Langutelo Ra Bibele

Xana Vakreste Va Fanele Va Tirhisa Vutshunguri Byo Tekela Munhu Dzano?

“Exikarhi ka n’wina, ku nga tshuki ku va ni loyi a . . . endlaka migilo-gilo.”—DETERONOMA 18:10, 11, BML.

KU VE ni njhekanjhekisano lowukulu malunghana ni vutshunguri byo tekela munhu dzano.a Hambi lava nga ni vutshila eka matshungulelo lawa, swa va tikela ku ma hlamusela. Swa tiveka leswaku ku tekela munhu dzano i ku endla munhu a nga titwi kumbe a biwa hi xithongwana. Hambiswiritano, vanhu vo tala va ni mhaka ni leswi vutshunguri lebyi byi nga va endlelaka swona, a va na mhaka nileswaku va tshunguriwa njhani.

Emalembeni ya sweswinyana swi tolovelekile leswaku ematikweni man’wana vatshunguri va ringanyeta leswaku u tshunguriwa hi ku tekeriwa dzano. Hi xikombiso, magazini wa Psychology Today wu ri: “Vutshunguri bya ku tekela munhu dzano, byi nga tshungula ku pandziwa hi nhloko, ku hunguta switlhavi loko u veleka, swi nga ku pfuna ku tshika ku dzaha, byi nga tirhisiwa ematshan’weni ya mirhi leyi dlayaka vusindza swin’we ni ku antswisa madyondzelo—hinkwaswo a swi na vuyelo byo biha.” Hi hala tlhelo, vo tala va hlanganisa ku tekela munhu dzano ni vungoma.

Xana Bibele yi ri yini? Ku vula ntiyiso Bibele a hi buku ya ta rihanyo naswona a yi vulavuli hi ku kongoma hi mhaka ya ku tekela munhu dzano. Kambe misinya ya milawu leyi kumekaka eRitweni ra Xikwembu yi nga hi pfuna ku vona langutelo ra Xikwembu.

Ku Tekela Munhu Dzano Swin’we Ni Vungoma —Xana Swa Fambisana?

Xana leswi ku vuriwaka leswaku ku tekela munhu dzano swi fambisana ni vungoma ko va nchumu lowu tisunguleleke hi munhu wo karhi? Switori leswi kumekaka eka tifilimi ni tibuku swi nga ha va swi khutaze mukhuva lowu, kambe ku tekela munhu dzano swin’we ni vungoma ku ni laha swi sukelaka kona. Malunghana ni ku tekela munhu dzano Encyclopedia of Occultism and Parapsychology yi ri: “Ku sukela ni khale a swi fambisana ni vungoma.” Mihivahivani ya vukhongeri leyi fambisana ni vungoma ni masalamusi ku sukela khale yi tekiwa yi fananyana ni ku tekela munhu dzano. Nakambe, vaprista va le Egipta ya khale ni le Grikiya a va tirhisa ndlela yo tekela munhu dzano loko va ringeta ku tshungula munhu mavabyi hi vito ra swikwembu swa vona swa mavunwa.

Encyclopedia leyi tshahiweke laha henhla yi ri: “Hambi namuntlha matirhiselo ya vutshunguri byo tekela vanhu dzano ya tekiwa ku ri ku tirhisa ‘mimoya.’” Hambileswi swi nga ha tikaka ku vona leswaku vutshunguri byo tekela munhu dzano byi fambisana ni vungoma ku fikela kwihi, ntiyiso hileswaku Xikwembu xi venga tindlela hinkwato ta ku tirhisiwa ka mimoya. (Deteronoma 18:9-12; Nhlavutelo 21:8) Xisweswo, Vakreste va nga ka va nga honisi swiendlo leswi nga fambisaniki ni matsalwa swa vutshunguri byo tekela vanhu dzano.

