Langutelo Ra Bibele
U Nga Swi Kota Ku Enerisa Xilaveko Xa Wena Xa Moya
VANHU va ni xilaveko xa moya lexi nga xa nkoka swinene ku fana ni ku dya swakudya. Hambiswiritano, loko swi ta emhakeni ya ku dya swakudya, hi ni mixaka yo tala ya swakudya leswi nga ni rihanyo leswi hi nga tihlawulelaka swona. Xana swi tano ni le timhakeni ta swilo swa moya? Ku ni mindhavuko ni mikhuva ya vukhongeri ya ntsandza-vahlayi leyi ku vuriwaka leswaku yi nga enerisa xilaveko xa hina xa moya.
Vanhu vo tala va ehleketa leswaku ntsendze loko u endla nchumu wo karhi lowu fambisanaka ni swilo swa moya, a swi na mhaka leswaku i yini leswi u swi pfumelaka kumbe u nghena kereke yihi. Xana u ehleketa yini? Xana swi ni mhaka leswaku u xi enerisa njhani xilaveko xa wena xa moya? Xana Bibele yi ri yini?
Leswi Ku Va Munhu Wa Moya Swi Vulaka Swona
Eka Genesa 1:27, Bibele yi hlamusela xivangelo lexi endlaka leswaku hi lava ku enerisa xilaveko xa hina xa moya, yi ri: “Xikwembu xi ya emahlweni xi tumbuluxa munhu hi xifaniso xa xona, xi n’wi tumbuluxe hi xifaniso xa Xikwembu; xi va tumbuluxe va ri waxinuna ni waxisati.” Tanihi leswi Yehovha Xikwembu a nga moya, leswi swi vula leswaku a hi fani na yena hi xivumbeko kambe hi fana na yena hileswi hi nga ni timfanelo leti a nga na tona. Ku fana ni Muvumbi wakwe, Adamu, wanuna wo sungula, a a ta kota ku kombisa timfanelo to fana ni rirhandzu ro pfumala vutianakanyi, musa, ntwela-vusiwana, vululami ni ku tikhoma naswona a a ti teka ti ri ta nkoka. Nakambe a a nyikiwe ripfalo, ku nga vuswikoti byo tiva swilo leswinene ni leswo biha, leri a ri ta n’wi pfuna leswaku a tirhisa ntshunxeko wakwe wa ku tihlawulela hi ku pfumelelana ni milawu ya Xikwembu. Timfanelo teto ti endle leswaku a hambana ni swiharhi ni ku n’wi endla a fanelekela ku endla ku rhandza ka Muvumbi wakwe.—Genesa 1:28; Varhoma 2:14.
Bibele yi hlamusela nchumu wa nkoka lowu nga hi pfunaka leswaku hi enerisa xilaveko xa hina xa moya. Eka 1 Vakorinto 2:12-15, yi vula leswaku munhu wa moya hi loyi a amukelaka moya wa Xikwembu. Moya wolowo i matimba ya Xikwembu lama tirhaka naswona i wa nkoka leswaku munhu a tiva swilo swa moya. Hikwalaho, wu endla leswaku munhu a kota ku kambisisa ni ku twisisa timhaka hi ku ya hi langutelo ra Xikwembu. Ku hambana ni sweswo, munhu la kayivelaka moya wa Xikwembu u vuriwa munhu wa nyama, loyi a tekaka swilo swa moya ku ri vuphukuphuku. Hikwalaho ka sweswo, swiboho swakwe swi titshege ntsena hi vutlhari lebyi a nga na byona.
Hikwalaho, hambileswi hi kotaka ku endla swilo ni ku anakanya ku fana ni Xikwembu hileswi hi endliweke hi xifaniso xa xona, a hi nge swi koti ku va vanhu va moya hi ku titshega hi vutlhari bya hina kumbe hi swilo leswi hi koteke ku swi endla evuton’wini. Hi fanele hi kongomisiwa hi moya lowo kwetsima wa Xikwembu. Entiyisweni lava alaka ku kongomisiwa hi moya wa Xikwembu kambe va hlawula ku landzela ku navela ka vona vini ni swilo leswi nga xi tsakisiki, va hlamuseriwa tanihi vanhu lava riki na vumoya. Va lawuriwa hi ku navela ni mboyamelo wa vona wa nyama.—1 Vakorinto 2:14; Yudha 18, 19.
