Tarihi Belgeler İsrailoğullarından Bir Kabilenin Yaşadığı Yeri Doğruluyor

Kutsal Kitap, İsrailoğullarının Vaat Edilmiş Toprakları ele geçirdikten sonra kabileleri arasında bölüştürdüğünü ve Manasse kabilesinin on boyuna, kabilenin diğer boylarından farklı olarak Ürdün Irmağı’nın batı yakasında araziler verildiğini söyler (Yeşu 17:1-6). Peki bunu destekleyen arkeolojik bir kanıt var mı?

1910 yılında Samiriye’de üzerinde yazılar bulunan çömlek parçaları gün ışığına çıkarıldı. Ostrakon da denilen bu çömlek parçalarında, şarap ve kozmetik yağlar gibi pahalı ürünlerin başkent Samiriye’deki kraliyet sarayına sevkıyatını belgeleyen, İbranice yazılmış kayıtlar bulunuyor. MÖ 8. yüzyıla tarihlendirilen toplam 102 ostrakon bulundu. Bunlardan sadece 63’ü tam olarak okunabiliyor. Bu 63 ostrakon tarihler ve boy isimleri içeriyor, ayrıca ticareti yapılan ürünlerin alıcı ve satıcılarının kim olduğu hakkında bilgiler veriyor.

Samiriye’de bulunan bu çömlek parçalarında adı geçen tüm boyların Manasse kabilesine ait olması dikkate değer. NIV Archaeological Study Bible’a göre bu, “Manasse boylarıyla Kutsal Kitabın onların yerleştiğini söylediği topraklar arasındaki bağlantıyı ortaya koyan, Kutsal Kitap dışında ek bir kanıttır.”

Bu çömlek parçaları Kutsal Kitapta Amos peygamberin o dönemki zengin insanlarla ilgili kaleme aldığı sözleri de doğrular. Amos bu insanlardan “tas tas şarap içenler, en iyi yağları sürünenler” diye bahsetmişti (Amos 6:1, 6). Samiriye’de bulunan ostrakonlar gerçekten de bu ürünlerin, ülkenin Manasse kabilesinin on boyunun yaşadığı kısmına sevkıyatının yapıldığını doğrular.