Ku Vhumbha Ku Hela Ka Misava
“Hi magidi ya malembe vaprofeta lava profetaka munyama va vhumbhe leswaku misava a yi ri kusuhi ni ku hela.”—Premonitions: A Leap Into the Future.
HI 1033, malembe ya 1 000 endzhaku ka rifu ra Kreste, vaaki va Burgundy, le Furwa, a va nga dyi byi rhelela hikuva a ku vhumbhiwe leswaku misava a yi hela hi rona lembe rero. Ku langutela khombo ku dlayeleriwe loko ku humelele nhlayo ya mabubutsa lama onhaka ni ndlala leyikulu. Mintshungu ya vanhu yi sungule ku tisola erivaleni.
Makume ya malembe ma nga ri mangani emahlweni ka kwalaho, loko lembe ra vugidi ku suka eku velekiweni ka Kreste ri tshinela (hi ku ya hi nongonoko wa minkarhi lowu a wu amukeriwa enkarhini wolowo), vo tala a va tshemba leswaku makumu ya misava ya le kusuhi. Ku vuriwa leswaku swilo leswi fambisanaka ni vutshila ni ndhavuko emiakweni ya tinghwendza ta le Yuropa a swi ri kusuhi ni ku nga ha vi kona. Eric Russell ebukwini yakwe leyi nge Astrology and Prediction u vule leswi: “‘[Marito lama nge] hi ku vona leswaku ku hela ka misava se ku tshinele, a ma tolovelekile tanihi xihlambanyo loko ku endliwa matsalwa yo siya ndzhaka hi nkarhi wa hafu ya vumbirhi ya lembe-xidzana ra vukhume.”
Martin Luther, la sunguleke Ndzhundzhunuko wa Vuprotestente hi lembe-xidzana ra vu-16, u vhumbhe leswaku ku hela ka misava a ku ri kusuhi enkarhini wa yena. Hi ku ya hi buku yin’wana, u te: “Hi ku vona ka mina, ndza tiyiseka leswaku siku rero ro avanyisa ri le nyongeni.” Mutsari un’wana u hlamuserile: “Hi ku twananisa swiendlakalo swa matimu ni vuprofeta bya Bibele, Luther u boxe ku tshinela ka ndzoviso wo hetelela.”
Hi lembe-xidzana ra vu-19, William Miller loyi hi ntolovelo ku vuriwaka leswaku u sungule Kereke ya Adventist, u vhumbhe leswaku Kreste a a ta vuya kun’wana exikarhi ka March 1843 na March 1844. Hikwalaho ka sweswo, van’wana enkarhini wolowo a va langutele ku tekeriwa etilweni.
Eminkarhini ya sweswinyana, vukhongeri bya le Ukraine lebyi vitaniwaka Great White Brotherhood byi vhumbhe leswaku misava a yi ta hela hi November 14, 1993. Le U.S.A., muchumayeri wa le ka xiya-ni-moya, Harold Camping, u vule leswaku makumu ya misava a ma ta ta hi September 1994. Swi le rivaleni, ku vhumbhiwa loku ka masiku ya ku hela ka misava a ku hoxile.
Xana leswi swi vangele leswaku vanhu va nga ha tshembi leswaku misava yi ta hela? Nikatsongo. U.S.News and World Report ya December 19, 1994, yi te: “Ku tshinela ka gidi ra malembe lerintshwa hi lembe ra 2000, ku ta ni vuprofeta bya ntsandza-vahlayi bya siku ra khombo.” Magazini lowu wu vike leswaku “kwalomu ka 60 wa tiphesente ta vanhu va le Amerika va anakanya leswaku misava yi ta hela ku nga ri khale enkarhini lowu taka; kwalomu ka n’we-xa-nharhu xa vona va anakanya leswaku yi ta hela ku nga si hela makume ya malembe yo tala.”
Ha yini ku vhumbhiwe swo tala hi ndlela leyi mayelana ni ku hela ka misava? Xana ku na xivangelo lexi twalaka xo pfumela leswaku yi ta hela?