Young People Ask . . .
Ha Yini Xikwembu Xi Pfumelela Swilo Swo Biha Swi Humelela?
LIDIJA a a ri n’wana wa kondlo-a-ndzi-dyi la tolovelekeke loko nyimpi yi tlhekeka etiko-xikaya ra ka vona—tiko leri khale a ri tiviwa ri ri Yugoslavia. Wa tsundzuka: “Ndzi tshame nhlekanhi ni vusiku byo tala ndzi ri evutumbelweni lebyi nga lo dzwii. Minkarhi yo tala ndzi ringete ku tsutsumela ehandle, hambi leswi sweswo a swi ta vula ku dlayiwa! Loko nyimpi yi nga si sungula, a wu kota ku endla xin’wana ni xin’wana lexi u xi lavaka, kambe sweswi a wo va makhensa ri xile.”
Mintshikilelo ni ku nonon’hweriwa loku vangiweke hi nyimpi hi ku hatlisanyana swi sungula ku khumba Lidija hi tlhelo ra moya. U ri: “Ku hundze mavhiki yo tala hi nga ha koti ku ya entirhweni wo chumayela kumbe ku ya eminhlanganweni. A ndzi anakanya leswaku hakunene Yehovha a a hi cukumetile. A ndzi hamba ndzi tivutisa, ‘Ha yini a nga hi pfuni sweswi?’”
Tinyimpi, vugevenga, vukarhi, mavabyi, timhangu, makhombo—swilo swo biha swo fana ni leswi swi nga humelela hambi ku ri eka vantshwa. Naswona loko khombo ro tano ri humelela ekusuhi ni le kaya, hi ntolovelo u nga ha tivutisa, ‘Ha yini Xikwembu xi pfumelela swilo leswi swo biha swi humelela?’
Vanhu va Xikwembu eminkarhini leyi hundzeke va tivutise swivutiso swo kota sweswo. Hi xikombiso, loko muprofeta Habakuku, a vone swiendlo leswi nga manyala exikarhi ka vanhu va Xikwembu, u ririle: “Yehova, nḍi ta huwelela kangani, u nga nḍi twi šana? Nḍi ta v̌itana ka wena kangani hikwalaho ka ku pfukeriwa matimba, u nga nḍi hanyisi-ke? U nḍi kombisela yini e ku homboloka, kutani u langutela yini e ku šanisa?” (Habakuku 1:1-3) Vantshwa van’wana va Vakreste namuntlha va ni mintlhaveko leyi fanaka ya maxangu.
Anakanya hi ndlela leyi muntshwa un’wana wa Mukreste a titweke ha yona endzhaku ka rifu ra tata wakwe leri nga languteriwangiki. U ri: “A ndzi pfuva-pfuvekile, ndzi vokotsela ndzi ri efasitereni, ndzi huwelela Yehovha Xikwembu. . . . Ndzi n’wi sole hikwalaho ka xin’wana ni xin’wana. Xana leswi swi nga endlekisa ku yini? Papa a a ri tatana tlhelo nuna wa rirhandzu, kutani sweswi u lovile—xana Yehovha a nga hi khathaleli?” Exiyin’weni xo kota lexi, i swa ntumbuluko leswaku munhu a titwa a pfilunganyekile, a karhatekile, hambi ku ri ku hlundzuka. Tsundzuka, muprofeta wo tshembeka Habakuku na yena a a karhatekile hi leswi vuhomboloki a byi pfumeleriwe ku va kona. Ku nga khathariseki sweswo, loko munhu a hambeta a hlakulela mintlhaveko yo biha, swi ni khombo. A nga ha tikuma “mbilu ya yena yi hlunamela Yehova.”—Swivuriso 19:3.
Kutani ke, xana u nga yi papalatisa ku yini mintlhaveko ya vukarhi ni ya ku hlundzuka? Xo sungula, u fanele u twisisa leswaku vubihi byi huma kwihi.
Swilo Swo Biha A Swi Humi Kona Eka Xikwembu
Bibele yi swi veka erivaleni leswaku Xikwembu a xi nga kunguhatanga leswaku hi xaniseka hi ndlela leyi. Xi veke mpatswa wo sungula ekaya ra paradeyisi laha a ku nga ri na ku vaviseka ni ku xaniseka. (Genesa 1:28) Handle ko kanakana u swi tiva kahle leswaku timhaka ti onhakise ku yini: Xivumbiwa lexi nga vonakaliki xa moya, lexi endzhaku xi tiviweke tanihi Diyavulosi na Sathana xi yenge Adamu na Evha leswaku va nga yingisi Xikwembu. (Genesa, ndzima 3; Nhlavutelo 12:9) Hikwalaho ko endlisa sweswo, Adamu u nghenise vana va yena hinkwavo exidyohweni ni le ka vuyelo bya xona lebyi dlayaka.—Varhoma 5:12.
