Swikombo Swa Mikandziyiso Leyi Nga Eka Xiyimiso Xa Mihlangano Xa Mahanyelo Ni Ntirho Wa Hina Wo Chumayela
AUGUST 5-11
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | 2 TIMOTIYA 1-4
“Xikwembu A Xi Hi Nyikanga Moya Wa Vutoya”
(2 Timotiya 1:7) Hikuva Xikwembu a xi hi nyikanga moya wa vutoya, kambe xi hi nyike moya wa matimba, ni wa rirhandzu ni wa mianakanyo yo hluteka.
Vantshwa Endlani Leswaku Ku Ya eMahlweni Ka N’wina Ku Vonaka
9 Leswaku Pawulo a pfuna Timotiya u tlhele a n’wi tsundzuxa a ku: “Xikwembu a xi hi nyikanga moya wa vutoya, kambe xi hi nyike moya wa matimba, ni wa rirhandzu ni wa mianakanyo yo hluteka.” (2 Tim. 1:7) Ku va ni “mianakanyo yo hluteka” swi katsa ku kota ku anakanya hi ndlela leyinene. Swi katsa ni ku kota ku tiyisela swilo leswi u langutanaka na swona. Vantshwa van’wana lava nga wupfangiki va kombise moya wa vutoya hi ku anakanya leswaku va nga balekela swiyimo leswi tshikilelaka hi ku etlela ku tlula mpimo kumbe ku hlalela TV, ku tirhisa swidzidziharisi kumbe ku nwa ngopfu byala, ku tshamela ku ya eswinkhubyanini kumbe ku tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu. Vakreste va tsundzuxiwa ku “hambana ni ku nga xiximi Xikwembu ni ku navela ka misava, ni ku hanya hi mianakanyo yo hluteka ni ku lulama ni ku tinyiketela loku nga ni vukwembu exikarhi ka mafambiselo lawa ya swilo ya sweswi.”—Tito 2:12.
(2 Timotiya 1:8) Hikokwalaho u nga khomiwi hi tingana hi vumbhoni lebyi khumbaka Hosi ya hina, hambi ku ri ha mina la khotsiweke hi mhaka yakwe, kambe teka xiphemu xa wena u tiyisela nhlomulo hikwalaho ka mahungu lamanene hi ku ya hi matimba ya Xikwembu.
‘Vanani Ni Xivindzi Mi Va Ni Matimba!’
7 Pawulo u tsalele Timotiya, a ku: “Xikwembu a xi hi nyikanga moya wa vutoya, kambe xi hi nyike moya wa matimba . . . Hikokwalaho u nga khomiwi hi tingana hi vumbhoni lebyi khumbaka Hosi ya hina.” (2 Timotiya 1:7, 8; Marka 8:38) Loko hi hlaye marito wolawo hi nga tivutisa leswi: ‘Xana tidyondzo ta vukhongeri bya mina ti ndzi khomisa tingana, kumbe, xana ndzi ni xivindzi? Xana lava ndzi tirhaka na vona (kumbe ndzi nghenaka na vona xikolo), va swi tiva leswaku ndzi Mbhoni ya Yehovha, kumbexana ndzi ringeta ku titumbeta leswaku ndzi Mbhoni? Xana swi ndzi khomisa tingana loko ndzi hambanile ni van’wana, kumbe, xana ndza tsaka loko ndzi hambanile ni van’wana hikwalaho ka vuxaka bya mina na Yehovha?’ Loko un’wana a titwa a kanakana ku chumayela mahungu lamanene kumbe ku hambana ni van’wana, a a tsundzuke ndzayo leyi Yehovha a yi nyikeke Yoxuwa: “Vana ni xivindzi, u tiya.” A hi fanelanga hi rivala leswaku mavonelo ya vatirhi-kulorhi kumbe ya vadyondzi-kulorhi a hi ya nkoka, kambe i mavonelo ya Yehovha na Yesu Kreste lama nga ya nkoka.—Vagalatiya 1:10.
Endla Ndzavisiso
(2 Timotiya 2:3, 4) Tanihi socha lerinene ra Kreste Yesu teka xiphemu xa wena eku tiyiseleni ka nhlomulo. 4 A nga kona munhu la nga socha la tinghenisaka entirhweni wa bindzu wa vutomi, leswaku a ta amukeriwa hi loyi a n’wi tsariseke ku va socha.
Lavisisa Rifuwo Ra Ntiyiso
13 Timotiya a a ri ni ripfumelo. Endzhaku ka loko Pawulo a vule leswaku Timotiya i “socha lerinene ra Kreste Yesu” u n’wi byele a ku: “A nga kona munhu la nga socha la tinghenisaka entirhweni wa bindzu wa vutomi, leswaku a ta amukeriwa hi loyi a n’wi tsariseke ku va socha.” (2 Tim. 2:3, 4) Namuntlha valandzeri va Yesu ku katsa ni Vakreste lava tlulaka miliyoni lava nga eka ntirho wa nkarhi hinkwawo, va yingisa xitsundzuxo lexi xa Pawulo hilaha va nga kotaka hakona. Leswaku va hlula ku wongiwa hi swinavetiso swa mabindzu ya misava leyi, va tsundzuka nsinya wa nawu lowu nge: “Mulombi i nandza wa mulombisi.” (Swiv. 22:7) Sathana u lava leswaku hi tirhisa nkarhi ni matimba ya hina leswaku hi va mahlonga ya mabindzu ya misava leyi. Swiboho swin’wana leswi hi nga swi endlaka swi nga hi hoxa eswikweletini ku ringana malembe yo tala. Ku lava ku tshama etindlwini to durha, ku lomba mali yo nghenisa vana swikolo, ku lava ku famba hi timovha ta mavayivayi ni ku lava ku endla micato ya manyunyu, swi nga hi peta eswikweletini. Hi kombisa leswaku hi ni vutlhari lebyi pfunaka loko hi olovisa vutomi bya hina hi ku nga tihoxi eswikweletini ni ku hunguta swilo leswi hi swi xavaka, ku endla tano swi endla leswaku hi tikombisa hi ri mahlonga ya Xikwembu ku nga ri ya mabindzu ya misava leyi.—1 Tim. 6:10.
