Ndlela Yo Hanya Hi Mali Yitsongo

KU HANYA hi mali yitsongo swi lava ku hlela swilo hi vukheta. Yesu u kandziyise xilaveko xo endla tano. U vutise a ku: “I mani eka n’wina loyi loko a lava ku aka xihondzo a nga rhangiki a tshama ehansi a hlayela ntsengo, a vona loko wu ringene ku xi heta?” (Luka 14:28, 29) Hi ku tirhisa xitsundzuxo xexo, u nga “hlayela ntsengo” wo hanya hi mali leyi u nga na yona loko u tiendlela nxaxamelo wa matirhiselo ya mali. U nga swi endlisa ku yini sweswo? Ringeta leswi:

Loko u vuya ni muholo wa wena ekaya, wu ave hi ku ya hi swiyenge leswaku u kota ku hakelela swikoxo swa sweswi ni swa nkarhi lowu taka. (Vona bokisi leri nga eka tluka 8.) Loko swikoxo swa wena swi hlelekile, u ta kota ku vona laha mali ya wena yi helelaka kona nileswaku i mali muni leyi u yi tirhiselaka swilo leswi nga pfuniki nchumu. Kutani sweswo swi ta ku pfuna ku vona lomu u nga hungutaka mali leyi u yi tirhisaka.

Leswaku u tiendlela nxaxamelo wa matirhiselo ya mali lowu nga ta ku pfuna, tirhisa swiringanyeto leswi landzelaka.

Xava Swilo Hi Vutlhari

Loko Raúl a heleriwe hi ntirho, nsati wakwe Bertha u cince ndlela leyi a a xava swilo ha yona. U ri: “A ndzi lava ti-voucher naswona a ndzi ya eswitolo leswi a wu xava nchumu wun’we kutani u bazeriwa hi wun’wana.” U nga tirhisa swiringanyeto swin’wana leswi landzelaka:

● Vhiki na vhiki hlawula leswi u nga ta swi sweka hi ku ya hi swilo leswi u nga ta swi xava exitolo, leswi minxavo ya swona yi hungutiweke.

● Xava swilo leswi u nga ta swi tirhisa loko u sweka ematshan’weni yo xava swakudya leswi se swi swekiweke.

● Xava swilo leswi engetelekeke loko minxavo ya swona yi hungutiwile kumbe loko ku ri nguva ya swona.

● Xava swilo swo tala loko minxavo ya swona yi hungutiwile, kambe tivonele leswaku u nga xavi swo tala ku tlula mpimo leswi nga ta hetelela swi borile.

● Hlayisa mali hi ku xava swiambalo leswi tirhisiweke eswitolo leswi xavisaka swiambalo sweswo.

● Endzela tindhawu leti minxavo ya kona yi tivekaka hi ku va ehansi, loko ku ri leswaku mali leyi u nga ta va u yi hlayisile a yi nge heleli eka swo famba ha swona.

● Hunguta minkarhi leyi u yaka eswitolo ku ya xava swilo.a

Tsala Ehansi

Fred u ri: “Hi boheke ku va ni nxaxamelo wa matirhiselo ya mali, kutani a ndzi tsala ntsengo wa mali leyi a hi fanele hi yi hakela hi ku hatlisa ni leyi a hi fanele hi tshama hi ri na yona leswaku hi xava swilo swin’wana kukondza n’hweti yi hela.” Nsati wakwe Adele u ri: “A ndzi swi tiva kahle leswaku ndzi ta tirhisa mali muni loko ndzi ya emakete. Minkarhi yin’wana loko ndzi lava ku xavela vana nchumu wo karhi kumbe lowu a hi ta wu tirhisa endlwini, a ndzi languta eka nxaxamelo wa matirhiselo ya mali kutani ndzi ehleketa, ‘A ndzi na yona mali yo wu xava, kutani hi ta boheka ku rindza n’hweti leyi taka.’ Nchumu lowu ndzi pfuneke a ku ri ku swi tsala ehansi swilo leswi a hi swi lava!”

Rhanga U Ehleketa U Nga Si Xava

Titolovete ku tivutisa u ku: ‘Xana nchumu lowu ndza wu lava hakunene? Xana nchumu lowu wa khale se wu hlakarile hakunene kumbe ndzo lava lowuntshwa ntsena?’ Loko nchumu wa kona u nga ta ka u nga wu tirhisi nkarhi na nkarhi, xana swi nga antswa ku wu hirha? Kumbe loko u ehleketa leswaku u ta tshamela ku wu tirhisa, xana a swi nga ta pfuna ku xava lowu tirhisiweke kambe wa ha riki exiyin’weni lexinene?

