Va ‘Xave Ntiyiso’!

“ŠAV̌A ntiyiso u nga wu šav̌isi.” (Swivuriso 23:23) Solomoni wanuna wo tlhariha u khutaze hi ndlela yoleyo. Hambileswi leswi hi ntolovelo swi nga ntiyiso, swi tano ngopfu-ngopfu loko ku tiwa entiyisweni lowu kumekaka eRitweni ra Xikwembu, ku nga Bibele. Ntiyiso wo tano wu nga yisa evuton’wini lebyi nga heriki! (Yohane 17:3, 17) Kambe, xiya leswaku ku kuma ntiyiso wolowo a ku ti handle ko lahlekeriwa hi swilo swo karhi. Munhu u fanele a tiyimisela ku wu “šav̌a,” hileswaku a titsona kumbe a tshika swo karhi leswaku a ta wu kuma. (Ringanisa Matewu 13:45, 46.) Vanhu hi ntolovelo a va tiyimiselanga ku endla tano. Kambe ematikweni yo tala, vanhu lava yaka va andza lava nga ni xivindzi va karhi va xava ntiyiso wa Bibele—hakanyingi va lahlekeriwa hi swo tala.

Hi xikombiso, xiya Timbhoni ta Yehovha le tikweni ra Ghana eAfrika Vupela-dyambu. Hi June 1989, a ku ri ni vanhu vo tlula 34 000 etikweni rolero lava amukeleke ntiyiso wa Bibele naswona a va wu avela van’wana hi ku hiseka. Kutani ntirho wo chumayela erivaleni wu siveriwile hi nawu. Hambiswiritano, vanhu va timbilu letinene va ye emahlweni va “šav̌a ntiyiso”—ku nga khathariseki swihinga swa le nawini. Minsivelo leyi yi herisiwe hi October 31, 1991, naswona exikarhi ka 1995, ku nga malembe manharhu ni hafu endzhaku ka ku herisiwa ka minsivelo yoleyo, nhlayo ya Timbhoni ta Yehovha leti hisekaka eGhana yi andze yi va 46 104! Naswona nan’waka nhlayo yoleyo yi kule yi tlula 52 800.

I yini lexi kokeleke vanhu eka ntiyiso wa Rito ra Xikwembu? I ku titsona kwihi loku van’wana va bohekeke ku ku endla leswaku va “šav̌a ntiyiso”? Leswaku hi kuma nhlamulo, a hi vulavuleni hi mintokoto ya Vakreste vanharhu va le Ghana.

Ku Kokiwa Hi Tidyondzo Ta Bibele

A hi sunguleni hi wansati loyi a nga emalembeni ya yena ya va-20. Tata wa yena a ri mufundhisi, kambe, u hlawule ku tshika vukhongeri bya tata wa yena. Xivangelo a ku ri yini? Ku rhandza ka yena ntiyiso.

U tshame a hlamusela a ku: “Timbhoni a ti tolovele ku ta ekaya ka hina loko ti endla maendzo ya tona ya yindlu na yindlu. Endzhaku ko burisana nkarhinyana na vona, ndzi swi xiyile leswaku leswi a va swi dyondzisa a swi kumeka eBibeleni. Ndzi vutise swivutiso eka timhaka to tanihi Vunharhu-un’we, ndzilo wa tihele, ku nga fi ka moya-xiviri naswona ngopfu-ngopfu ku hanyisa hi ripfumelo. A ndzi pfumela hilaha ku tiyeke leswaku tidyondzo toleto a ti huma eBibeleni. Kambe Timbhoni ti ndzi pfunile ku vona leswaku a swi nga ri tano.”—Leswaku u kombisiwa hi langutelo ra Bibele etimhakeni to tano, hi kombela u hlaya Marka 13:32; Varhoma 6:23; Mintirho 10:40; na 1 Vakorinto 13:8-10.

Wansati loyi lontshwa u engeterile a ku: “Hambiswiritano, a ndzi kanetiwa swinene endyangwini wa ka hina, ngopfu-ngopfu hi tatana. A a vona onge ndzi hambukisiwile. Hambiswiritano, a ndzi swi tiva leswaku leswi a ndzi swi dyondza eka Timbhoni ta Yehovha a swi ri ntiyiso. Ndzi ringete ku tivisa tatana hi swilo leswi leswi humaka eBibeleni, kambe a nga yingisanga. Entiyisweni, u ye emahlweni a kaneta.

“Kambe, a ndzi hetiwanga matimba. A ndzi swi tiva leswaku i vutivi bya ntiyiso ntsena lebyi yisaka evuton’wini lebyi nga heriki eParadeyisini, naswona a ndzi tiyimisela ku byi namarhela. Loko Timbhoni ta le ndhawini yoleyo ti twe hi ta swiphiqo leswi a ndzi langutane na swona, hi rirhandzu ti tile ti ta ndzi pfuna, ti ndzi khutaza ni ku ndzi nyika swilaveko swo karhi swa nkoka. Leswi swi ndzi pfune ku twisisa nkoka wa marito ya Yesu lama kumekaka eka Yohane 13:35: ‘Hinkwavo va ta tiva leswaku mi vadyondzisiwa va mina, loko mi rhandzana.’ Ripfumelo ra mina ra leswaku Timbhoni ta Yehovha ti ni vukhongeri bya ntiyiso ri kurile. Endzhakunyana, loko vatswari va mina va swi xiyile leswaku ndzi hundzule vutomi bya mina byi va byo antswa, va tsakele leswi a va swi vona, naswona langutelo ra vona eka mina ri hundzukile—lerova tatana a kombela Timbhoni leswaku ti dyondza Bibele na buti wa mina!”

