Ndzima 97
Vatirhi eNsin’wini Ya Vhinya
YESU wa ha ku vula leswaku, “vanyingi lava nga va le mahlweni va ta va va le ndzhaku, ni va le ndzhaku va ta va va le mahlweni.” Manuku u kombisa leswi hi ku va byela xitori. “Mfumo wa matilo,” wa sungula, “wu fana ni n’wini wa muti la humeke ni mpundzu ku ya thola vatirhi, va ya tirha ensin’wini ya yena ya vhinya.”
Yesu u hambeta a ku: “Kute loko [n’wini wa muti] a twanene ni vatirhi lava leswaku hakelo ya siku yi ta va denari, a va rhuma va ya ensin’wini ya yena ya vhinya. A tlhela a huma loko ku lava ku va nkarhi wa 9 ni mixo, a vona van’wana lava a va ri entsendzeleni wa muti va nga tirhi nchumu; a ku ka vona: ‘Na n’wina, yanani ensin’wini ya vhinya, ndzi ta mi nyika leswi nga swona.’ Kutani va ya. A tlhela a huma loko ku lava ku va nkarhi wa 12 ninhlekanhi ni nkarhi wa 3 ni ndzhenga, a endlisa sweswo. Kute loko a humile kambe kwalomu ka nkarhi wa 5 na madyambu, a vona van’wana va lo yima, kutani a ku ka vona: ‘Mi tshamele yini siku hinkwaro mi nga tirhi nchumu xana?’ Va n’wi hlamula va ku: ‘Hikuva a hi thoriwanga hi munhu.’ A ku ka vona: ‘Na n’wina, yanani ensin’wini ya vhinya.’”
N’wini wa muti, kumbe n’wini wa nsimu ya vhinya, i Yehova Xikwembu, naswona nsimu ya vhinya i tiko ra Israyele. Vatirhi ensin’wini ya vhinya i vanhu lava va tisiweke entwananweni wa Nawu; hi ku kongoma i Vayuda lava va hanyeke emasikwini ya vaapostola. Ku pfumelelana ka hakelo ku endliwa ni vatirhi va siku hinkwaro ntsena. Hakelo i denari eka ntirho wa siku. Leswi ‘awara ya vunharhu’ ku nga 9:00 a.m., lava vitaneriweke ntirho hi awara ya vu-3, ya vu-6, ya vu-9 ni ya vu-11, hi ku landzelelana ko va tiawara ta 9, 6, 3 na 1 ntsena.
Vatirhi va tiawara ta 12, kumbe va siku hinkwaro, va yimela varhangeri va Vayuda lava a va khomekile nkarhi na nkarhi entirhweni wa vukhongeri. A va fani na vadyondzisiwa va Yesu, lava exiphen’wini lexikulu xa vutomi bya vona a va tirha ku phasa tinhlampfi kumbe mintirho yin’wana ya ku tihanyisa. “N’wini wa muti” u rhume Yesu Kriste ku ya hlengeleta lava leswaku va va vadyondzisiwa va yena hi xixikana xa 29 C.E. Xisweswo va va “va le ndzhaku,” kumbe vatirhi va le nsin’wini ya vhinya va awara ya vu-11.
