Vantshwa Va Vutisa . . .
Xana Ndzi Fanele Ndzi Phofula Xidyoho Xa Mina?
“Ndzi ni tingana ngopfu, a ndzi tivi leswaku ndzi nga endla yini. Ndzi lava ku byela vatswari va mina, kambe ndzi ni tingana swinene.”—Lisa.a
SWESWO swi tsariwe hi wanhwana un’wana la nga ni gome. A a rhandzana ni loyi a nga riki mupfumeri ku ringana malembe ma nga ri mangani loko eka rin’wana ra masiku, hikwalaho ka nkucetelo wa xihoko, a va ni vuxaka bya rimbewu na munhu loyi.
Lexi twisaka ku vava, swilo swo tano swa humelela nkarhi na nkarhi, hambi ku ri exikarhi ka vantshwa va Vakreste. Loko ha ha ri vatsongo ni loko hi pfumala ntokoto, hi tala ku endla swihoxo. Hambileswi ku endla xihoxo lexitsongo ku nga riki mhaka leyikulu, ku endla xidyoho lexikulu xo tanihi ku tikhoma loko biha ka rimbewu i mhaka leyikulu. (1 Vakorinto 6:9, 10) Loko sweswo swi humelela, muntshwa u lava ku pfuniwa. Xiphiqo lexi nga kona hileswaku a swi olovi ku phofula swidyoho swa wena.
Nhwanyana un’wana wa Mukreste u ve ni vuxaka bya rimbewu a nga si nghenela vukati. U endle xiboho xo tiphofula eka vakulu va le vandlheni ra ka vona, a tlhela a veka na siku leri a nga ta endla sweswo ha rona. Kambe u cince siku ra kona. Endzhakunyana u tlhele a veka siku rin’wana. Hi ku hatlisa, ku hundze lembe hinkwaro!
“A Ku Na Xilo Lexi Fihliweke”
Loko u wele exidyohweni lexikulu, u fanele u swi tiva leswaku ku va mafanato swi bihe ngopfu. Lexi u faneleke u xi tiva hileswaku ntiyiso wu tala ku humela erivaleni. Loko a ha ri xihlangi, Mark u faye nchumu wo khavisa ekhumbini. Wa tsundzuka: “Ndzi ringete ku wu namarheta hi vukheta leswaku wu tlhela wu hlangana, kambe hi ku hatlisa vatswari va mina va vone wu pandzekerile.” Kavula, wena a wa ha ri n’wana. Kambe vatswari vo tala va nga kota ku vona loko ku ri ni lexi hoxeke eka vana va vona.
Ann wa malembe ya 15 hi vukhale u ri: “Ndzi ringete ku funengeta swiphiqo swa mina hi ku vula mavunwa, kambe ndzi hetelele ndzi tinonon’hwisele swilo.” Hakanyingi mavunwa ma humela erivaleni. Naswona loko vatswari va wena va kuma leswaku a wu hemba, swi le rivaleni leswaku va ta khunguvanyeka—va khunguvanyeka swinene ku tlula loko a wu lo va byela ntiyiso eku sunguleni.
Xa nkoka ngopfu, Bibele yi ri: “A ku na xilo lexi fihliweke lexi nga ta ka xi nga paluxiwi, a ku na xilo lexi nge xihundleni lexi nga ta ka xi nga tiviwi ni ku humela erivaleni.” (Luka 8:17) Yehovha u tiva leswi hi swi endleke ni leswi hi nga eku swi endleni. Ku fana na Adamu a wu nge tumbeli leswaku a nga ku voni. (Genesa 3:8-11) Hi ku famba ka nkarhi, swidyoho swa wena swi nga ha tiviwa ni hi van’wana.—1 Timotiya 5:24.
Ku miyela swi nga ku vavisa ni hi tindlela tin’wana. Mupisalema Davhida u tsarile: “Loko nḍi miyerile, marambu ya mina a ma gudlagudla, hi ku konya ka mina hi siku hikwaro. Hikuv̌a nhlekanhi ni v̌usiku v̌oko ra wena ri ṭhama ri nḍi tikela.” (Pisalema 32:3, 4) Ina, ku tshama hi timhaka leti ku karhataka swi nga va ndzhwalo lowukulu swinene emintlhavekweni. Ku vilela ni ku tivona nandzu, kun’we ni ku chava ku paluxiwa, swi nga ku dyisa mbitsi. U nga ha sungula ku tihambanisa ni vanghana ni va ndyangu. U nga ha tlhela u titwa onge hiloko u hambanisiwe ni Xikwembu hi xoxe! Muntshwa la vuriwaka Andrew u tsarile: “A ndzi ri ni ripfalo ra ku tivona nandzu hikwalaho ka leswi ndzi khunguvanyiseke Yehovha. A ri ndzi karhata.”