(2 Timotiya 2:23) Ku tlula kwalaho, fularhela swivutiso swa vuphukuphuku ni swo pfumala vutivi, hi ku tiva leswaku swi tswala tinyimpi.
Vanhu Va Yehovha Va ‘Fularhela Leswi Nga Lulamangiki’
10 Namuntlha, vanhu va Yehovha a va tali ku va ni vagwinehi evandlheni. Nilokoswiritano, loko hi hlangana ni tidyondzo leti nga sekeriwangiki ematsalweni, ku nga khathariseki leswaku ti huma kwihi, hi fanele hi tiyimisela ku ti fularhela. Ku ta va ku nga ri vutlhari ku vulavurisana ni vagwinehi, ku nga ha va hi ndlela ya xiviri, hi Internet kumbe hi ndlela yin’wana. Hambiloko xikongomelo xa hina ku ri ku pfuna munhu wa kona, loko hi burisana na vona hi ta va hi nga yingisi nkongomiso wa le Matsalweni lowu ha ha ku bulaka ha wona. Ku ri na sweswo, tanihi vanhu va Yehovha, hi byi papalata hi ku helela vugwinehi, hi tlhela hi byi fularhela.
Ku Hlayiwa Ka Bibele
(2 Timotiya 1:1-18) Mina Pawulo, muapostola wa Kreste Yesu hi ku rhandza ka Xikwembu hi ku ya hi xitshembiso xa vutomi lebyi nga ni vun’we na Kreste Yesu, 2 eka Timotiya n’wananga la rhandzekaka: Onge ku nga va ni musa lowu nga faneriwiki, tintswalo, ku rhula loku humaka eka Xikwembu Tatana na Kreste Yesu Hosi ya hina. 3 Ndzi nkhensa Xikwembu, lexi ndzi xi endlelaka ntirho wo kwetsima kukota leswi endliweke hi vatatana hi ripfalo leri baseke, hileswi ndzi nga tshikiki ku ku tsundzuka eswikombelweni swa mina, vusiku ni nhlikanhi 4 ndzi navela ku ku vona, ndzi ri karhi ndzi tsundzuka mihloti ya wena, leswaku ndzi ta tala hi ntsako. 5 Hikuva ndzi tsundzuka ripfumelo leri nga eka wena leri nga riki na vukanganyisi, leri rhangeke ri va eka kokwa wa wena wa xisati Luwisa ni mana wa wena Yunisi, kambe leri ndzi tiyisekaka leswaku ni le ka wena ri kona. 6 Hikwalaho ka leswi ndzi ku tsundzuxa leswaku u yi kondletela ku fana ni ndzilo nyiko ya Xikwembu leyi u yi kumeke loko ndzi ku tlhandleka mavoko. 7 Hikuva Xikwembu a xi hi nyikanga moya wa vutoya, kambe xi hi nyike moya wa matimba, ni wa rirhandzu ni wa mianakanyo yo hluteka. 8 Hikokwalaho u nga khomiwi hi tingana hi vumbhoni lebyi khumbaka Hosi ya hina, hambi ku ri ha mina la khotsiweke hi mhaka yakwe, kambe teka xiphemu xa wena u tiyisela nhlomulo hikwalaho ka mahungu lamanene hi ku ya hi matimba ya Xikwembu. 9 Xi hi ponisile ni ku hi vitana hi ku vitana ko kwetsima, ku nga ri hikwalaho ka mintirho ya hina, kambe hikwalaho ka xikongomelo xa xona ni musa lowu nga faneriwiki. Hi nyikiwe swona mayelana na Kreste Yesu emahlweni ka minkarhi leyi nga heriki, 10 kambe sweswi wu kombisiwe erivaleni hi ku humelela ka Muponisi wa hina, Kreste Yesu, la heriseke rifu kambe a nyikeleke ku vonakala ehenhla ka vutomi ni ku pfumala ku onhaka hi mahungu lamanene, 11 lawa ndzi vekiweke ku va muchumayeri ni muapostola ni mudyondzisi wa wona. 12 Hikwalaho ka swona na mina ndza xaniseka hi swilo leswi, kambe a ndzi khomiwi hi tingana. Hikuva ndza n’wi tiva loyi ndzi kholweke eka yena, naswona ndza tiyiseka leswaku wa swi kota ku rindza leswi a ndzi tameriseke swona ku fikela esikwini rero. 13 Tshama u namarhele ntila wa marito lama nga ni rihanyo lawa u ma tweke eka mina hi ripfumelo ni rirhandzu leswi nga mayelana na Kreste Yesu. 14 Hlayisa swilo leswi leswinene, leswi u tamerisiweke swona hi moya lowo kwetsima lowu tshamaka eka hina. 15 Wa swi tiva leswi, leswaku vanhu hinkwavo va le mugangeni wa Asiya va ndzi fularherile. Figelo na Hermogene va wela eka nhlayo yoleyo. 16 Onge Hosi yi nga nyika tintswalo eka ndyangu wa Onesiforo, hikuva nkarhi ni nkarhi a a ndzi phyuphyisa, naswona a a nga khomiwi hi tingana hi tinketana ta mina. 17 Ku hambana ni sweswo, loko a fika eRhoma, u ndzi lave hi ku gingiriteka ivi a ndzi kuma. 18 Onge Hosi yi nga n’wi pfumelela leswaku a kuma tintswalo eka Yehovha hi siku rero. Naswona mintirho hinkwayo leyi a yi endleke aEfesa u yi tiva kahle hi ku helela.
AUGUST 12-18
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | TITO 1–FILEMONI
“Veka Vakulukumba”
(Tito 1:5-9) Hikwalaho ka leswi, ndzi ku siye eKreta, leswaku u lulamisa swilo leswi a swi hoxile ni ku veka vakulukumba emutini wun’wana ni wun’wana, hilaha ndzi ku leriseke hakona; 6 loko ku ri ni munhu hambi a ri wihi la pfumalaka xihehlo, nuna wa nsati un’we, a ri ni vana lava pfumelaka lava nga hehliwiki hi manyala ni ku nga lawuleki. 7 Hikuva mulanguteri u fanele a pfumala xihehlo hileswi a nga mutirheli wa Xikwembu, a nga sihalali, a nga hatlisi ku kariha, a nga vi chovolo tlhelo a va xidakwa, a nga vi munhu la baka, a nga vi na makwanga ya mpindzulo wa vukanganyisi, 8 kambe a va ni malwandla, a rhandza vunene, a va la hlutekeke emianakanyweni, a va la lulameke, a tshembeka, a va la tikhomaka, 9 a khomelela swinene eritweni ro tshembeka malunghana ni vutshila byakwe byo dyondzisa, leswaku a swi kota ku khongotela, hi dyondzo leyi hanyisaka ni ku tshinya lava kanetaka.
