Xivutiso Xo Tika Swinene

“HA YINI?” Swi hlomula mbilu ku vona maxangu ni gome lerikulu swonghasi leswi fambisanaka ni xiga lexi. Vanhu va tala ku vutisa xivutiso xexo endzhaku ka loko va hlaseriwe hi mhangu kumbe khombo ro karhi: Loko xidzedze xi hlasele ndhawu yo karhi, xi dlaya vanhu ni ku onha swilo swo tala. Loko ku tsekatseka ka misava ku mbundzumuxe doroba. Niloko nhlaselo wa vutherorisi wu cince ndhawu leyi a yi ri ni ku rhula, yi va ndhawu yo chavisa ni leyi nga ni madzolonga. Kumbe, loko munhu loyi u n’wi rhandzaka a vaviseka kumbe a fa emhangwini.

Khombo ra kona, timhangu leti, ti hlasela ni vanhu lava nga riki na nandzu naswona va nga hava ndlela ya ku tisirhelela. Manguva lawa, ku ve ni timhangu to tala to tano, leswi endleke leswaku vanhu vo tala va vutisa Xikwembu va ku, “Ha yini?” Hi leswi swikombiso swin’wana:

◼ “Xikwembu, ha yini u hi endle leswi? Hi ku dyohele yini?” Vaviki va mahungu va ka Reuters va vike leswaku mukhegula wa le Indiya u vutise swivutiso sweswo endzhaku ka loko tsunami yi onhe muganga wa ka vona.

◼ “Xikwembu a xi ri kwihi? Naswona loko Xikwembu xi ri ni matimba hinkwawo, ha yini xi pfumele leswaku swilo leswi swi humelela?” Swivutiso leswi swi vutisiwe hi phepha-hungu ra le Texas, eU.S.A., endzhaku ka loko munhu un’wana a fike a duvula ekerekeni, a vavisa ni ku dlaya vagandzeri vo hlayanyana.

◼ “Ha yini Xikwembu xi pfumele leswaku a fa?” Wansati un’wana u vutise xivutiso lexi endzhaku ka loko vuvabyi bya khensa byi dlaye munghana wakwe, nuna wa munghana wakwe a boheka ku khathalela vana va vona va ntlhanu.

A hi vanhu lava ntsena lava ehleketaka leswaku Xikwembu xi ni xandla eka maxangu ya vona. Hi xikombiso, malunghana ni timhangu ta ntumbuluko, vanhu lava lavaka ku endla hafu eka lava hlamuleke eka nkambisiso lowu endliweke eka Internet, a va vona onge timhangu to fana ni swidzedze ti huma eka Xikwembu. Ha yini vanhu vo tala swonghasi va titwa hi ndlela yoleyo?

Ku Pfilunganyeka Loku Vangiwaka Hi Vukhongeri

Ematshan’weni yo nyikela tinhlamulo leti enerisaka, hakanyingi varhangeri va vukhongeri va hoxa xandla eka ku pfilunganyeka loku. A hi kambisiseni tinhlamulo tinharhu ntsena leti va talaka ku ti nyikela.

Yo sungula, varhangeri vo tala va vukhongeri va dyondzisa leswaku Xikwembu xi rhumela timhangu leswaku xi xupula vanhu lava sihalalaka. Hi xikombiso, le United States, endzhaku ka loko Xidzedze xa Katrina xi onhile le New Orleans, eLouisiana, vafundhisi van’wana a va vula leswaku Xikwembu a xi xupula doroba rero. Va kombetele eka ku nyanya ka vuhomboloki, ku gembula ni ku tikhoma loko biha loku nga kona edorobeni rero. Van’wana va tirhise Bibele ku seketela leswi va swi vulaka, va kombetela eka minkarhi leyi Xikwembu xi loviseke lavo biha hi ndhambhi kumbe hi ndzilo. Kambe, entiyisweni, va tirhisa Bibele hi ndlela yo biha loko va vula sweswo.—Vona bokisi leri nge “Xana Swi Vangiwa Hi Xikwembu?”

