7 Mahanyelo

LESWI SWI VULAKA SWONA

Ku va ni mahanyelo swi katsa ndlela leyi u hlawulaka ku hanya hi yona. Hi xikombiso, xana u tikarhatela ku tshembeka eka swilo hinkwaswo? Swi le rivaleni leswaku u lava vana va wena va tshembeka.

Mahanyelo ya katsa ku va ni timfanelo letinene. Timfanelo letinene ti endla leswaku munhu a gingiriteka, a tshembeka ni ku anakanyela van’wana, ku nga swilo leswi munhu a faneleke a dyondzisiwa swona loko a ha ri ntsongo.

NSINYA WA NAWU WA LE BIBELENI: “Letela mufana hi ndlela leyi nga yakwe; hambiloko a kurile a nge hambuki eka yona.”—Swivuriso 22:6.

LEXI ENDLAKA SWI VA SWA NKOKA

Tanihi leswi thekinoloji yi tinyikeke matimba, mahanyelo lamanene i ya nkoka. Manana un’wana loyi a vuriwaka Karyn u ri: “Nkucetelo wo biha wa kumeka eka switirhisiwa swa elektroniki. Vana va hina va nga va va tshame ekusuhi na hina va ri karhi va langutisa swilo leswi thyakeke!”

NSINYA WA NAWU WA LE BIBELENI: ‘Vanhu lava wupfeke va letela matimba ya vona ya ku twisisa hi ku ma tirhisa leswaku va hambanisa leswi lulameke ni leswi hoxeke.’—Vaheveru 5:14.

Ku va ni mahanyelo lamanene i swa nkoka. Sweswo swi katsa ku vula swilo switsongo (swo tanihi “ndzi kombela” kumbe u ku, “ndza nkhensa”) sweswo swi kombisa ku khathala hi vanhu van’wana, ku nga swilo leswi kalaka swinene namuntlha tanihi leswi vanhu va godzomberiweke hi swi tirhisiwa swa elektroniki naswona a va ha khathali hi vanhu van’wana.

NSINYA WA NAWU WA LE BIBELENI: “Leswi mi lavaka vanhu va swi endla eka n’wina, swi endleni eka vona hilaha ku fanaka.”—Luka 6:31.

LESWI U NGA SWI ENDLAKA

Va dyondzise mahanyelo lamanene. Hi xikombiso, vulavisisi byi komba leswaku loko vantshwa va dyondzisiwe kahle leswaku ku endla timhaka ta masangu va nga si nghenela vukati swi hoxile va tala ku swi papalata.

XIRINGANYETO: U nga ha n’wi byela hi mhaka leyi ya ha ku endlekaka leswaku u n’wi dyondzisa hi nkoka wa mahanyelo. Hi xikombiso, loko eka mahungu ku vulavuriwa hi vugevenga lebya ha ku endlekaka u nga ha ku: “Ya hlamarisa ndlela leyi vanhu van’wana va nga ni tihanyi ha yona. U ehleketa leswaku swi nga va swi vangiwa hi yini?”

“Swi nga va tikela vana ku papalata mahanyelo yo biha loko va nga dyondzisiwanga mahanyelo lamanene.”—Brandon.

Va dyondzise mikhuva leyinene. Vana lavatsongo va nga dyondzisiwa ku vula leswaku “ndza kombela,” “ndza nkhensa” ni ku xixima vanhu van’wana. Buku leyi nge, Parenting Without Borders yi ri: “Loko vana va vona leswaku va katseka endyangwini, exikolweni ni le mugangeni va ta ya va kombisa malwandla lama nga ta vuyerisa vo tala ku nga ri ku endla swilo leswi nga ta vuyerisa vona ntsena.”

XIRINGANYETO: Avela vana va wena mitirho ya le kaya leswaku va ta dyondza ku pfuna vanhu van’wana.

“Loko vana va hina va tolovela ku endla mitirho ya le kaya sweswi, a swi nge va tikeli loko se va ri ni mindyangu. Va ta va va swi toloverile ku hetisisa vutihlamuleri bya vona.”—Tara.