Ta Rivala
◼ “Hi xiringaniso, nhwanyana un’we eka vanharhu va le United States wa tika a nga si hlanganisa malembe ya 20.”—TINDZAWULO TA NSIVELA-MAVABYI TA LE U.S.A.
◼ Nkambisiso lowu endliweke le United States eka vavanuna va 420 lava “xanisiwaka emindyangwini” wu kume leswaku “kwalomu ka vavanuna vanharhu eka va khume va biwa kumbe va xanisiwa hi ndlela yo karhi.”—AMERICAN JOURNAL OF PREVENTIVE MEDICINE.
Xana Vana Va Ni Vuswikoti Byo Dyondza Tindzimi To Hlayanyana?
Vatswari vo tala a va lavi leswaku vana va vona va dyondza ririmi ra vumbirhi, va ehleketa leswaku sweswo swi nga endla leswaku va nga swi koti ku vulavula ririmi ra le kaya. Valavisisi van’wana lava a va rhangeriwa hi Laura-Ann Petitto, mutivi wa tisele to twa, edorobeni ra Toronto, le Canada, va vule leswaku a swi tano nikatsongo. Petitto u ri: “Tisele to twa leti u velekiwaka na tona . . . ti lunghekele ku dyondza ririmi naswona ti nga ku pfuna ku dyondza tindzimi tin’wana.” Exikolweni, vana lava vulavulaka tindzimi to hlayanyana va tlharihe ku tlula lava vulavulaka ririmi rin’we. Hambiswiritano, phepha-hungu rin’wana ri vula leswaku “vatswari hi vona va faneleke va rhangela eku dyondziseni vana va vona ririmi ra vumbirhi loko va lava leswaku va vuyeriwa swinene hi ku tiva tindzimi tin’wana.”—Toronto Star.
Swifaniso Swa Timhaka Ta Masangu Swi Pfilunganya Vana
Vana va sungula ku vona tivhidiyo leti nga ni khombo eka Internet leti kombisaka swifaniso swa timhaka ta masangu ni ta madzolonga va ha ri vatsongo swinene. Heinz-Peter Meidinger, mutshama-xitulu wa Vandlha ra le Jarimani ra Vativi va Tindzimi, u vule leswaku vafana lava nga ni malembe ya 12 ni ku tlula hakanyingi va swi tiva leswaku va nga ti kuma kwihi ti-Web site leti kombisaka madzolonga lama chavisaka kumbe swifaniso swa vanhu lava nga byambula. Hambileswi loko u va languta va vonakaka onge a va karhatekanga, kambe endzeni va va va karhateke swinene hi leswi va swi voneke. Meidinger u khutaza vatswari leswaku va kambisisa leswi vana va vona va swi ehleketaka ni leswi nga eka tikhompyuta ta vona.
Ku Kunguhata Ku Dlaya Vukati
Phepha-hungu ra Sunday Telegraph ra le Sydney ri vika leswaku vanhu va le Australia lava nhlayo ya vona yi engetelekaka va sayina mintwanano leyi hlamuselaka ndlela leyi munhu loyi va lavaka ku tekana na yena a faneleke a hanya ha yona. Mintwanano leyi yi hlamusela kahle ndlela leyi mpatswa wu nga ta pandza rifuwo ra wona ha yona loko wo tshuka wu dlaya vukati. Mintwanano yo tala sweswi yi hlamusela hi ku kongoma ndlela leyi munhu loyi u tekaneke na yena a faneleke a tikhoma ha yona loko a nga lavi leswaku mi tshikana. Eka ntwanano wa kona, ku tsariwa leswaku i mani loyi a faneleke a sweka, a basisa kumbe a chayela, ku katsa nileswaku mi ta va na swona swifuwo swa le ndlwini kumbe e-e, nileswaku munhu loyi u tekaneke na yena u fanele a va ni ntiko wo tanihi kwihi, i mani la nga ta famba ni mbyana leswaku yi olola milenge nileswaku i mani la nga ta humesa bhini ya thyaka. Christine Jeffress la nga gqweta u vula leswaku “vanhu a va ha ri na wona ntshembo wa leswaku va ta tshama swin’we hilaha ku nga heriki.”
Vatswari Lava Swi Va Tikelaka Ku Kombisa Rirhandzu
Magazini wa le Poland wa Newsweek Polska wu ri: “Vatswari lava nhlayo ya vona yi engetelekaka va lava buku leyi yi va byelaka leswaku va va khoma njhani vana va vona, tanihi leswi va tsandzekaka ku va komba rirhandzu.” Vatswari va lava ku dyondzisiwa ni swilo swa ntolovelo swo fana ni ku angarha vana va vona, ku tlanga na vona ni ku va yimbelelela. Swilo leswi swi pfuna vana leswaku va kula kahle. Kambe vukambisisi byi komba leswaku “le Poland, eka tindlela leti hakanyingi vatswari va ti tirhisaka leswaku va va ni vana va vona, leyi va yi rhandzaka ngopfu i ya ku hlalela thelevhixini ni ku ya na vona eswitolo.” Kasi le ya ku tlanga na vona yi wela eka nomboro ya vutsevu enxaxamelweni wa vona.