Öğrenme Bozukluğu Olan Çocuklara Nasıl Yardım Edilebilir?

UYANIŞ! YAZARI, MEKSİKA

Steven okuma zorluğu çekiyor. Sınıfta yüksek sesle okuma yapacağı günler, her defasında mide ağrısı tutuyor.

Maria öğretmeninin teşviklerine ve uyarılarına rağmen okunaklı şekilde yazmak konusunda sorun yaşıyor. Ev ödevini tamamlaması saatler alıyor.

Noah okul ödevlerini defalarca okuyor, yine de okuduklarını unutuyor. İyi not almak için çok uğraşması gerekiyor.

STEVEN, Maria ve Noah aslında öğrenme bozukluğu çekiyor ve bunun en yaygın şekli de okuma bozukluğu. Örneğin disleksili olanlar genellikle yazılışı birbirine benzeyen harfleri karıştırır. Diğer öğrenme bozuklukları arasında, disgrafi (yazmayı etkileyen bir bozukluk) ve diskalkuli (matematik işlemlerinde zorluk) vardır. Bununla birlikte öğrenme bozukluğu olanların çoğunun zekâsı ortalama düzeyde ya da ortalamanın üzerindedir.

Öğrenme bozukluğunun belirtileri arasında şunlar vardır: Dil becerilerinin gelişiminde gecikme, uyaklı sözcükler bulmada zorluk, yanlış telaffuz alışkanlığı, bebek dili kullanmayı bırakmamak, harfleri ve sayıları öğrenmede zorluk, basit sözcüklerde harfleri okuyamamak, benzer sesleri içeren sözcükleri birbiriyle karıştırmak ve talimatlara uymakta zorluk çekmek.a

Çocuğunuza Nasıl Yardım Edebilirsiniz?

Çocuğunuzda öğrenme bozukluğu olduğundan şüpheleniyorsanız ne yapabilirsiniz?b Öncelikle çocuğunuzda işitme ve görme bozukluğu olup olmadığını kontrol ettirerek bu ihtimalleri ortadan kaldırın. Daha sonra bir doktordan çocuğunuzun durumunu değerlendirmesini isteyin. Çocuğunuzda öğrenme bozukluğu varsa, sizin duygusal desteğinize ihtiyacı olacak. Öğrenme bozukluğunun çocuğun zekâsıyla bağlantılı olmadığını unutmayın.

Çocuğunuzun okulunda düzenlenen özel ders gibi ek programlardan yararlanmaya çalışın. Öğretmeninden de sizinle işbirliği yapmasını isteyin. Belki çocuğunuz sınıfın ön sıralarında oturabilir ve ödevlerini yapması için ona daha çok zaman verilebilir. Öğretmen ona hem yazılı hem de sözlü talimatlar verebilir ve sınavları sözlü olarak yapabilir. Öğrenme bozukluğu olan çocuklar çoğunlukla unutkan ve düzensiz olduklarından evde kullanması için ikinci bir takım ders kitabı bulundurulabilir. Ayrıca, sınıfta ya da ev ödevlerinde yazım hatalarını düzelten bilgisayar kullanılabilir.

Her gün kısa bir zaman ayırıp çocuğunuzla birlikte okuyun. Disleksili çocuklar için yüksek sesle okumak en iyisidir, çünkü böylece siz ana babalara fikrinizi söyleyip onları düzeltebilme fırsatı doğar. Önce siz yüksek sesle okuyun ve çocuğunuz satırları takip etsin. Sonra aynı yeri birlikte yüksek sesle okuyun. Daha sonra da çocuğunuz tek başına okusun. Okurken satırların altına cetvel koymasını ve zor sözcükleri fosforlu kalemle işaretlemesini sağlayın. Bu alıştırma her gün sadece 15 dakikanızı alır.

Yemek tariflerindeki malzemeleri ölçerken, marangozluk işlerinde cetvel kullanırken ya da alışveriş yaparken matematik becerileri pratik yollarla öğretilebilir. Matematik problemlerinin çözümünde kareli defter ve şema kullanmak yararlı olabilir. Elle yazarken zorlukları gidermek için geniş çizgili kağıt ve kalın uçlu kurşun kalem kullanmayı deneyin. Metal bir yüzeye yapışan mıknatıslı harfler çocuğunuzun hecelemesine yardım edebilir.

DEHB ile başa çıkabilmek için de yararlı bazı yöntemler var. Dikkat eksikliği olan bir çocukla konuşmadan önce göz teması kurun. Ev ödevini yapabilmesi için sessiz bir ortam sağlayın ve çocuğunuzun sık sık ara vermesine izin verin. Hiperaktifliğini düşünerek ona köpek gezdirmek gibi aktif olmasını gerektiren işler verin.

Başarı Mümkün

Çocuğunuzun sahip olabileceği her yetenek ve beceriyi destekleyerek onun güçlü yönlerine ağırlık verin. Küçük olsa bile her başarısını övün ve ödüllendirin. Büyük projeleri daha küçük ve halledilebilir görevlere bölün, böylece başarmanın gururunu yaşamasına yardım edin. Bir projeyi bitirebilmesi için atması gereken adımları gösteren resimler ya da şemalar kullanın.

Kuşkusuz temel okuma yazma ve matematik becerilerine sahip olmak bir genç için önemlidir. Şundan emin olun ki, sizin çocuğunuz da yeterli teşvik ve yardımla bunları öğrenebilir; sadece bunu başkalarından farklı şekilde ve biraz daha uzun bir zamanda yapabilir.

[Dipnotlar]

[Sayfa 11’deki çerçeve]

ÖĞRENME BOZUKLUĞU AVANTAJ HALİNE GELİYOR

“Bir sayfada yazılı sözcüklere baktığımda arapsaçı gibi birbirine girmiş karmaşık çizgilerden başka bir şey göremezdim. Sanki her şey yabancı bir dilde yazılmış gibiydi. Biri bana bunları yüksek sesle okumadıkça benim için hiçbir anlam ifade etmezlerdi. Öğretmenler tembel ya da saygısız olduğumu, yeterince gayret etmediğimi ya da dersleri dinlemediğimi düşünürlerdi. Oysa bunların hiçbiri doğru değildi. Dersleri dinliyor ve çok gayret ediyordum fakat okuma yazma kavramını tam olarak algılayamıyordum. Matematik gibi diğer konular benim için zor değildi. Çocukluğumda spor, mesleki beceriler, sanat ve ellerimi kullanabileceğim şeyleri çabucak öğrenebiliyordum, yeter ki işin içine okuma yazma girmesin.

Sonraları geçimimi el becerilerimi kullanarak sağlamaya karar verdim ve bir zanaatçı oldum. Bu Yehova’nın Şahitlerine ait beş uluslararası inşa projesinde çalışma ayrıcalığına sahip olmamı sağladı. Okumak için başkalarından daha çok çaba harcamam gerektiğinden okuduklarımın çoğunu hatırlayabiliyorum. Kutsal Kitabı inceleyen biri olarak, özellikle hizmetimde bunun bana çok yardımcı olduğunu gördüm. Dolayısıyla bu öğrenme bozukluğunu bir zayıflık olarak değil bir avantaj olarak görüyorum” (Peter, tamgün hizmet eden disleksili bir Yehova’nın Şahidi).

[Sayfa 10’daki resim]

Çocuklar dikkatle dinlerken “resimli notlar” almakta çok becerikli olabilirler