Yehova’nın Sözü Canlıdır
Ezra Kitabından Önemli Noktalar
KUTSAL YAZILARIN Ezra kitabı İkinci Tarihlerin kaldığı yerden devam eder. Kaydı yazan kâhin Ezra, Pers Kralı Koreş’in Babil’de sürgün olan Yahudilerden bir azınlığın memleketlerine dönmelerine izin veren bir ferman çıkarışını anlatarak başlar. Kayıt, ülkede yaşayan yabancı halkla kaynaşarak kendilerini kirletenleri temizlemek için Ezra’nın adımlar atmasıyla sona erer. Kitap MÖ 537 ile 467 arasındaki 70 yıllık bir dönemi kapsar.
Kitabı yazarken Ezra’nın net bir amacı vardı: Yehova’nın Babil’de sürgün olan toplumunu özgür bırakma ve Yeruşalim’de hakiki tapınmayı yeniden canlandırma vaadini nasıl gerçekleştirdiğini göstermek. Dolayısıyla Ezra yalnızca bu amaçla ilgili olaylar üzerinde durur. Ezra kitabı, muhalefete ve Tanrı’nın toplumunun kusurluluğuna rağmen mabedin nasıl yeniden inşa edildiğini ve Yehova’ya sunulan tapınmanın nasıl yeniden kurulduğunu anlatır. Kayıt bizi yakından ilgilendirir, çünkü biz de bir onarım döneminde yaşıyoruz. Birçok kişi “RABBİN dağına” akıyor ve tüm yeryüzü “RAB izzetinin bilgisi ile” dolmak üzeredir (İşaya 2:2, 3; Habakkuk 2:14).
MABET YENİDEN İNŞA EDİLİYOR
Koreş’in Yahudilerin serbest bırakılması için çıkardığı fermana karşılık yaklaşık 50.000 Yahudi sürgün, Vali Zerubbabel (Şeşbatsar) önderliğinde Yeruşalim’e döner. Onlar, hemen sunağı eski yerinde yeniden yapar ve Yehova’ya kurbanlar sunmaya başlarlar.
Ertesi yıl İsrailoğulları Yehova’nın evinin temelini atarlar. Düşmanlar inşa işini devamlı engellemeye çalışır ve sonunda işi durdurmak için kralın bir emir çıkarmasını sağlarlar. Haggay ve Zekarya peygamberler halkı yasağa rağmen mabedin inşasına devam etmeye teşvik ederler. Daha önce Koreş tarafından çıkarılmış, değiştirilemez bir Pers fermanına karşı çıkma korkusu düşmanları uzak tutar. Resmi bir araştırma, Koreş’in ‘Yeruşalim’deki Tanrı evine dair’ emrini ortaya çıkarır (Ezra 6:3). İnşa işi sorunsuz ilerler ve tamamlanır.
Mukaddes Kitapla İlgili Soruların Yanıtları:
1:3-6—Memleketlerine dönmeye gönüllü olmayan İsrailoğullarının imanı zayıf mıydı? Bazılarının Yeruşalim’e dönmeme sebebi maddeci olmaları veya hakiki tapınmayı takdir etmemeleri olabilirdi; fakat bu herkes için geçerli değildi. Öncelikle 1.600 kilometrelik Yeruşalim yolculuğu dört veya beş ay sürecekti. Üstelik 70 yıl boyunca ıssız kalmış ülkeye yerleşmek ve orayı yeniden inşa etmek büyük fiziksel güç isteyecekti. Dolayısıyla bedensel rahatsızlıklar, ilerlemiş yaş ve aile sorumlulukları gibi elverişsiz koşullar bazılarının dönmesini engellemiş olmalı.
2:43—Netinim neydi? Netinim, mabet köleleri ya da hizmetçileri olarak hizmet eden, İsrail kökenli olmayan bir halktı. Onlar arasında, Yeşu’nun zamanındaki Gibeonluların torunları ve “Levililerin hizmeti için Davudla reislerinin vermiş oldukları” kişiler vardı (Ezra 8:20).
