Xana Bibele I Ya Nkoka Ku Fikela Kwihi?
SWESWINYANA Layiburari ya le Britain yi pfumele ku hakela kwalomu ka R5 800 000 ya kopi ya vuhundzuluxeri bya Xinghezi bya Matsalwa ya Xigriki ya Vukreste ya William Tyndale. Yi humesiwe malembe ya 468 lama hundzeke, hi wona ntsena nkandziyiso wo sungula lowu heleleke wa Bibele ya Tyndale leyi poneke matshalatshala lamakulu yo yi herisa. Bibele leyi yi kombisiwe erivaleni eLondon.
Bibele ya Tyndale yi xaviwe eBristol Baptist College eNghilandi, laha yi tshameke kona ku sukela hi 1784. Dok. Roger Hayden, xandla xa mutshami wa xitulu wa komiti ya kholichi, u te: “Leri i tsalwa ra tiko, ra ndhavuko ni ra Vukreste leri nga ni nkoka lowukulu, naswona a hi lava leswaku ri kumeka hi xitalo, tanihi leswi a hi ri hlayise endhawini leyi sirhelelekeke.”
Hi malembe-xidzana Bibele a yi kumeka ngopfu hi Xilatini, naswona a yi ta hlayiwa hi vafundhisi ni mintlawa leyi dyondzekeke ntsena. Ku fana ni hi laha John Wycliffe a endleke ha kona emahlweni ka yena, Tyndale a a lava ku endla leswaku ku va ni Bibele leyi nga ta hlayiwa ni ku twisisiwa hi vanhu hinkwavo. Nkarhi wun’wana u byele mufundhisi loyi a n’wi kaneteke a ku: ‘Loko Xikwembu xo ndzi pfumelela ku hanya, ku nga si hela malembe yo tala, ndzi ta endla leswaku mufana la khomaka puluhu a tiva swo tala hi Matsalwa ku tlula leswi wena u swi tivaka.’
Lexi a ku ri xiendlo lexi nga ni khombo, tanihi leswi vafundhisi a va lwisana swinene ni matshalatshala wahi ni wahi yo endla leswaku Matsalwa ma kumeka eka vanhu lava tolovelekeke. Hikwalaho, Tyndale u baleke eNghilandi a ya eJarimani. Kwalaho u hundzuluxele “Testamente Leyintshwa” yi suka eka Xigriki xo sungula. Tikopi leti nga vaka 3 000 ti kandziyisiwile ivi ti ngungumerisiwa ti ya eNghilandi. Bixopo wa le London u teke kopi yin’wana ni yin’wana leyi a yi kumaka ivi a yi hisa emahlweni ka hinkwavo erivaleni ra kereke ya St. Paul. Eku heteleleni, Tyndale u khomiwile, a tengisiwa ivi a voniwa nandzu wa vugwinehi. Hi 1536 u tlimbiwile kutani a hisiwa emhandzini. Swa tsakisa swonghasi ku vona leswaku Bibele leyi a yi vengiwa hi vafundhisi i ya nkoka swinene sweswi!
Timbhoni ta Yehovha ti lwela ku avela hinkwavo lava lavaka vutivi lebyi kongomeke bya Bibele hi mbilu hinkwayo. Handle ko kandziyisa ni ku hangalasa vuhundzuluxeri byin’wana, va humese vuhundzuluxeri bya Bibele hinkwayo lebyi kongomeke ni lebyi hlayekaka hi ku olova, ku sukela eka tindzimi to sungula. Hi 1995 se a ku humesiwe tikopi to tlula 74 000 000 ta New World Translation of the Holy Scriptures hi tindzimi ta 12. Kavula, nkoka wa xiviri wa Bibele yihi na yihi i rungula ra yona leri nyikaka vutomi.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 32]
William Tyndale
[Xihlovo Xa Kona]
From an old engraving in the Bibliothèque Nationale