August

Leswi minkarhi hinkwayo Abrahama a yingiseke Yehovha hambi ni le ka swilo leswitsongo, vunghana bya vona byi tiyile. A a titwa a ntshunxekile ku vulavula na Yehovha hi swilo hinkwaswo, hambi ku ri ku kombela mpfuno loko a ri ni swivutiso swo tika. Hi xikombiso, loko Yehovha a vule leswaku u ta lovisa miti ya Sodoma na Gomora, Abrahama u karhatekile swinene. Ha yini? A a chava leswaku vanhu vo lulama va ta dlayiwa ni lavo homboloka. Kumbexana a a vilerisiwa hi ntukulu wa yena Lota ni ndyangu wa yena, lava a va tshama eSodoma. Abrahama a a tshembela eka Yehovha, “Muavanyisi wa misava hinkwayo,” kutani hi ku titsongahata u vulavule na Yehovha hi leswi a swi n’wi vilerisa. Yehovha u n’wi lehisele mbilu munghana wa yena ni ku n’wi kombisa leswaku U ni musa. Yehovha u n’wi byele leswaku hambiloko a tisa vuavanyisi, u lavisisa vanhu vo lulama kutani a va ponisa. (Gen. 18:22-33) Swi le rivaleni leswaku vutivi ni ntokoto hinkwawo lowu Abrahama a wu kumeke swi n’wi pfune leswaku a hambeta a va munghana wa Yehovha. w16.02 1:11, 12

Hi ntolovelo hi xixima vanhu lava tshembekaka. Kambe xana hi xixima Yonathani hi leswi a a tshembekile eka Davhida? Doo! Ku tshembeka kakwe eka Xikwembu a ku ri nchumu wa nkoka swinene evuton’wini byakwe. Entiyisweni hi yona mhaka a a tshembekile eka Davhida, a nga n’wi vondzoki hambileswi a ta va hosi ematshan’weni yakwe. Hinkwavo va tshame va tshembekile eka vona ni le ka Yehovha. Va hlayise xitshembiso lexi va xi endleke. Na hina hi fanele ku tshembeka eka mindyangu ya hina, vanghana va hina, ni le ka vamakwerhu evandlheni. (1 Tes. 2:10, 11) Kambe xa nkoka swinene hi fanele ku tshembeka eka Yehovha. Hi Yena la hi nyikeke vutomi! (Nhlav. 4:11) Loko hi tshembeka eka yena, hi ni ntsako wa xiviri naswona ha eneriseka. Ha swi tiva leswaku hi fanele hi tshembeka eka Xikwembu hambi hi langutana ni swiyimo swo tika. w16.02 3:3, 4

Muntshwa la wupfeke u ta tshama a tshembekile eka leswi a swi pfumelaka hambi ko ba lexi dumaka. A nga endli onge i Mbhoni ya Yehovha loko a ri ni vamakwerhu eHolweni ya Mfumo loko hi hala tlhelo a hanya ku fana ni vanhu lava nga riki Timbhoni exikolweni. U tshama a tshembekile hambiloko a ringiwa. (Efe. 4:14, 15) Ku hava munhu loyi a hetisekeke. Minkarhi yin’wana vantshwa ni vanhu lavakulu va endla swihoxo. (Ekl. 7:20) Kambe loko u lava ku khuvuriwa, ku nga va vutlhari ku tiva leswaku u tiyimisele ku fikela kwihi ku yingisa swileriso swa Yehovha. Tivutise, ‘Ndzi ni nkarhi wo tanihi kwihi ndzi ri karhi ndzi yingisa Yehovha?’ Ehleketa ndlela leyi u tikhomeke ha yona loko ripfumelo ra wena ri ringiwa sweswinyana. Xana u swi kotile ku endla leswinene? Ku fana na Daniyele, xana ku ni munhu loyi a ku khutazeke leswaku u tirhisa vuswikoti bya wena emisaveni ya Sathana? Loko u ringiwa hi swilo swo fana ni leswi, xana wa swi kota ku vona leswi u faneleke u swi endla leswaku u endla ku rhandza ka Yehovha?—Efe. 5:17. w16.03 1:7-9

Hi hanya “emasikwini yo hetelela” naswona ku nga ri khale hi ta langutana ni nhlomulo lowu nga si tshamaka wu va kona. (2 Tim. 3:1) Nakambe, Sathana ni madimona yakwe va hlongoriwe etilweni va lahleriwa emisaveni, laha va xanisaka vanhu swinene. (Nhlav. 12:9, 12) Ku engetela kwalaho, hi yingisa xileriso xa Yesu hi ku chumayela emisaveni hinkwayo eka vanhu vo tala naswona hi tindzimi to tala ku tlula rini na rini!Leswaku hi kuma mikateko ya Xikwembu, hi fanele yingisa nkongomiso hinkwawo lowu xi hi nyikaka wona hi ku tirhisa vandlha ra Vukreste. Loko sweswi hi yingisa, swi ta hi olovela ku yingisa nkongomiso hi nkarhi wa “nhlomulo lowukulu,” loko misava hinkwayo ya Sathana yo biha yi herisiwa. (Mat. 24:21) Endzhaku ka sweswo, hi ta lava nkongomiso lowuntshwa wa ndlela leyi hi faneleke hi hanya ha yona emisaveni leyintshwa. w16.03 4:16, 18

