Langutelo Ra Bibele
Sathana I Mani? Xana I Munhu Wa Xiviri?
SWIDYONDZI swin’wana swa Bibele swa manguva lawa swi vula leswaku Sathana a hi munhu wa xiviri. Swi vula leswaku wo va nchumu lowu vanhu va wu anakanyaka. Mhaka leyi a yi sunguli namuntlha. Mutlhokovetseri wa lembe-xidzana ra vu-19 Charles-Pierre Baudelaire, u tsale a ku: “Mavunwa ya rihlaza lama Diyavulosi a hi xisaka ha wona, i ku hi endla hi ehleketa leswaku Diyavulosi a hi wa xiviri.”
Xana Sathana i munhu wa xiviri? Loko swi ri tano, xana u huma kwihi? Xana hi yena a vangaka swiphiqo leswi nga kona laha misaveni? Xana u nga wu papalata njhani nkucetelo wa yena wo biha?
Leswi Bibele Yi Swi Vulaka
Bibele yi vula leswaku Sathana i munhu wa xiviri naswona u hanya exivandleni lexi nga vonakiki xa moya. (Yobo 1:6) Yi hi byela hi swiendlo swa yena swa lunya ni mintirho ya yena yo homboloka. (Yobo 1:13-19; 2:7, 8; 2 Timotiya 2:26) Yi tamele ni mimbulavurisano leyi Sathana a veke na yona ni Xikwembu na Yesu.—Yobo 1:7-12; Matewu 4:1-11.
Xana xivumbiwa lexi xo homboloka xi huma kwihi? Khale ka khaleni Xikwembu xi nga si vumba vanhu, xi vumbe N’wana wa xona wa “mativula,” loyi hi n’wi tivaka hi vito ra Yesu. (Vakolosa 1:15) Hi ku famba ka nkarhi, xi vumbe “vana va Xikwembu” lava vitaniwaka tintsumi. (Yobo 38:4-7) Hinkwato a ti hetisekile naswona ti lulamile. Kambe, hi ku famba ka nkarhi yin’wana ya tintsumi toleto yi hundzuke Sathana.
Vito leri nge Sathana a nga ri kumanga loko a ha ku vumbiwa. Vito leri ri hlamusela swiendlo swa yena, ri vula “Mukaneti; Nala; Muhehli.” U thyiwe vito leri nge, Sathana, hikuva u hlawule ku hanya vutomi lebyi lwisanaka ni Xikwembu.
Xivumbiwa lexi xa moya xi sungule ku tikukumuxa ni ku vondzoka Xikwembu. A xi lava ku gandzeriwa. Loko, Yesu, Mativula ya Xikwembu a ri laha emisaveni, Sathana u ringete ku endla leswaku Yesu a n’wi “gandzela.”—Matewu 4:9.
Sathana “a nga yimanga a tiyile entiyisweni.” (Yohane 8:44) U vule leswaku Xikwembu i muhembi, hambileswi kahle-kahle ku nga yena muhembi. U byele Evha leswaku u ta fana ni Xikwembu, kasi hi yena a a lava ku fana ni Xikwembu. Hi tindlela ta yena ta vukanganyisi, u humelerile eka rhengu ra yena ra vutianakanyi. U xise Evha kutani Evha a n’wi vona onge u tlakuke ku tlula Xikwembu. Hi ku yingisela Sathana, Evha u pfumelele Sathana ku va xikwembu xa yena.—Genesa 3:1-7.
Leswi yi sunguleke ku xandzuka loku, ntsumi leyi eku sunguleni a yi tshembaka yi tiendle Sathana—mukaneti ni nala wa Xikwembu ni vanhu. Vito leri nge “Diyavulosi,” leri vulaka “Mulumbeti,” na rona ri hlamusela swiendlo swa yena swo biha. Musunguri loyi wa xidyoho u kucetele tintsumi tin’wana leswaku ti nga xi yingisi Xikwembu kutani ti hlanganyela na yena eka nxandzuko wakwe. (Genesa 6:1, 2; 1 Petro 3:19, 20) Tintsumi leti a ti antswisanga xiyimo xa vanhu. Hikwalaho ko tekelela tindlela ta Sathana ta makwanga, ‘misava yi tale madzolonga.’—Genesa 6:11; Matewu 12:24.