Swivutiso Swa Vahlayi
Hambileswi Matsalwa ma nga hlamuseliki hi vuenti ndlela leyi vamakwerhu va xinuna a va hlawuriwa ha yona enkarhini wolowo, ha swi vona leswaku a swi endliwa njhani. Hi byeriwa leswaku loko Pawulo na Barnaba va tlhelela ekaya loko va vuya eka riendzo ra vona ro sungula ra vurhumiwa, “va va vekele vakulukumba eka vandlha rin’wana ni rin’wana, naswona va endla xikhongelo hi ku titsona swakudya, va va nyikela eka Yehovha loyi va veke vapfumeri eka yena.” (Mint. 14:23) Endzhaku ka malembe yo hlayanyana, Pawulo u tsalele mutirhi-kulobye Tito a ku: “Ndzi ku siye eKreta, leswaku u lulamisa swilo leswi a swi hoxile ni ku veka vakulukumba emutini wun’wana ni wun’wana, hilaha ndzi ku leriseke hakona.” (Tito 1:5) Hilaha ku fanaka, Timotiya, loyi a fambeke swinene na muapostola Pawulo, swi tikomba onge na yena a a nyikiwe vutihlamuleri lebyi fanaka. (1 Tim. 5:22) Kutani swi le rivaleni leswaku valanguteri va miganga hi vona a va hlawula vamakwerhu lava, ku nga ri vaapostola ni vakulukumba va le Yerusalema.
Huvo leyi Fumaka ya Timbhoni ta Yehovha yi cince ndlela leyi vakulu ni malandza ya vutirheli va faneleke va hlawuriwa ha yona, hikwalaho ka xikombiso lexi xa le Bibeleni. Ku sukela hi September 1, 2014, vakulu ni malandza ya vutirheli va ta hlawuriwa hi ndlela leyi landzelaka: Mulanguteri un’wana ni un’wana wa muganga u ta swi kambisisa hi vukheta swibumabumelo swa le mugangeni wa yena. Loko a endzele mavandlha, u ta ringeta ku va tiva ku antswa vamakwerhu lava bumabumeriweke, loko swi koteka a tirha na vona nsimu. Endzhaku ko bula hi swibumabumelo swoleswo ni huvo ya vakulu, mulanguteri wa muganga u ni vutihlamuleri byo hlawula vakulu ni malandza ya vutirheli emavandlheni ya le mugangeni wa yena. Endlelo leri ri fambisana swinene ni ndlela leyi vakulu ni malandza ya vutirheli a va hlawuriwa ha yona eminkarhini ya vaapostola.
I vamani lava nga ni vutihlamuleri lebyikulu emhakeni leyi? “Hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” ri ni vutihlamuleri lebyikulu byo phamela va yindlu. (Mat. 24:45-47) Leswi swi katsa ku kambisisa Matsalwa hi ku pfuniwa hi moya lowo kwetsima, leswaku ri nyikela nkongomiso wo tirhisa milawu leyi kongomisaka ya le Bibeleni leyi khumbaka ndlela leyi vandlha ra le misaveni hinkwayo ri hleriweke ha yona. Hlonga ro tshembeka ri tlhela ri hlawula valanguteri hinkwavo va miganga ni swirho swa Tikomiti ta Marhavi. Rhavi rin’wana ni rin’wana ra pfuneta eku tirhiseni ka nkongomiso lowu nyikeriwaka. Huvo yin’wana ni yin’wana ya vakulu yi ni vutihlamuleri lebyikulu byo ti kambisisa hi vukheta timfanelo leti hlamuseriweke eMatsalweni ta vamakwerhu lava yi va bumabumelaka leswaku va hlawuriwa evandlheni ra Xikwembu. Mulanguteri un’wana ni un’wana wa muganga u ni vutihlamuleri lebyikulu byo swi kambisisa hi vukheta ni hi xikhongelo swibumabumelo leswi endliweke hi vakulu kutani a hlawula vavanuna lava fanelekaka.
Endla Ndzavisiso
(Tito 1:12) Un’wana wa vona, muprofeta wa vona, u te: “Vakreta minkarhi hinkwayo i vahembi, i swivandzana swo biha, swidyi leswi tshamaka hi mavoko.”
Swivutiso Swa Vahlayi
Entiyisweni, a a nga pfumelelani ni xisolo xa muxaka wihi kumbe wihi lexi solaka Vakreta. Hi nga tiyiseka hi sweswo, hikuva Pawulo a a swi tiva leswaku eKreta ku na Vakreste va ntiyiso lava Xikwembu xi va amukeleke ni ku va tota hi moya wa Xona lowo kwetsima. (Mintirho 2:5, 11, 33) A ku ri ni Vakreste lava ringaneke lava tinyiketeleke lerova va nga vumba mavandlha “emutini wun’wana ni wun’wana.” Hambi leswi Vakreste vo tano a va nga ri vanhu lava hetisekeke, hi nga tiyiseka leswaku a va nga ri vahembi ni malolo lama nga ni makolo; handle ka swona a va nga ta amukeleka eka Yehovha. (Vafilipiya 3:18, 19; Nhlavutelo 21:8) Hi laha namuntlha hi swi vonaka ha kona ematikweni hinkwawo, kumbexana eKreta a va ri kona vanhu lava nga ni timbilu letinene lava a va hlundzukisiwa hi mimpimanyeto ya le hansi ya mahanyelo leyi va rhendzeleke naswona a va tiyimiserile ku amukela rungula ra Vukreste.—Ezekiyele 9:4; Mintirho 13:48.