Hi va-100 C.E. muapostola Yohane u vone xivono xa tintsumi ta nkombo leti a ti ri karhi ti yimba mhalamhala. Loko ntsumi ya vuntlhanu yi yimba mhalamhala, Yohane u vone “nyeleti leyi weke hi le tilweni yi wela emisaveni.” “Nyeleti” yoleyo yi tirhise xilotlelo leswaku yi pfula mugodi wa khele ro enta. Xo sungula, ku hume musi emugodini kutani ku huma tinjiya emusini. Ematshan’weni yo va ti dya mirhi ni swimila, tinjiya teto ti hlasele lava “nga riki na mfungho wa Xikwembu emimombyeni ya vona.” (Nhlav. 9:1-4) Yohane a swi tiva leswaku tinjiya teto ti nga onha swinene hilaha ti onheke hakona aEgipta enkarhini wa Muxe. (Eks. 10:12-15) Tinjiya teto leti voniweke hi Yohane ti yimela Vakreste lava totiweke lava chumayelaka rungula ra matimba leri paluxaka vukhongeri bya mavunwa. Naswona vanhu va timiliyoni lava swi languteleke hi mahlongati ku hanya laha misaveni va tirha swin’we na vona entirhweni wolowo. Hinkwavo va tirha hi vun’we entirhweni wo chumayela. Ntirho lowu wu pfune vanhu vo tala leswaku va tshika vukhongeri bya mavunwa naswona va tshika ku lawuriwa hi Sathana. w16.03 3:3

I swa nkoka ku twisisa ndlela leyi ntiyiso wu yi khumbaka ha yona mianakanyo ni mintlhaveko ya makwerhu la nga riki na ntokoto. Leswaku nkulu a kota ku endla tano, a nga ha n’wi vutisa ndlela leyi ku tinyiketela kakwe eka Yehovha ku swi khumbeke ha yona swiboho leswi a swi endleke evuton’wini. Xivutiso xolexo xi nga endla leswaku mi bula hi ndlela leyi hi nga tirhelaka Yehovha ha yona hi timbilu ta hina hinkwato. (Mar. 12:29, 30) A nga ha khongela ni makwerhu yoloye a kombela Yehovha leswaku a nyika makwerhu yoloye moya lowo kwetsima lowu a wu lavaka loko a leteriwa. Loko makwerhu yoloye a twa nkulu a n’wi khongelela, swi nga ha n’wi khutaza ku endla leswi engetelekeke! Loko nkulu a sungula ku letela mudyondzi, i swinene ku bula hi timhaka ta le Bibeleni leti n’wi pfunaka ku vona nkoka wa ku va la pfunaka, la tshembekaka ni la titsongahataka. (1 Tih. 19:19-21; Neh. 7:2; 13:13; Mint. 18:24-26) Timfanelo leti i ta nkoka eka mudyondzi tanihi leswi manyoro ma nga ya nkoka eka misava. Ti ta pfuna mudyondzi leswaku a kula, a endla nhluvuko hi ku hatlisa naswona ti ta ‘pfula mahlo’ ya yena a vona “swilo leswi hlamarisaka” eRitweni ra Xikwembu. w15 4/15 2:3, 4

Loko u lava ku tshinela eka Yehovha, i swa nkoka swinene leswaku wena na Yehovha mi vulavurisana nkarhi ni nkarhi. Kambe swi nga kotekisa ku yini sweswo? U vulavula na Yehovha loko u khongela eka yena nkarhi ni nkarhi. (Ps. 142:2) Kambe u nga n’wi pfumelelana njhani Yehovha leswaku a vulavula na wena? Hi ku va nkarhi ni nkarhi u hlaya rito rakwe, ku nga Bibele u tlhela u anakanyisisa hi leswi u swi hlayeke. (Esa. 30:20, 21) A hi minkarhi hinkwayo hi nga ta vona swikhongelo swa hina swi hlamuriwa hi ku kongoma. Kambe loko u boxa leswi u swi kombelaka loko u khongela, u ta kota ku ti vona kahle tinhlamulo leti humaka eka Yehovha naswona u ta ya a va wa xiviri eka wena. Loko u byela Yehovha swilo hinkwaswo leswi ku vilerisaka, u ta tshinela eka wena. Hi nga tshama hi ri karhi hi tshinela eka Yehovha hilaha ku nga heriki. A hi hambeteni hi n’wi yingisa hi ku va hi dyondza Bibele nkarhi ni nkarhi naswona a hi hambeteni hi vulavula na yena hi xikhongelo. Loko hi endla tano, vuxaka bya hina na Yehovha byi ta tiya naswona hi ta swi kota ku tiyisela miringo hikwalaho ko pfuniwa hi yena. w15 4/15 3:3, 14, 16

Ndzimana leyi yi yi hlamusela kahle ndlela leyi Sathana a nga ni tihanyi ha yona a tlhela a homboloka! Se u lawula misava hinkwayo, kambe a nga eneriseki hi sweswo. Sathana u fana ni nghala leyi ya ha lavaka ku dlaya swiharhi leswi engetelekeke. Xikongomelo xa Sathana i ku lovisa vanhu va Yehovha. Ndlela leyi Vakreste va ntiyiso va le nkarhini wa vaapostola va xanisiweke ha yona ni leyi Vakreste va namuntlha va xanisiwaka ha yona yi kombisa ndlela leyi Sathana a nga ni tihanyi ha yona. Nghala leyi khomiweke hi ndlala a yi xi tweli vusiwana xiharhi lexi yi xi dlayaka. A yi xi tweli vusiwana loko yi nga si xi dlaya naswona a yi tivoni nandzu ni loko se yi xi dlayile. Hilaha ku fanaka, Sathana a nga va tweli vusiwana vanhu lava a va hlaselaka. Hi xikombiso, u anakanya leswaku Sathana a a titwa njhani loko a vona Vaisrayele va tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu va tlhela va va ni makwanga? Xana wa yi anakanya ndlela leyi a a tsake ha yona loko a vona vuyelo byo vava bya ku tikhoma hi ndlela yo biha ka Zimri ni lebyi kumiweke hi Gehazi hikwalaho ko va ni makwanga?—Tinhl. 25:6-8, 14, 15; 2 Tih. 5:20-27. w15 5/15 1:8, 9

