Langutelo Ra Bibele
Xana Ku Titsongahata Swi Vula Leswaku Munhu U Tsanile Kumbe U Tlharihile?
VANHU lava tikukumuxaka va tlhela va va ni vutianakanyi, hi xitalo misava yi va teka va ri lava faneleke ku tekeleriwa. Kasi lava titsongahataka ni ku va ni vunene va langutiwa va ri lava tsaneke, va ri ni vutoya kumbe va ri swiphunta. Kambe, xana ku titsongahata ka xiviri swi kombisa leswaku munhu u tsanile? Naswona, xana ku tikukumuxa swi vula leswaku munhu u tlharihile? Xana Bibele yi ri yini?
I swinene ku vula ta ha suka leswaku Bibele yi vulavula kahle hi ku tinyungubyisa ko karhi. Hi xikombiso, Vakreste va fanele va tinyungubyisa hileswaku Yehovha i Xikwembu xa vona nileswaku wa va tiva. (Pisalema 47:4; Yeremiya 9:24; 2 Vatesalonika 1:3, 4) Vatswari va nga tinyungubyisa hi vana va vona loko va kombisa mahanyelo lamanene ya Vukreste niloko va yimela vukhongeri bya ntiyiso hi xivindzi. (Swivuriso 27:11) Hambiswiritano, ku ni ku tikukumuxa, ku nga nchumu wo biha.
Ku Kambisisa Ku Tinyungubyisa Ni Ku Titsongahata
Nhlamuselo yin’wana ya ku tinyungubyisa i ku tikukumuxa ku tlula mpimo. Ku tikukumuxa hi ndlela yoleyo swi endla leswaku munhu a titwa a ri wa nkoka ku tlula van’wana naswona a ri wa le henhla ku ri na vona, kumbexana hikwalaho ka ku saseka, rixaka, xikhundlha, talenta kumbe rifuwo. (Yakobo 4:13-16) Bibele yi vulavula hi vanhu lava “tikukumuxaka hi ku tinyungubyisa.” (2 Timotiya 3:4) Hi marito man’wana, va tivona va antswa swinene ku tlula van’wana, va tidya.
Kasi lava titsongahataka a va tikukumuxi, va swi lemuka leswaku a va hetisekanga naswona va le hansi swinene emahlweni ka Xikwembu. (1 Petro 5:6) Ku tlula kwalaho, va swi xiya—ni ku tsakela—timfanelo letinene leti va ti vonaka eka van’wana. (Vafilipiya 2:3) Xisweswo, a va vi na mona kumbe mavondzo. (Vagalatiya 5:26) Xisweswo, swi le rivaleni leswaku ku titsongahata ka xiviri ku endla leswaku vanhu va va ni xinghana lexinene kutani ku va ni ku twanana ni ntshamiseko.
Xiya xikombiso xa Yesu. Loko a nga si ta laha misaveni, a a ri xivumbiwa xa matimba xa moya le tilweni. Naswona loko a ri laha misaveni, a a hetisekile naswona a nga ri na xidyoho. (Yohane 17:5; 1 Petro 2:21, 22) A a ri ni vuswikoti, vutlhari ni vutivi lebyikulu. Kambe a nga kalanga a tikukumuxa, minkarhi hinkwayo a a titsongahata. (Vafilipiya 2:6) U tshama a hlambisa vadyondzisiwa va yena milenge; naswona vana lavatsongo a va n’wi tsakela. (Luka 18:15, 16; Yohane 13:4, 5) Kahle-kahle, u yimise n’wana etlhelo ka yena, kutani a ku: “Mani na mani la nga ta titsongahata kukotisa n’wana loyi lontsongo hi yena lonkulu eka hinkwavo emfun’weni wa matilo.” (Matewu 18:2-4) Ina, eka Yesu ni Tata wakwe, munhu la tlakukeke hi loyi a titsongahataka, ku nga ri loyi a tikukumuxaka.—Yakobo 4:10.
Ku Titsongahata I Vutlhari
Hambileswi a a ri xikombiso xa ku titsongahata, Yesu a a nga ri toya kumbe munhu wo tsana. U vulavule ntiyiso hi xivindzi naswona a a nga chavi munhu. (Matewu 23:1-33; Yohane 8:13, 44-47; 19:10, 11) Xisweswo, swi endle leswaku a xiximiwa ni hi vanhu lava a va n’wi kaneta. (Marka 12:13, 17; 15:5) Kambe Yesu a a nga tshikileli munhu. Ku ri na sweswo, hikwalaho ka ku titsongahata, musa ni rirhandzu, vanhu a va titwa va ntshunxile ku ya eka yena, xisweswo, vanhu a va n’wi rhandza. Munhu la tikukumuxaka a a nga ta swi kota ku fana na Yesu. (Matewu 11:28-30; Yohane 13:1; 2 Vakorinto 5:14, 15) Ninamuntlha, vanhu va timiliyoni va tinyikela eka Kreste hi ku swi rhandza hikwalaho ka leswi va n’wi xiximaka swinene.—Nhlavutelo 7:9, 10.
