Bölüm On Dört

Birlikte Yaşlılığa Doğru

1, 2. (a) Yaşlılık dönemi yaklaşırken hangi değişiklikler olur? (b) Mukaddes Kitap devirlerinde Tanrı’ya bağlı kişiler nasıl doyum veren bir yaşlılık dönemi yaşadı?

YAŞLANDIKÇA insanda birçok değişiklik olur. Bedensel zayıflık gücümüzü tüketir. Aynaya bir göz attığımızda yeni kırışıklıklar belirdiğini, saçımızın ağardığını, hatta giderek seyrekleştiğini anlarız. Belleğimiz de biraz zayıflayabilir. Çocuklar evlendiğinde yeni akrabalık ilişkileri gelişir; aynı şey torunlar dünyaya geldiğinde de olur. Bazıları için emekliye ayrılmak farklı bir günlük yaşam düzeniyle sonuçlanır.

² Aslında, ilerleyen yıllar sıkıntılı olabilir. (Vaiz 12:1-8) Yine de, Mukaddes Kitap devirlerinde yaşamış, Tanrı’ya hizmet eden kişileri düşünün. Sonunda ölüme yenik düştülerse de, kendilerine yaşlılık döneminde büyük bir doyum sağlayan hikmet ve anlayış edinmişlerdi. (Tekvin 25:8; 35:29; Eyub 12:12; 42:17) Acaba yaşlanırken mutlu kalmayı nasıl başardılar? Kuşkusuz, bugün Mukaddes Kitapta bulduğumuz ilkelerle uyumlu yaşadıkları için böyle oldu.—Mezmur 119:105; II. Timoteos 3:16, 17.

3. Pavlus daha yaşlı erkek ve kadınlar için hangi öğüdü verdi?

³ Titus’a yazdığı mektubunda, resul Pavlus yaşlanmakta olanlar için sağlıklı bir rehberlik sundu. Şunları yazdı: “Yaşlı adamlar mutedil, vekarlı, temkinli (zihince sağlam), imanda, sevgide, sabırda sağlam olsunlar; ayni suretle yaşlı kadınlar tavırlarında iftiracı ve çok şaraba esir olmayıp, hürmetli, iyilik muallimleri olsunlar.” (Titus 2:2, 3) Bu sözlere kulak vermek yaşlanmanın getirdiği zorluklara göğüs germemize yardım edebilir.

ÇOCUKLARINIZIN BAĞIMSIZLIĞINA UYUM SAĞLAYIN

4, 5. Çocukları evden ayrıldığında birçok ana-baba nasıl tepki gösteriyor ve bazıları yeni duruma nasıl uyum sağlıyor?

⁴ Değişen roller uyum yeteneği gerektirir. Yetişkin çocuklar evlenip evden ayrıldıkları zaman bunun ne kadar doğru olduğu görülür! Bu birçok ana-baba açısından yaşlanmakta oldukları yönünde ilk uyarıdır. Çocuklarının büyümesinden mutluluk duymalarına rağmen, ana-babalar sık sık, onları bağımsız yaşamaya hazırlamak üzere ellerinden gelen her şeyi yapıp yapmadıkları konusunda kaygı duyarlar. Çocuklarının evde, çevrelerinde olmasını özleyebilirler.

⁵ Bilindiği gibi, ana-babalar, çocuklar evden ayrıldıktan sonra bile onların refahıyla ilgilenmeye devam ederler. Bir anne şunları söyledi: “İyi olduklarından emin olmak için keşke onlardan sık sık haber alabilseydim, bu beni mutlu ederdi.” Bir baba da şunları anlatıyor: “Kızımız evden ayrıldığında çok zor bir dönem yaşadık. Her şeyi daima birlikte yaptığımızdan, bu, ailemizde büyük bir boşluk yarattı.” Bu ana-babalar çocuklarının ayrılığına nasıl dayanabildiler? Birçok kez, bunu, diğer insanlarla ilgilenip onlara yardımda bulunmakla başardılar.

6. Aile ilişkilerini doğru şekilde değerlendirmeye yardım eden nedir?

⁶ Çocuklar evlendiğinde, ana-babanın rolü değişir. Tekvin 2:24 şunu belirtir: “İnsan anasını ve babasını bırakacak, ve karısına yapışacaktır, ve bir beden olacaklardır.” Tanrısal reislik ve düzenle ilgili ilkelerin kabul edilmesi ana-babaların doğru değerlendirmeler yapmasına yardım eder.—I. Korintoslular 11:3; 14:33, 40.