Hi nga n’wi hlula njhani Sathana? Yesu u te: “Hi ku tiyisela ka n’wina mi ta londzovota mimoya-xiviri ya n’wina.” (Luka 21:19) Ku hava nchumu lowu munhu wihi ni wihi a nga hi endlaka wona, wu nga hi vavisaka hilaha ku nga heriki. A nga kona munhu loyi a nga hi tekelaka vunghana bya hina ni Xikwembu handle ka loko hi swi pfumelela sweswo leswaku swi endleka. (Rhom. 8:38, 39) Hambiloko malandza man’wana ya Yehovha yo tshembeka ma fa, sweswo a swi vuli swona leswaku Sathana u hlurile. Yehovha u ta ma pfuxa. (Yoh. 5:28, 29) Kambe Sathana a nga na vumundzuku. Endzhaku ka ku lovisiwa ka misava leyi yo homboloka, u ta hoxiwa ekheleni ro enta ku ringana malembe ya 1 000. (Nhlav. 20:1-3) Endzhaku ka ku fuma ka Kreste ka gidi ra malembe, Sathana u ta “ntshunxiwa ekhotsweni rakwe” naswona u ta ringeta ro hetelela ku hambukisa vanhu lava hetisekeke. Endzhaku ka sweswo u ta lovisiwa. (Nhlav. 20:7-10) Hambileswi Diyavulosi a nga riki na vumundzuku, wena u na byona! Yana emahlweni u lwisana na Sathana, naswona u hlayisa ripfumelo ra wena ri tiyile. (1 Pet. 5:9) U nga n’wi hlula Sathana! w15 5/15 2:1, 18

Munhu la tlhariheke u lawula swilo leswi a swi anakanyaka. Leswi hi swi anakanyaka swi nga hi pfuna kumbe swi hi vavisa, tanihi leswi ndzilo wu nga hi pfunaka kumbe wu hi vavisa. Loko hi wu tirhisa kahle ndzilo wu nga hi pfuna loko hi sweka swakudya. Kambe loko hi nga wu lawuli, wu nga hisa yindlu ya hina kumbexana wu tlhela wu hi dlaya. Swi tano ni hi swilo leswi hi swi anakanyaka. Loko hi anakanya hi swilo leswi hi swi dyondzaka eka Yehovha, ha vuyeriwa. Kambe loko hi tshamela ku anakanya hi ku tikhoma loko biha hi tlhelo ra rimbewu naswona hi tianakanya hi endla swilo swo biha, hi ta swi navela swinene swilo sweswo lerova hi nga ha hetelela hi swi endlile. Sweswo swi nga ha herisa vuxaka bya hina na Yehovha. (Yak. 1:14, 15) Bibele yi hi lemuxa hi ku kongoma leswaku hi nga tshameli ku anakanya hi ri karhi hi endla swilo swihi ni swihi leswi thyakeke hi tlhelo ra rimbewu. Yesu u te: “Un’wana ni un’wana la tshamelaka ku languta wansati lerova a n’wi navela, ana se u endle vuoswi na yena embilwini yakwe.”—Mat. 5:28. w15 5/15 4:11, 12, 14

Masingita lawa a ma endleke ma kombise ndlela leyi a khathalaka swinene ha yona hi vanhu hinkwavo. Eka wun’wana wa miti ya kwalaho, u kume wanuna loyi a a ri ni vuvabyi lebyi chavisaka bya nhlokonho. (Mar. 1:39, 40) Vuvabyi bya wanuna loyi a a byi tike swinene lerova Luka, loyi a a ri dokodela, u vule leswaku a a ‘tele nhlokonho.’ (Luka 5:12) Loko wanuna loyi la vabyaka a vona Yesu, u “[we] hi xikandza xa yena a n’wi kombela, a ku: ‘Hosi, loko u swi lava, u nga ndzi basisa.’” Wanuna loyi a a swi tiva leswaku Yesu a a ri ni matimba yo n’wi horisa, kambe a a lava ku tiva leswaku Yesu a a swi lava ku n’wi horisa. Kambe Yesu a a anakanya yini? A a ta n’wi khoma njhani wanuna loyi, loyi swi nga ha endlekaka leswaku a a lamale swinene? U n’wi twele vusiwana swinene wanuna loyi lerova a endla singita. U khumbe wanuna loyi, ku nga nchumu lowu a ku nga ri na munhu un’wana loyi a a ta wu endla. Hi ku tiyiseka ni hi ntwelavusiwana, Yesu u byele wanuna loyi a ku: “Ndza swi lava. Basisiwa.” Hiloko “nhlokonho yi nyamalala eka yena.” (Luka 5:13) Hakunene, Yesu u kombise ndlela leyi a va rhandzaka ha yona vanhu.—Luka 5:17. w15 6/15 2:3-5

Loko swi ku tikela ku lwisana ni ku navela loku hoxeke, vulavula ni un’wana evandlheni loyi a nga ni nkarhi wo leha a tirhela Yehovha, loyi a nga ta ku nyika xitsundzuxo lexinene lexi humaka eRitweni ra Xikwembu. Swi nga ha ku tikela ku byela van’wana swiphiqo swa wena, kambe i swa nkoka ku kombela mpfuno. (Hev. 3:12, 13) Vakreste lava wupfeke va nga ku pfuna leswaku u vona laha u faneleke u antswisa kona. Kutani antswisa laha u faneleke u antswisa kona leswaku Yehovha a tshama a ri Munghana wa wena. Vakulu lava nga evandlheni ra hina va swi fanelekela swinene ku hi pfuna. (Yak. 5:13-15) Loko u ri ni mukhuva wo hlalela swifaniso swo navetisa timhaka ta masangu, u fanele u kombela mpfuno hi ku hatlisa. Loko u hlwela ku kombela mpfuno, u ta va ekhombyeni ro etlela ni munhu loyi u nga tekanangiki na yena. Kutani u ta twisa van’wana ku vava naswona sweswo swi nga ha endla leswaku vanhu va vulavula ku biha hi Yehovha. Vo tala va kombele vakulu leswaku va va pfuna naswona va amukele ndzayo ya vona leswaku va tsakisa Yehovha ni ku tshama evandlheni ra Vakreste.—Yak. 1:15; Ps. 141:5; Hev. 12:5, 6. w15 6/15 3:15-17

