Tsima Leri Humelelaka Ro Nyikela Vumbhoni Le Greece

TIMBHONI TA YEHOVHA i khale ti tshikeleriwa le Greece. Maphorisa, vatirhi va le hubyeni ni vatirhi van’wana va hulumendhe va xanise Timbhoni, hakanyingi a a ku ri hikwalaho ka ntshikilelo wa vafundhisi va Orthodox ya Vagriki. Minkarhi yin’wana a a va tiyimelela hi nawu wa Greece lowu lwisanaka ni vuproselita, naswona minkarhi yin’wana a ku ri hikwalaho ka ku ala ka Timbhoni ku ya enyimpini kumbe ku ala ku amukela mimpompela ya ngati, leswi sekeriweke eBibeleni.—Esaya 2:2-5; Mintirho 15:28, 29.

Leswaku ti ringeta ku antswisa ku twisisana loku engetelekeke exikarhi ka tona ni valawuri lava nga ni timbilu letinene le Greece, Timbhoni ta 200 leti hulumendhe ya Greece yi ti xiyaka tanihi vatirheli va vukhongeri, swin’we ni tin’wana leti nga swirho swa huvo ya le nawini, ta ha ku endla tsima etikweni leri hinkwaro. Ti fambise broxara yo hlawuleka leyi nge, Jehovah’s Witnesses in Greece, swin’we ni buku leyi nge Timbhoni Ta Yehovha—I Vahuweleri Va Mfumo Wa Xikwembu. Nakambe ti humese ni phakete ra matsalwa lama kombisaka leswaku a ku na xivangelo lexi twalaka, xa le nawini, xo xanisa Timbhoni ta Yehovha. Timbhoni ti endzele varhangeri va maphorisa, timeyara, vachuchisi va tiko ni valawuri van’wana.

Xana va angurise ku yini? I madzana-dzana ya mintokoto yo tsakisa. Xiya yin’wana ya yona.

Ndhuna-nkulu ya xitichi xa maphorisa xa le Macedonia Vupela-dyambu yi hoyozele vamakwerhu ivi yi ku: “N’wina i khale ndzi mi tiva, . . . naswona ndzi rhandza nhleleko wa n’wina. . . . A ndzi pfumelelani na wona nawu wo lwisana ni vuproselita, naswona loko a swi ya hi mina, a ndzi ta wu herisa.”

Tindhuna-nkulu ta switichi swa maphorisa swo hambana-hambana emadorobeni-nkulu yo tala ti vule marito lawa: “Ndza mi bumabumela hikwalaho ka ntirhisano wa n’wina wo pfuna vanhu.” “Vanhu va n’wina a va ma vangeli ntirho maphorisa; mi wu hetisisa kahle ntirho wo pfuna tiko.” “A hi na xiphiqo nikatsongo hi n’wina. Ha mi xixima naswona ha mi rhandza.”

Le Piraeus, ndhuna-nkulu ya maphorisa ya vusirheleri yi byele vamakwerhu yi ri karhi yi xiririka mihloti, leswaku yona ya swi tiva ku khongela Yehovha Xikwembu hi vito ra Yesu Kreste. Naswona yi hlamarise Timbhoni loko yi vule leswaku ya swi tiva leswaku ti langutele nxaniso wo karhi ku nga si fika Armagedoni, naswona yi navela onge Xikwembu xi nga yi tirhisa ku ti pfuna enkarhini wolowo! Xirhambo xa vamakwerhu xa leswaku va ta va ta bula na yona nakambe, yi xi amukerile.

Vatirhela-Mfumo Va Angula

Meyara yin’wana ya le Thessaly yi vule leswi mayelana ni buku leyi nge, Vahuweleri: “Yi faneriwa hi ku kuma ndhawu elayiburari ya masipala—ku nga ndhawu yo sungula!” Hi loko a susa tibuku evuhirhini ivi a veka buku leyi nge Vahuweleri leswaku xifunengeto xa yona xi ta voniwa.

Le Greece n’walungu, meyara yi hoyozele vamakwerhu hi malwandla ivi yi ku: “Mi vanhu va kahle swinene lava ndzi navelaka ku va na vona eka masipala ya mina.” Meyara yin’wana ya tintswalo ya le Euboea n’walungu yi byele vamakwerhu yi ku: “A a ndzi ri ndhuna ya vuthu khale. Kambe n’wina—ndzi mi rhandza ngopfu.” Hi ku hiseka u pfumelelane ni tinhla leti vuriweke hi Timbhoni. Loko va n’wi kombe tibuku leti hlawuriweke leti kandziyisiwaka hi Sosayiti ya Watch Tower, u te: “A hi nge ndzi mi tshembisa ku tihlaya hinkwato, xana mi nga ndzi nyika tona?” Va hlamule va ku: “Kavula leti—i ta wena!” A a tsakile swinene naswona a a nga ha swi lavi leswaku vamakwerhu va famba.

Elokixini ra doroba ra Attica, meyara hi ntsako yi amukele tibuku leti vamakwerhu va yi fambiseleke tona ivi yi kombela leswaku va hambeta va yi tisela tibuku tin’wana ta Sosayiti. Loko se va famba, yi vule leswi eka vona: “Vanhu a va ha va tshembi van’watipolitiki naswona va karhi va lava ntiyiso wa xiviri kun’wana. Ndza tiyiseka leswaku ku sukela sweswi ku ya emahlweni mi ta tshama mi khomekile hikuva mi ni ntiyiso.”