(Filemoni 15, 16) Hikwalaho swi nga ha endleka leswaku u fambe nkarhinyana, leswaku u ta tlhela u va na yena hi masiku, 16 a nga ha ri hlonga kambe u tlula hlonga, i makwerhu la rhandzekaka, ngopfu-ngopfu eka mina, kambe hilaha ku tlurisaka ngopfu eka wena evuxakeni bya nyama ni le Hosini.
Tinhla-nkulu Leti Humaka Eka Mapapila Lama Yaka Eka Tito, Filemoni Ni Le Ka Vaheveru
15, 16—Hikwalaho ka yini Pawulo a nga kombelanga Filemoni leswaku a ntshunxa Onesima? Pawulo a a lava ku namarhela swinene ntirho wa yena wa ku ‘chumayela hi Mfumo wa Xikwembu ni ku dyondzisa swilo leswi khumbaka Hosi Yesu Kreste.’ Hikwalaho, u hlawule ku ka a nga ngheneleli eka timhaka ta ntshamisano, to tanihi leti khumbaka vuhlonga.—Mint. 28:31.
Ku Hlayiwa Ka Bibele
(Tito 3:1-15) Hambeta u va tsundzuxa leswaku va tiveka ehansi ka tihulumendhe ni valawuri naswona va va yingisa hileswi va nga vafumi, va lunghekela ntirho wun’wana ni wun’wana lowunene, 2 va nga vulavuli ku biha hambi ku ri hi mani, va nga vi lava lwaka, kambe va anakanyela, va kombisa ku rhula hinkwako eka vanhu hinkwavo. 3 Hikuva na hina khale a hi ri swihunguki, hi nga yingisi, hi hambukisiwile, hi ri mahlonga ya ku navela ko hambana-hambana ni mintsako, hi ya emahlweni ni vubihi ni mona, hi nyenyetsa, hi vengana. 4 Hambiswiritano, loko Muponisi wa hina, ku nga Xikwembu, a kombise musa ni rirhandzu eka munhu, 5 ku nga ri hikwalaho ka mintirho ya ku lulama leyi hi yi endleke, kambe hi tintswalo ta xona xi hi ponisile hi ku hi hlantswa loku ku hi tiseke evuton’wini ni ku hi endla lavantshwa hi moya lowo kwetsima. 6 Xi hi chululele moya lowu hilaha ku fuweke ha Yesu Kreste Muponisi wa hina, 7 leswaku, loko se hi vuriwe lava lulameke exisekelweni xa musa lowu nga faneriwiki wa xona, hi va vadyandzhaka hi ku ya hi ntshembo wa vutomi lebyi nga heriki. 8 Rito leri ra tshembeka, naswona malunghana ni swilo leswi ndzi navela leswaku mi tiyisa hi matimba nkarhi ni nkarhi, leswaku lava kholweke Xikwembu va veka mianakanyo ya vona eku hlayiseni ka mintirho leyinene. Swilo leswi i swinene naswona swi pfuna vanhu. 9 Kambe papalata swivutiso swa vuphukuphuku ni matimu ya swivongo ni madzolonga ni ku lwisana ni Nawu, hikuva a swi pfuni nchumu naswona i swa hava. 10 Loko ku ri munhu la khutazaka mpambukwa, n’wi bakanye endzhaku ko n’wi nyika xitsundzuxo xo sungula ni xa vumbirhi; 11 hi ku tiva leswaku munhu wo tano u hambukisiwile endleleni naswona wa dyoha, u tiavanyisile. 12 Loko ndzi rhumela Artema kumbe Tixiko eka wena, endla hinkwaswo leswi u nga swi kotaka leswaku u ta eka mina eNikopoli, hikuva hi laha ndzi boheke ku heta vuxika kona. 13 Lunghiselela Zena hi vukheta, la tivaka Nawu, na Apolosi swa riendzo ra vona, leswaku va nga pfumali nchumu. 14 Kambe ni vanhu va ka hina a va dyondze ku hlayisa mintirho leyinene, va ta fikelela swilaveko swa vona leswikulu, leswaku va nga tsandzeki ku veka mihandzu. 15 Hinkwavo lava nga na mina va ku rungula. Ndzi rungulele lava nga ni xinakulobye eka hina eripfumelweni. Onge musa lowu nga faneriwiki wu nga va na n’wina hinkwenu.
AUGUST 19-25
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | VAHEVERU 1-3
“Rhandza Ku Lulama Naswona U Venga Ku Kala Nawu”
(Vaheveru 1:8) Kambe malunghana ni N’wana: “Xikwembu i xiluvelo xa wena hi masiku ni masiku, naswona nhonga ya vuhosi ya mfumo wa wena i nhonga ya vuhosi ya vululami.
Dzunisani Kreste Hosi Leyi Vangamaka!
8 Yehovha u veke N’wana wakwe leswaku a va Hosi leyi nga Mesiya etilweni hi 1914. “Nhonga ya vuhosi bya [yena] i nhonga ya vuhosi ya vululami,” hikwalaho hi nga tiyiseka leswaku minkarhi hinkwayo mfumo wakwe wu ta endla swilo hi ndlela yo lulama. U ni mfanelo yo fuma, hikuva “Xikwembu i xiluvelo [xakwe].” Yehovha u n’wi veke leswaku a va Hosi. Ku tlula kwalaho, xiluvelo xa Yesu xi ta tshama “hilaha ku nga riki na makumu, hi masiku.” Xana a wu tinyungubyisi hi leswi u tirhelaka Yehovha, u lawuriwa hi Hosi yo tano leyi a yi vekeke leyi nga ni matimba?
(Vaheveru 1:9) U rhandze ku lulama, naswona u venge ku kala nawu. Hi yona mhaka leyi Xikwembu, Xikwembu xa wena, xi ku toteke hi mafurha ya ku khana ku tlula lava u tirhisanaka na vona.”
Dzunisani Kreste Hosi Leyi Vangamaka!