7. Bir baba kızları evlenip evden ayrıldığında nasıl mükemmel bir tutum geliştirdi?

⁷ Bir çift iki kızları da evlenip başka yere taşındıktan sonra yaşamlarında bir boşluk hissetti. İlk başta, koca, damatlarına gücendi. Fakat reislik ilkesi üzerinde dikkatle düşününce, damatlarının artık kendi ailelerinden sorumlu olduğunu kavradı. Bu nedenle, kızları öğüt istediğinde, kocalarının ne düşündüğünü sordu ve sonra elinden geldiği kadar onları desteklemeye çalıştı. Damatları şimdi onu dostları olarak görüyor ve öğüdünü seve seve kabul ediyorlar.

8, 9. Bazı ana-babalar büyümüş çocuklarının bağımsızlığına nasıl uyum sağladılar?

⁸ Yeni evlilerin yaptığı bir şey Kutsal Yazılara aykırı olmamakla birlikte ana-babalarının onlar için en iyisi olacağını düşündüklerine uymuyorsa ne olacak? Çocukları evli olan bir çift şunu açıklıyor: “Biz daima Yehova’nın bakış açısını görmelerine yardım ediyoruz, fakat onların bir kararıyla aynı görüşte değilsek bile, bunu kabul ediyor ve onları destekleyip teşvik ediyoruz.”

⁹ Asya’nın belli ülkelerinde, bazı anneler özellikle oğullarının bağımsızlığını kabul etmekte zorlanıyor. Bununla birlikte, onlar İsa’nın takipçilerine özgü düzene ve reisliğe saygı gösterdiklerinde, gelinleriyle aralarındaki sürtüşmenin azaldığını görüyorlar. İsa’nın takipçisi bir kadın, oğullarının evden ayrılmasının “giderek daha fazla şükretmesine neden” olduğunu düşünüyor. Çocuklarının yeni evlerini idare edebildiklerini görmek ona heyecan veriyor. Bu ayrıca, kendisi ve kocasının yaşlanırken taşımaları gereken bedensel ve zihinsel yükün hafiflemesiyle sonuçlandı.

EVLİLİK BAĞINIZIN YENİDEN GÜÇLENDİRİLMESİ

10, 11. Kutsal yazıların hangi öğüdü, insanların orta yaş dönemine özgü tuzakların bazılarından uzak durmalarına yardım eder?

¹⁰ Orta yaşa gelmenin insanlarda yarattığı tepkiler farklı farklı oluyor. Bazı erkekler daha genç görünmeye yeltenerek giyim tarzını değiştiriyor. Birçok kadın menopozun getirdiği değişiklikler yüzünden kaygıya kapılıyor. Üzücüdür ki, orta yaştaki bazı kişiler karşı cinsten gençlerle flört ederek eşlerinde kırgınlık ve kıskançlık duygularını körüklüyorlar. Ancak, Tanrı’ya bağlı olan yaşça ilerlemiş erkekler ‘zihince sağlam’ davranıp uygunsuz arzuları dizginlerler. (I. Petrus 4:7) Aynı şekilde olgun kadınlar, kocalarını sevdikleri ve Yehova’yı memnun etmek istedikleri için evliliklerini sağlam durumda tutmaya çalışırlar.

¹¹ Kral Lemuel ilham altında, kocasına “kötülükle değil, hayatının bütün günlerince iyilikle” karşılık veren ‘faziletli kadına’ övgüler yazdı. İsa’nın takipçisi bir koca, karısının orta yaş döneminde yaşadığı bir duygusal tedirginlikle olan mücadelesini anlamazlıktan gelmez. Karısına olan sevgisi, kendisini ‘onu övmeye’ yöneltir.—Süleymanın Meselleri 31:10, 12, 28.

12. Yıllar geçtikçe çiftler nasıl birbirine daha yakınlaşabilirler?

¹² Çocuklarınızı büyütmekle meşgul olduğunuz yıllar boyunca, onların ihtiyaçlarıyla ilgilenmek için her ikiniz de kişisel arzularınızdan seve seve feragat etmiş olabilirsiniz. Onlar evden ayrıldıktan sonra dikkatinizi tekrar evlilik yaşamınız üzerinde yoğunlaştırma vaktidir. Bir koca şunları söylüyor: “Kızlarım evden ayrıldıktan sonra, eşimle yeniden kur yapmaya başladık.” Başka bir koca şunları söylüyor: “Birbirimizin sağlığına dikkat ediyor ve egzersiz yapmanın gereğini birbirimize hatırlatıyoruz.” Kendilerini yalnız hissetmemek için karısıyla birlikte cemaatteki diğer kişileri evlerinde ağırlıyorlar. Evet, başkalarıyla ilgilenmek nimetlerle sonuçlanır. Üstelik bu, Yehova’yı memnun eder.—Filipililer 2:4; İbraniler 13:2, 16.