Rito ra Xikwembu ri khutaza ku titsongahata hikuva vanhu lava titsongahataka va swi kota ku amukela ndzayo naswona swa tsakisa ku va dyondzisa. (Luka 10:21; Vakolosa 3:10, 12) Ku fana na Apolosi, Mukreste wa khale loyi a a ri xivulavuri xa matimba, va tsakela ku lunghisa mavonelo ya vona loko va kombisiwa rungula lerintshwa leri nga ntiyiso. (Mintirho 18:24-26) Naswona a va chavi ku vutisa swivutiso, kasi lava tinyungubyisaka hi xitalo a va tali ku vutisa, hi ku chava leswaku van’wana va ta swi vona leswaku ku na leswi va nga swi tiviki.
Xiya xikombiso xa mutsheniwa wa Muetiyopiya wa lembe-xidzana ro sungula loyi a ku ri ni xiphemu xo karhi xa Matsalwa lexi a a nga xi twisisi. Filipi, mudyondzisiwa wa Kreste u n’wi vutise a ku: “Xana kahle-kahle wa swi tiva leswi u swi hlayaka?” Muetiyopiya u hlamule a ku: “Kunene, xana ndzi nga swi tivisa ku yini, handle ka loko ndzi kongomisiwa hi un’wana?” Vona ku titsongahata ko tano—ngopfu-ngopfu loko u xiya leswaku swi nga ha endleka mutsheniwa loyi a a ri munhu wa nkoka etikweni ra ka vona! Hikwalaho ka ku titsongahata kakwe, u kume vutivi lebyi enteke bya Matsalwa.—Mintirho 8:26-38.
Muetiyopiya loyi u hambane ngopfu ni vatsari ni Vafarisi va Vayuda, lava a va titeka va ri swichudeni swa le henhla swa vukhongeri hi nkarhi wa vona. (Matewu 23:5-7.) Ematshan’weni yo yingisa Yesu ni valandzeri vakwe hi ku titsongahata, va va hlekurile va ringeta ku va xopa-xopa swihoxo. Hikwalaho ku tikukumuxa ka vona ku va siye emunyameni hi tlhelo ra moya.—Yohane 7:32, 47-49; Mintirho 5:29-33.
Xana U Fana Ni Vumba Byo Tsakama Kumbe Byo Oma?
Bibele yi fanisa Yehovha ni muvumbi kasi vanhu yi va fanisa ni vumba. (Esaya 64:8) Ku titsongahata swi pfuna munhu leswaku a fana ni vumba byo tsakama emavokweni ya Xikwembu, loyi Xikwembu xi nga n’wi endlaka xibya lexi navelekaka; kasi lava tikurisaka va fana ni vumba byo oma, lebyi faneriwaka hi ku fayiwa. Xikombiso xo biha xa munhu la tikurisaka i Faro wa le khale ka Egipta, loyi a a tidya, naswona a deleleke Yehovha kukondza a fa. (Eksoda 5:2; 9:17; Pisalema 136:15) Ku wa ka Faro ku wu kombisa kahle ntiyiso wa marito lama nge: “Ku tinyungubyisa ku le kusuhi ni ku wa, ni moya lowu titlakusaka wu le kusuhi ni ku khunguvanyeka.”—Swivuriso 16:18.
Leswi vuriweke laha a swi vuli leswaku vanhu va Xikwembu a va karhatiwi hi ku tikukumuxa. Hi xikombiso, vaapostola va Yesu, minkarhi yin’wana a va phikizana hileswaku i mani lonkulu exikarhi ka vona. (Luka 22:24-27.) Hambiswiritano, a va hluriwanga hi ku tikukumuxa kambe va yingise Yesu, kutani eku heteleleni va cinca tindlela ta vona.
Solomoni u tsale a ku: “Ku titsongahata ni ku chava Yehovha swi tisa rifuwo, ku vangama ni vutomi.” (Swivuriso 22:4) Hi ni swivangelo leswi twalaka swo hlakulela ku titsongahata! Ku titsongahata i mfanelo leyinene ni leyi rhandzekaka naswona yi hi pfuna ku kuma tintswalo ta Xikwembu ni hakelo ya vutomi lebyi nga heriki.—2 Samuwele 22:28; Yakobo 4:10.
XANA U TSHAME U TIVUTISA LESWAKU?
◼ Xana ku tinyungubyisa hinkwako ku hoxile?— 2 Vatesalonika 1:3, 4.
◼ Xana ku titsongahata ku n’wi pfuna njhani munhu leswaku a dyondza?—Mintirho 8:26-38.
◼ Xana malandza ya Xikwembu ma fanele ma hlakulela ku titsongahata?—Luka 22:24-27.
◼ Hi byihi vumundzuku bya lava titsongahataka?—Swivuriso 22:4.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 20, 21]
Vana a va rhandza Yesu hikuva a a titsongahata