Xana swirho hinkwaswo swa vukhongeri bya mavunwa swi ta dlayiwa loko ku lovisiwa Babilona Lonkulu? Doo Hikwalaho ni vafundhisi va ta endla onge a va hisekeli vukhongeri naswona va ta landzula leswaku va tshame va va swirho swa vukhongeri byolebyo bya mavunwa. (Zak. 13:5, 6) Ku ta humelela yini hi vanhu va Xikwembu hi nkarhi wolowo? Yesu u ri: “Entiyisweni, loko masiku wolawo a ma nga hungutiwanga, ku hava nyama leyi a yi ta ponisiwa; kambe hikwalaho ka vahlawuriwa, masiku wolawo ma ta hungutiwa.” (Mat. 24:22) Nhlomulo eYerusalema wu ‘hungutiwile’ enkarhini wa vaapostola. Sweswo swi endle leswaku “vahlawuriwa,” ku nga Vakreste lava totiweke va kota ku baleka. Hilaha ku fanaka, xiyenge xo sungula xa nhlomulo lowukulu xi ta ‘hungutiwa’ hikwalaho ka “vahlawuriwa.” Mimfumo ya tipolitiki leyi fanekiselaka “timhondzo ta khume,” a yi nge pfumeleriwi ku lovisa vanhu va Xikwembu. (Nhlav. 17:16) Ku ri na sweswo, ku ta va ni nkarhi wo koma laha ku nga ta va ku rhurile loko ku hele nhlaselo wo sungula. w15 7/15 2:5, 6

Un’wana ni un’wana wa hina a nga endla xiboho xa leswaku u ta lwisana ni ndzingo kumbe u ta pfumela ku hluriwa hi wona. (Mat. 6:13; Yak. 1:13-15) Loko Yesu a ringiwa hi Diyavulosi, u nambe a kanetana ni leswi a a swi vula hi ku tshaha Rito ra Xikwembu. Yesu a a tshembekile eka Xikwembu. Hambiswiritano, Sathana a nga lan’wanga. U rindze “ku fikela nkarhi wun’wana lowu fanelekaka” leswaku a ta ringa Yesu. (Luka 4:13) Kambe ku nga khathariseki leswi Sathana a swi endleke, Yesu minkarhi hinkwayo u yingise Xikwembu tanihi Mufumi wakwe. Kambe Sathana u ringeta ku ringa valandzeri va Yesu, ku katsa na wena, leswaku va nga yingisi Yehovha. Swivutiso leswi tlakusiweke malunghana ni vuhosi bya Yehovha swa ha lava ku hlamuriwa. Hikwalaho, Yehovha u pfumelela Sathana leswaku a hi ringa swa sweswi. Yehovha a nga hi “nghenisi endzingweni.” Entiyisweni, wa tiyiseka leswaku hi nga tshama hi tshembekile eka yena, naswona u lava ku hi pfuna. Kambe a nga hi sindzisi ku endla leswi lulameke. Wa wu xixima ntshunxeko wa hina wa ku tihlawulela. Hikwalaho u hi pfumelela ku tiendlela xiboho xa loko hi ta tshembeka kumbe hi ta ka hi nga tshembeki. Leswaku hi nga hluriwi hi ndzingo, hi fanele hi endla swilo swimbirhi: hi fanele hi tshama hi ri ekusuhi na Yehovha naswona minkarhi hinkwayo hi khongelela mpfuno wakwe. w15 6/15 5:13, 14

Hi fanele hi cinca ndlela leyi hi anakanyaka ha yona naswona hi fanele hi letela mapfalo ya hina, leswaku eka swiyimo swin’wana ni swin’wana hi nga tikumi hi seketela tlhelo ro karhi. (Rhom. 14:19) Hi xikombiso, Mirjeta u velekeriwe etikweni leri a ri vuriwa Yugoslavia. Endhawini leyi a kuleleke eka yona, vanhu va kona a va venga vanhu va le Serbia. Loko a dyondze hi Yehovha, u swi xiyile leswaku Yehovha u rhandza tinxaka hinkwato ni leswaku Sathana hi yena a lavaka leswaku vanhu va vengana. Hikwalaho u tikarhatele ku cinca ndlela leyi a a titwa ha yona. Kambe loko tinxaka to hambanahambana ta le ndhawini leyi a a tshama eka yona ti sungule ku lwa, Mirjeta u sungule ku tlhela a va ni langutelo leri hoxeke hi vanhu va le Serbia. A a nga swi lavi hambi ku ri ku va chumayela. A a swi tiva leswaku sweswo a swi hoxile, kutani u kombele Yehovha leswaku a n’wi pfuna a tshika ku va ni langutelo rolero. U tlhele a n’wi kombela leswaku a n’wi pfuna a sungula ku phayona. Mirjeta u ri: “Ndzi kume leswaku ku dzikisa mianakanyo entirhweni wo chumayela swa pfuna swinene. Loko ndzi ri ensin’wini ndzi ringeta ku tekelela rirhandzu ra Yehovha naswona ndzi vone langutelo ra mina leri hoxeke ri ya ri hunguteka.” w15 7/15 3:11-13