7 Hlaya Pisalema 45:6, 7. Leswi Yesu a rhandza vululami a venga swilo leswi tisaka xisandzu eka Tata wakwe, Yehovha u n’wi tote leswaku a va Hosi ya Mfumo wa Mesiya. Yesu u totiwe hi “mafurha ya ku khana” ku tlula “lava [a] tirhisanaka na vona,” ku nga tihosi ta Yuda ta rixaka ra Davhida. Njhani? Yesu u totiwe hi Yehovha hi byakwe. Ku tlula kwalaho, Yehovha u n’wi tote leswaku a va Hosi tlhelo Muprista Lonkulu. (Ps. 2:2; Hev. 5:5, 6) Ku engetela kwalaho, Yesu u totiwe hi moya lowo kwetsima, naswona u fuma a ri etilweni ku nga ri emisaveni.
Endla Ndzavisiso
(Vaheveru 1:3) Yena i xikombiso xa ku vangama ka xona ni xifaniso lexi nga xa vuxona bya xona bya xiviri, naswona u seketela swilo hinkwaswo hi rito ra matimba ya xona; naswona loko a basise swidyoho swa hina u tshame evokweni ra xinene ra Nkulukumba etindhawini leti tlakukeke.
it-1 1185 ¶1
Xifaniso
Yesu u swi kombise njhani leswaku u fana ni Tata wakwe hi ku helela?
N’wana wa Xikwembu wa mativula, loyi hi ku famba ka nkarhi a veke Yesu, u fana ni Tata wakwe hi ku helela. (2Ko 4:4) Swi le rivaleni leswaku Xikwembu a xi vulavula ni N’wana yoloye loko xi ku, “A hi endle munhu hi xifaniso xa hina,” ku fana ka N’wana na Tatana, Mutumbuluxi, ku sungule loko N’wana se a vumbiwile. (Gn 1:26; Yh 1:1-3; Kl 1:15, 16) Loko a ha ri laha misaveni tanihi munhu loyi a hetisekeke, u kombise vumunhu bya Tata wakwe hi ku helela, hikwalaho a swi fanela ku va a vula leswaku “loyi a ndzi voneke u vone na Tatana.” (Yh 14:9; 5:17, 19, 30, 36; 8:28, 38, 42) Kambe ku fana koloko ku ve erivaleni loko Yesu a pfuxiwa tanihi xivumbiwa xa moya a tlhela a nyikiwa “vulawuri hinkwabyo . . . etilweni ni le misaveni” hi Tata wakwe, ku nga Yehovha Xikwembu. (1Pe 3:18; Mt 28:18) Leswi Xikwembu xi tlakuseleke Yesu “exiyin’weni lexi tlakukeke,” sweswi N’wana wa Xikwembu u kombisa ku vangama ka Tata wakwe hilaha ku heleleke ku tlula rini na rini. (Flp 2:9; Hv 2:9) Sweswi i ‘xifaniso xa [Xikwembu] xa xiviri.’—Hv 1:2-4.
(Vaheveru 1:10-12) Naswona: “Wena eku sunguleni, Wena Hosi, u veke masungulo ya misava, matilo i ntirho wa mavoko ya wena. 11 Swona hi swoxe swi ta lova, kambe wena u ta tshama hi masiku; swi ta hlakala hinkwaswo ku fana ni nguvu ya le handle, 12 kutani u ta swi songa ku fana ni nkhancu, ku fana ni nguvu ya le handle; kutani swi ta siviwa, kambe wena u tshama u ri tano, naswona malembe ya wena a ma nge heli.”
it-1 1063 ¶7
Tilo
Pisalema 102:25, 26 yi tirha eka Yehovha Xikwembu, kambe muapostola Pawulo u yi tshahile a kombetela eka Yesu Kreste. U endle tano hikwalaho ka leswi Yesu a nga N’wana wa Xikwembu loyi a tswariweke a ri swakwe naswona xi tirhe na yena loko xi tumbuluxa vuako hinkwabyo. Pawulo u hambanisa vukona bya N’wana ni bya vuako hinkwabyo, lebyi Xikwembu loko xi swi lava xi nga byi ‘songaka ku fana ni nkhancu’ xi byi vekela etlhelo.—Hv 1:1, 2, 8, 10-12; vona na 1Pe 2:3.
Ku Hlayiwa Ka Bibele
(Vaheveru 1:1-14) Xikwembu, lexi khale swinene hi minkarhi yo tala ni hi tindlela to tala xi vulavuleke ni vatata wa hina hi vaprofeta, 2 emakun’wini ya masiku lawa xi vulavule na hina hi N’wana, loyi xi n’wi vekeke ku va mudyandzhaka wa swilo hinkwaswo, loyi ha yena xi endleke mafambiselo ya swilo. 3 Yena i xikombiso xa ku vangama ka xona ni xifaniso lexi nga xa vuxona bya xona bya xiviri, naswona u seketela swilo hinkwaswo hi rito ra matimba ya xona; naswona loko a basise swidyoho swa hina u tshame evokweni ra xinene ra Nkulukumba etindhawini leti tlakukeke. 4 Kutani u ve la antswaka ku tlula tintsumi, lerova u kume vito lerinene ngopfu ku tlula mavito ya tona. 5 Hi xikombiso, hi yihi exikarhi ka tintsumi leyi xi tshameke xi ku eka yona: “U n’wana wa mina; mina, namuntlha, ndzi tata wa wena”? Xi tlhela xi ku: “Mina ndzi ta va tata wakwe, naswona yena u ta va n’wana wa mina”? 6 Kambe loko xi tlhela xi tisa Mativula ya xona emisaveni leyi akiweke, xi ri: “Naswona tintsumi hinkwato ta Xikwembu a ti n’wi nkhinsamele.” 7 Nakambe, malunghana ni tintsumi xi ri: “Xi endla tintsumi ta xona ti va mimoya, ni malandza ya xona ya le rivaleni ma va malangavi ya ndzilo.” 8 Kambe malunghana ni N’wana: “Xikwembu i xiluvelo xa wena hi masiku ni masiku, naswona nhonga ya vuhosi ya mfumo wa wena i nhonga ya vuhosi ya vululami. 9 U rhandze ku lulama, naswona u venge ku kala nawu. Hi yona mhaka leyi Xikwembu, Xikwembu xa wena, xi ku toteke hi mafurha ya ku khana ku tlula lava u tirhisanaka na vona.” 10 Naswona: “Wena eku sunguleni, Wena Hosi, u veke masungulo ya misava, matilo i ntirho wa mavoko ya wena. 11 Swona hi swoxe swi ta lova, kambe wena u ta tshama hi masiku; swi ta hlakala hinkwaswo ku fana ni nguvu ya le handle, 12 kutani u ta swi songa ku fana ni nkhancu, ku fana ni nguvu ya le handle; kutani swi ta siviwa, kambe wena u tshama u ri tano, naswona malembe ya wena a ma nge heli.” 13 Kambe hi yihi exikarhi ka tintsumi leyi xi tshameke xi ku eka yona: “Tshama evokweni ra mina ra xinene, ku fikela loko ndzi veka valala va wena va va vunavelo bya milenge ya wena”? 14 Xana hinkwato a hi mimoya ya ntirho wa le rivaleni, leyi rhumiweke ku ya tirhela lava nga ta dya ndzhaka ya ku ponisiwa?
