Xilaveko Xa Dyondzo Ya Vukreste

HI LEMBE-XIDZANA ro sungula C.E. vatswari hi vona lava a va ri ni vutihlamuleri lebyikulu bya ku dyondzisa vana va vona, ngopfu-ngopfu byo va dyondzisisa va ha ri vatsongo. (2 Timotiya 1:5; 3:14, 15) Hi hlaya mayelana na Yesu leswaku u kuriseriwe eNazareta hi tata wakwe wa muwundli ni mana wa yena ni leswaku a a kula a tlhela a va ni matimba, a tlharihile swinene. Loko a ri ni malembe ya 12 hi vukhale, u hlamarise vadyondzisi etempeleni hikwalaho ka ku twisisa ni tinhlamulo ta yena. (Luka 2:41, 46-52) Vatsari va hambete va va vadyondzisi lavakulu erivaleni ni le swikolweni leswi a swi ri kona emasinagogeni.

Mudyondzisi Lonkulu

Yesu a ri mudyondzisi wa risima. Hambi ku ri exikarhi ka lava hanyeke nkarhi wun’we na yena a a tekiwa tanihi mudyondzisi la rhandzekaka la nga ni nhlohlotelo lowukulu. Vadyondzisiwa va yena a va n’wi vitana “Rabi” leswi vulaka “Mudyondzisi” kumbe “Muleteri.” (Marka 9:5, BX) Eka xiendlakalo xin’wana hambi va ri valala va yena va ri xiyile vulavulelo ra yena lerinene, naswona enkarhini wun’wana, malandza lama rhumiweke hi Vafarisi ku ya n’wi khoma, loko ma vutisiwe leswaku ha yini ma vuye ximandla-mandla, ma hlamule ma ku: “A ku si va na munhu ni siku ni rin’we la vulavulaka ku fana ni munhu loyi.”—Yohane 7:46.

Xo sungula, tanihi laha a vuleke hakona, Yesu a a nga vulavuli leswi yena a tisunguleleke swona, kambe a te hi vito ra Tata wakwe naswona a a vulavula swilo leswi a swi dyondzeke eka Tata wakwe. (Yohane 5:19, 30, 43) A a ri ni vuxaka lebyikulu na Yehovha Xikwembu, tanihi leswi a nga N’wana wa xona la tswariweke a ri swakwe loyi a a huma ematilweni, naswona hikwalaho ka sweswo a ri mudyondzisi lonene ngopfu mayelana ni timfanelo, mintirho ni swikongomelo swa Tata wakwe. (Matewu 11:27) A a ri ni xiyimo xa vumbirhi malunghana ni mfanelo ya nkoka swinene leyi nga ya mudyondzisi lonene hikwalaho ka leswi a a rhandza lava a a va dyondzisa.—Yohane 13:1, 34.

A hi vangani vadyondzisi lava rhandzeke vadyondzisiwa va vona lerova va kala va tiyimisela ku nyikela vutomi bya vona hikwalaho ka vona, hilaha Yesu a endleke hakona. (Yohane 15:13) A a yi twisisa mianakanyo ya vayingiseri va yena. (Yohane 2:25) A a ri ni ku twisisa loku enteke. (Luka 6:8) A a nga ri na byona vutianakanyi loko a ri karhi a dyondzisa, hikuva a a nga ri na xidyoho hambi ku ri vukanganyisi. (Vaheveru 7:26) A nga dyondzisanga hi ku tirhisa marito ya filosofi ya vatsari kambe u tirhise swifaniso leswi a swi katsa swilo swa siku na siku. Hikwalaho ka sweswo tidyondzo ta yena ta ha twisiseka ni namuntlha. Vuleteri bya yena a byi tele swifaniso.

Dyondzo Ni Vandlha Ra Vukreste

Vadyondzisiwa va Yesu va landzele mikondzo ya yena entirhweni wa Vukreste wo dyondzisisa naswona a va humelela tanihi yena. A va ngo chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu kun’wana ni kun’wana ntsena, kambe a va tlhela va dyondzisa lava a va va yingisela. (Mintirho 2:42) Ku fana na Yesu, a va ri ni xivindzi naswona a va vulavula hi matimba.—Mintirho 4:13, 19, 20; 5:29.

Moya wa Xikwembu wu va nyike matimba ni ku va nyika vumbhoni bya leswaku Xikwembu a xi yi amukela dyondzo ya vona. A va dyondzisa etempeleni, emasinagogeni na hi yindlu na yindlu. (Mintirho 20:20) A va hlangana ni Vakreste-kulobye leswaku va dyondzisana ni ku kombisana rirhandzu ni mintirho leyinene.—Vaheveru 10:24, 25.