Ku Kombisa Ntiyiso Eka Wena N’wini

‘Ku xava ntiyiso’ i ntlhontlho ni le ka vantshwa lava kurisiweke hi vatswari lava nga Timbhoni. Vantshwa van’wana va ni mboyamelo wa ku nga tekeli mintiyiso ya Bibele enhlokweni. Loko va tsandzeka ku endla mintiyiso yoleyo yi va ya vona, ripfumelo ra vona ra tsana, ri nga ha enti. (Ringanisa Matewu 13:20, 21.) Nathaniel, wanuna wa le Ghana la nga emalembeni ya yena ya va-30 u hlamusela ndlela leyi a ‘xaveke ntiyiso’ ha yona loko a ha ri muntshwa.

U ri: “Vatswari va mina va ndzi dyondzise Bibele ku sukela loko ndza ha ri ricece. Loko ndzi ri karhi ndzi kula, a ndzi famba na vona entirhweni wo chumayela, kambe a ndzi nga si anakanya ku va Mbhoni. Hi ku famba ka nkarhi, ndzi sungule ku swi xiya leswaku a ndzi fanele ndzi tikambisisela hi ndzexe.

“Xo sungula, a ndzi fanele ndzi tiyisekisiwa leswaku Bibele, i Rito ra Xikwembu, hayi tibuku tin’wana leti kwetsimaka ta vukhongeri. Hi dyondzo ya munhu hi xiyexe, ndzi dyondze leswaku hi yona ntsena buku yo kwetsima leyi nga ni vuprofeta byo tala lebyi hetisekeke hi ku pakanisa. Ndzi tlhele ndzi dyondza leswaku Bibele yi ni mintiyiso yo hlayanyana ya sayense—hi xikombiso, leswaku misava ‘yi lengalenga ehenhla ka hava.’ (Yobo 26:7) Marito lawa ma tsariwe magidi ya malembe emahlweni ka ku va vativi va sayense va tiva hi ta ndyangu wa hina wa dyambu. I Xikwembu ntsena lexi nga huhutelaka vanhu ku tsala swilo swo tano!a

“Endzhaku ka sweswo, ndzi lave ku kuma nhlengeletano ya vukhongeri leyi dyondzisaka ni ku tirhisa ntiyiso lowu dyondzisiwaka eBibeleni. Vukhongeri byo tala byi dyondzisa ndzilo wa tihele, Vunharhu-un’we ni moya-xiviri lowu nga fiki. Kambe tidyondzo leti a ti nga twali eka mina. Ndzi ehleketile: Xana tatana la xupulaka n’wana wakwe hi ku nghenisa voko ra yena ematini lama vilaka u ta va a nga ri na tihanyi ke? Kutani, xana Xikwembu xa rirhandzu xi nga va hoxa njhani vana va xona endzilweni wa tihele leswaku va xaniseka? Hambiswiritano, Timbhoni ta Yehovha ti dyondzisa hi ku pfumelelana ni tindzimana toleto ta Bibele to tanihi Varhoma 6:23, leyi nge: ‘Hakelo ya [xidyoho] i rifu’—ku nga ri ndzilo wa tihele. Leswi eka mina a swi twala.

“Ndzi tlhele ndzi xiya leswaku Timbhoni ta Yehovha ti lava leswaku swirho hinkwaswo swi hanya hi ku pfumelelana ni mimpimanyeto ya Bibele ni leswaku ti susa hinkwavo lava dyohaka handle ko hundzuka. Hikwalaho ka leswi hinkwaswo, ndzi gimete hi leswaku Timbhoni ta Yehovha ti ni ntiyiso, kutani ndzi tiendlele xiboho xo va un’wana wa tona. Ndzi tirhe hi matimba leswaku ndzi ta fanelekela ku khuvuriwa ndzi va Mbhoni.”—1 Vakorinto 5:11-13.

Ntokoto wa Nathaniel wu swi kombisa kahle leswaku hambi ku ri vantshwa lava kurisiweke hi vatswari va Vakreste va fanele va “šav̌a ntiyiso.” A va fanelanga va hlanganyela minhlangano ya vandlha hi ndlela leyi nga nyawuriki. Ku fana ni Vaberiya va khale, va fanele va ‘kambisisa Matsalwa hi vukheta siku na siku ku vona loko swilo swi ri tano.’ (Mintirho 17:11) Leswi swi lava nkarhi na matshalatshala, kambe swi vanga ripfumelo leri tiyeke ni ku tiyiseka.—Ringanisa Vaefesa 3:17-19.

