Xana Bibele Yi Dyondzisa Yini Hi Vungoma?

HAMBILESWI vanhu vo tala va nga swi tshembiki swilo hinkwaswo leswi fambisanaka ni vudimona ni vungoma eka tifilimi, va swi tekaka ku ri nchumu lowu endleriweke ku tsakisa vanhu ntsena, Bibele yi vula leswi hambaneke. Yi paluxa makhombo yo tirhisa vungoma. Hi xikombiso, Deteronoma 18:10-13, yi ri: “Ku nga tshuki ku kumiwa eka wena . . . un’wana ni un’wana la hlahluvaka, la endlaka masalamusi kumbe un’wana ni un’wana la endlaka mihlolo kumbe noyi, kumbe la loyaka van’wana kumbe un’wana ni un’wana la vutisaka mungoma kumbe muvhumbhi lonkulu wa swiendlakalo kumbe un’wana ni un’wana la vutisisaka lava feke.” Ha yini sweswo swi bihile? Ndzimana leyi yi tlhela yi ku: “Vanhu hinkwavo lava endlaka swilo leswi i nchumu lowu nyenyetsaka eka Yehovha . . . U fanele u tikombisa u pfumala xihoxo eka Yehovha Xikwembu xa wena.”

Hikwalaho ka yini Bibele yi sola mixaka hinkwayo ya vungoma?

MASUNGULO YA BYONA YO BIHA

Bibele yi hi byela leswaku loko Xikwembu xi nga si tumbuluxa misava, xi rhange hi ku tumbuluxa tintsumi ta timiliyoni. (Yobo 38:4, 7; Nhlavutelo 5:11) Tintsumi teto hinkwato a ti nyikiwe ntshunxeko wa ku tihlawulela, ku nga vuswikoti byo ti hlawulela leswinene ni leswo biha. Tin’wana ta tona ti hlawule ku xandzukela Xikwembu naswona ti sukele ndhawu ya tona etilweni ivi ti ta onha laha misaveni. Hikwalaho ka sweswo, misava “yi [tale] madzolonga.”—Genesa 6:2-5, 11; Yudha 6.

Bibele yi vula leswaku tintsumi teto to biha ti ni nkucetelo lowukulu, ti kanganyisa vanhu va timiliyoni. (Nhlavutelo 12:9) Ti tirhisa ku navela loku vanhu va nga na kona ko lava ku tiva hi vumundzuku leswaku ti va kanganyisa.—1 Samuwele 28:5, 7; 1 Timotiya 4:1.

I ntiyiso leswaku mixaka yin’wana ya vungoma yi nga ha tikomba yi pfuna vanhu. (2 Vakorinto 11:14) Kambe entiyisweni tintsumi to biha ti lava ku endla leswaku vanhu va nga wu tivi ntiyiso hi Xikwembu.—2 Vakorinto 4:4.

Hi ku ya hi Bibele, ku tihlanganisa ni madimona a ko va vuhungasi lebyi nga riki na khombo. Hi yona mhaka loko vanhu lava a va ta va vadyondzisiwa va Yesu va dyondze ntiyiso hi vungoma, “lava a va hanya hi masalamusi va hlengeleta tibuku ta vona kutani va ti hisa,” hambileswi a ti durha swinene.—Mintirho 19:19.

Ninamuntlha, vanhu vo tala a va lavi ku tihlanganisa ni vungoma kumbe vuhungasi lebyi fambisanaka na byona. Hi xikombiso, loko Mariaa a ri ni malembe ya 12, a kota ku vhumbha leswi nga ta endleka. A kota ku byela vana lava a a nghena na vona xikolo leswi makhadi yo vhumbha ma vulaka swona naswona leswi a a swi vhumbha a ku ri ntiyiso, u sungule ku lava ku tiva swo tala hi vungoma.

Mariya a a ehleketa leswaku a ri ni nyiko leyi humaka eka Xikwembu leyi a yi endla a kota ku pfuna vanhu. U ri: “Kambe ku ve ni nchumu lowu a wu nga ndzi dyisi byi rhelela. A ndzi kota ku byela van’wana leswi nga ta va endlekela, kambe a ndzi tsandzeka ku tiva vumundzuku bya mina hambileswi a ndzi swi lava.”

Hikwalaho ka leswi a ri ni swivutiso swo tala leswi a a nga kumi tinhlamulo ta swona, Maria u khongele eka Xikwembu naswona hi ku famba ka nkarhi u hlangane ni Timbhoni ta Yehovha laha a sunguleke ku dyondza Bibele na tona. Maria u dyondze leswaku vuswikoti lebyi a ri na byona byo kota ku vhumbha a byi nga humi eka Xikwembu. U tlhele a dyondza leswaku lava lavaka ku va vanghana va Xikwembu va fanele va lahla swilo hinkwaswo leswi fambisanaka ni vungoma. (1 Vakorinto 10:21) Ku ve ni vuyelo byihi? Maria u lahle swilo hinkwaswo swa vungoma ni tibuku ta kona. Sweswi u dyondzisa van’wana ntiyiso lowu a wu dyondzeke eBibeleni.

Loko Michael a ha ri muntshwa, a a rhandza ku hlaya tibuku leti vulavulaka hi vanhu lava nga ni matimba lama nga tolovelekangiki. U ri: “A ndzi rhandza ku hlaya hi vanhu lava ringanaka na mina, lava nga ni matimba lama nga tolovelekangiki.” Hakatsongotsongo, Michael u sungule ku hlaya tibuku leti vulavulaka hi masalamusi ni vungoma. U tlhela a ku: “Ku lava ku tiva swi endle leswaku ndzi lava ku hlaya tibuku ni ku hlalela tifilimi leti vulavulaka hi swona.”

Hambiswiritano, Michael u tsakisiwe hi leswi a a swi dyondza eBibeleni, lerova u sungule ku kambisisa swilo leswi a a swi hlaya. U ri: “Ndzi tsale swilo hinkwaswo leswi a ndzi ri na swona, leswi a swi fambisana ni vungoma ivi ndzi swi cukumeta. Ndzi dyondze mhaka ya nkoka. Eka 1 Vakorinto 10:31, Bibele yi ri: ‘Endlani hinkwaswo leswaku mi vangamisa Xikwembu.’ Sweswi ndza tivutisa loko swilo leswi ndzi swi hlayaka swi xi vangamisa Xikwembu, loko swi nga ri tano ndza swi papalata.”

Bibele yi fanisiwa ni rivoni. Hi yona ntsena leyi paluxaka ndlela leyi vungoma byi biheke ha yona. (Pisalema 119:105) Bibele yi tlhela yi hi tshembisa misava leyi nga ta ka yi nga ha vi ni madimona. Vanhu va ta va ntshunxekile. Hi xikombiso, Pisalema 37:10, 11 yi ri: “Hi nkarhinyana, lowo homboloka a nge he vi kona; kunene u ta languta endhawini yakwe, u ta va a nga ri kona. Kambe lavo rhula va ta dya ndzhaka ya misava, hakunene va ta kuma ntsako lowu heleleke eku rhuleni lokukulu.”