Hambileswi swin’wana swa swiringanyeto leswi nga laha henhla swi nga ha tikombaka swi nga pfuni nchumu, kambe loko swo tirhisiwa hinkwaswo ka swona swi nga va ni vuyelo lebyinene! Mhaka hileswaku loko u tivekela mukhuva wo hlayisa mali eka swilo switsongo, u ta endla leswi fanaka ni le ka swilo leswikulu.

U Nga Tlangisi Swilo

U fanele u tirhisa vutlhari leswaku u kota ku hunguta mali leyi tirhisiwaka eka swilo leswi nga riki swa nkoka. Hi xikombiso, Adele u ri: “A hi ri ni timovha timbirhi kambe hi ku hatlisa hi xavise yin’wana naswona a hi nga fambi hi ri hexe loko hi ya kun’wana. Leswaku hi nga tirhisi petirolo yo tala, a hi tikarhatela ku hlela ku teka riendzo rin’we leri a ri hlanganisa ku ya etindhawini to tala ematshan’weni yo teka maendzo yo tala. A hi tiyimisele ku xava swilo leswi a swi ri swa nkoka ntsena.” Swiringanyeto leswi landzelaka i tindlela tin’wana leti u nga hlayisaka mali ha tona:

● Tiendlele xirhapa lexi u nga ta tibyalela swibyariwa eka xona.

● Tirhisa swiletelo leswi nga ebukwini leyi u yi kumaka loko u xava switirhisiwa swo karhi, sweswo swi nga ha endla leswaku swi hlwela ku onhaka.

● Cinca swiambalo swa wena leswinene hi ku hatlisa loko u vuya ekaya—sweswo swi ta endla leswaku swi tshama swi languteka swi ri swintshwa.

U Nga Tihambanisi Ni Van’wana!

Vanhu vo tala lava lahlekeriwaka hi ntirho va tshama va miyerile naswona va tihambanisa ni vanhu van’wana. Kambe Fred a nga endlanga tano! U kume nseketelo endyangwini wakwe, ku katsa ni le ka vana vakwe vambirhi lava kuleke. U ri: “Hi dyondze ku avelana swilo swo tala naswona sweswo swi hi endle hi tshinelelana swinene. Hinkwerhu hi xiye leswaku hi fanele hi seketelana.”

Fred u tlhele a chaveleriwa hi Vakreste-kulobye loko a hlangana na vona nkarhi na nkarhi eHolweni ya Mfumo ya Timbhoni ta Yehovha. U ri: “Minkarhi hinkwayo a ndzi titwa ndzi khutazekile loko minhlangano ya hina ya Vukreste yi hela. Hinkwavo a va ndzi anakanyela naswona a va ri ni musa. Hikwalaho ka mpfuno ni nchavelelo wa vona, hi xiye leswaku a hi ri ni vaseketeri.”—Yohane 13:35.

Ripfumelo Ra Wena Ri Nga Ku Pfuna

Ku heleriwa hi ntirho swi endle leswaku vanhu va timiliyoni va hlundzuka ni ku titwa va xengiwe hi vathori va vona. Raúl loyi ku vulavuriweke ha yena eku sunguleni, u tshoveke mbilu hileswi a heleriweke hi ntirho kambirhi a nga swi langutelanga—u heleriwe hi ntirho wo sungula loko a ha ri etikweni ra rikwavo ePeru kasi wa vumbirhi wu n’wi helele loko a ri eDorobeni ra New York. Endzhaku ka loko Raúl a heleriwe hi ntirho wa vumbirhi, u gimete a ku: “Ku hava nchumu lowu sirhelelekeke emisaveni namuntlha.” Ku ringana tin’hweti to tala a nga wu kumanga ntirho. I yini leswi n’wi pfuneke ku langutana ni xiyimo xexo? Raúl u te: “Ndzi ve ni vuxaka lebyikulu ni Xikwembu naswona ndzi xiye leswaku ndzi fanele ndzi xi tshemba leswaku ndzi kuma nsirhelelo wa xiviri.”

