Langutelo Ra Bibele
Ha Yini U Fanele U Papalata Vungoma?
ETIKWENI rin’wana ra le Asia, ntshungu a wu ri karhi wu tiphina hi macomani. Macomani ya kona ma sungule ku nyanyula loko vavasati vambirhi va humeriwe hi swikwembu. Va sungule ku lundzu-lundzu mahlo ivi va sungula ku rhurhumela onge va lo tlimbiwa.
Le Puerto Rico, xingomantanda (santero) xi vulavula ni xikwembu xa ku dzindza lexi vuriwaka Changó. Xingomantanda xolexo xi hlamusela swivono, kutani hinkwavo lava nga endlwini va sungula ku rhurhumela onge hiloko va humeriwe hi swikwembu.
Ematikweni yo tala namuntlha vungoma byi tolovelekile. Vungoma byi dume swinene naswona vanhu va byi tsakela swinene. Tibuku, mintlango, minongonoko ya thelevhixini, tifilimi leti kombisaka madimona, vuloyi ni swilo swa vungoma swi hangalasiwe hi ndlela yo hlamarisa.
Hambiswiritano, Bibele yi dyondzisa leswaku loko munhu a tikatsa eka xiendlo xin’wana ni xin’wana xa swikwembu entiyisweni u va a endla vungoma. Vungoma a hi ntlangu lowu nga riki na khombo. A hi ku hlotana ni leswi nga tiviwiki. I ku tirhisana ni mimoya yo biha ya madimona, ku nga tintsumi to homboloka leti xandzukeleke Xikwembu.—Nhlavutelo 12:9, 12.
Entiyisweni leswi vungoma byi swi endlelaka madimona swa fana ni leswi ntlhamu wu swi endlelaka vaphasi va tinhlampfi. Muphasi wa tinhlampfi u tirhisa mintlhamu yo hambana-hambana leswaku a phasa tinhlampfi to hambana-hambana. Hilaha ku fanaka, mimoya yo biha yi tirhisa tindlela to hambana-hambana ta vungoma leswaku yi kucetela vanhu vo hambana-hambana. Murhangeri wa madimona u vuriwa “xikwembu xa mafambiselo lawa [yo homboloka] ya swilo.” Wa swi kota ku dlaya mianakanyo ya lava nga riki vapfumeri leswaku va nga kumi ntiyiso wa Rito ra Xikwembu ni xikongomelo xa xona.—2 Vakorinto 4:4.
Laha Vungoma Byi Yisaka Kona
Pakani ya swivumbiwa swo homboloka swa moya hi leyi: Swi lava ku hi hambukisa leswaku hi nga vi vanghana na Muvumbi wa hina. Swi kucetela vanhu leswaku va nga yi yingisi milawu yo lulama ya Xikwembu, ku nga khathariseki leswaku va swi tiva kumbe a va swi tivi. Hikwalaho, vungoma byi endla leswaku munhu a nga amukeriwi hi Xikwembu, a nga vi na ntshembo kutani eku heteleleni a lovisiwa.—Nhlavutelo 21:8.
Luis wa le Puerto Rico u ri: “Ku sukela loko ndza ha ri xihlangi, ndyangu wa ka hina a wu tirhisa vungoma. A byi ri vukhongeri bya ka hina naswona a hi hanya hi byona. A ndzi anakanya leswaku vuswikoti bya mina byo vhumbha ni ku hlahluva hi makhadi yo vhumbha ha wona a ku ri ndlela ya ntumbuluko. Hakanyingi a ndzi vhumbha tinomboro ta lotho kutani ndzi pfuna van’wana leswaku va wina mali. Vuswikoti lebyi a byi ndzi sivela ku kuma vutivi bya Bibele ni ku va ni vuxaka ni Xikwembu.”—Yohane 17:3.
Vanhu vo tala va nga ha anakanya leswaku ku katseka eka timhaka ta vungoma a swi na khombo naswona swa vuyerisa. Va nga ha vulavula hi swipuku leswi ku vuriwaka leswaku swi ni xinghana kumbe va vula leswaku vungoma byi nga endla munhu a tiva swilo swo tala, a va xigwili kumbe a va ni ntsako. Leswi i mavunwa ya rihlaza. Luis u ri: “U sungula u xaniseka ku ri kona u kumaka hakelo.”