Ndlela Leyi Mahanyelo Ya Munhu Ma Khumbekaka Ha Yona

Xana munhu u khumbeka njhani emianakanyweni ni le mahanyelweni loko a tekeriwe dzano? Xana ku ni makhombo yo karhi? Lexi vilerisaka swinene hileswaku loko munhu a tekeriwe dzano a nga tsandzeka ku lawula leswi a swi endlaka. Lava tekelaka vanhu dzano emahlweni ka vanhu, va nga ha susumetela lava va va tirhisaka leswaku va endla swilo leswi hi ntolovelo a va nga ta swi endla, hambi ku ri ku va endla onge va dakwile.

The Encyclopedia Americana yi ri, malunghana ni ku tekeriwa dzano emahlweni ka vanhu: “Loyi a tekeriweke dzano a nga ha pfumelelana ni swiringanyeto leswi nga ni vuxisi, naswona loko a ri karhi a tekeriwa dzano a nga ha titwa onge swiphiqo swa yena hinkwaswo swi herile.” Collier’s Encyclopedia yi ri: “Munhu loyi a tekeriweke dzano wa swi tsakela ku yingisa xin’wana ni xin’wana lexi vuriwaka hi munhu loyi a n’wi tekelaka dzano naswona u endla leswi ku ringanyetiwaka leswaku a swi endla.”

Xana leswi swi twala swi nga ri na khombo? Xana ku nga va vutlhari leswaku Mukreste wa ntiyiso a pfumelela van’wana va lawula mianakanyo ya yena hi swiringanyeto leswi tirhisiwaka loko u tekeriwa dzano? Leswi swi ta va swi nga fambisani ni xikhutazo xa Pawulo: “Mi nyikela mimiri ya n’wina yi va xitlhavelo lexi hanyaka, xo kwetsima ni lexi amukelekaka eka Xikwembu, ku nga ntirho wo kwetsima, hi matimba ya n’wina ya ku anakanya. Naswona tshikani ku titwananisa ni mafambiselo lawa ya swilo, kambe mi hundzuka hi ku hundzula mianakanyo ya n’wina, leswaku mi ta tiyiseka hi ku rhandza ka Xikwembu loku nga kunene ni loku amukelekaka ni loku hetisekeke.”—Varhoma 12:1, 2.

Xana Mukreste a nga ‘hlayisa ripfalo lerinene,’ loko a pfumela leswaku a va exiyin’weni lexi a nga ka a nga lawuli mianakanyo ya yena kumbe ku navela ka yena kumbe hambi ku ri swiendlo swa yena hi ku helela? (1 Petro 3:16) Bibele ya hi tsundzuxa: “Un’wana ni un’wana wa n’wina a tiva ndlela yo lawula xibya xakwe hi ku kwetsima ni ku xiximeka.” (1 Vatesalonika 4:4) Swi le rivaleni leswaku, ku tekeriwa dzano swi nga sivela munhu leswaku a landzelela ndzayo yoleyo.

Ntshembo Wa Rihanyo Leri Hetisekeke

Hikwalaho ka misinya ya milawu ya Bibele leyi ku vulavuriweke ha yona laha henhla, Timbhoni ta Yehovha ti papalata matshungulelo lama katsaka ku tekela munhu dzano kumbe ku titekela dzano hi wexe. Ti yingisa xileriso lexi nga le ka Deteronoma 18:10, 11: “Exikarhi ka n’wina, ku nga tshuki ku va ni loyi a . . . endlaka migilo-gilo.” Eka lava va hlaseriweke hi mavabyi ku ni matshungulelo yo tala lama nga katsiki ku tipeta ekhombyeni ra vungoma kumbe ku pfumelela mianakanyo ya wena leswaku yi lawuriwa hi vanhu van’wana.

Hi ku papalata mikhuva leyi lwisanaka ni misinya ya milawu ya Bibele, Vakreste va nga va ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki emisaveni leyintshwa yo lulama ya Xikwembu. Kutani vanhu va ta tsakela rihanyo leri hetisekeke emirini ni le mianakanyweni handle ko tirhisa matshungulelo ya ku tekela munhu dzano.— Nhlavutelo 21:3, 4.

[Nhlamuselo ya le hansi]