Nkucetelo Wa Sathana Wu Ni Matimba Yo Tanihi Kwihi?
Xigevenga xi nga ha ringeta ku lahla vuthala bya lomu xi nga onha kona. Hambiswiritano, loko maphorisa ma fika, ma swi vona leswaku loko ku endliwe vugevenga byo karhi, ku fanele ku ri ni xigevenga lexi byi endleke. Sathana, loyi a a ri “mudlayi” ku sukela eku sunguleni, u ringeta ku susa vuthala bya yena. (Yohane 8:44; Vaheveru 2:14) Loko a vulavula na Evha, Sathana u titumbete hi nyoka. Ninamuntlha wa ha titumbeta. U ‘dlaye mianakanyo ya lava va nga riki vapfumeri’ leswaku va nga voni vunwa bya yena.—2 Vakorinto 4:4.
Hambiswiritano, Yesu u swi veke erivaleni leswaku Sathana hi yena a vangaka mpfilumpfilu laha misaveni leyi hi hanyaka eka yona. U n’wi vitane “mufumi wa misava leyi.” (Yohane 12:31; 16:11) Muapostola Yohane u tsale leswaku “misava hinkwayo yi le hansi ka matimba ya lowo homboloka.” (1 Yohane 5:19) Sathana u tirhisa “ku navela ka nyama ni ku navela ka mahlo ni ku bombisa rifuwo ra munhu ra vutomi” leswaku a ‘xisa misava hinkwayo leyi akiweke.’ (1 Yohane 2:16; Nhlavutelo 12:9) Hi yena loyi hi xitalo vanhu va n’wi yingisaka.
Lava yingisaka Sathana va n’wi endla xikwembu xa vona, hilaha swi veke hakona eka Evha. Xisweswo, Sathana i “xikwembu xa mafambiselo lawa ya swilo.” (2 Vakorinto 4:4) Mfumo wakwe wu fambisana ni vukanganyisi ni mavunwa; tinyimpi, ku xanisa ni ku onhetela; vugevenga, makwanga ni vukungundzwana.
Ndlela Yo Papalata Nkucetelo Wa Yena
Bibele ya hi lemukisa, yi ri: “Hlayisani mianakanyo ya n’wina leyi hlutekeke, mi hiteka.” Ha yini? Hikuva “xirha xa n’wina, Diyavulosi, xa famba-famba ku fana ni nghala leyi vombaka, yi lava wa ku n’wi dya.” (1 Petro 5:8) Hambileswi tsalwa leri ri hi xalamukisaka, swi tiyisa nhlana ku tiva leswaku Sathana u ta ‘tlhariheta’ ntsena lava nga yi hlayisiki mianakanyo ya vona ni lava nga tshamiki va rindzile.—2 Vakorinto 2:11.
I swa nkoka ku pfumela leswaku Sathana u kona kutani hi pfumelela Xikwembu leswaku xi hi “tiyisa” ni ku hi “nyika ntamu.” Loko hi endla tano, hi nga swi kota ku ‘lwa na [Sathana]’ kutani hi tiveka etlhelweni ra Xikwembu.—1 Petro 5:9, 10.
XANA U TSHAME U TIVUTISA?
◼ Xana Sathana u huma kwihi?—Yobo 38:4-7; Yohane 8:44.
◼ Xana Sathana u ni nkucetelo ku fikela kwihi eka vanhu?—Yohane 12:31; 1 Yohane 5:19; Nhlavutelo 12:9.
◼ Hi nga endla yini leswaku hi tisirhelela eka marhengu yo homboloka ya Sathana?—1 Petro 5:8-10.
[Swifaniso leswi nga eka tluka 12]
Xana Sathana hi yena a vangaka swiphiqo leswi nga kona laha misaveni?