Entiyisweni, a ku nga ri Xikwembu lexi tiseleke vanhu swo biha, kambe i munhu hi yexe. (Deteronoma 32:5; Eklesiasta 7:29) Entiyisweni, swilo hinkwaswo leswo biha leswi vanhu va swi vonaka namuntlha—vuvabyi, rifu, tinyimpi, ku pfumaleka ka vululami—swi vangiwe hi xiendlo xa Adamu xa hi vomu xa ku nga yingisi. Ku engetela kwalaho, hinkwerhu hi nga weriwa hi leswi Bibele yi swi vitanaka “nkari ni swiendlakalo leswi nga languteriwangiki.” (Eklesiasta 9:11) Hinkwavo lavo homboloka ni lavanene va weriwa hi timhangu ni makhombo ya xitshuketa.
Ku Pfumelela Ka Xikwembu Vuhomboloki
Hambi leswi swi chavelelaka ku tiva leswaku Xikwembu a hi muvangi wa vuhomboloki u nga ha tivutisa, ‘Ha yini xi pfumelela vuhomboloki byi ya emahlweni?’ Nakambe, leswi swi hi tlherisela eka mimphikamakaneta leyi tlakusiweke le Edeni. Xikwembu, xi byele Adamu leswaku loko a tlula nawu, u ta fa. (Genesa 2:17) Hambiswiritano, Diyavulosi u byele Evha leswaku loko a dya mihandzu ya murhi lowu siveriweke, a nge fi! (Genesa 3:1-5) Kahle-kahle Sathana u vule Xikwembu muhembi. Ku engetela kwalaho Sathana u kombise leswaku munhu a a ta vuyeriwa ku antswa loko a tiendlela swiboho swa yena n’wini naswona a nga yimeli ku byeleteriwa hi Xikwembu leswaku a endla yini!
Xikwembu a xi nga ta swi honisa swihehlo leswi. Xana u tshame u vona un’wana loyi u nga na yena etlasini a lwisana ni xikhundla xa mudyondzisi? Loko mudyondzisi a n’wi tshika a nga n’wi xupuli, swichudeni leswin’wana na swona swi sungula ku endla nchumu lowu fanaka. Hi ndlela leyi fanaka, a ku ta va ni mpfilumpfilu wa le vuakweni hinkwabyo loko Yehovha a a nga tirhananga ni mintlhontlho ya Sathana hi ku kongoma. Yehovha u endlise sweswo hi ku pfumelela munhu ku endla swilo hi ndlela leyi Sathana a yi ringanyeteke. Xana munhu u ve ni vutilawuri byo kota bya Xikwembu hilaha Sathana a tshembiseke ha kona? Doo. Vulawuri bya Sathana byi tise mpfilumpfilu ni maxangu, leswi n’wi kombisaka a ri muhembi lonkulu!
Xana Xikwembu xi ta pfumelela vuhomboloki byi ya emahlweni hilaha ku nga heriki? Doo. Leswaku xi ololoxa mimphikamakaneta leyi tlakusiweke hi Sathana, ku nga ri khale Xikwembu xi ta herisa vuhomboloki hinkwabyo. (Pisalema 37:10) Kambe xana enkarhini wa sweswi hi nga swi tiyiserisa ku yini?
Mphikamakaneta Leyi Ku Khumbaka
Xo sungula, xiya leswaku mphikamakaneta leyi nga exikarhi ka Xikwembu na Sathana yi katsa na wena! Njhani? Anakanya hi buku ya Bibele leyi vitaniwaka hi vito ra Yobo, wanuna wo lulama. Loko Xikwembu xi vule leswaku Yobo a a ri xikombiso xa mugandzeri wo tshembeka, Sathana u hlamule a ku: “Xana Yobo a a ta ku gandzela loko a a nga vuyeriwi hi nchumu ha swona?” (Yobo 1:9, Today’s English Version) Entiyisweni, Sathana u yime hi leri nge loko o pfumeleriwa ku tshikilela munhu, a a ta kota ku hambukisa munhu wihi na wihi eku tirheleni ka Xikwembu!—Yobo 2:4, 5.
Hi ndlela yoleyo Sathana u onhe vito ra vanhu hinkwavo lava chavaka Xikwembu. U onhe vito ra wena. Hambiswiritano, Swivuriso 27:11 yi ri: “Ṅwana nga, tlhariha, u ṭakisa mbilu ya mina, nḍi ta kuma rito e ku hlamula la’v̌a nḍi rukanaka.” Ina, loko u tirhela Xikwembu ku nga khathariseki ku nonon’hwa loku vavisaka, kahle-kahle u pfuneta ku paluxa leswaku Sathana i muhembi!
Entiyisweni, loko hi langutane ni swilo swo biha, a swi olovi ku anakanya hi mimphikamakaneta leyi katsekaka. Diane, loyi a a ri na khume ra malembe ntsena hi vukhale loko mana wakwe a fa, u ri: “A ndzi chavisiwa hileswaku ndzi nga ha tlanyala kumbe ndzi hlundzuka ku tlurisa hikwalaho ka miringo ya le vuton’wini bya mina.” Hambiswiritano, ku tiva leswaku ha yini Xikwembu xi pfumelele vuhomboloki swi n’wi pfune ku va ni langutelo lerinene hi swiphiqo swakwe. Sweswi u ri: “Hambileswi ku nga ni swilo swo tala leswi ndzi faneleke ku langutana na swona evuton’wini bya mina, voko ra Yehovha ri hambete ri ri na mina minkarhi hinkwayo.”