Ku Enerisa Xilaveko Xa Moya
Nchumu wo sungula lowu hi faneleke hi wu endla leswaku hi enerisa xilaveko xa hina xa moya i ku teka Yehovha tanihi Muvumbi ni ku xiya leswaku hi tumbuluxiwe hi yena. (Nhlavutelo 4:11) Xisweswo hi ta swi xiya leswaku vutomi bya hina byi ta va ni xikongomelo ntsendze loko hi endla ku rhandza ka yena. (Pisalema 115:1) Ku endla ku rhandza ka Xikwembu swi endla leswaku hi va ni xikongomelo evuton’wini, ku nga nchumu wun’wana lowu katsekaka eka xilaveko xa hina xa moya lexi nga xa nkoka ku fana ni ku dya swakudya. Hi yona mhaka leyi Yesu, wanuna loyi a a dume hi ku va munhu wa moya, a nga te: “Swakudya swa mina i ku endla ku rhandza ka loyi a ndzi rhumeke ni ku heta ntirho wakwe.” (Yohane 4:34) Ku endla ku rhandza ka Xikwembu a swi n’wi phyuphyisa swi tlhela swi n’wi enerisa.
Tanihi leswi hi vumbiweke hi xifaniso xa Xikwembu, ku enerisa xilaveko xa hina xa moya swi titshege hi ku va hi tlhela hi va ni vumunhu lebyi fanaka ni bya xona. (Vakolosa 3:10) Loko hi endla tano, hi ta papalata mahanyelo lama nga hi susaka xindzhuti kumbe lama nga hi endlaka hi nga hanyisani ni vanhu van’wana. (Vaefesa 4:24-32) Ku hlawula ku hanya hi milawu ya Yehovha swi antswisa mahanyelo ya hina naswona swi endla leswaku hi va ni ku rhula ka mianakanyo hikuva a hi kingindziwi hi ripfalo.—Varhoma 2:15.
Yesu u tlhele a vula mhaka yin’wana ya nkoka malunghana ni ku enerisa xilaveko xa hina xa moya loko a ku: “Munhu a nga fanelanga a hanya hi xinkwa ntsena, kambe u fanele ku hanya ni hi rito rin’wana ni rin’wana leri humaka enon’wini wa Yehovha.” (Matewu 4:4) Ku va munhu wa moya swi lava leswaku hi tshama hi xalamukile. Yehovha u tirhisa Bibele leswaku a hi nyika tinhlamulo ta swivutiso swa nkoka evuton’wini leswi vanhu vo tala va tivutisaka swona.—2 Timotiya 3:16, 17.
Xihlovo Xa Ntsako Wa Xiviri
Munhu a nga ha susa ndlala hi ku dya swakudya swo nandziha kambe leswi nga riki na rihanyo. Hilaha ku fanaka, hi nga endla mintirho yo hambana-hambana kumbe hi dyondza tidyondzo ta filosofi leti vonakaka onge ti enerisa xilaveko xa hina xa moya. Kambe tanihi leswi swakudya leswi nga riki na rihanyo swi endlaka leswaku vanhu va sika, va vabya kumbe swi veka vutomi bya vona ekhombyeni, ku tsandzeka ku enerisa xilaveko xa hina xa moya hi ndlela leyinene swi nga hetelela swi hi vangele makhombo.
Hambiswiritano, loko hi aka vuxaka lebyinene na Yehovha Xikwembu, hi lava ku endla ku rhandza kakwe ni ku landzela nkongomiso wakwe, hi ta vona ntiyiso wa marito ya le Bibeleni lama nge: “Va tsaka lava khathalaka hi xilaveko xa vona xa moya.”—Matewu 5:3.
XANA U TSHAME U TIVUTISA?
◼ Swi tise ku yini leswaku u va ni xilaveko xa moya?—Genesa 1:27.
◼ Xana hina vini hi nga swi kota ku enerisa xilaveko xa hina xa moya?—1 Vakorinto 2:12-15.
◼ Xana hi fanele hi endla yini leswaku hi enerisa xilaveko xa hina xa moya?—Matewu 4:4; Yohane 4:34; Vakolosa 3:10.
[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 13]
Ku tsandzeka ku enerisa xilaveko xa hina xa moya hi ndlela leyinene swi nga hetelela swi hi vangele makhombo