Ku Tshika Ku Miyela
Xana yi kona ndlela leyi u nga ntshunxekaka ha yona eka mpfilunganyo lowu wa mintlhaveko? Ina, yi kona! Mupisalema u te: “Nḍi ku tiv̌isile šidyoho ša nga, a nḍi fihlanga ku homboloka ka nga; . . . kutani u hlangurile nanḍu wa šidyoho ša nga.” (Pisalema 32:5; ringanisa 1 Yohane 1:9.) Hi ku fanana Andrew u titwe a vevukeriwile loko a phofule xidyoho xakwe. U ri: “Ndzi ye eka Yehovha ivi ndzi khongela hi mbilu hinkwayo leswaku a ndzi rivalela.”
Na wena u nga endla tano. Khongela eka Yehovha. Wa swi tiva leswi u nga swi endla, kambe hi ku titsongahata n’wi byele swona hi xikhongelo. Kombela ku rivaleriwa, u nga chavi hi ku ehleketa leswaku u homboloke ngopfu lerova u nge pfuniwi. Yesu u file leswaku hi ta va ni xiyimo lexinene eka Xikwembu hambileswi hi nga hetisekangiki. (1 Yohane 2:1, 2) U nga tlhela u kombela matimba leswaku u kombisa ku cinca loku faneleke. Ku hlaya Pisalema 51 swi nga tikomba swi pfuna swinene leswaku u kota ku tshinelela Xikwembu hi mhaka leyi.
Ku Byela Vatswari Va Wena
Hambiswiritano, ku laveka swo tala ku tlula ku tiphofula eka Xikwembu. Nakambe u ni vutihlamuleri byo byela vatswari va wena. Va lerisiwe hi Xikwembu leswaku va ku kurisa ‘hi ku ku laya ni ku ku dyondzisa ta Yehovha.’ (Vaefesa 6:4) Leswi va nga swi endla ntsena loko va tiva swiphiqo swa wena. Nakambe, ku byela vatswari va wena swi nga ha va swi nga olovi kumbe ku tsakisa. Kambe endzhaku ka n’wangulo wa vona wo sungula, kumbexana va ta lawula mintlhaveko ya vona. Va nga ha tlhela va tsaka hikwalaho ka leswi u nga va tshemba lerova u kota ku va boxela tshumba leri ku vavisaka. Xifaniso xa Yesu xa n’wana wa vusopfa xi vulavula hi jaha leri weleke eku tikhomeni loko biha ka rimbewu. Kambe loko eku heteleleni a tiphofurile, tata wakwe u n’wi amukerile hi mandla mambirhi! (Luka 15:11-24) A swi kanakanisi leswaku vatswari va wena va ta ku pfuna na wena. Phela, va ha ku rhandza.
I ntiyiso, u nga ha chava leswaku u ta vavisa vatswari va wena. Kambe lexi vavisaka vatswari va wena a hi ku phofula xidyoho; va vavisiwa hi xidyoho lexi u xi endleke! Ku tiphofula i goza ro sungula leri horisaka ku vaviseka koloko. Ann, la boxiweke eku sunguleni, u byele vatswari vakwe ivi endzhaku a titwa a vevukeriwile swinene.b
Kambe xihinga xin’wana xa ku tiphofula i ku khomisiwa tingana ni ku nyumisiwa. Ezra mutsari wo tshembeka a ku nga ri yena loyi a dyoheke, kambe loko a phofule swidyoho swa Vayuda-kulobye, u te: “Oho! Šikwembu ša nga, nḍi ṭanile hi tingana e ku tlakusa mombo wa nga e ka wena.” (Ezra 9:6) Kahle-kahle, swi fanerile ku khomiwa hi tingana loko u endle swilo leswi hoxeke. Swi kombisa leswaku ripfalo ra wena ra ha tirha. Naswona hi ku famba ka nkarhi ku khomiwa hi tingana koloko ku ta hela. Andrew u swi veke hi ndlela leyi: “Swa nonon’hwa swinene naswona swa nyumisa ku tiphofula. Kambe ku tiva leswaku Yehovha u ta rivalela hi ndlela leyikulu swi ndzi endla ndzi vevukeriwa.”
Ku Ya Eka Vakulu
Loko u ri Mukreste, a swi heleli eku byeleni ka vatswari va wena ntsena. Andrew u ri: “A ndzi swi tiva leswaku ndzi fanele ndzi byela vakulu va vandlha xiphiqo xa mina. Mawaku ntshunxeko lowu ndzi veke na wona ku tiva leswaku a va tiyimisele ku ndzi pfuna!” Ina, vantshwa lava nga Timbhoni ta Yehovha va nga ya eka vakulu va vandlha, naswona va fanele ku endla tano leswaku va kuma mpfuno ni xikhutazo. Kambe ha yini u nga khongeli eka Yehovha ntsena ivi u swi tshikisa sweswo? Hikuva Yehovha u rhwexe vakulu vutihlamuleri byo “hitekela mimoya ya n’wina.” (Vaheveru 13:17) Va nga ku pfuna leswaku u nga ha weli exidyohweni nakambe.—Ringanisa Yakobo 5:14-16.
