Okuyucuların Soruları

Süleyman’ın mabedindeki sundurmanın yüksekliği ne kadardı?

Mabetteki Kutsal Yere girmek için bir giriş kullanılırdı, buraya sundurma denirdi. Şimdiye kadar Kutsal Kitap – Yeni Dünya Çevirisi’nde sundurmayla ilgili şunları okuduk: “Sundurmanın genişliği evin genişliğine eşit olup yirmi arşındı ve yüksekliği yüz yirmi arşındı” (2. Tar. 3:4). Başka çevirilerde de sundurma “yüz yirmi arşın” olarak geçer ve 53 metrelik bir kule fikrini verir.

Fakat İngilizce Yeni Dünya Çevirisi’nin 2023 yılı baskısından itibaren, bu ayette şunları okuyoruz: “Yüksekliği yirmi arşındı” ya da yaklaşık 9 metreydi.a Bu düzeltmenin yapılmasının birkaç nedenine bakalım.

1. Krallar 6:3’te sundurmanın yüksekliğinden bahsedilmez. Bu ayette Yeremya sundurmanın genişliği ve uzunluğundan bahseder, fakat yüksekliğinden bahsetmez. Sonraki bölümde mabedin dikkat çekici başka kısımlarıyla ilgili ayrıntılar bulunur. Örneğin sundurmanın dışında bulunan dökme havuz, on araba ve iki bakır sütun gibi (1. Kral. 7:15-37). Eğer sundurma gerçekten 50 metrelik boyuyla mabedin geri kalanından daha yüksekse Yeremya bunu neden kaleme almadı? Ayrıca yüzyıllar sonra Yahudi yazarlar, sundurmanın mabedin geri kalanından daha uzun olamayacağını kaydetti.

Mabet duvarlarının 120 arşınlık sundurmayı taşıyabileceği konusunda uzmanların şüpheleri var. Mısır’daki tapınak kapıları gibi, eski zamanlarda taş ve tuğladan inşa edilen yüksek yapıların geniş bir tabanı olurdu ve yukarı doğru daralarak yükselirdi. Fakat Süleyman’ın mabedinin yapımı çok daha farklıydı. Uzmanlar mabedin duvarlarının 6 arşın ya da 2,7 metreden daha kalın olmadığı görüşünde. Mimarlık tarihi araştırmacısı Theodor Busink bu konuyla ilgili şu sonuca vardı: “Mabet duvarlarının kalınlığı düşünüldüğünde, sundurmanın 120 arşın yüksekliğinde olması mümkün değildir.”

2. Tarihler 3:4’te kopyalama hatası olabilir. Bazı el yazmalarında bu ayette “120” yazar. Fakat beşinci yüzyıla ait Yunanca İskenderiye Yazması ve altıncı yüzyıla ait Ambrosianus Yazması gibi güvenilir diğer kaynaklarda “20 arşın” yazar. Bir el yazmasına nasıl yanlışlıkla “120” yazılabilir? İbranicede “yüz” ve “arşın” kelimeleri birbirine çok benzerdir. Bu yüzden “arşın” kelimesi yerine “yüz” kelimesi yazılmış olabilir.

Tabii hepimiz Süleyman’ın mabedindeki ayrıntıları doğru şekilde öğrenmek için çaba harcıyoruz. Fakat üzerinde asıl düşünmemiz gereken şey bu mabedin işaret ettiği büyük ruhi mabettir. Yehova’ya hizmet eden kişiler olarak bu mabette O’nu yüceltebiliyoruz. Ne büyük bir ayrıcalık! (İbr. 9:11-14; Vah. 3:12; 7:9-17).