AUGUST 26–SEPTEMBER 1
LESWI HI SWI DYONDZAKA EBIBELENI | VAHEVERU 4-6
“Tiyimisele Ku Nghena Eku Wiseni Ka Xikwembu”
(Vaheveru 4:1) Hikokwalaho, leswi ku saleke xitshembiso xa ku nghena eku wiseni ka xona, a hi chaveni leswaku nkarhi wun’wana, un’wana wa n’wina a nga ha vonaka a tsandzeke ku xi fanelekela.
(Vaheveru 4:4) Hikuva endhawini yin’wana xi vule leswi landzelaka malunghana ni siku ra vunkombo: “Kutani Xikwembu xi wisa hi siku ra vunkombo emintirhweni ya xona hinkwayo,”
I Yini Ku Wisa Ka Xikwembu?
3 Ku ni swivangelo swimbirhi leswi nga hi endlaka hi vula leswaku siku ra vunkombo a ri nga si hela hi nkarhi wa Yesu ni wa Vakreste vo sungula. Xivangelo xo sungula hi xi kuma eka marito lawa Yesu a ma byeleke van’wana va valala vakwe. A va hlundzukele Yesu hileswi a hanyiseke vanhu hi Savata. A va ehleketa leswaku swi hoxile ku hanyisa vanhu hi Savata hikuva Nawu wa Muxe wu vule leswaku a ku nga fanelanga ku tirhiwa hi siku ra Savata. Yesu u va hlamule a ku: “Tata wa mina u ya emahlweni a tirha ku fikela sweswi, na mina ndzi ya emahlweni ndzi tirha.” (Yoh. 5:16, 17) Xana a a vula yini? A a vula leswi: ‘Mina na Tatana hi endla ntirho lowu fanaka. Tatana u tirhile enkarhini wa Savata yakwe ya magidi ya malembe naswona wa ha ya emahlweni a tirha, kutani na mina ndzi nga tirha hi Savata.’ Malunghana ni misava, marito ya Yesu ma kombisa leswaku enkarhini wakwe, siku ra vunkombo a ri nga si hela, ku nga siku ra Xikwembu ra ku wisa.
4 Ku ni xivangelo xa vumbirhi lexi hi endlaka hi swi tiva leswaku siku ra vunkombo a ri nga si hela hi nkarhi wa Yesu ni wa Vakreste vo sungula. Muapostola Pawulo u tsale hi ta ku wisa ka Xikwembu epapileni rakwe leri yaka eka Vaheveru. Loko a nga si phindha marito ya Genesa 2:2, u tsale leswi eka ndzima ya vumune ya papila rakwe: “Hina lava hi kombiseke ripfumelo ha nghena eku wiseni.” (Hev. 4:3, 4, 6, 9) Marito lawa ma kombisa leswaku siku ra vunkombo a ri nga si hela hi nkarhi wa Pawulo. Siku ra vunkombo ri ta hela rini?
5 Leswaku hi hlamula xivutiso lexi, hi fanele hi tsundzuka leswaku Yehovha u hlawule siku ra vunkombo hi xikongomelo xo hlawuleka. Genesa 2:3 ya hi byela: “Xikwembu xi katekisa siku ra vunkombo ni ku ri hlawulekisa.” Yehovha u hlawulekise siku rero hikuva u ri hlawulele ku va siku leri a nga ta hetisisa xikongomelo xakwe hi misava ha rona. Xikongomelo xakwe hileswaku vanhu lava yingisaka va hanya emisaveni va tlhela va yi khathalela swin’we ni swilo hinkwaswo leswi nga eka yona. (Gen. 1:28) Kutani Yehovha Xikwembu na Yesu Kreste, loyi a nga “Hosi ya savata,” va “ya emahlweni [va] tirha ku fikela sweswi” leswaku va hetisisa xikongomelo xa Xikwembu hi misava. (Mat. 12:8) Kutani siku ra Xikwembu ra ku wisa ri ta ya emahlweni kukondza xi hetisisa xikongomelo xa xona. Sweswo swi ta endleka loko ku fuma ka Kreste ka gidi ra malembe ku hela.
(Vaheveru 4:6) Hikokwalaho, tanihi leswi swi saleleke van’wana leswaku va nghena kona, naswona lava va byeriweke mahungu lamanene ku sungula va nga nghenangiki hikwalaho ka ku ka va nga yingisi,
I Yini Ku Wisa Ka Xikwembu?
6 Xikwembu xi byele Adamu na Evha hi ku kongoma leswaku a xi ri xihi xikongomelo xa xona hi misava, kambe a va xi yingisanga. Endzhaku ka Adamu na Evha, vanhu van’wana va timiliyoni na vona a va xi yingisanga. Hambi ku ri Vaisrayele lava a va ri vanhu va Xikwembu, a va xi yingisanga hi ku phindha-phindha. Naswona Pawulo u lemukise Vakreste va le nkarhini wakwe leswaku van’wana va vona a va nga ta xi yingisa Xikwembu ku fana ni Vaisrayele. U tsale a ku: “Hikwalaho a hi endleni hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi nghena eku wiseni koloko, hi ku chava leswaku un’wana a nga wela entileni lowu fanaka wa ku ka a nga yingisi.” (Hev. 4:11) Leswi Pawulo a swi vuleke swi kombisa leswaku vanhu lava nga yingisiki a va nge ngheni eku wiseni ka Xikwembu. Xana sweswo swi vula yini eka hina? Xana swi vula leswaku loko hi endla swilo leswi nga fambisaniki ni xikongomelo xa Xikwembu hi ndlela yo karhi, a hi nge ngheni eku wiseni ka xona? I swa nkoka swinene leswaku hi tiva nhlamulo ya xivutiso lexi naswona hi ta yi kambisisa hi vuenti exihlokweni lexi. Kambe hi ta rhanga hi vulavula hi xikombiso xo biha xa Vaisrayele nileswaku ha yini va nga nghenanga eku wiseni ka Xikwembu.
