Ndzima 59
Kahle-kahle Yesu I Mani?
LOKO byatso lebyi rhwaleke Yesu ni vadyondzisiwa vakwe byi fike eBetsayida, vanhu va tisa munhu la feke mahlo eka yena ivi va n’wi kombela leswaku a khumba munhu loyi kutani a n’wi hanyisa. Yesu u khoma munhu loyi hi voko a n’wi yisa ehandle ka muti naswona, endzhaku ko tshwutela marhi ematihlweni yakwe, wa n’wi vutisa a ku: “xana u vona xa nchumu?”
Wanuna wa hlamula: “Ndzi vona vanhu, ndzi va vona va famba-famba, va fana ni mirhi.” Loko a veka mavoko ya yena ematihlweni ya munhu wa kona, Yesu wa n’wi hanyanyisa leswaku a vona kahle. Kutani Yesu u n’wi tlherisela ekaya a n’wi lerisa leswaku a nga tshuki a nghena emutini.
Yesu sweswi wa suka ni vadyondzisiwa vakwe va ya emitini ya Khezariya wa Filipi, en’walungu-mpfungwe wa Palestina. I ku tlhandluka ko leha, loku hlanganisaka kwalomu ka tikhilomitara ta 48, emutini wo saseka wa Khezariya wa Filipi, kwalomu ka 350 wa timitara ehenhla ka mati ya lwandle. Riendzo kumbexana ri heta masiku yo hlayanyana.
Endleleni, Yesu wa suka hi yexe a ya khongela. Ku sale kwalomu ka tin’hweti ta kaye kumbe khume ntsena emahlweni ka rifu rakwe. Kutani wa khumbeka hi ta vadyondzisiwa va yena. Vo tala ana se va tshikile ku n’wi landzela. Van’wana entiyisweni va pfilunganyiwile ni ku hetiwa matimba hikuva u ale matshalatshala ya vanhu yo n’wi endla hosi naswona hikwalaho ka leswi a aleke, loko a tlhontlhiwa hi valala va yena, u nyikela xikombiso lexi humaka etilweni ku kombisa vuhosi bya yena. I yini lexi vaapostola vakwe va xi tshembaka hi ta ku titivisa ka yena? Loko va ta laha a khongelaka kona, Yesu wa vutisa a ku: “Vanhu va ri ndzi mani xana?”
Va hlamula va ku: “Van’wana va ri, hi we Yohane Mukhuvuri; van’wana va ri, hi we Eliya; van’wana va ri, hi we [Yeremiya kumbe] un’wana wa vaprofeta.” Ina, vanhu va ehleketa leswaku Yesu hi un’wana wa vavanuna lava pfuxiweke eka vafi!
Yesu wa vutisa: “N’wina ke, mi ri ndzi mani xana?”
Hi ku hatlisa Petro wa hlamula: “U Mesiya, N’wana wa Xikwembu lexi hanyaka.”
Endzhaku ko kombisa ku amukela nhlamulo ya Petro, Yesu u ri: “Ndzi ri ka wena: U Petro, kutani ehenhla ka ribye reri, ndzi ta aka [bandlha ra] mina; kutani hambi wu ri ntamu wa rifu wu nga ka wu nga [ri] hluri.” Laha ro sungula Yesu u tivisa leswaku u ta aka bandlha ni leswaku hambi ku ri rifu ri nga ka ri nga endli swirho swa rona mahlonga endzhaku ka ku tshembeka ka vona emisaveni. Kutani u byela Petro a ku: “Ndzi ta ku nyika swilotlelo swa Mfumo wa matilo.”
Yesu xisweswo u hlavutela leswaku Petro u ta amukela malunghelo yo hlawuleka. E-e, Petro a nga nyikiwanga xivandla xo sungula exikarhi ka vaapostola, naswona a nga endliwanga masungulo ya bandlha. Yesu hi yexe i Ribye Leri bandlha ra yena ri nga ta akiwa eka rona. Kambe Petro u ta nyikiwa swilotlelo swinharhu swo pfula ha swona, hi laha swi vonakeke ha kona, nkarhi wa leswaku mintlawa ya vanhu yi nghena eMfun’weni wa matilo.
Petro a ta tirhisa xilotlelo xo sungula hi Pentekosta ya 33 C.E. ku komba Vayuda lava hundzukaka leswi va faneleke ku swi endla leswaku va ta ponisiwa. A a ta tirhisa xa vumbirhi hi ku anghwetla endzhaku ku pfulela Vasamariya lava pfumelaka nkarhi wo nghena eMfun’weni wa Xikwembu. Kutani, hi 36 C.E. a ta tirhisa xilotlelo xa vunharhu ku pfulela Vamatiko lava nga yimbangiki, Korneliyo ni vanghana vakwe, hi nkarhi lowu fanaka.
Yesu u ya emahlweni ni bulo rakwe ni vaapostola va yena. U va heta matimba hi ku va byela hi ta maxangu ni rifu leswi a nga ta hlangavetana na swona eYerusalema hi ku anghwetla. Hi ku hluleka ku twisisa leswaku Yesu u ta pfuxeriwa vutomi bya le tilweni, Petro u kokela Yesu etlhelo. U ri: ‘Titwele vusiwana, Hosi, swilo leswi swi nga ka swi nga ku humeleri nikantsongo.’ Loko a hundzuluka, Yesu wa hlamula a ku: “Suka ka mina Sathana! U xikhunguvanyiso eka mina, hikuva a wu ehleketi swa Xikwembu, u ehleketa swa vanhu ntsena.”
Entiyisweni, van’wana handle ka vaapostola va famba na Yesu, kutani sweswi wa va vitana kutani a va hlamusela leswaku swi nga ka swi nga olovi ku va valandzeri vakwe. U ri: “Loko munhu a lava ku ndzi landza, a a titshike, a tirhwexa [mhandzi ya] yena, kutani a ndzi landza. Hikuva la rhandzaka ku ponisa vutomi bya yena, ú ta lahlekeriwa hi byona; kambe loyi a lahlekeriwaka hi vutomi bya yena hikwalaho ka mina, ú ta byi kuma.”
Ina, loko va ta tikomba va faneriwa hi tintswalo ta yena, valandzeri va Yesu va fanele va va ni xivindzi ni ku tinyikela. Wa hlamusela: “Hikuva loyi a nga ni tingana hikwalaho ka mina ni marito ya mina erixakeni leri ra lava sandzaka Xikwembu ni ra vadyohi, N’wana-wa-Munhu na yena ú ta khomiwa hi tingana hikwalaho ka munhu loyi siku a nga ta vuya eku kwetsimeni ka Tata wa yena, swin’we ni tintsumi leto hlawuleka.” Marka 8:22-38; Matewu 16:13-28; Luka 9:18-27.
▪ Ha yini Yesu a khumbeka hi ta vadyondzisiwa vakwe?
▪ I malangutelo wahi mayelana ni ku titivisa ka Yesu lawa vanhu va nga na wona?
▪ I swilotlelo swihi leswi nyikiwaka Petro, naswona swi tirhisiwa hi ndlela yihi?
▪ I ku lulamisiwa kwihi loku Petro a ku kumaka, naswona ha yini?