Vumundzuku Lebyi Vangamaka Bya Vana Va Hina

KU SUKELA loko Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava yi herile, tihulumendhe ta misava ti kunguhatile ni ku sayina mintwanano yo tala leswaku ti sirhelela vaaka-tiko enyimpini. Yin’wana ya mintwanano leyi yi seketela ku rhumeriwa ka swiambalo ku katsa ni mirhi swin’we ni mimphakelo ya swakudya laha ku nga ni vana. Mintwanano ya misava hinkwayo yi tshembisa ku sirhelela vana eku khomiweni hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu, ku xanisiwa ni madzolonga. Mintwanano leyi yi tlhele yi yirisa un’wana ni un’wana la nga ehansi ka malembe ya 15 ku nghenela vusocha.

The State of the World’s Children 1996, ku nga xiviko xa United Nations Children’s Fund, xi bumabumela milawu leyi tanihi “tindzalama” naswona ya engetela: “Van’watipolitiki lava tivaka leswaku ku ni mimpimanyeto leyi loko vo yi tlula va nga ta tengisiwa, hakanyingi va yi xixima mimpimanyeto leyi loko va endla makungu ya vona.”

Kavula, van’watipolitiki nakambe va swi xiya leswaku hakanyingi misava hinkwayo a yi na byona vuswikoti swin’we ni ku tiyimisela ku tirhisa milawu leyi. Xisweswo xiviko lexi xa pfumela leswaku “hi ku xiya ndlela leyi misinya leyi ya milawu yi honisiweke ha yona, swa olova ku yi langutela ehansi milawu ya misava hinkwayo leyi nga kona.”

Nakambe ku ni mhaka ya mali. Hi 1993, ku lwiwe tinyimpi ematikweni ya 79. Eka wona matiko ya 65 a ma ri evuswetini. Xana matiko lawa ma nga evuswetini ma swi kotise ku yini ku kuma matlhari yo lwa ha wona? Vunyingi bya wona byi ma kume eka matiko lama fuweke. Kutani hi wahi matiko ya ntlhanu yo sungula lama rhumelaka matlhari ematikweni lama ha hluvukaka? I matiko ya ntlhanu lama nga swirho leswi tiyeke swa United Nations Security Council!

Lava Khathalaka

Kavula, va kona lava khumbekaka swinene malunghana ni ku xaniseka ka vana enyimpini. Vanhu ni minhlangano, hi rirhandzu va pfuna vana lava hlaseriweke hi nyimpi. Hi xikombiso, Timbhoni ta Yehovha leti nga hlanganyeliki enyimpini, ti endle tano. Kambe ku herisa ku hlaseriwa ka vana enyimpini swi vula ku herisa nyimpi hi yoxe, ku nga nchumu lowu nga ha tikombaka wu nga koteki. Hikwalaho ka leswi vanhu va nga ni matimu ya khale ya madzolonga ni nyimpi, vo tala va anakanya leswaku vanhu a va nge pfuki va tise ku rhula emisaveni hinkwayo. Emhakeni leyi, langutelo ra vona a ri hoxanga.

Vanhu va tlhela va anakanya leswaku Xikwembu a xi nge pfuki xi nghenelerile etimhakeni ta matiko kumbe ku tisa ku rhula loku nga heriki eka pulanete leyi. Emhakeni leyi langutelo ra vona ri hoxile.

Muvumbi wa hina, Yehovha Xikwembu, wa khumbeka swinene hi swilo leswi humelelaka emisaveni. ERitweni ra yena ku nga Bibele, Yehovha wa vutisa: “Šana nḍi ta ṭakela rifu ra lo’wo biha-ke? . . . Leŝi nḍi ŝi ṭakelaka hi leŝaku munhu a hunḍuka, a ṭhika mikhuv̌a ya yena, a hanya.” Nhlamulo ya Xikwembu yi tiyile: “A nḍi ṭakeli rifu ra loyi a lov̌aka.”—Ezekiyele 18:23, 32.

Anakanya ha swona: Loko Muvumbi wa hina la nga ni ntwela-vusiwana a navela leswaku hambi vanhu vo biha lavakulu va hundzuka ivi va tiphina hi vutomi, a swi kanakanisi leswaku u lava ni vana va tiphina hi vutomi! Hambiswiritano, Xikwembu xa hina xa rirhandzu a xi nge pfumeleli vubihi hilaha ku nga heriki. Rito ra Xikwembu ra tshembisa: “La’v̌o biha v̌a ta susiwa. Ku sele nkarinyana, kutani lo’wo biha a nga ka a nga ha v̌i kona.”—Pisalema 37:9, 10.

Yesu Kreste, loyi hi ku hetiseka a kombiseke vumunhu bya Tata wakwe wa le tilweni, u rhandze vana naswona u vule leswaku “Mfumo wa matilo i wa lava fanaka na vona.” (Matewu 19:14) Ku va vana va endliwa magandzelo eka swikwembu swa nyimpi i manyala eka Yehovha Xikwembu ni N’wana wa yena, Yesu Kreste.—Ringanisa Deteronoma 18:10, 12.

Xitshembiso Xa Xikwembu Xa Vumundzuku Lebyi Vangamaka

Xikwembu xi pfumelele tinyimpi ni ku xaniseka eka malembe-xidzana yo tala leswaku ntiyiso lowu vuriweke hi muprofeta Yeremiya wu tiyisa leswi a swi ta endleka enkarhini lowu taka: “Oho Yehova, nḍa ŝi tiv̌a, ndlela ya munhu a yi le matimbeni ya yena, kambe munhu l’a fambaka a nga ka a nga lulamisi renḍo ra yena.” (Yeremiya 10:23) Bibele ya tshembisa, ku nga ri khale Yehovha, u ta lwela vuhosi bya yena bya vuako hinkwabyo hi ku “heris[a] tinyimpi ku yisa e makuṅweni ya misav̌a.” (Pisalema 46:9) Naswona eBibeleni ku vhumbiwe ni nkarhi lowu “[vanhu] hi mabanga ya v̌ona v̌a [nga] ta fula ŝikomu, hi matlhari ya v̌ona v̌a [nga] ta fula masikeri; tiko ri nga ka ri nga ha lwi ni riṅwana, kutani a ku nga ha dyonḍisiwi ku lwa.”—Esaya 2:4.

Ku ta humelela yini hi lava dlayiweke hi nyimpi? Xana ku ni ntshembo wo karhi malunghana na vona? Yesu u tshembise ku pfuxiwa ka vafi emisaveni leyi nga hava nyimpi, a ku: “Nkarhi wa ta lowu hinkwavo lava nge masirheni va [nga] . . . ta huma.” (Yohane 5:28, 29) Hilaha ku fanaka, muapostola Pawulo u vule marito lawa hi ku tiyiseka: “Lavo lulama ni lava nga lulamangiki va ta pfuka eku feni.”—Mintirho 24:15.

Hakunene switshembiso swa Xikwembu swi ta hetiseka. Xi ni matimba ni vuswikoti byo endla hinkwaswo leswi xi swi lavaka. (Esaya 55:11) Loko Yehovha a vula leswaku u ta herisa nyimpi, u tiyisile. Loko a tshembisa ku pfuxa lava feke, u ta swi endla. Tanihi laha ntsumi Gabriyele yi vuleke hakona, “a ku na xilo na xin’we lexi hlulaka Xikwembu.”—Luka 1:37.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]

Loko nyimpi yi herisiwile, vana hinkwavo va ta tiphina hi vutomi lebyinene