Muapostola Pawulo u boxe swiavelo ni mintirho yo hambana-hambana evandlheni leyi a yi endliwa hi vavanuna lava vupfeke, lava exikarhi ka vona a ku ri ni vadyondzisi. U swi kombisile leswaku xikongomelo xa mintirho leyi hinkwayo a ku ri dyondzo, leyi a yi endleriwa ku letela vakwetsimi, ku endla ntirho wo pfuna van’wana ni ku aka miri wa Kreste. (Vaefesa 4:11-16) Nongonoko wa dyondzo ya nkarhi na nkarhi ya Rito ra Xikwembu a wu endliwa hi vandlha, tanihi laha swi andlariweke hakona eka 1 Vakorinto ndzima 14.

Swirho hinkwaswo swa vandlha ra Vukreste, hambi va ri vavasati, a swi fanele swi va vadyondzisi; a swi fanele swi endla vanhu va va vadyondzisiwa emisaveni hinkwayo. (Mintirho 18:26; Vaheveru 5:12) Kambe exikarhi ka vandlha hi roxe vavanuna lava vupfeke a va hlawuriwa ku va valanguteri, hi xikombiso, Timotiya na Tito. (1 Timotiya 2:12) Vavanuna vo tano a va fanele va ri lava fanelekaka eku dyondziseni ka vandlha ni ku lulamisa swilo leswi nga ha vaka swi hume endleleni. A va fanele va va ni vukheta lebyikulu, va tiyiseka leswaku dyondzo ya vona ya pakanisa naswona i yinene.—2 Timotiya 4:2, 3.

Bibele yi nyikela nhlamuselo yo koma mayelana ni dyondzo ya misava. Yi tsundzuxa Vakreste leswaku va nga tikatsi eka tifilosofi ta vanhu hambi ku ri ku heta nkarhi va kambisisa minjhekanjhekisano ya vuhunguki ni leyi nga pfuniki nchumu. Yi nyikela ndzayo ya matimba yo lwisana ni ku va ni mianakanyo yin’we ni lava nga pfumeriki eka Xikwembu ni le ka Rito ra xona.—1 Timotiya 6:20, 21; 1 Vakorinto 3:18-20.

Vakreste a va swi xiya leswaku a va ri ni vutihlamuleri emahlweni ka Xikwembu bya ku wundla mindyangu ya vona hi ndlela leyi faneleke. Hakanyingi dyondzo yo karhi ni vuleteri byo karhi a swi laveka leswaku swi va hlomisela ntirho wa ku tihanyisa. (1 Timotiya 5:8) Kambe ematin’wini ya Vukreste byo sungula hi kuma leswaku, xa nkoka a va tsakela ndlela yin’wana ni yin’wana yo endla leswaku “Mahungu Lamanene” ma chumayeriwa, naswona a va tsakela dyondzo ya vona ya Bibele leswaku ku ta pfuneka vona ni vanhu hinkwavo lava a va ta va yingisa. (1 Vakorinto 9:16) Hilaha Profesa E. J. Goodspeed a vulaka hakona eka Christianity Goes to Press: “Vakreste ku sukela enkarhini lowu va sunguleke ku xalamukela ku tirhisa tibuku eku twariseni ka evhangeli ya vona emisaveni hinkwayo va tikumele tona hi xitalo, va nga humesi tibuku letintshwa ntsena kambe ni ku lavisisa leta khale leswaku va ti kandziyisa, naswona vutlharhi lebyi bya ku kandziyisa tibuku a byi kalanga byi va xumbadza. I xihoxo ku anakanya leswaku byi sungule ku va kona loko ku ta va ku tshuburiwe ndlela yo gandlisa; a ku ri mukhuva wa Vukreste ku sukela hi A.D. 70 ku ya emahlweni, laha ku tinyikeke matimba loko ku humelela ndlela leyi leyi nga ta tswala mihandzu swinene. Hambi ku nghenelela ka vahedeni ni Nguva ya Munyama a ku nga koti ku byi hlula. Naswona lebyi hinkwabyo i vumbhoni bya matimba lama hlamarisaka lama dyondziseke Vakreste vo sungula vutomi bya vona hinkwabyo, lava a va nga lavi ku twarisa evhangeli hi mintirho ni marito ntsena kambe na hi tindlela hinkwato leti hluvukeke ta maendlelo ya ku kandziyisa, naswona va yi twarise eka vanhu hinkwavo hi xitalo, va nga siyi munhu.”