2:55—Süleyman’ın kullarının oğulları kimlerdi? Bunlar, Yehova’nın hizmetinde özel ayrıcalıklar verilmiş, İsrailli olmayan kişilerdi. Mabette yazıcı olarak ya da idari bir konumda hizmet etmiş olabilirler.
2:61-63—Yehova’dan cevap almak gerektiğinde kullanılan Urim ve Tummim, yurtlarına dönen sürgünlerin elinde bulunuyor muydu? Kâhinler soyundan olduklarını iddia edip soylarını ortaya koyamayanlar, Urim ve Tummim aracılığıyla iddialarını ispatlayabileceklerdi. Ezra bundan yalnızca bir olasılık olarak söz ediyor. Urim ve Tummim’in o zaman veya daha sonra kullanıldığına dair bir kayıt yoktur. Yahudilerin geleneksel inancına göre, Urim ve Tummim MÖ 607’de mabedin yıkımıyla ortadan kayboldu.
3:12—Yehova’nın “ilk evi[ni] görmüş olan yaşlı adamlar” neden ağladılar? Bu adamlar Süleyman’ın inşa ettiği mabedin ne kadar görkemli olduğunu hatırlıyorlardı. Yeni mabedin temeli eskisiyle karşılaştırılınca ‘sanki gözlerinde bir hiçti’ (Haggay 2:2, 3). Çabaları eski mabedin ihtişamını geri getirecek miydi? Herhalde cesaretleri kırılmıştı ve bu yüzden ağladılar.
3:8-10; 4:23, 24; 6:15, 16—Mabedin inşası kaç yıl sürdü? Mabedin temeli MÖ 536’da, “geldiklerinin ikinci yılında” atıldı. Kral Artahşaşta’nın (Artakserkses) zamanında, yani MÖ 522’de inşaat durdu. Yasak, Kral Darius’un ikinci yılı olan MÖ 520’ye dek sürdü. Onun saltanatının altıncı yılında, yani MÖ 515’te mabet tamamlandı. (“MÖ 537 ile 467 Arasındaki Pers Kralları” başlıklı çerçeveye bakın.) Dolayısıyla mabedin inşası yaklaşık 20 yıl sürdü.
4:8–6:18—Bu ayetler Aramca yazıldı, neden? Bu kısımda çoğunlukla devlet memurlarının krallara mektupları ve krallardan aldıkları yanıtlar bulunuyor. Ezra bunları, o zamanın diplomatik ve ticari dili olan Aramca yazılmış resmi kayıtlardan kopyaladı. Mukaddes Kitabın bu eski Sami dilinde yazılmış diğer kısımları Ezra 7:12-26, Yeremya 10:11 ve Daniel 2:4b–7:28’dir.
Alacağımız Dersler:
1:2. İşaya’nın yaklaşık 200 yıl önceden bildirdiği sözler gerçekleşti (İşaya 44:28). Yehova’nın Sözündeki peygamberlikler asla boşa çıkmaz.
1:3-6. Babil’de kalan İsrailoğullarından bazıları gibi, bugün de birçok Yehova’nın Şahidi tamgünlük hizmete katılamıyor veya ihtiyacın daha büyük olduğu yerlerde hizmet edemiyor. Ancak onlar, bunları yapabilenleri devamlı destekliyor ve teşvik ediyor, ayrıca Krallığı duyurma ve öğrenci yapma işini desteklemek için gönüllü bağışlar yapıyorlar.
3:1-6. MÖ 537’nin yedinci ayında (Tişri, günümüzde Eylül/Ekim), geri dönen sadık azınlık ilk kurbanlarını sundular. Kral Nebukadnetsar MÖ 607’nin beşinci ayında (Av, günümüzde Temmuz/Ağustos) Yeruşalim’e girmiş ve bundan iki ay sonra şehir tamamen harap edilmişti (2. Krallar 25:8-17, 22-26). Yeruşalim’in harap kalacağı 70 yıllık dönem, önceden bildirildiği gibi tam zamanında sona erdi (Yeremya 25:11; 29:10). Yehova’nın Sözünde önceden bildirilmiş her şey, her zaman gerçekleşir.