A hi kambisiseni ndlela leyi Yehovha a voneke leswinene ha yona eka Hosi Yehoxafati wa le Yuda. Yehoxafati u endle xiboho lexi nga riki xinene hi ku famba na Hosi Akabu wa le Israyele va ya lwa. Hambileswi vaprofeta va mavunwa va 400 va byeleke Akabu lowo homboloka leswaku u ta hlula enyimpini, Mikaya, muprofeta wa ntiyiso wa Yehovha u byele Yehoxafati na Akabu leswaku loko vo ya enyimpini va ta hluriwa. Hakunene va hluriwile. Akabu u fele enyimpini kasi Yehoxafati u pone ri ahlamile. Endzhaku ka nyimpi yoleyo, Yehovha u rhume Yehu leswaku a ya tshinya Yehoxafati hikwalaho ka xihoxo xa yena. Kambe, Yehu u tlhele a ku: “Ku ni swilo leswinene leswi kumiweke eka wena.” (2 Tikr. 18:4, 5, 18-22, 33, 34; 19:1-3) Hikwalaho, hambileswi Yehoxafati a heteleleke a endle xiboho lexi nga riki xinene, Yehovha a nga swi rivalanga swilo leswinene leswi a tshameke a swi endla. (2 Tikr. 17:3-10) Xikombiso xexo xa hi chavelela swinene hikuva minkarhi yin’wana hi endla swihoxo. Hambiswiritano, loko hi endla leswi hi nga swi kotaka leswaku hi tirhela Yehovha, u ta ya emahlweni a hi rhandza naswona a nge swi rivali swilo leswinene leswi hi swi endleke. w15 8/15 1:8, 9

Hi nga tilunghiselela njhani sweswi ku ya hanya emisaveni leyintshwa? Loko a hi kunguhata ku rhurhela etikweni rin’wana, a hi ta endla swilo swo karhi leswaku hi lunghekela ku ya hanya etikweni rolero. Hi xikombiso, hi nga ha sungula ku dyondza ririmi ni mikhuva ya vanhu va le tikweni rolero. Hi nga ha ringeta ku dya swin’wana swa swakudya swa vona. Hilaha ku fanaka, hi nga tilunghiselela sweswi ku ya hanya emisaveni leyintshwa hi ku endla leswi hi nga swi kotaka leswaku hi hanya onge hiloko se hi ri eka yona. Vo tala va anakanya leswaku i swa nkoka ku tilawula nileswaku a swi bohi ku yingisa Xikwembu. Vuyelo byi ve byihi? Ku ni ku xaniseka lokukulu ni ku pfumala ntsako. (Yer. 10:23) Kambe Yehovha i Mufumi la nga ni rirhandzu. Vutomi byi ta va byi tsakisa swinene emisaveni leyintshwa loko vanhu hinkwavo va ta va va yingisa yena ntsena! w15 8/15 3:4, 5

Vakreste lava lavaka ku nghenela vukati va fanele va tivonela swinene eka vanhu lava va va hlawulaka leswaku va va vanghana va vona. Bibele yi byela malandza ya Xikwembu leswaku ma tekana ni vanhu lava nga “eHosini ntsena,” hileswaku va tekana ni munhu loyi a tinyiketeleke a tlhela a khuvuriwa naswona a hanyaka hi milawu ya Yehovha. (1 Kor. 7:39) Loko u tekana ni munhu wo tano, loyi a rhandzaka Yehovha, u ta va ni munghana loyi a nga ta ku pfuna ku tshama u tshembekile eka Xikwembu. Yehovha wa swi tiva leswi nga hi vuyerisaka, naswona xileriso xakwe xa leswaku hi tekana ni vanhu lava nga “eHosini ntsena” a hi mhaka leyintshwa. Hi xikombiso, anakanya hi leswi Yehovha a swi byeleke Vaisrayele malunghana ni vanhu lava a va nga n’wi tirheli. Hi ku tirhisa Muxe u va lerisile a ku: “U nga tshuki u endla ntwanano wa ku tekelana na [vona]. . . . Hikuva yena u ta hambukisa n’wana wa wena wa jaha, a nga ha ndzi landzeli, kunene va ta tirhela swikwembu swin’wana.”—Det. 7:3, 4. w15 8/15 4:12, 13

Hi nga ri letela njhani ripfalo ra hina? Hi fanele hi dyondza Bibele nkarhi ni nkarhi, hi anakanyisisa hi leswi hi swi hlayeke hi tlhela hi kombela Yehovha leswaku a hi pfuna hi tirhisa leswi hi swi dyondzeke. Leswi swi vula leswaku xikongomelo xa ku dyondza ka hina a hi ku vungelela tinhla kumbe swinawanawana. Loko hi dyondza Bibele, xikongomelo xa hina i ku tiva Yehovha ku antswa. Hi n’wi tiva leswaku i Munhu wa njhani ni leswaku i yini leswi a swi rhandzaka ni leswi a nga swi rhandziki. Loko hi ya hi dyondza swo tala hi Yehovha, hi ku famba ka nkarhi ripfalo ra hina ri ta hatla ri swi xiya leswi a swi tekaka swi ri leswinene ni leswi a swi tekaka swi ri leswi hoxeke. Loko hi ya hi letela ripfalo ra hina, hi ta ya hi sungula ku anakanya ku fana na Yehovha. Hambiswiritano, loko swi hi tikela ku xixima ripfalo ra Mukrestekulorhi etimhakeni ta munhu hi yexe, a hi fanelanga hi hatlisela ku n’wi avanyisa kumbe hi n’wi sindzisa ku cinca xiboho lexi a xi tekeke. Kumbexana ripfalo rakwe ri ‘tsanile’ naswona wa ha lava ku leteriwa kumbe u hatla a khunguvanyeka.—1 Kor. 8:11, 12. w15 9/15 2:4, 8, 10

