Dyondzo Leyi Yisaka eVuton’wini
“Bibele [i] nkongomiso lowukulu etimhakeni ta vutomi.”—Thomas Tiplady, 1924.
A HI swi hundzeleti loko hi vula leswaku dyondzo leyi sekeriweke eBibeleni yi nga cinca vutomi bya munhu. Yi endle leswaku lava a va nga ri na xikongomelo va va na xona, ni lava va heleriweke hi ntshembo yi va nyika ntshembo. Mutswari la nga un’we wa le tikweni ra Namibia u tsalele rhavi ra le Afrika Dzonga ra Timbhoni ta Yehovha a ku:
“Ndzi ni malembe ya 29 hi vukhale, naswona ndzi hlaye buku leyi nge Swivutiso Leswi Vantshwa Va Swi Vutisaka—Tinhlamulo Leti Tirhaka hi masiku mambirhi ntsena. Yi yi khumbe swinene mbilu ya mina hikuva ndzi ni xivundza hakunene. Xigangu xa mina xi file emhangwini ya movha kutani xi ndzi siya ni vana vambirhi. Ha xaniseka swinene. Minkarhi yin’wana a ndzi ehleketa leswaku swi nga antswa loko ndzo va dlaya kutani ndzi tidlaya. Kambe loko ndzi kuma buku leyi, ndzi cince mianakanyo. Ndzi kombela mi ndzi pfuna hi dyondzo ya mahala ya Bibele.”
Bibele i buku-mpfuno leyi nga pfunaka vanhu leswaku va humelela eswiyin’weni hinkwaswo swa vutomi—evuxakeni bya vona ni mindyangu ya vona, ni vatirhi-kulobye swin’we ni vanhu lava tshamaka na vona emugangeni. (Pisalema 19:7; 2 Timotiya 3:16) Yi nyikela nkongomiso lowunene malunghana ni ndlela yo endla leswi lulameke ni ku papalata swo biha. I buku leyi tlhantlhaka swiphiqo swa vutomi hi ndlela ya xiviri. Loko u ri karhi u yi hlaya, u ta kuma leswaku yi ni timhaka to tala leti vulavulaka hi vanhu va xiviri. U ta vona leswi endleke leswaku vutomi bya van’wana byi tsakisa byi tlhela byi vuyerisa swin’we ni leswi endleke vutomi bya van’wana byi tika ni ku tisa nhlomulo. Yi ku vekela erivaleni leswaku hi swihi swilo swa risima ni leswi nga riki swa risima.
Dyondzo Ya Vutomi Sweswi
Bibele yi kandziyisa nkoka wa vutlhari lebyi tirhaka. Yi ri: “Vutlhari i nchumu wa risima. Kuma vutlhari.” (Swivuriso 4:7) Yi tlhela yi pfumela leswaku hakanyingi vanhu va pfumala vutlhari, xisweswo ya tsundzuxa: “Loko mani na mani eka n’wina a kayivela vutlhari, a a hambete a kombela eka Xikwembu, hikuva xi nyika hinkwavo hi mbilu yo basa.”—Yakobo 1:5.
Xana Muvumbi wa hina, ku nga Yehovha Xikwembu, u va nyika njhani vanhu vutlhari hi mbilu yo basa? U va nyika byona hi ku tirhisa Rito rakwe, ku nga Bibele, leyi a hi khutazaka leswaku hi yi hlaya. Xikwembu xi ri: “N’wananga, loko wo amukela marito ya mina naswona u teka swileriso swa mina swi ri ni ntikelo, leswaku u yingisa vutlhari . . . , u ta twisisa ku chava Yehovha, u ta kuma vutivi bya Xikwembu. Hikuva Yehovha u nyika vutlhari.” (Swivuriso 2:1, 2, 5, 6) Loko hi tirhisa xitsundzuxo lexi kumekaka eRitweni ra Xikwembu ni ku vona ndlela leyi xi tirhaka ha yona, ha swi lemuka leswaku xi kombisa vutlhari bya Xikwembu.
Hi xikombiso, ehleketa hi mhaka ya ku langutana ni vusweti. Bibele yi bumabumela ku va ni migingiriko naswona yi lemukisa hi ku hlongorisa swilo leswi onhaka, swilo swo tihanyisa leswi kayivelaka. Hikwalaho, mahanyelo yo tano yo biha yo tanihi ku tirhisa fole ni ku nghena hi nhloko ebyaleni, swi le rivaleni leswaku ya lwisana ni misinya ya milawu ya Bibele.—Swivuriso 6:6-11; 10:26; 23:19-21; 2 Vakorinto 7:1.