(Vaheveru 4:9-11) Kutani ku sale ku wisa hi savata ka vanhu va Xikwembu. 10 Hikuva munhu la ngheneke eku wiseni ka Xikwembu na yena u wisile emintirhweni yakwe, hilaha Xikwembu na xona xi wiseke emintirhweni ya xona. 11 Hikwalaho a hi endleni hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi nghena eku wiseni koloko, hi ku chava leswaku un’wana a nga wela entileni lowu fanaka wa ku ka a nga yingisi.
I Yini Ku Wisa Ka Xikwembu?
16 Hinkwerhu namuntlha ha swi tiva leswaku Vakreste a va fanelanga va yingisa Nawu wa Muxe leswaku va ponisiwa. Marito lawa Pawulo a ma tsaleleke Vaefesa ma yi veka erivaleni mhaka leyi: “Hakunene, hi musa lowu lowu nga faneriwiki, mi ponisiwile hi ripfumelo; naswona leswi a swi vangiwanga hi n’wina, i nyiko ya Xikwembu. E-e, a swi vangiwi hi mintirho.” (Efe. 2:8, 9) Hikwalaho, Vakreste va nga nghena njhani eku wiseni ka Xikwembu namuntlha, leswi vulaka ku hlanganyela eku wiseni ka xona? Tsundzuka leswaku Yehovha u hlawule siku rakwe ra ku wisa leswaku ri va siku leri a nga ta hetisa xikongomelo xakwe hi misava ni hi vanhu lava yingisaka. Yehovha u hi byela xikongomelo xakwe ni leswi a swi languteleke eka hina hi ku tirhisa nhlengeletano yakwe. Hi nga nghena eku wiseni ka Yehovha loko hi n’wi yingisa hi tlhela hi tirhisana ni nhlengeletano yakwe.
17 Kambe loko hi nga ri yingisi hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha kumbe loko hi hlawula ku yingisa ntsena leswi hi ehleketaka leswaku i swa nkoka, hi ta va hi lwisana ni xikongomelo xa Yehovha. Naswona loko hi lwisana ni xikongomelo xa Yehovha, a hi nge vi vanghana vakwe. Exihlokweni lexi landzelaka, hi ta vulavula hi swiyimo swin’wana leswi hi pfulelaka ndlela yo kombisa loko hi ri vanhu lava yingisaka. Swiboho leswi hi swi endlaka loko hi ri eswiyin’weni sweswo, swi ta kombisa loko hi nghenile eku wiseni ka Xikwembu.
Endla Ndzavisiso
(Vaheveru 4:12) Hikuva rito ra Xikwembu ra hanya naswona ri ni matimba, ri kariha ku tlula banga rihi ni rihi leri tsemaka hi matlhelo mambirhi, ri tlhava hambi ku ri ku ya fika emaaveni ya moya-xiviri ni moya, ni ya mahlangano swin’we ni mongo wa wona, naswona ra swi kota ku twisisa miehleketo ni makungu ya mbilu.
Swivutiso Swa Vahlayi
I yini “rito ra Xikwembu” leri Vaheveru 4:12 yi vulaka leswaku ra “hanya naswona ri ni matimba”?
▪ Mongo wa tsalwa leri wu kombisa leswaku muapostola Pawulo a vulavula hi rungula kumbe nhlamuselo ya xikongomelo ya Xikwembu, lexi kumekaka eBibeleni.
Tsalwa ra Vaheveru 4:12 ri tshahiwa mikarhi yo tala eka minkandziyiso ya hina ku kombisa leswaku Bibele yi ni matimba yo cinca vutomi bya vanhu, naswona ri faneleka kahle loko ri tirhisiwa eka swiyimo swo tano. Hambiswiritano swi nga hi pfuna ku kambisisa Vaheveru 4:12 hi vuenti. Pawulo a khutaza Vakreste va Vaheveru leswaku va hanya hi ku pfumelelana ni xikongomelo xa Xikwembu. Vo tala va vona a va nga hanyi hi ku fambisani ni matsalwa yo kwetsima. Pawulo u tirhise xikombiso xa Vaisrayele lava humesiweke aEgipta. A va ri ni ntshembo wo nghena “etikweni leri khulukaka ntswamba ni vulombe,” laha a va ta va ni ku rhula ka xiviri.—Eks. 3:8; Det. 12:9, 10.
Xexo a ku ri xikongomelo xa Xikwembu. Kambe hi ku famba ka nkarhi Vaisrayele va nonon’hwise timbilu ta vona naswona a va kombisanga ripfumelo, lerova vo tala va vona va tsandzeke ku nghena etikweni rero. (Tinhl. 14:30; Yox. 14:6-10) Hambiswiritano, Pawulo u tlhela a vula leswaku ka ha ri ni “xitshembiso xa ku nghena eku wiseni ka [Xikwembu.]” (Hev. 3:16-19; 4:1) Swi le rivaleni leswaku “xitshembiso” xexo i xiphemu xa xikongomelo xa Xikwembu lexi hlavuteriweke. Ku fana ni Vakreste va Vaheveru, hi nga swi kota ku dyondza ni ku hanya hi ku pfumelelana ni xikongomelo xexo. Leswaku a kandziyisa xitshembiso lexi, lexi sekeriwe matsalweni Pawulo u tshahe xiphemu xa Genesa 2:2 na Pisalema 95:11.