Diane u hi tsundzuxa mhaka yin’wana ya nkoka swinene: Yehovha a nga rindzelanga leswaku hi langutana ni mintshikilelo leyi hi ri hexe. Pisalema 55:22 ya hi tiyisekisa: “Nyiketa Yehova e timhaka ta wena, o ta ku seketela; a nga ka a nga pfumeli ni siku riṅwe l’a lulameke a ṭekaṭekisiwa.” Kotoyo lontsongo u tivonele leswi hi ya yena. U weriwe hi tilo loko vatswari vakwe va fa hi 1995 va dlayiwa hi ku tsekatseka ka misava loku humeleleke le Kobe, eJapani. Loko a hlamusela xiyimo xa yena ni xa tindzisana takwe, u ri: “Leswi mana wa mina a hi dyondziseke ku tshembela eka Yehovha, hi nga swi kota ku tiyisela.”
Ku vuriwa yini hi Lidija, nhwanyana lontsongo la boxiweke eku sunguleni? Hi ku famba ka nkarhi, u xiye leswaku Yehovha a nga n’wi lahlanga nikatsongo. Sweswi u ri: “Yehovha u ve na hina nkarhi hinkwawo. U hi kongomisile ni ku fambisa mikondzo ya hina.”
Yehovha—Xikwembu Xa Rirhandzu Lexi Khathalelaka
Na wena u nga pfuniwa hi Xikwembu loko u humeleriwa hi swilo swo biha. Ha yini? Hikuva Yehovha wa ku khathalela! Naswona, hambiloko a pfumelela swilo swo biha swi humelela vanhu lavanene, u tlhela a va chavelela hi rirhandzu. (2 Vakorinto 1:3, 4) Ndlela yin’wana leyi a swi endlisaka xiswona u tirhisa vandlha ra Vukreste. Kona u ta kuma ‘vanghana lava ku namarhelaka ku tlula ni makwenu,’ lava va nga ku tiyisaka loko u weriwa hi khombo. (Swivuriso 18:24) Kotoyo wa tsundzuka: “Ku sukela hi siku ro sungula endzhaku ka ku tsekatseka koloko, hi ye endhawini leyi vamakwerhu a va hlengeletane eka yona, kutani hi khutaziwa ni ku nyikiwa swilo leswi hi swi pfumalaka. Sweswo swi ndzi endle ndzi titwa ndzi sirhelelekile. Ntsendze loko hi ri na Yehovha ni vamakwerhu, ndzi anakanya leswaku hi nga tiyisela xin’wana ni xin’wana.”
Hikuva Yehovha wa ku tiva tanihi munhu, a nga ha khathalela swilaveko swa wena loko swilo swo biha swi humelela. Daniel u hlamusela ndlela leyi a langutaneke ni ku feriwa hi tata wakwe ha yona, a ku: “Yehovha u hundzuka tata wa wena, naswona nhlengeletano yakwe yi ni vavanuna va moya lava nga swikombiso. Minkarhi hinkwayo Yehovha u nyikela tinhlamulo eka swivutiso leswi ndzi nga na swona leswi hi ntolovelo a ndzi ta va ndzi vulavurisane ni tata wa mina ha swona.” Hi ku fanana Diane u vone nkhathalelo wa Yehovha wa rirhandzu endzhaku ka rifu ra mana wakwe. U ri: “Hi ku tirhisa vanhu lava kuleke, lava vupfeke emoyeni lava ndzi khutazeke, va ndzi kongomisa ni ku ndzi laya, u ndzi fambisile ni ku ndzi pfuna ku langutana ni ku hela matimba kwihi na kwihi.”
Kavula, ku humeleriwa hi swilo swo biha a swi tsakisi. Kambe wa chaveleleka hi ku tiva leswaku xivangelo xa ku va Xikwembu xi pfumelela swilo swo tano. Minkarhi hinkwayo tshama u ri karhi u tibyela leswaku Xikwembu xi ta lulamisa xiphiqo ku nga ri khale. Phela, vuthala hinkwabyo bya swilo leswo biha leswi hi swi voneke byi ta suseriwa makumu! (Esaya 65:17; 1 Yohane 3:8) Hi ku tirhisa malunghiselelo hinkwawo lama Xikwembu xi ma endleke ku hi pfuna leswaku hi tiyisela, u nga kota ku hoxa xandla eku paluxeni Sathana tanihi muhembi. Hi ku famba ka nkarhi, ‘Xikwembu xi ta sula mihloti hinkwayo emahlweni ya wena.’—Nhlavutelo 21:3, 4.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 1]
Ku nga ri khale Yehovha u ta herisa swilo leswo biha hinkwaswo