Pulanete ya hina ya misava yi tikomba yi hambane swinene ni tipulanete hinkwato leti a ti vumbeke. Vativi va sayense va ye exibakabakeni naswona va tshubule tipulanete to tala, kambe a va si yi kuma pulanete yin’wana leyi nga ni swilo hinkwaswo leswi vanhu va swi lavaka leswaku va hanya. Yehovha u hi nyike leswi hi swi lavaka leswaku hi ta hanya a tlhela a endla leswaku misava yi va yo saseka, leyi sirhelelekeke ni leyi hi nga tiphinaka hi vutomi eka yona. (Esa. 45:18) Loko hi anakanya hi kaya leri Yehovha, Tata wa hina a hi nyikeke rona, ha swi vona leswaku wa hi rhandza hakunene (Yobo 38:4, 7; Ps. 8:3-5) Hambileswi Yehovha a hi endleleke kaya ro saseka, wa swi tiva leswaku lexi nga endlaka hi tsaka hi tlhela hi eneriseka, a hi lavi swilo swa nyama ntsena. vana va tsaka swinene loko va swi xiya leswaku vatswari va vona va va rhandza. Yehovha u vumbe vanhu hi xifaniso xakwe, naswona u va nyike timfanelo leti nga endlaka leswaku va kota ku n’wi tekelela. (Gen. 1:27) Nakambe tsundzuka leswaku Yesu u hi dyondzise leswaku hi ta tsaka loko hi ri ni vuxaka lebyikulu na Yehovha, Tata wa hina. (Mat. 5:3) Tanihi Tatana la nga ni rirhandzu, Yehovha u ‘hi nyika swilo hinkwaswo hilaha ku fuweke leswaku hi tiphina’ hi tlhelo ra nyama ni ra moya.—1 Tim. 6:17; Ps. 145:16. w15 9/15 4:6, 7

Mupisalema loyi a a rhandza Yehovha swinene a tlhela a n’wi tshemba u tsarile: “Rindzela Xikwembu, hikuva ndza ha ta xi dzunisa leswi xi nga ku ponisiwa ka mina lokukulu. Oho Xikwembu xanga, moya-xiviri wa mina wu ni gome endzeni ka mina. Hi yona mhaka leyi ndzi ku tsundzukaka.” (Ps. 42:5, 6) Xana na wena u titwa tano hi Yehovha? Xana u titwa u ri munghana wa yena lonkulu naswona wa n’wi tshemba? U nga dyondza ku n’wi tshemba swinene. Bibele yi ri: “Tshemba Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayo naswona u nga titshegi hi ku twisisa ka wena n’wini. N’wi tivise tindlela ta wena hinkwato, kutani yena u ta lulamisa tindlela ta wena.” (Swiv. 3:5, 6) Leswi Yehovha a hi rhandzeke ku sungula, u hi dyondzise ndlela leyi hi faneleke hi n’wi rhandza ha yona. (1 Yoh. 4:19) Minkarhi hinkwayo, a hi anakanyisiseni hi swilo leswi a hi endleleke swona ni ndlela leyi a hi rhandzaka ha yona. Naswona a hi kombiseni leswaku ha n’wi rhandza hi mbilu hinkwayo, hi moyaxiviri hinkwawo, hi mianakanyo hinkwayo ni hi ntamu wa hina hinkwawo.—Mar. 12:30. w15 9/15 5:17-19

Hi tlhela hi tiyisa ripfumelo ra hina loko hi chumayela mahungu lamanene ya le Bibeleni eka van’wana. Ku fana ni Vakreste vo sungula, hi dyondza ku tshemba Yehovha ni ku vulavula hi xivindzi eka xiyimo xin’wana ni xin’wana. (Mint. 4:17-20; 13:46) Ripfumelo ra hina eka Yehovha ra kula loko hi vona ndlela leyi a hi pfunaka ha yona ni ndlela leyi a swi hlamulaka ha yona swikhongelo swa hina. Leswi hi leswi endlekeke eka Kalebe na Yoxuwa. Va kombise ripfumelo eka Yehovha loko va kambela Tiko leri Tshembisiweke. Loko nkarhi wu ri karhi wu famba, ripfumelo ra vona ri ye ri tiya loko va vona ndlela leyi Yehovha a va pfuneke ha yona. Yoxuwa u byele Vaisrayele a ku: “A ri wanga ni rito rin’we eka marito hinkwawo lamanene lawa Yehovha Xikwembu xa n’wina a ma vuleke.” Endzhakunyana u te: “Sweswi chavani Yehovha mi n’wi tirhela hi ndlela leyi pfumalaka xihoxo ni ntiyiso.” (Yox. 23:14; 24:14) Loko hi tshemba Yehovha ni ku tlhela hi vona ndlela leyi a hi pfunaka ha yona, ripfumelo ra hina ri ta tiya.—Ps. 34:8. w15 10/15 2:10, 11