Raúl i Mbhoni ya Yehovha naswona dyondzo yakwe ya Bibele yi n’wi pfune ku va ni ripfumelo leri tiyeke eka Tata wa le tilweni la khathalaka, la tshembiseke a ku: “Ndzi nga ka ndzi nga ku tshiki naswona ndzi nga ka ndzi nga ku fularheli.” (Vaheveru 13:5) Swiyimo a swi tika. U te: “Minkarhi hinkwayo a hi khongelela swilaveko swa hina swa nyama naswona hi dyondze ku eneriseka hi swilo leswi Xikwembu a xi hi nyika swona.” Bertha nsati wa Raúl u te: “Minkarhi yin’wana a ndzi vilela swinene, ndzi tivutisa loko Raúl a ta ku wu kuma ntirho. Kambe hi xiye leswaku Yehovha a a hlamula swikhongelo swa hina hi ku hi nyika swakudya swa siku ni siku. Hambileswi a hi nga ri na swilo swo tala ku fana ni le ku sunguleni, vutomi bya hina a byi olove ngopfu.”

Leswi Fred a nga Mbhoni ya Yehovha, dyondzo yakwe ya Bibele yi yi khumbe swinene ndlela leyi a langutaneke ni xiyimo xakwe ha yona. U ri: “Minkarhi yin’wana hi ehleketa leswaku hi nga kuma nsirhelelo eka ntirho, xikhundlha kumbe mali leyi hi nga na yona ebangi. Kambe ndzi dyondze leswaku nsirhelelo wa xiviri lowu hi nga vaka na wona wu huma eka Yehovha Xikwembu ntsena, naswona vuxaka bya hina na yena hi byona lebyi hi tiselaka nsirhelelo wolowo.”b

[Tinhlamuselo ta le hansi]

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 9]

“Minkarhi hinkwayo a hi khongelela swilaveko swa hina swa nyama naswona hi dyondze ku eneriseka hi swilo leswi Xikwembu a xi hi nyika swona”

[Bokisi/Chati leyi nga eka tluka 8]

Ndlela Yo Endla Nxaxamelo Wa Matirhiselo Ya Mali

(1) Tsala swikoxo swa wena swa nkoka swa n’hweti ni n’hweti. Hlayisa rhekhodo ya n’hweti yin’we ya mali hinkwayo leyi u yi tirhiseke ku xava swakudya, ku hakela rhente ya yindlu, mati na gezi, swikoxo swa movha ni swilo swin’wana swa nkoka. Avanyisa mali ya swikoxo leswi hakeriwaka hi lembe hi 12 kutani u kuma mali leyi u faneleke u yi hakela hi n’hweti.

(2) Hlela swikoxo hi ku ya hi swiyenge swa kona. Sweswo swi katsa swikoxo swa swakudya, yindlu, movha, ku endza ni swin’wana.

(3) Kumisisa leswaku i mali muni leyi u faneleke u yi teka eka muholo wa wena u yi hoxa eka swiyenge sweswo n’hweti ni n’hweti. U fanele u “hlayela” leswaku i mali muni leyi u faneleke u yi veka etlhelo n’hweti ni n’hweti ya swikoxo leswi hakeriwaka hi lembe.

(4) Tsala ntsengo wa miholo ya swirho hinkwaswo swa ndyangu wa wena. Susa mali yo fana ni ya swibalo. Pimanisa mali ya swibalo ni ya swikoxo.

(5) Yi vekele etlhelo mali ya n’hweti ni n’hweti leyi lavekaka eka xiyenge ha xin’we. Loko u tirhisa mali, ndlela yo olova i ku kuma mvhilopho ya xiyenge ha xin’we. Kutani nkarhi na nkarhi hoxa mali eka mvhilopho leyi faneleke, leyi tirhiseriwaka ku hakelela swikoxo swa kona.

Xitsundzuxo: Loko u ri ni khadi ro xava hi xikweleti, ri tirhise hi vukheta! Makungu ya vanhu vo tala yo hlela matirhiselo ya mali ma pfilunganyekile hileswi va ringekeke ku xava swilo va nga ri na yona mali yo swi hakelela.

[Chati]

(Leswaku u vona rungula leri hleriweke hi ku helela, vona nkandziyiso wa kona)

Muholo Wa N’hweti Na N’hweti

R․․․․․

R․․․․․ Mali ya rhente R․․․․․

R․․․․․ Ndzindza-khombo/Swibalo R․․․․․

R․․․․․ Mali ya Mati na Gezi R․․․․․

R․․․․․ Movha R․․․․․

R․․․․․ Vuhungasi/Ku endza R․․․․․

R․․․․․ Riqingho R․․․․․

R․․․․․ Swakudya R․․․․․

R․․․․․ Swin’wana R․․․․․

R․․․․․ R․․․․․

Pimanisa Muholo Ni Swikoxo

MIHOLO YA N’HWETI NA N’HWETI R․․․․․

SUSA− MALI LEYI SALAKA

SWIKOXO SWA N’HWETI NA N’HWETI R․․․․․ R․․․․․