Ku Pfilunganyiwa Hi Vukhongeri Bya Mavunwa

Wanuna wa le Ghana la vuriwaka Godwin a ri ni kwalomu ka malembe ya 70 loko a tshika Kereke ya Presbyterian ni xirho xa Ndhawu yo hlanganyela eka yona ya Vamason. Godwin u ri: “A ku ri na swilo leswi a swi endliwa ekerekeni leswi a swi nga ndzi tsakisi. Hi xikombiso, a ku ri ni ku kwetlembetana ko tala, naswona ka ha ya emahlweni. Minkarhi yin’wana maphorisa a ma boheka ku ta ma ta vuyetela ku rhula ni nhleleko! A ndzi ehleketa leswaku leswi a swi nga va fanelanga valandzeri va Kreste. Hiloko ku va ni xiphiqo exikarhi ka mina na Mupresbyterian-kulorhi. Huvo ya tiko yi yingise nandzu ivi yi vona wanuna loyi nandzu. Hambiswiritano, mufundhisi wa kereke hilaha ku nga fanelangiki u yime ni wanuna loyi ivi va ringeta ku ndzi vona nandzu emahlweni ka vandlha hinkwaro! Ndzi n’wi byele vonelo ra mina hi ku kongoma, ivi ndzi huma ekerekeni—a ndza ha tlhelelanga.

“Ku hundze nkarhi wo leha, ivi Timbhoni ta Yehovha ti ndzi endzela ekaya ka mina. Eku sunguleni, a ndzo yingisela ku hetisa nawu hikuva a ndzi nga swi lavi ku hlongola vanhu lava a va vulavula hi Xikwembu. Kambe ndzi sungule ku swi xiya leswaku hambileswi a ndzi ri Mupresbyterian ku ringana malembe-khume yo tala, a ku ri ni swo tala leswi a ndzi nga swi tivi hi Bibele. Hi xikombiso, a ndzi nga swi tivi leswaku Bibele yi vulavula hi ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki eParadeyisini emisaveni.b Kutani loko ndzi sungule ku ya eminhlanganweni ya Timbhoni ta Yehovha, mahanyelo, naswona ngopfu-ngopfu maambalelo ni ku tisasekisa ka vantshwa lava a va ri kona, swi ndzi tsakise ngopfu. Lava a va ri vanhu lava a va hanya hi misinya ya milawu ya Bibele hakunene!”

Hambiswiritano, ‘ku xava ntiyiso’ a swi lava leswaku a endla ku hundzuka lokukulu evuton’wini bya yena. Godwin wa tsundzuka: “A ndzi ri xirho xa Ndhawu yo hlanganyela eka yona ya Vamason. Naswona hambileswi yi tiviwaka tanihi vandla ra rirhandzu leri pfunaka swirho swa yona, ndzi vone mihivahivana leyi katsaka ku tirhisiwa ka swipalapala ni marhambu ni ku kombela mimoya. Mimoya leyi, ku anakanyiwa leswaku yi pfuna lava tirhisanaka na yona leswaku va kula hi tlhelo ra moya.

“Ku dyondza ka mina ku ndzi pfune leswaku ndzi swi vona leswaku Yehovha Xikwembu u venga ku tirhisana kwihi na kwihi ni vungoma hikuva swi nga vanga leswaku munhu a va ehansi ka nkucetelo wa Sathana ni mimoya leyo biha ya matimba.c Xana a ndzi ta ya emahlweni ndzi ri xirho xa Ndhawu yo hlanganyela eka yona ya Vamason ni mihivahivana hinkwayo ya yona, kumbe a ndzi fanele ndzi tshika ivi ndzi tsakisa Yehovha? Ndzi hlawule leyo hetelela. Ndzi cukumete nhundzu hinkwayo ya Freemason leyi a ndzi ri na yona, hambi ku ri swiambalo leswi a ndzi swi ambala eminhlanganweni ya Ndhawu yo hlanganyela eka yona. Ndzi tokote ntiyiso wa xitshembiso xa Yesu loko a te, ‘Ntiyiso wu ta mi ntshunxa’! (Yohane 8:32) Namuntlha ndzi tsakile leswi ndzi byelaka van’wana swilo leswi ndzi swi dyondzeke. A ndzi tisoli nikatsongo.”

Magidi yo tala ya vanhu va timbilu letinene na vona va titsone swo tala ngopfu leswaku va “šav̌a ntiyiso.” Ku fana ni Vakreste vanharhu lava hlamuseriweke laha, a va tisoli hi ku hundzuka loku va ku endleke. Ntiyiso wa Bibele wu va nyike “xuma lexinene, lexi tiyeke, xa minkarhi leyi taka, leswaku va ta amukela vutomi bya xiviri.” (1 Timotiya 6:19) “Vutomi [byolebyo] bya xiviri” ni mikateko hinkwayo leyi fambisanaka na byona na yona yi nga va ya wena hilaha ku nga heriki loko wo “šav̌a ntiyiso.”

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Nathaniel

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Godwin