13. Birlikte yaşlılığa doğru ilerleyen bir çiftin açık yürekli ve dürüst olması neler başarır?

¹³ Eşinizle aranızda iletişim kopukluğunun başgöstermesine izin vermeyin. Birbirinizle açıkça konuşun. (Süleymanın Meselleri 17:27) Bir koca şöyle diyor: “İlgili ve düşünceli olmakla birbirimize karşı daha derin bir anlayış geliştiriyoruz.” Eşi de şu sözlerle ona katılıyor: “Yaşımız ilerledikçe, birlikte çay içmekten, sohbet etmekten ve karşılıklı yardımlaşmaktan sevinç duymayı öğrendik.” Açık ve dürüst olmanız evlilik bağınızı perçinler ve bu bağa Şeytan’ın yıkıcı saldırılarına başarıyla karşı koyacak esnekliği kazandırmanıza yardım edebilir.

TORUN SAHİBİ OLMANIN TADINI ÇIKARIN

14. Timoteos’un İsa’nın bir takipçisi olarak büyümesinde büyükannesinin nasıl bir rol oynadığı anlaşılıyor?

¹⁴ Torunlar yaşlıların “tacıdır.” (Süleymanın Meselleri 17:6) Torunların arkadaşlığı gerçek bir sevinç, neşe ve tazelenme kaynağı olabilir. Mukaddes Kitapta, kızı Evniki ile birlikte, bebek yaştaki torunu Timoteos’a inançlarını aktaran Lois adlı büyükanne hakkında olumlu sözler bulunuyor. Bu genç hem annesinin hem de büyükannesinin Mukaddes Kitap hakikatine verdikleri değerin bilinciyle büyüdü.—II. Timoteos 1:5; 3:14, 15.

15. Büyükanne ve büyükbabalar torunlarla ilgili hangi değerli katkıda bulunabilir, fakat hangi şeyden sakınmalılar?

¹⁵ O halde bu, büyükanne ya da büyükbabanın çok değerli bir katkıda bulunabilecekleri özel bir alandır. Siz büyükanne ve büyükbabalar, Yehova’nın amaçları hakkındaki bilginizi kendi çocuklarınızla zaten paylaşmıştınız. Şimdi yine aynı şeyi başka bir kuşakla yapabilirsiniz! Küçük çocukların birçoğu büyük anne ve babalarının anlattığı Mukaddes Kitap öykülerini heyecanla dinler. Tabii, bunu yapmakla Mukaddes Kitap hakikatlerini çocuklarına aşılama konusunda babanın taşıdığı sorumluluğu üstlenmiş olmuyorsunuz. (Tesniye 6:7) Bunun yerine tamamlayıcı bir iş yapıyorsunuz. Duanız mezmur yazarınınki gibi olsun: “İhtiyar ve aksaçlı olunca bile, ey Allah, senin kudretini gelecek nesle, ceberrutunu geleceklerin her birine bildirinciye kadar, beni bırakma.”—Mezmur 71:18; 78:5, 6.

16. Büyükanne ve büyükbabalar ailede gerginliğe neden olmaktan nasıl kaçınabilir?

¹⁶ Ne yazık, bazı büyük anne ve babalar torunlarını öylesine şımartıyorlar ki, yetişkin çocuklarıyla aralarında gerginlikler başgösteriyor. Bununla birlikte, içtenlik dolu şefkatiniz belki torunlarınızın kendi ana-babalarına açmaya yanaşmadıkları sırlarını sizinle paylaşmalarını kolaylaştırabilir. Bazen çocuklar, hoşgörülü büyükanne ve büyükbabaların, ana-babalarına karşı kendileriyle birlik olacağını umar. O zaman ne olacak? Hikmetle davranın ve torunlarınızı ana-babalarına karşı açık olmaya teşvik edin. Bunun Yehova’yı memnun ettiğini onlara anlatabilirsiniz. (Efesoslular 6:1-3) Gerektiğinde, gençlerin onlara yaklaşması için yol hazırlamak üzere, ana-babalarıyla konuşma konusunda gönüllü olabilirsiniz. Yılların sizde oluşturduğu bilgi birikimini torunlarınızla açık yüreklilikle paylaşın. Dürüstlüğünüz ve açık sözlüğünüz onlara yarar sağlayabilir.