U nga tikanganyisi hi ku vula leswaku u nga swi kota ku pfuneka handle ka munhu un’wana. Loko a wu ri ni matimba yo endla tano, xana a wu ta va u werile exidyohweni xo tano? Kahle-kahle, u fanele u lava mpfuno wa van’wana. Hi xivindzi Andrew u endle tano. Xitsundzuxo xa yena xi ri yini ke? “Ndzi khutaza un’wana ni un’wana la endlaka xidyoho lexikulu kumbe la tshameke a xi endla, leswaku a pfulela Yehovha mbilu yakwe a pfulela ni un’wana wa varisi vakwe.”
Kambe xana u nga n’wi tshinelerisa ku yini nkulu? Hlawula loyi u titwaka u ntshunxekile loko u ri na yena. U nga ha sungula hi ku vula u ku: “Ku ni swin’wana leswi ndzi lavaka ku vulavula ha swona” kumbe u ku “Ndzi ni xiphiqo” kumbe u ku “Ndzi ni xiphiqo naswona ndzi lava ku pfuniwa hi wena.” Ku tshembeka ka wena ni ku vulavula hi ku ntshunxeka swi ta kombisa swinene ku hundzuka ka wena ni ku navela ku cinca.
‘Ndzi Chava Ku Tsemiwa’
Ku vuriwa yini hi sweswo? I ntiyiso leswaku ku endla xidyoho lexikulu swi nga endla leswaku munhu a tsemiwa, kambe a swo tiendlekela ntsena. Ku tsemiwa lava alaka ku hundzuka—lava hi ku tiomisa nhloko va nga laviki ku cinca. Swivuriso 28:13 yi ri: “L’a fihlaka ŝidyoho ŝa yena, a nga ka a nga kateki, kambe l’a ŝi v̌ulaka, a ṭhika, o ta kuma tintŝalo.” Loko u kote ku tshinelela vakulu leswaku va ku pfuna i vumbhoni bya leswaku u navela ku cinca. Vakulu ngopfu-ngopfu i vahanyisi hayi vaxupuri. Va boheka ku khoma vanhu va Xikwembu hi tintswalo ni hi xichavo. Va lava ku ku pfuna leswaku u “lulamisela milenge ya [wena] tindlela leto lulama.”—Vaheveru 12:13.
Hakunene, loko ku ri ni vuxisi kumbe ku tshamela ku endla xidyoho lexikulu nkarhi wo leha, ku nga ha va ku kayivela “mintirho leyi fambelanaka ni ku hundzuka.” (Mintirho 26:20) Minkarhi yin’wana ku tsema swi nga endleka. Naswona hambiloko mudyohi a hundzukile, vakulu va fanele va tshinya hi ndlela yo karhi. Xana u fanele u hlundzuka kumbe u karihisiwa hi xiboho xa vona? Eka Vaheveru 12:5, 6, Pawulo wa khutaza: “N’wananga, u nga teki ku layiwa hi Hosi u ku endla mhaka leyitsongo, naswona u nga heli mbilu loko u tshinyiwa hi yona. Hikuva Hosi yi laya loyi yi n’wi rhandzaka, yi ba n’wana un’wana ni un’wana loyi yi n’wi amukelaka.” Ku nga khathariseki leswaku i ndzayo yihi leyi u nyikiwaka yona, yi langute yi ri vumbhoni bya leswaku Xikwembu xa ku rhandza. Tsundzuka, ku hundzuka ka xiviri ku ta tlhela ku kondletela vuxaka lebyinene exikarhi ka wena ni Tata wa hina wa tintswalo, Yehovha Xikwembu.
Swi lava xivindzi leswaku u amukela swihoxo swa wena. Kambe hi ku endla tano, u nga lulamisa timhaka na Yehovha Xikwembu hi byakwe, ku nga ri ni vatswari va wena ntsena. U nga pfumeleli ku chava, ku tinyungubyisa kumbe ku khomiwa hi tingana swi ku sivela ku kuma mpfuno. Tsundzuka: Yehovha “[u ta ku rivalela], ku nga ri hi mpimo.”—Esaya 55:7.
[Tinhlamuselo ta le hansi]
a Mavito man’wana ma cinciwile.
b Leswaku u kuma rungula malunghana ni ku tshinelela vatswari va wena, vona ndzima 2 ya buku leyi nge Swivutiso Leswi Vantshwa Va Swi Vutisaka—Tinhlamulo Leti Tirhaka, leyi humesiweke hi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 30]
‘Ndzi khutaza hinkwavo lava dyoheke leswaku va pfulela Yehovha timbilu ta vona.’—Andrew
[Xifaniso lexi nga eka tluka 29]
Ku tiphofula eka vatswari va wena swi nga ku hanyisa emoyeni