Swi fanele swi hi chavelela ku tiva leswaku ‘xitshembiso xa ku nghena eku wiseni ka [Xikwembu.] xa ha ri kona.’ Ha tshemba leswaku ntshembo wa le Bibeleni wa ku nghena eku wiseni ka Xikwembu i wa xiviri naswona se hi teke goza ro sungula ro nghena eku wiseni ka Xikwembu. A hi nghenanga eku wiseni ka Xikwembu hi leswi hi yingisaka Nawu wa Muxe kumbe hi ringetaka ku tsakisa Yehovha hi ku endla mintirho yin’wana. Ku ri na sweswo, hi ntsako hi kombisa ripfumelo hi ku hanya hi ku pfumelelana ni xikongomelo xa Xikwembu lexi hlavuteriweke sweswi, ni ku ya emahlweni hi endla tano. Ku engetela kwalaho, hilaha swi hlamuseriweke hakona eku sunguleni, vanhu va magidi emisaveni hinkwayo va sungule ku dyondza Bibele ni ku dyondza hi xikongomelo xa Xikwembu. Vo tala va vona va susumeteleka ku cinca vutomi bya vona, va kombisa ripfumelo ni ku tlhela va khuvuriwa. Ndlela leyi va khumbekaka ha yona i vumbhoni bya leswaku “rito ra Xikwembu ra hanya naswona ri ni matimba.” Hilaha swi hlamuseriweke hakona eBibeleni, xikongomelo xa Xikwembu se xi khumbe vutomi bya hina naswona xa ha ta ya emahlweni xi byi khumba.
(Vaheveru 6:17, 18) Hi mukhuva lowu Xikwembu, loko xi kongome ku kombisa ku nga hundzuki ka ndzayo ya xona eka vadyandzhaka va xitshembiso hilaha ku teleke swinene, xi nghenelele hi xihlambanyo, 18 leswaku, hi swilo swimbirhi leswi nga hundzukiki leswi ha swona swi nga kotekiki leswaku Xikwembu xi hemba, hina lava balekeleke evuchavelweni hi kuma xikhutazo xa matimba xo khomelela eka ntshembo lowu vekiweke emahlweni ka hina.
it-1 1139 ¶2
Ntshembo
Ntshembo lowu wa ku hanya hilaha ku nga heriki ni ku nga onhaki wa lava va “hlanganyelaka eku vitaniweni ka le tilweni” (Hev. 3:1) i wa xiviri naswona wa tshembeka. Wu tiyisekisiwa hi swilo swimbirhi hikuva a swi koteki leswaku Xikwembu xi hemba, ku nga xitshembiso ni xihlambanyo lexi xi xi endleke naswona ntshembo lowu wu titshege hi Kreste loyi sweswi a nga etilweni naswona a nga ta ka a nga ha fi. Xisweswo, ntshembo lowu tekiwa tanihi “nsoma wa moya-xiviri, wu tiyisekisiwile ni ku tiya, naswona wu nghena endzeni ka nguvu, [tanihi muprista lonkulu loko a nghena endhawini leyi Kwetsimaka Ngopfu hi Siku ra ku kombela ku Rivaleriwa] laha murhangeri a ngheneke kona hikwalaho ka hina, Yesu, la veke muprista lonkulu hi masiku hi ku ya hi mukhuva wa Melkisedeke.”—Hev. 6:17-20.
Ku Hlayiwa Ka Bibele
(Vaheveru 5:1-14) Hikuva muprista un’wana ni un’wana lonkulu la tekiweke exikarhi ka vanhu u vekeriwa vanhu leswaku a ungamela swilo leswi khumbanaka ni Xikwembu, leswaku a ta nyikela tinyiko ni switlhavelo swa swidyoho. 2 Wa swi kota ku tirhisana hi ku ringanisela ni lava pfumalaka vutivi ni lava dyohaka hileswi na yena a rhendzeriweke hi ku tsana kakwe, 3 naswona hikwalaho ka swona u boheka ku endla magandzelo ya swidyoho hi mpimo lowu fanaka, loko a tiendlela ni loko a endlela vanhu. 4 Nakambe, munhu u kuma ku xiximeka loku, ku nga ri hi ku tilavela, kambe ntsena loko a vitaniwa hi Xikwembu, ku fana na Aroni. 5 Hilaha ku fanaka Kreste a nga tivangamisanga hi ku tiendla muprista lonkulu, kambe u vangamisiwe hi loyi a vulavuleke malunghana na yena: “U n’wana wa mina; mina, namuntlha, ndzi tata wa wena.” 6 Hilaha a vulaka hakona nakambe endhawini yin’wana: “U muprista hi masiku hi ku ya hi mukhuva wa Melkisedeke.” 7 Emasikwini lawa ha wona a a ri wa nyama Kreste u endle swikombelo ni swikhongelo eka Loyi a a swi kota ku n’wi ponisa eku feni, hi swirilo swa matimba ni mihloti, naswona u twiwe hi tindleve timbirhi hikwalaho ka nchavo wakwe lowu nga ni vukwembu. 8 Hambileswi a a ri N’wana, u dyondze ku yingisa eka swilo leswi a xanisekeke ha swona; 9 naswona loko a endliwe la hetisekeke u ve ni vutihlamuleri bya ku ponisa hinkwavo lava n’wi yingisaka hilaha ku nga heriki, 10 hikuva Xikwembu xi n’wi vule hi ku kongoma leswaku i muprista lonkulu hi ku ya hi mukhuva wa Melkisedeke. 11 Hi ni swo tala swo swi vula malunghana na yena, leswi swi nonon’hwaka ku swi hlamusela, hileswi mi tlanyaleke eku tweni ka n’wina. 12 Hikuva, kunene, hambileswi mi faneleke ku va vadyondzisi hikwalaho ka nkarhi, nakambe mi lava un’wana la nga ta mi dyondzisa ku sukela eku sunguleni swilo swa masungulo swa marito lama hlawulekisiweke ya Xikwembu; naswona mi fana ni lava lavaka ntswamba, ku nga ri swakudya swo tiya. 13 Hikuva mani na mani la dyaka ntswamba a nga tolovelananga ni rito ra ku lulama, hikuva i xihlangi. 14 Kambe swakudya leswi tiyeke i swa vanhu lava wupfeke, lava va letelaka matimba ya vona ya ku twisisa hi ku ma tirhisa leswaku va hambanisa leswi lulameke ni leswi hoxeke.”