YAŞLANDIKÇA YENİ AYARLAMALAR YAPIN

17. İsa’nın yaşlanmakta olan takipçileri mezmur yazarının hangi kararlılığını örnek almalıdır?

¹⁷ Yıllar geçip gittikçe, eskiden yaptığınız ya da yapmak istediğiniz her şeyi yapamadığınızın farkına varacaksınız. Acaba kişi yaşlanma sürecini nasıl kabullenebilir? Kendinizi 30 yaşında hissedebilirsiniz, fakat aynaya bir göz atmak farklı bir gerçeği açığa vurur. Cesaretiniz kırılmasın. Mezmur yazarı Yehova’ya şöyle yalvardı: “İhtiyarlık zamanında beni kendinden atma; kuvvetim tükendiği zaman, beni bırakma.” Mezmur yazarının kararlılığını örnek almaya azmedin. O şunu söyledi: “Ben daima ümit ederim, ve sana hamt üzerine hamt katarım.”—Mezmur 71:9, 14.

18. İsa’nın olgun bir takipçisi emeklilik zamanını nasıl değerlendirebilir?

¹⁸ Birçokları emekliye ayrıldıktan sonra Yehova’ya daha çok hamt edebilmek için önceden hazırlık yaptılar. Şu anda emekli olan bir baba şunları anlatıyor: “Kızımız okulu bitirdiği zaman ne yapacağımı önceden planladım. Dolgun vakitli vaaz etme hizmetine başlamaya karar verdim ve Yehova’ya daha dolgun şekilde hizmet etmek üzere serbest kalmak için işyerimi sattım. Tanrı’nın beni yönlendirmesi için dua ettim.” Eğer emeklilik yaşına yaklaşıyorsanız, Yüce Yaratıcımızın şu sözleri sizin için teselli olsun: “İhtiyarlığınıza kadar da ben oyum, ve ak saçlı oluncıya kadar sizi ben yükleneceğim.”—İşaya 46:4.

19. Yaşlanmakta olanlara hangi öğüt verilmiştir?

¹⁹ Emekliliğe uyum sağlamak kolay olmayabilir. Resul Pavlus yaşlı erkeklere ‘alışkanlıklarında ölçülü’ olmalarını öğütledi. Bu, genel olarak ılımlı olmayı, kolay bir yaşam tarzı arama eğilimine kapılmamayı gerektirir. Emekli olduktan sonra sabit bir düzene ve özdenetime eskisinden daha fazla ihtiyaç duyulabilir. O halde, hep meşgul durumda kalın; “emeğinizin Rabde boş olmadığını bilerek, sabit, sarsılmaz, ve daima Rabbin işinde artmak üzre olun.” (I. Korintoslular 15:58) Başkalarına yardım etmek üzere faaliyetlerinizi genişletin. (II. Korintoslular 6:13) İsa’nın birçok takipçisi bunu, yaşına uygun bir tempoyla iyi haberi gayretle vaaz ederek yapıyor. Yaşınız ilerledikçe “imanda, sevgide, sabırda sağlam” olun.—Titus 2:2.

EŞİNİZİ KAYBETTİĞİNİZDE

20, 21. (a) Şimdiki ortamda hangi şey evli bir çiftin sonunda ayrılmasını gerektiriyor? (b) Anna eşini kaybedenler için nasıl mükemmel bir örnektir?

²⁰ Şimdiki ortamda, ölümün sonunda evli çiftleri ayırması üzücü fakat gerçektir. Eşini yitirmiş olan İsa’nın takipçileri sevdiklerinin şimdi uyuduğunu biliyor ve onları tekrar göreceklerinden emindirler. (Yuhanna 11:11, 25) Fakat birini kaybetmek yine de acı verir. Hayatta kalan bu duruma nasıl göğüs gerebilir?a

²¹ Mukaddes Kitapta anlatılan belirli bir kişinin ne yaptığını akılda tutmak yararlı olabilir. Anna sadece yedi yıl süren evlilikten sonra dul kaldı, onunla ilgili okuduklarımız 84 yaşında olduğu zamana aittir. Kocasını kaybettiğinde mutlaka keder duymuştu. Buna nasıl göğüs gerdi? Mabette gece gündüz Yehova Tanrı’ya kutsal hizmet sunuyordu. (Luka 2:36-38) Anna’nın duayla hizmet ederek geçen yaşamı kuşkusuz bir dul olarak duyduğu keder ve yalnızlığın panzehiriydi.