4:1-3. Geri dönen sadık azınlık, sahte dinden kişilerle dinsel bir ittifak anlamına gelecek teklifi reddetti (Çıkış 20:5; 34:12). Yehova’ya tapınanlar benzer şekilde bugün de dinlerarası faaliyetlere katılmazlar.
5:1-7; 6:1-12. Yehova, toplumunun başarılı olması için olayları yönlendirebilir.
6:14, 22. Yehova’nın işine gayretle katılmak O’nun onayını ve bereketini kazandırır.
6:21. Yehova’nın işinin ilerlediğini görmek, o zamanlar Yahudilerin memleketinde yaşayan Samiriyelilerde ve sürgünden dönüp putperestlerden etkilenmiş kişilerde, yaşamlarında gerekli değişiklikleri yapma isteği uyandırdı. Bizim de Gökteki Krallığı duyurmak da dahil Tanrı’dan aldığımız işe gayretle katılmamız gerekmez mi?
EZRA YERUŞALİM’E GELİR
Yehova’nın yeniden inşa edilmiş evinin açılışının üzerinden elli yıl geçer. Yıl MÖ 468’dir. Babil’deki Ezra, yanına Tanrı’nın toplumundan bir azınlık ve verilen bağışları alarak Yeruşalim’e gider. Orada nasıl bir durumla karşılaşır?
Halkın önderleri Ezra’ya şöyle der: “İsrail kavmı ve kâhinlerle Levililer, memleketler kavmlarının . . . . mekruh şeylerine göre işliyerek kendilerini onlardan ayırt etmediler.” Üstelik “reislerle hükümdarların eli bu hainlikte başta”dır (Ezra 9:1, 2). Bu durumu görmek Ezra için sarsıcı olmuştur. “Yürekli ol”maya teşvik edilir (Ezra 10:4). Durumu düzeltmek için önlemler alır, halk onun çabalarına cevap verir.
Mukaddes Kitapla İlgili Soruların Yanıtları:
7:1, 7, 11—Bu ayetlerde geçen Artahşaşta, inşa işini durduran Artahşaşta mıdır? Hayır. Artahşaşta (Artakserkses) iki Pers kralının ismi veya unvanıdır. Biri, MÖ 522’de mabet işinin durdurulmasını emreden Bardiya ya da Gomatas’dır. Ezra’nın Yeruşalim’e geldiği sıradaki kral ise Artakserkses Longimanus’tur.
7:28–8:20—Babil’deki birçok Yahudi neden Ezra’yla birlikte Yeruşalim’e dönmek istemedi? İlk Yahudi grubunun memleketlerine dönmesinin üzerinden 60 yıldan fazla süre geçmiş olsa da Yeruşalim’de az kişi yaşıyordu. Yeruşalim’e dönmek zor ve tehlikeli koşullarda her şeye yeniden başlamak anlamına geliyordu. Babil’de muhtemelen refah içinde yaşayan Yahudilere, o zaman Yeruşalim’deki koşullar maddi açıdan çekici gelmedi. Yapılacak tehlikeli yolculuk da göz ardı edilmemeli. Memleketlerine dönecek olanların Yehova’ya güçlü bir imanı, hakiki tapınma için gayreti ve Yeruşalim’e taşınmak için cesareti olmalıydı. Ezra Yehova’nın eli üzerinde olduğundan güç buldu. 1.500 aile, muhtemelen 6.000 kişi, Ezra’nın teşvikine cevap verdi. Ezra’nın biraz daha çaba harcamasıyla 38 Levili ve 220 Netinim de onlara katıldı.
9:1, 2—Ülkedeki yabancı kişilerle evlenmek ne ölçüde ciddi bir tehditti? Yurduna geri dönmüş ulus, Yehova’ya sunulan tapınmayı Mesih’in gelişine dek korumalıydı. Diğer uluslardan kişilerle evlilikler, hakiki tapınma açısından bir tehditti. Bazıları putlara tapınan kişilerle evlendiğinden, tüm ulus yavaş yavaş putperest uluslarla kaynaşabilirdi. Hakiki tapınma yeryüzünden silinebilirdi. O zaman Mesih nasıl ortaya çıkacaktı? Olanları gördüğünde Ezra’nın şoke olması hiç şaşırtıcı değildi.