Ya vumbirhi, vafundhisi van’wana va vukhongeri va vula leswaku Xikwembu xi ni swivangelo swa xona swo tisa makhombo evanhwini kambe va vula leswaku swivangelo swa kona a hi nge swi twisisi. Nhlamuselo leyi a yi va enerisi vo tala. Va tivutisa, ‘Xana hakunene Xikwembu lexi nga ni rirhandzu xi nga endla vubihi byo tano xi tlhela xi ala ku byela vanhu lava lavaka nchavelelo ni lava hi ku titsongahata va vutisaka xivutiso lexi nge, “Ha yini?”’ Phela, Bibele yi ri: “Xikwembu i rirhandzu.”—1 Yohane 4:8.

Ya vunharhu, varhangeri va vukhongeri van’wana va vona onge kumbexana Xikwembu a xi na wona matimba lamakulu naswona a xi na rirhandzu. Nakambe, nhlamuselo yo tano yi tlakusa swivutiso swa nkoka. Xana Loyi a ‘tumbuluxeke swilo hinkwaswo’—ku katsa ni vuako lebyikulu swonghasi—a nga tsandzeka ku sivela ku xaniseka eka pulanete leyi yin’we? (Nhlavutelo 4:11) Xana swi tisa ku yini leswaku Loyi a hi nyikeke vuswikoti bya ku va ni rirhandzu, loyi Rito rakwe ri n’wi hlamuselaka tanihi xihlovo xa rirhandzu, swi nga n’wi tovi helo loko vanhu va xaniseka?—Genesa 1:27; 1 Yohane 4:8.

Phela, tinhla leti tinharhu leti ta ha ku boxiwaka laha henhla ko va swivangelo swin’wana leswi vanhu va ringetaka ku swi nyikela ku hlamula xivutiso lexi xi lavaka ku tiva leswaku ha yini Xikwembu xi pfumelela ku xaniseka—ku nga xivutiso lexi se ku hundzeke malembe-xidzana yo tala vanhu va ri karhi va tsandzeka ku xi hlamula. Exihlokweni lexi landzelaka, hi ta kambisisa leswi Bibele yi swi dyondzisaka hi mhaka leyi ya nkoka ni leyi fikeke hi nkarhi. Hilaha u nga ta swi vona hakona, nhlamuselo ya Bibele leyi twalaka yi herisa ku pfilunganyeka loku. Tlhandlakambirhi, Bibele yi va chavelela swinene hinkwavo lava langutaneke ni makhombo evuton’wini.

[Bokisi/Xifaniso lexi nga eka tluka 4]

Xana Swi Vangiwa Hi Xikwembu?

Xana Bibele yi dyondzisa leswaku Xikwembu hi xona xi vangaka timhangu ta ntumbuluko leti hi ti vonaka namuntlha? Doo! Vuavanyisi bya Xikwembu lebyi hlamuseriwaka eBibeleni a byi fani nikatsongo ni timhangu ta ntumbuluko. Phela, Xikwembu xa hlawula; xi kambisisa timbilu ta vanhu kutani xi lovisa ntsena lavo homboloka. (Genesa 18:23-32) Tlhandlakambirhi, Xikwembu xi rhanga hi ku va lemukisa, hi ndlela yoleyo xi nyika lavo lulama nkarhi wa ku pona.

Kasi timhangu ta ntumbuluko, minkarhi yin’wana to nyikela xilemukiso xitsongo kumbe ti nga xi nyikeli nikatsongo, kutani ti dlaya ni ku vavisa vanhu, a ti hlawuli ndluwa ti siya hove. Hi mpimo wo karhi, vanhu va nyanyise timhangu teto hi ku onha mbango ni ku aka etindhawini leti talaka ku va ni ku tsekatseka ka misava, tindhambhi ni leti nga ni maxelo yo biha.

[Xihlovo Xa Kona]

SENA VIDANAGAMA/AFP/Getty Images

[Xifaniso lexi nga eka tluka 4]

Varhangeri va vukhongeri va nyikele tinhlamulo to hambana-hambana leti pfilunganyaka