Jaha rin’wana leri vuriwaka Chad ri sungule ku vona swilo leswi chavisaka ni ku xanisiwa hi ku pfuxiwa nkarhi ni nkarhi loko ri etlele. Ri ri: “Madimona ma sungule ku ndzi karhata ni ku ndzi xanisa vusiku byin’wana ni byin’wana.” Xana hi nga sirheleriwa njhani eka nhlaselo wo tano?
Ndlela Leyi Hi Sirheleriwaka Ha Yona
Leswaku hi tisirhelela hi fanele hi papalata nchumu wihi na wihi lowu fambisanaka ni vungoma. (Vagalatiya 5:19-21) Hikwalaho, Yehovha Xikwembu u lerisa malandza yakwe leswaku ma papalata swiendlo leswi landzelaka: “Ku nga tshuki ku kumiwa eka wena munhu un’wana ni un’wana . . . la hlahluvaka, la endlaka masalamusi kumbe un’wana ni un’wana la endlaka mihlolo kumbe noyi, kumbe la loyaka van’wana kumbe un’wana ni un’wana la vutisaka mungoma kumbe muvhumbhi lonkulu wa swiendlakalo kumbe un’wana ni un’wana la vutisisaka lava feke. Hikuva vanhu hinkwavo lava endlaka swilo leswi i nchumu lowu nyenyetsaka eka Yehovha.”—Deteronoma 18:10-12.
Hi ku yingisa marito lawa, vo tala va tisirhelerile hi ku cukumeta tibuku kumbe swilo swin’wana leswi fambisanaka ni vungoma. Ken loyi a tshikeke vungoma u ri: “Ndzi kambisise swilo swa mina hinkwaswo kutani ndzi cukumeta nchumu wihi na wihi lowu a ndzi anakanya leswaku wu ni khombo.”—Vona Mintirho 19:19, 20.
Nsirhelelo lowukulu i ku va ni vuxaka na Yehovha Xikwembu xa ntiyiso. Xiya leswi hi faneleke hi swi endla leswi tsariweke eka Yakobo 4:7, 8: “Hikwalaho, tivekeni ehansi ka Xikwembu; kambe mi kaneta Diyavulosi, kutani u ta mi balekela. Tshinelani eka Xikwembu, kutani xi ta tshinela eka n’wina. Basisani mavoko ya n’wina, n’wina vadyohi, mi tengisa timbilu ta n’wina, n’wina lava nga tiyisekiki.”
Yehovha Xikwembu u dyondzisa a tlhela a sirhelela lava tshinelaka eka yena. Va ‘ma tiva makungu ya Sathana’ naswona a va kanganyisiwi hi ku languteka ka vuxisi. (2 Vakorinto 2:11; 11:14) Nakambe, Yehovha hi Lowa Matimba Hinkwawo. Loko vanhu va vitana Yehovha va ri ni ripfumelo, u ta va sirhelela leswaku va nga ha karhatiwi hi mimoya yo homboloka. Chad, loyi se ku vulavuriweke ha yena u ri: “Leswi a ndzi swi tiva leswaku ndzi hlaseriwa hi madimona, ni leswi ndzi huweleleke eka Yehovha Xikwembu leswaku a ndzi sirhelela eka nkucetelo wa wona, ma tshike ku ndzi karhata.”—Pisalema 91:1, 2.
Swi le rivaleni leswaku vanhu va timbilu letinene va nga sirheleriwa hi Xikwembu sweswi naswona va swi tiva leswaku ku nga ri khale madimona ni vanhu hinkwavo lava pfumelaka ku kuceteriwa hi wona va ta lovisiwa. Wa nga vona ntsako ni ku rhula loku nga ta va kona emisaveni loko vanhu va nga ha kuceteriwi hi vungoma!—Esaya 11:9; Nhlavutelo 22:15.
XANA U TSHAME U TIVUTISA?
◼ Hi swihi swiendlo swa vungoma leswi Vakreste va faneleke va swi papalata?—Deteronoma 18:10-12; Nhlavutelo 21:8.
◼ I mani loyi a hlohlotelaka vungoma?—2 Vakorinto 2:11; 11:14; Nhlavutelo 12:9, 12.
◼ Hi nga tisirhelela njhani eka mimoya yo biha?—Yakobo 4:7, 8.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]
Entiyisweni leswi vungoma byi swi endlelaka madimona swa fana ni leswi ntlhamu wu swi endlelaka vaphasi va tinhlampfi