10:3, 44—Neden çocuklar kadınlarla birlikte gönderildi? Eğer çocuklar gönderilmeseydi, bu kadınlar büyük olasılıkla çocukları için geri geleceklerdi. Üstelik küçük çocuklar genelde annelerinin bakımına muhtaçtır.
Alacağımız Dersler:
7:10. Tanrı’nın Sözünü gayretle inceleyen ve etkili biçimde öğreten Ezra bize örnektir. Yehova’nın Kanununa başvurmak için duayla kendini hazırlamıştı. Bunu yaparken Yehova’nın ne söylediğine tüm dikkatini verdi. Ezra öğrendiklerini uyguladı ve kendini başkalarına öğretim vermeye adadı.
7:13. Yehova istekli hizmetçiler ister.
7:27, 28; 8:21-23. Ezra Yehova’yı yüceltti ve Yeruşalim’e yapacağı uzun ve tehlikeli yolculuktan önce O’na içtenlikle yalvardı. Ezra Tanrı’nın yüceltilmesi uğrunda kişisel güvenliğini tehlikeye atmaya hazırdı. Bu şekilde bize iyi bir örnek oldu.
9:2. Sadece “Efendimizin yolunda” evlenme uyarısını ciddiye almalıyız (1. Korintoslular 7:39).
9:14, 15. Kötü arkadaşlıklar Yehova’nın onayını kaybetmemize yol açabilir.
10:2-12, 44. Yabancı kadınlarla evlenen erkekler alçakgönüllülükle tövbe etti ve hatalı yollarını düzeltti. Onların tutumu ve davranışları örnekti.
Yehova Sözünü Tutar
Ezra kitabı bizim için çok değerlidir. Yehova, toplumunu Babil’deki sürgünden özgür bırakma ve hakiki tapınmayı Yeruşalim’de yeniden canlandırma vaadini tam zamanında gerçekleştirdi. Bu, Yehova’ya ve vaatlerine imanımızı güçlendirmiyor mu?
Ezra kitabındaki örnekleri bir düşünelim. Ezra ve onunla birlikte hakiki tapınmanın Yeruşalim’de yeniden canlandırılmasında pay sahibi olmak için geri dönen azınlık, Tanrı’ya örnek bir bağlılık gösterdiler. Bu kitap ayrıca Tanrı’dan korkan yabancıların imanına ve suç işledikten sonra tövbe edenlerin alçakgönüllü tutumuna da dikkat çeker. Ezra’nın Tanrı ilhamı sözleri, ‘Tanrı’nın sözünün canlı ve güçlü’ olduğunu gerçekten de açıkça ispatlar (İbraniler 4:12).
[Sayfa 18’deki çizelge/resim]
MÖ 537 İLE 467 ARASINDAKİ PERS KRALLARI
Büyük Koreş (Ezra 1:1) ölümü MÖ 530
Kambyses, yani Ahaşveroş (Ezra 4:6) MÖ 530-522
Artakserkses (Bardiya (Ezra 4:7) MÖ 522 (Yalnızca yedi ay
ya da Gomatas) saltanat sürdükten sonra
öldürüldü)
I. Darius (Ezra 4:24) MÖ 522-486
Artakserkses Longimanus (Ezra 7:1) MÖ 475-424
[Dipnot]
a Ezra kitabında Kserkses’in adı geçmez. Bu kral, Kutsal Yazıların Ester kitabında Ahaşveroş olarak geçer.
[Resim]
Ahaşveroş
[Sayfa 17’deki resim]
Koreş (Kyros)
[Sayfa 17’deki resim]
Kyros Silindiri’nde tutsakları memleketlerine geri gönderme politikası anlatılır
[Tanıtım notu]
Silindir: British Museum
[Sayfa 20’deki resim]
Ezra’yı yetenekli bir öğretmen haline getiren neydi, biliyor musunuz?