Eku heteleleni, siku ra ntirho ro fanekisela ri hela hi rifu ra Yesu, kutani ku landzela nkarhi wa ku hakela vatirhi. Nawu lowu nga tolovelekangiki wo hakela va le ndzhaku ku sungula, wa landzeleriwa tanihi laha swi hlamuseriweke ha kona: “Kutani ni madyambu n’wini wa nsimu ya vhinya a ku ka mulanguteri wa swilo swa yena: ‘Vitana vatirhi, u va nyika hakelo ya vona; u ta sungula hi lava nga ta endzhaku, u hetelela hi lava nga rhanga va ta.’ Kutani lava nga thoriwa kwalomu ka nkarhi wa 5 na madyambu, va ta, un’wana ni un’wana a kuma denari. Kutani ku ta fika lavo rhanga, va ehleketa leswaku vona va ta hakeriwa ku tlula sweswo; kambe un’wana ni un’wana wa vona a kuma denari yin’we; loko va yi kumile, va dzumadzumela n’wini wa muti, va ku: ‘Va le ndzhaku va tirhile awara yin’we ntsena, kasi u va ringanisile na hina hi nga khukhumbana ni siku hinkwaro, hi ri karhi hi tirha hi tshwa hi mumu!’ A hlamula un’wana wa vona a ku: ‘Nakulorhi, a ndzi ku dyelelanga; xana a wu twanananga na mina ku hakeriwa denari yin’we ke? Teka xilo xa wena lexi, u famba; i ku rhandza ka mina ku nyika loyi a nga tela endzhaku swo fana ni leswi ndzi ku nyikaka swona. Xana a ndzi pfumeleriwi ku endla leswi ndzi swi rhandzaka hi swilo swa mina xana? Kumbe vunene bya mina bya ku vilerisa xana?’” Loko a hetelela, Yesu u phindhe yinhla leyi endliweke ekusunguleni, a ku: “Hi mukhuva wolowo, va le ndzhaku va ta va va le mahlweni, ni va le mahlweni va ta va va le ndzhaku.”
Ku amukela denari ka humelela ku nga ri hi rifu ra Yesu, kambe hi Pentekosta ya 33 C.E., loko Kriste, “mulanguteri,” a chululela moya lowo kwetsima ehenhla ka vadyondzisiwa va yena. Vadyondzisiwa lava va Yesu va fana ni “va le ndzhaku,” kumbe vatirhi va awara ya vu-11. Denari a yi yimeli nyiko ya moya lowo kwetsima hi woxe. Denari i nchumu lowu vadyondzisiwa a va ta wu tirhisa laha emisaveni. I nchumu lowu vulaka hakelo ya vona, vutomi bya vona lebyi nga heriki. I lunghelo ra ku va Vaisrayele va moya, lava toteriweke ku chumayela hi Mfumo wa Xikwembu.
Hi ku hatlisa lava va thoriweke ku sungula va xiya leswaku vadyondzisiwa va Yesu va hakeriwa, naswona va va vona va tirhisa denari yo fanekisela. Kambe va lava swo tlula moya lowo kwetsima ni malunghelo ya Mfumo lama fambisanaka na wona. Ku n’unun’uta ni ku vilela ka vona ku teka xivumbeko xa ku xanisa vadyondzisiwa va Kriste, vatirhi “va le ndzhaku” ensin’wini ya vhinya.
Xana ku hetiseka koloko ka lembe xidzana ro sungula i ku hetiseka ku ri koxe ka xikombiso xa Yesu? E-e, vafundhisi va Vujagana eka lembe xidzana leri ra vu-20, hikwalaho ka swikhundla swa vona ni vutihlamuleri, va ve “lavo rhanga” ku thoriwa entirhweni wa le nsin’wini ya vhinya ya Xikwembu yo fanekisela. Va xiye vachumayeri lava tinyiketeleke kun’we na Watch Tower Bible and Tract Society ku va vanhu “va le ndzhaku” eku kumeni ka xiavelo xihi na xihi xa nkoka entirhweni wa Xikwembu. Kambe entiyisweni hi vona vanhu lava, lava vafundhisi va va soleke, lava kumeke denari—ku xiximiwa ka ku tirha tanihi vayimeri lava totiweke va Mfumo wa Xikwembu wa le tilweni. Matewu 19:30–20:16.
▪ Xana i yini lexi yimeriwaka hi nsimu ya vhinya? I vamani lava yimeriwaka hi n’wini wa nsimu ya vhinya na hi vatirhi va tiawara ta 12 na va awara yin’we ke?
▪ Siku ro tirha ro fanekisela ri hele rini, naswona hakelo yi endliwe rini?
▪ I yini lexi yimeriwaka hi hakelo ya denari?