Ku vuriwa yini hi ndlela leyi vanghana va hina va nga khumbaka vutomi bya hina ha yona? Bibele yi ri: “Loyi a fambaka ni vanhu vo tlhariha u ta tlhariha, kambe loyi a tirhisanaka ni lavo hunguka, a swi nge n’wi fambeli kahle.” (Swivuriso 13:20) Xana u tshame u swi lemuka leswaku ntshikilelo wa tintangha hakanyingi wu endle leswaku vanhu—lavatsongo ni lavakulu—va dakwa, va tirhisa swidzidzirisi hi ndlela yo biha swin’we ni ku tikhoma hi ndlela yo biha? Ina, loko hi tihlanganisa ni vanhu lava hanyaka hi swilo sweswo, hi ta fana na vona, hilaha Bibele yi vulaka hakona: “Vunakulobye byo biha byi onha mikhuva leyi pfunaka.”—1 Vakorinto 15:33.
Kunene, hinkwerhu ka hina hi lava ku tsaka. Kambe swi nga kotekisa ku yini? Xana u swi lemukile leswaku Bibele yi vula leswaku a hi swilo swo karhi leswi nga hi endlaka hi tsaka, kambe leswi nga hi endlaka hi tsaka i langutelo lerinene ni vuxaka lebyinene, ngopfu-ngopfu vuxaka ni Xikwembu? (1 Timotiya 6:6-10) Yesu Kreste, eDyondzweni yakwe leyi dumeke ya le Ntshaveni, u vule leswaku vanhu lava tsakeke hakunene hi lava va “khathalaka hi xilaveko xa vona xa moya,” “lava nga ni moya wo rhula,” “lava nga ni . . . torha ra leswo lulama,” “lava nga ni tintswalo,” “lavo tenga embilwini” ni “lava kondletelaka ku rhula.”—Matewu 5:1-9.
Loko u ehleketisisa hi tidyondzo ta Bibele, u ta vona ndlela leyi ti nga kongomisaka vutomi bya wena ha yona. Bibele yi hlawulekile tanihi xihlovo xa xitsundzuxo. Xitsundzuxo xa yona xa vuyerisa minkarhi hinkwayo—a yi tamelanga mavonelo lama nga pfuniki nchumu naswona a yi kongomanga ku hi vavisa. Lava va tirhisaka leswi Bibele yi swi vulaka va vuyeriwa minkarhi hinkwayo.
Dyondzo Leyi Yisaka eVuton’wini
Kambe, ku engetela eka ndlela leyi Bibele yi hi pfunaka ha yona, yi nyikela ni ntshembo wa vutomi enkarhini lowu taka. Yi vulavula hi ku basisiwa lokukulu ka misava ni ku hundzuriwa ka yona yi va kaya ra vanhu lava tirhelaka Xikwembu. Xiya mhaka leyi yi tsakisaka malunghana ni vumundzuku: “Waswivo! Ntsonga wa Xikwembu wu le vanhwini, xi ta tshama na vona, naswona vona va ta va vanhu va xona. Xikwembu hi xiviri xi ta va na vona. Kutani xi ta sula mihloti hinkwayo ematihlweni ya vona, rifu a ri nge he vi kona, hambi ku ri ku kolola, ni xirilo ni xitlhavi a swi nge he vi kona. Swilo swo sungula swi hundzile.”—Nhlavutelo 21:3, 4; Swivuriso 2:21, 22.
Ehleketa: Loko ku nga ha ri na vana lava vabyaka, ku nga ha ri na ndlala, ku nga ha ri na swifo leswi chavisaka leswi tsanisaka miri, vanhu va nga ha ri na switlhavi! Mihloti ya ku tshoveka mbilu, ku hela matimba, ni gome swi ta nyamalala, hikuva swiyimo leswi vangaka swilo swo tano swi ta susiwa. Tanihi leswi vanhu lava endlaka vuhomboloki hi vomu va nga ta va va lovisiwe hi mavuthu ya tintsumi ta Xikwembu, makhamba, vadlayi, vahembi ni van’wana lava endlaka leswaku vutomi byi nga sirheleleki a va nge he vi kona. Vanhu va ta va ni tindlu ta vona kutani va tshama eka tona hi ku rhula.—Esaya 25:8, 9; 33:24; 65:17-25.
Xana sweswo swi vonaka swi ri swinene eka wena? Xana u lava ku dyondza swo tala hi ku tirhisa misinya ya milawu ya Bibele leswaku u vuyeriwa sweswi ni le nkarhini lowu taka? Loko swi ri tano, hi kombela u vonana ni Timbhoni ta Yehovha, naswona ti ta tsakela ku katsa wena ni ndyangu wa wena eka nongonoko wa “dyondzo leyi yisaka evuton’wini” ya misava hinkwayo.