22. Dul kadın ve erkeklerden bazıları yalnızlıkla nasıl mücadele ettiler?

²² On yıl önce dul kalan 72 yaşındaki bir kadın şunları anlatıyor: “Benim için en büyük zorluk, konuşabileceğim birinin olmamasıydı. Kocam iyi bir dinleyiciydi. Cemaat hakkında ve Tanrısal hizmette yaptıklarımız hakkında konuşurduk.” Başka bir dul şunu söylüyor: “Zaman en iyi ilaçsa da, kişinin iyileşmesine yardım eden şeyin zamanını kullanma tarzı olduğunu söylemeyi daha doğru buluyorum. Başkalarına yardım etmek için daha iyi bir durumdasınız.” Altmış yedi yaşındaki dul bir adam aynı görüşü şu sözlerle ifade ediyor: “Sevilen birini yitirmeye göğüs germenin harikulade yollarından biri, başkalarını teselli etme uğraşına kendini vermektir.”

YAŞLILIKTA TANRI’NIN GÖZÜNDE DEĞERLİ OLMAK

23, 24. Mukaddes Kitap yaşlılara ve özellikle dul kalanlara hangi büyük teselliyi verir?

²³ Ölüm sevgili eşinizi sizden ayırsa da Yehova her zaman sadık, her zaman güvenilir biri olarak kalır. Eski zamanda Kral Davud şöyle terennüm etti: “RABDEN bir şey diledim, onu ararım: RABBİN cemalini görüp, onun mabedinde hayran olmak için, hayatımın bütün günleri RABBİN evinde oturmaktır.”—Mezmur 27:4.

²⁴ Resul Pavlus ısrarla, “Gerçekten dul olan dul kadınlara hürmet” edin teşvikinde bulunuyor. (I. Timoteos 5:3) Bu talimatı izleyen öğüdün belirttiği gibi, yakın akrabaları olmayan saygın dullar cemaatin maddi desteğine muhtaç olabilir. Bununla beraber, “hürmet” etme talimatı onlara değer verme düşüncesini de içerir. Tanrı’ya bağlı dul kadın ve erkekler için, Yehova’nın onlara değer verip güçlendireceğini bilmek büyük bir tesellidir!—Yakub 1:27.

25. Yaşlı kişilerin önünde hâlâ hangi hedef var?

²⁵ Tanrı’nın ilham edilmiş Sözü şunu belirtiyor: “Yaşlı adamların güzelliği ağarmış saçlardır.” Bu, ‘doğruluk yolunda bulunduğu zaman bir güzellik tacıdır.’ (Süleymanın Meselleri 16:31; 20:29) O halde, ister evli ister yeniden yalnız kalmış biri olun, Yehova’ya olan hizmetinize yaşamınızda ilk yeri vermeye devam edin. Böylece, şimdi Tanrı’nın önünde iyi bir ada ve yaşlılığın getirdiği acıların artık olmayacağı bir dünyada sonsuz yaşam ümidine sahip olacaksınız.—Mezmur 37:3-5; İşaya 65:20.

[Dipnot]

ŞU MUKADDES KİTAP İLKELERİ . . . . YAŞLANAN ÇİFTLERE NASIL YARDIM EDEBİLİR?

Torunlar yaşlıların “tacıdır.”—Süleymanın Meselleri 17:6.

Yaşlılık dönemi Yehova’ya hizmet etmek için ek fırsatlar sağlayabilir.—Mezmur 71:9, 14.

Yaşlı kişiler ‘alışkanlıklarında ölçülü’ olmaya teşvik ediliyor.—Titus 2:2.

Eşlerini kaybedenler, derin bir keder içinde olsalar da, Mukaddes Kitap onları teselli edebilir.—Yuhanna 11:11, 25.

Yehova sadık yaşlılara değer verir.—Süleymanın Meselleri 16:31.

[Sayfa 166’daki resimler]

Yaşınız ilerledikçe birbirinize olan sevginizi pekiştirin