U Endliwe U Ri Ni Vuswikoti Byo Dyondza Hilaha Ku Nga Heriki

“Enhlokweni ya munhu un’wana ni un’wana ku ni xihlovo xa vutivi, ku nga byongo lebyi nga ni vuswikoti byo ndlandlamuka loko munhu a dyondza leswi engetelekeke.”—TONY BUZAN NA TERENCE DIXON, VATSARI VA TA SAYENSE.

XANA byongo bya munhu byi ni vuswikoti byo tanihi kwihi byo dyondza? Xivutiso lexi xi hambeta xi karhata ni ku pfilunganya valavisisi. Ebukwini leyi nge The Brain Book, Peter Russell u tsarile: “Loko munhu a ya a dyondza swo tala hi ta byongo bya munhu, u ya a va ni vuswikoti byo dyondza leswi engetelekeke.”

Hi xikombiso, byongo bya hina bya swi kota ku tsundzuka swilo swo tala ngopfu. Russell u ri: “Mianakanyo a yi fani ni xibya lexi talaka hakatsongo-tsongo, yi fana ni murhi lowu nga ni marhavi lama mikhumbulo yi hayekiweke eka wona. Nchumu wun’wana ni wun’wana lowu u wu tsundzukaka i nchumu wo haka ha wona leswi u swi tsundzukeke. Hikwalaho vuswikoti byo tsundzuka swilo byi tshama byi ri karhi byi kula. Loko u ya u tiva swo tala, vuswikoti bya wena byo tsundzuka swilo bya ndlandlamuka.” Leswi swi hi vuyisa eka xivutiso xa hina xo sungula lexi nge, Ha yini byongo bya munhu byi ri ni vuswikoti lebyikulu swonghasi byo tsundzuka swilo?

Dyondzo ya hundzuluko a yi na yona nhlamulo ya kahle ya xivutiso lexi. Leswi dyondzo ya ku tihundzukela ka swilo yi yimaka hi leri nge, ku hanya lava nga ni matimba, yi endla vanhu lava anakanyaka va sala va pfilunganyekile, va nga tivi leswaku i yini lexi endleke byongo bya munhu leswaku byi kula byi kota ku endla swilo swo hlamarisa swonghasi. . Hi xikombiso, munhu a nge aki lori leyikulu ya ku rhwala sava kasi sava ra kona ri ringane foxolo yin’we ntsena!

Kambe, Bibele yi nyikela nhlamuselo leyi twisisekaka ni leyi phyuphyisaka. Xo sungula, yi hi byela leswaku vatswari va hina vo sungula—Adamu na Evha—va vumbiwe hi xifaniso xa Xikwembu, a va kota ku kombisa timfanelo ta xona letinene. Xa vumbirhi, yi vula leswaku a va vumberiwe leswaku va hanya ni ku dyondza hilaha ku nga heriki. (Genesa 1:27; 2:16, 17) Byongo bya vanhu byi kombisa xikongomelo xa Xikwembu hambileswi byi nga hetisekangiki namuntlha hikwalaho ka xidyoho lexi ngheneke evanhwini.—Varhoma 5:12.

Kambe xikongomelo xo sungula xa Xikwembu xa leswaku misava yi tala hi vanhu lava hetisekeke ni lava xi chavaka eParadeyisini xi ta hetiseka. Kunene, Yehovha u nyikele hi N’wana wakwe la nga swakwe, Yesu Kreste, leswaku a va gandzelo ra nkutsulo eka hina leswaku hi tlhela hi kuma vutomi lebyi nga heriki.—Matewu 20:28; Yohane 3:16.

Swakudya Leswinene Ngopfu Swa Mianakanyo

Yehovha u tlhele a hi nyika Rito rakwe leri huhuteriweke, ku nga Bibele yo Kwetsima. (2 Timotiya 3:16; 2 Petro 1:21) Leswi buku leyi ya risima xi yi endleke hi ku tirhisa moya lowo kwetsima, a hi hundzeleti loko hi vula leswaku yi tamele swakudya leswinene ngopfu swa mianakanyo ni swa moya. (Pisalema 19:7-10) Kunene, Yesu hi byakwe u te: “Munhu a nga fanelanga a hanya hi xinkwa ntsena, kambe u fanele ku hanya ni hi rito rin’wana ni rin’wana leri humaka enon’wini wa Yehovha.”—Matewu 4:4.

Hikwalaho, ku nga khathariseki leswaku u ntsongo kumbe u nkulu, ha yini u nga tinyiki nkarhi wo hlaya ‘marito’ lama kwetsimaka ya Xikwembu siku ni siku? Lava va ma hlayaka va tlhela va tirhisa leswi va swi hlayaka va vuyeriwa sweswi ni le nkarhini lowu taka. Ina, va nga va ni ntshembo wo hanya ni ku dyondza hilaha ku nga heriki, hilaha Xikwembu a xi swi lavisa xiswona eku sunguleni. Mawaku ntshembo lowunene swonghasi!—Eklesiasta 3:11; Yohane 17:3.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 27]

Byongo bya vanhu a byi endleriwe ku dyondza hilaha ku nga heriki, hi ku landza xikongomelo xa Xikwembu

[Swifaniso leswi nga eka tluka 28]

Bibele yi tamele swakudya leswinene ngopfu swa mianakanyo ya wena