I yini swin’wana leswi u nga anakanyisisaka ha swona? Loko u tsala tinhla loko ku nyikeriwa nkulumo ya le rivaleni ni loko u ri etinhlengeletanweni, tinyike nkarhi wo ti pfuxeta. Loko u ri karhi u endla tano, tivutise, ‘Ndzi dyondze yini eRitweni ra Xikwembu ni le ka nhlengeletano ya xona?’ U nga tlhela u anakanyisisa hi rungula leri kumekaka eka magazini wa n’hweti yin’wana ni yin’wana wa Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! ni le ka minkandziyiso leya ha ku humesiwaka enhlengeletanweni. Loko u hlaya Buku Ya Lembe, yimanyana loko u heta ku hlaya ntokoto wo karhi, anakanyisisa ha wona leswaku wu ta ku khumba mbilu. Loko u hlaya minkandziyiso ya hina, u nga ha khwatihata tinhlankulu kumbe u tsala swo karhi hala tlhelo ka tluka ra nkandziyiso lowu u wu hlayaka. Leswi swi ta ku pfuna loko u lunghiselela ku ya endla riendzo ro vuyela, riendzo ra vurisi kumbe nkulumo. Xa nkoka swinene, loko u yimanyana kutani u anakanyisisa hi leswi u swi hlayeke, u endla leswaku rungula leri u ri hlayaka ri khumba mbilu ya wena naswona u ta kota ku khongela eka Yehovha u n’wi khensa hikwalaho ka swilo leswinene leswi u swi dyondzaka. w15 10/15 4:9, 10

Yin’wana ya minkarhi yo tsakisa swinene eka vatswari hi loko vana va vona va khuvuriwa. Vana va Berenice va mune va khuvuriwe va nga si va ni malembe ya 14. U ri: “Swi hi tsakise swinene ku va vona va khuvuriwa. Entiyisweni, a hi tsakile leswi vana va hina a va lava ku tirhela Yehovha. Kambe a hi swi tiva leswaku loko va ta va emalembeni ya vuntshwa a va ta langutana ni mintlhontlho yo tala.” Mutivi wa ta miehleketo ya vana u vula leswaku malembe ya vuntshwa ma nga tikela vatswari ni vana, kambe vatswari a va fanelanga va ehleketa leswaku vana va vona lava nga emalembeni ya vuntshwa i swiphukuphuku kumbe va tikhoma tanihi swihlangi. Ematshan’weni ya sweswo, u vula leswaku vantshwa i vanhu lava nga ni vuswikoti byo endla swilo, va swi lava ku va swin’we ni vanghana va vona. Kutani loko vana va wena va ri emalembeni ya vuntshwa, va nga kurisa vuxaka bya vona na Yehovha hilaha Yesu a endleke hakona loko a ha ri muntshwa. w15 11/15 2:1, 2

Mfumo wa Xikwembu, ku nga Mfumo wa Mesiya na wona wu kombise ndlela leyi Yehovha a rhandzaka vanhu ha yona. Njhani? Yehovha se u veke Mufumi loyi a rhandzaka vanhu naswona wa faneleka leswaku a fuma, ku nga Yesu Kreste. (Swiv. 8:31) Ku engetela kwalaho, ku hlawuriwe vanhu va 144 000 leswaku va ta fuma na Kreste etilweni. Loko va pfuxeriwa etilweni, va va va ha ri ni ntokoto wa leswi ku va munhu wa nyama swi nga xiswona. (Nhlav. 14:1) Loko Yesu a ha ri laha misaveni, Mfumo wa Xikwembu a ku ri nhlokomhaka leyi a a dyondzisa ha yona naswona u dyondzise vadyondzisiwa vakwe ku wu khongelela ku katsa ni mikateko leyi nga ta va kona hikwalaho ka wona. Bibele yi kombisa leswaku Mfumo wa Xikwembu wu sungule ku fuma etilweni hi 1914. Ku sukela kwalaho, a ku hlengeletiwa swirho leswi a swi sele leswi a swi ta fuma na Yesu etilweni ni “ntshungu lowukulu” wa vanhu lava nga ta pona makumu ya mafambiselo lawa ya swilo kutani va nghena emisaveni leyintshwa.—Nhlav. 7:9, 13, 14. w15 11/15 3:16, 18

Yehovha u rhange a vumba loyi muapostola Yohane a n’wi vitaneke “Rito.” (Yoh. 1:1; Nhlav. 3:14) Yehovha u vulavurisane na Yesu, a n’wi phofulela ta le mbilwini. (Yoh. 1:14, 17; Kol. 1:15) Muapostola Pawulo u vule leswaku tintsumi na tona ta vulavurisana naswona ti ni ririmi leri hambaneke swinene ni ra vanhu. (1 Kor. 13:1) Yehovha u tiva hinkwaswo malunghana ni tintsumi ta tibiliyoni ni vanhu lava a va vumbeke. U kota ku yingisa swikhongelo swa vanhu va timiliyoni hi nkarhi wun’we naswona u twisisa swikhongelo swa vona ku nga khathariseki ririmi leri va ri vulavulaka. Loko a ri karhi a yingisa swikhongelo sweswo hinkwaswo, Yehovha u tlhela a vulavurisana ni tintsumi ni ku ti kongomisa. Leswaku Yehovha a kota ku endla sweswo hinkwaswo, mianakanyo ni ririmi rakwe swi fanele swi tlakukile eka tindzimi leti vulavuriwaka hi vanhu. (Esa. 55:8, 9) Kutani loko a vulavurisana ni vanhu, u olovisa rungula rakwe leswaku hi ri twisisa. w15 12/15 1:1, 2

Ematikweni yo tala, Tibibele ti durha ngopfu kumbe a swi olovi ku ti kuma. Ku va munhu a kuma Bibele i nkateko! Xiviko lexi humaka eRwanda xi te: “Ku ringana nkarhi wo leha, vanhu vo tala lava vamakwerhu a va dyondza na vona a va nga endli nhluvuko hi tlhelo ra moya hileswi a va nga ri na Tibibele. A va nga swi koti ku xava Bibele leyi xavisiwaka hi kereke ya kwalaho. Naswona minkarhi yin’wana a va nga ti twisisi tindzimana tin’wana leswi endleke leswaku va nga endli nhluvuko.” Loko ndyangu wun’wana wa le Rwanda lowu nga ni vantshwa va mune wu kuma Bibele ya Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa hi ririmi ra wona, wu te: “Ha n’wi khensa swinene Yehovha ni hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha hi leswi va hi nyikeke Bibele leyi. Hi swisiwana naswona a hi nge swi koti ku xavela xirho xin’wana ni xin’wana xa ndyangu Bibele. Kambe sweswi un’wana ni un’wana wa hina u na Bibele yakwe. Ku komba Yehovha leswaku ha yi tlangela, ha yi hlaya tanihi ndyangu siku ni siku.” w15 12/15 2:15, 16

