğerine hükmetmemelidir. Ne ‘insanlara adil görünmek’ istemeli, ne de yemeğe, ciddi sorumluluklarımızı yerine getirmemizi engelleyecek kadar önem vermeliyiz. (Matta 23:28; Luka 12:22, 23) Ayrıca Mukaddes Kitabın gösterdiği gibi, Tanrı oruç tutmayı talep etmez ya da yasaklamaz.
[Sayfa 7’deki resim]
İsa’nın, vaftizinden sonra neden 40 gün oruç tuttuğunu biliyor musunuz?