Vachuchisi Va Tiko Va Angula

Vamakwerhu lava endzeleke xandla xa muchuchisi wa tiko le n’walungwini wa Greece wa hlamusela: “U tsakisiwe swinene hi tibuku ta hina ni rungula ra hina, swin’we ni matshalatshala lawa hi ma endlaka leswaku hi pfuna vanhu va hina leswaku va tiyimela, loko va langutane ni xiphiqo lexikulu xa mpompelo wa ngati. Eku heteleleni, u hi nkhensile ni ku hi bumabumela hi rirhandzu hikwalaho ka leswi hi tekeke goza ro sungula, hi n’wi endzela ni ku n’wi hlamusela rungula ra hina. Endzhakunyana, hi kume leswaku emalembeni ya mune lama hundzeke, a a ri yena la vitaneke maphorisa ni ku ma lerisa leswaku ma ya khoma vamakwerhu vambirhi lava a va ri entirhweni wa nsimu.”

Timbhoni timbirhi leti nga magqweta leti a a ti endzele tihofisi ta muchuchisi wa tiko le Atena, ti hlamarisiwe hi ku vona muchuchisi wa khale, la tiviwaka ngopfu, ni ku xiximiwa swinene, a ta eka tona. U ti vitanele exihundleni, a ti byela leswaku nawu lowu lwisanaka ni vuproselita a wu na xisekelo naswona wu vanga hasahasa ehubyeni ya Greece. U ti nkhense hi ku ti qhavula hi rirhandzu.

Le n’walungwini wa Greece, muchichisi wa tiko a a ri ni xinghana naswona u amukele buku. Loko a ri karhi a pfula matluka ya buku leyi nge, Swivutiso Leswi Vantshwa Va Swi Vutisaka—Tinhlamulo Leti Tirhaka, u hlamarile loko a vona tindzima to hambana-hambana eka nxaxamelo wa leswi nga endzeni. U te: “Leswi hlamuseriwaka hi buku leyi a ndzi si swi twa ekerekeni yihi na yihi ya Orthodox.”

Muchuchisi wa tiko le Boeotia u pfumerile leswaku yena, enkarhini lowu hundzeke u humese swileriso swa leswaku Timbhoni ti pomperiwa ngati hi nkani. Kambe, endzhaku ka loko vamakwerhu va burisane na yena hi mhaka leyi, u te: “A ndzi nge he engeti ndzi humesa swileriso swo tano enkarhini lowu taka!” U bohe leswaku Komiti yo Vulavurisana ni Swibedlhele ya Timbhoni ta Yehovha ya kwalaho, yi fanele yi tivisiwa, leswaku swikhomela-ndhawu swa ngati hinkwaswo swi ta kambisisiwa. Hi ntsako u amukele buku leyi nge, Swivutiso Leswi Vantshwa Va Swi Vutisaka.

Valanguteri Va Tilayiburari Va Angula

Tibuku nakambe ti fambisiwe ni le ka valanguteri vo tala va tilayiburari. Eka layiburari yin’wana le Atena, mulanguteri wa layiburari la nga ni vumunhu, u amukele tibuku kutani a ku: “I swinene leswi mi hi tiseleke tibuku ta n’wina hikuva tibuku to tala leti hi nga na tona eka layiburari ya hina ti lwisana na n’wina. . . . Muprista a a hlundzuke ngopfu loko a vone tibuku ta n’wina elayiburari. . . . Kambe a swi na mhaka. Mianakanyo hinkwayo yi fanele ku yingisiwa.”

Mutirhela-mfumo wa layiburari ya masipala le Crete la tivaneke ni Timbhoni ta Yehovha egoveleni ra vuthu, u byele vamakwerhu leswaku u tsakisiwe ngopfu hi ku ala ka Timbhoni ku hlanganyela enyimpini. A a tshamela ku tivutisa, ‘Ha yini vanhu lava va fanele ku xanisiwa?’ U amukele tibuku eka vamakwerhu naswona u vule leswi malunghana ni tsima ra vona ra sweswinyana: “Mi endle ntirho lowunene ngopfu naswona a mi fanele mi sungule khale ku wu endla. . . . Laha Greece ku ni xihlawuhlawu ngopfu.” U kombele vamakwerhu leswaku va n’wi endzela nakambe hi ku hatlisa.

Hi nkarhi wa tsima leri ro hlawuleka, vamakwerhu va fambise tibuku leti tlulaka 1 000 ta buku leyi nge, Vahuweleri, 1 600 wa tibroxara leti nge, Jehovah’s Witnesses in Greece, swin’we ni madzana-dzana ya tibuku ni timagazini. Lexi nga xa ntikelo, va burisane ni madzana-dzana ya valawuri va le Greece. Sweswi malandza yo tshembeka ya Yehovha le Greece ni le misaveni hinkwayo ma navela leswaku valawuri va timbilu letinene le Greece, va va ni langutelo lerinene hi Timbhoni ta Yehovha.