Davhida a nga ha va a tsale sweswo hi nkarhi lowu Absalomu a a ringeta ku wutla vuhosi naswona a a vabya swinene lerova a a nga ta swi kota ku sivela Absalomu. Hambileswi Xikwembu xi n’wi rivaleleke Davhida a nga xi rivalanga xidyoho lexi a xi endleke na Bati-xeba ni vuyelo bya kona. (2 Sam. 12:7-14) Nilokoswiritano, Davhida a tiyiseka leswaku Xikwembu xi ta n’wi seketela ehenhla ka mubedo wakwe wa vuvabyi. Davhida a a nga langutelanga leswaku a hola hi singita. Ematshan’weni ya sweswo, a a langutele leswaku Xikwembu xi n’wi pfuna hilaha a xi ta n’wi pfuna ha kona un’wana ni un’wana la ehleketelaka xisiwana. Sweswo a swi katsa ni ku seketeriwa “ehenhla ka mubedo wa vuvabyi.” (Ps. 41:3) Davhida a a ri ni vuxaka lebyinene na Yehovha, hikwalaho u kombele Yehovha leswaku a n’wi chavelela ni ku n’wi khathalela loko a vabya. U tlhele a kombela leswaku a hola. (Ps. 103:3) Na hina hi nga kombela Yehovha leswaku a hi pfuna hilaha ku fanaka. w15 12/15 4:8, 9

Lava va kumaka xirhambo lexi, lexi humaka eka Xikwembu a va kali va lava ku byeriwa hi munhu leswaku va totiwile. Yehovha u endla leswaku va tiyiseka hi mhaka leyi. Muapostola Yohane u byele Vakreste lava totiweke a ku: “Kambe n’wina mi totiwe hi mukwetsimi; hinkwenu mi ni vutivi.” U tlhele a ku: “Loko ku ri n’wina, ku totiwa loku mi ku amukeleke eka yena ku tshame eka n’wina, kutani a mi lavi munhu wa ku mi dyondzisa; kambe, tanihi leswi ku totiwa loku amukeriweke eka yena ku mi dyondzisaka swilo hinkwaswo, naswona ku nga ntiyiso, ku nga ri mavunwa. Hilaha mi dyondzisiweke hakona, tshamani mi ri ni vun’we na yena.” (1 Yoh. 2:20, 27) Vakreste lava totiweke va fanele va dyondzisiwa hi Yehovha ku fana ni munhu un’wana ni un’wana. Kambe a va lavi ku byeriwa hi munhu leswaku va totiwile. Yehovha u tirhisa moya wa yena wa matimba swinene, ku nga moya lowo kwetsima, leswaku a va tiyisekisa leswaku va totiwile! w16.01 3:9, 10

Ku va hi tshembela eka Yehovha swi ta hi pfuna leswaku hi eneriseka hi leswi hi nga na swona. Xana leswi swi hi pfuna njhani leswaku hi kombisa rirhandzu ra vumakwerhu? Loko hi eneriseka, hi ta tsundzuka leswaku vamakwerhu i va nkoka ku tlula mali kumbe swilo leswi vonakaka. (1 Tim. 6:6-8) A hi nge gunguli hi vamakwerhu kumbe hi swiyimo swa hina. Nakambe a hi nge va vondzokeli kumbe hi va ni makwanga. Ku ri na sweswo, loko hi eneriseka hi leswi hi nga na swona hi ta va ni malwandla. (1 Tim. 6:17-19) Nakambe ku tshembela eka Yehovha swi hi nyika xivindzi xo tiyiselela miringo leyikulu. (Hev. 13:6) Loko hi ri ni xivindzi xo tano swi hi pfuna leswaku hi va ni langutelo lerinene ni ku khutaza ni tlhela hi chavelela vamakwerhu. (1 Tes. 5:14, 15) Hambi hi nkarhi wa nhlomulo lowukulu, hi nga va ni xivindzi hi ku tiva leswaku ku ponisiwa ka hina ku le kusuhi.—Luka 21:25-28. w16.01 1:16, 17

Ku ringana malembe yo tala, nhlayo ya lava dyaka xinkwa ni ku nwa vhinyo eXitsundzuxweni a yi ya ehansi. Kambe sweswinyana, nhlayo leyi yi ya ehenhla lembe ni lembe. Xana hi fanele hi vilela hi sweswo? Doo! A xiyeni leswaku ha yini. Ku hambana na Yehovha vamakwerhu lava hlayaka nhlayo ya lava dyaka xinkwa ni ku nwa vhinyo eXitsundzuxweni a va va tivi vatotiwa va xiviri. Hikwalaho nhlayo leyi yi katsa ni lava va ehleketaka leswaku i vatotiwa kambe ku nga ri vona. Hi xikombiso, van’wana lava a va dya xinkwa ni ku nwa vhinyo va tshikile. Van’wana va nga ha va va ri ni ntshikilelo wa mianakanyo kumbe swiphiqo swin’wana kutani va titwa onge va faneleka ku ya fuma na Kreste etilweni. Swi le rivaleni leswaku a hi swi tivi leswaku i vangani vatotiwa lava ha riki kona laha misaveni. Nakambe Bibele a yi hlamuseli leswaku i vangani lava nga ta va va sele loko nhlomulo lowukulu wu sungula. w16.01 4:12-14