“Mintshungu Leyikulu Yi N’wi Tshinelela”

1-3. Xana ku humelele yini loko vatswari va tisa vana va vona eka Yesu naswona mhaka leyi yi paluxa yini hi Yesu?

YESU a a swi tiva leswaku nkarhi wa ku hela ka vutomi bya yena laha misaveni a wu ya wu tshinela hi xihatla. A a saleriwe hi mavhiki ma nga ri mangani naswona a ka ha ri ni swilo swo tala leswi a a fanele a swi endla! A a ri karhi a chumayela ni vaapostola va yena ePeriya, ku nga xifundzha lexi nga le vuxeni bya Nambu wa Yordani. A va tirha va kongome edzongeni ekusuhi ni le Yerusalema, laha Yesu a a ta hlanganyela enkhubyeni wa Paseka wo hetelela lowu nga wa nkoka.

² Loko Yesu a heta bulo ra yena leri hisaka swin’we ni varhangeri vo karhi va vukhongeri, ku humelele swo karhi. Vanhu va tise vana va vona eka yena. Swi tikomba onge vana lava a va siyana hi malembe hikuva Marka u va vitana hi ndlela leyi a yi tirhiseke eku sunguleni loko a hlamusela n’wana un’wana wa malembe ya 12 hi vukhale, kasi Luka u tirhise rito leri nge “tincece.” (Luka 18:15; Marka 5:41, 42; 10:13) Hilaha hi swi tivaka hakona, laha ku nga ni vana ku tshama ku ri ni pongo naswona va khoma laha va tshika. Vadyondzisiwa va Yesu va holovele vatswari, kumbexana a va ehleketa leswaku N’wini wa vona u khomeke ngopfu ku va a nga va ni nkarhi wo tlangisa swihlangi. Kambe Yesu u endle yini?

³ Loko a vona leswi endlekaka u hlundzukile. Xana u hlundzukele vamani? Xana a nga ha va a hlundzukele vana? Kumbe vatswari? Doo, u hlundzukele vadyondzisiwa va yena! U te: “Tshikani vana lavatsongo va ta eka mina; mi nga ringeti ku va sivela, hikuva mfumo wa Xikwembu i wa lavo tano. Ndzi tiyisile ndzi ri eka n’wina, Mani na mani loyi a nga wu amukeriki mfumo wa Xikwembu ku fana ni n’wana lontsongo a nge pfuki a nghenile eka wona.” Hiloko a “angarha” vana kutani a va katekisa. (Marka 10:13-16) Hi ku ya hi leswi Marka a swi vuleke, swi nga endleka leswaku ndlela leyi Yesu a va angarheke ha yona va titwe va rhandzeka, kumbexana van’wana u va tlakule a va veka endzhumbyini wakwe ivi a va “tshega hi voko” hilaha muhundzuluxeri un’wana a swi vekaka hakona. Swi le rivaleni leswaku Yesu wa va rhandza vana. Hambiswiritano, ku ni swin’wana leswi hi swi dyondzaka eka yena emhakeni leyi—hi dyondza leswaku wa ngheneka.

4, 5. (a) I yini lexi hi tiyisekisaka leswaku Yesu a a ngheneka? (b) Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi kambisisa eka ndzima leyi?

⁴ Loko Yesu a a ri munhu la nga hlekiki na munhu naswona a nga ri na mhaka na vanhu kumbe a ri la tikukumuxaka, swi nga endleka leswaku vana a va ta va va chavile ku tshinela eka yena; nakambe vatswari a va nga ta ya eka yena. Loko u ri karhi u vona xiendlakalo lexi hi mahlo ya mianakanyo, xana a wu voni vatswari va ri karhi va n’wayitela loko munhu loyi wa musa a tlangisa vana va vona, a vula ndlela leyi va nga va risima ha yona emahlweni ka Xikwembu kutani a va katekisa? Hakunene Yesu u ve la nghenekaka ku tlula vanhu hinkwavo hambileswi a a langutane ni xiyimo xo tika swinene.

⁵ I vamani van’wana lava voneke Yesu a ri la nghenekaka? I yini lexi n’wi endleke leswaku a va la nghenekaka hi ku olova swonghasi? Naswona hi nga n’wi tekelela njhani emhakeni leyi? A hi voneni.

I Vamani Lava Voneke Yesu A Ri La Nghenekaka?

6-8. I vamani lava Yesu a a tala ku kumeka a ri na vona naswona ndlela leyi a a va khoma ha yona a yi hambane njhani ni ya varhangeri va vukhongeri?

⁶ Loko u hlaya marungula ya Tievhangheli, u ta hlamarisiwa hi ndlela leyi mintshungu leyikulu ya vanhu a yi nga kali yi tipfinyinga loko yi anakanya ku ya eka Yesu. Hi xikombiso, loko hi hlaya hi ta Yesu, hi xitalo u va a ri ni “mintshungu.” “Mintshungu leyikulu yi n’wi [landzerile] ku suka eGaleliya.” “Mintshungu leyikulu yi [hlengeletane] eka yena.” “Mintshungu leyikulu yi n’wi [tshinelerile].” “Mintshungu leyikulu a yi famba na yena.” (Matewu 4:25; 13:2; 15:30; Luka 14:25) Ina, Yesu a a tala ku va exikarhi ka mintshungu ya vanhu.

⁷ Lava a ku ri vanhu lava tolovelekeke, lava varhangeri va vukhongeri a va va nyenya naswona va va vula “vanhu va tiko.” Vafarisi ni vaprista va ve ni xivindzi xo vula va ku: “Ntshungu lowu wu nga wu tiviki Nawu i vanhu lava rhukaniweke.” (Yohane 7:49) Hi ku famba ka nkarhi, sweswo swi tiyisekisiwe hi matsalwa ya varhabi. Varhangeri vo tala va vukhongeri va vule leswaku vanhu vo tano i swikangalafula, va ala ku dya na vona, ku xava eka vona kumbe ku tihlanganisa na vona. Phela, van’wana va kale va vula leswaku a wu kona ntshembo wa leswaku va ta pfuxiwa eku feni hikuva a va nga wu tivi nawu wa nomu! Swi nga endleka leswaku vanhu vo tala lava nga swisiwana a va nga tikarhati va ya lava mpfuno kumbe nkongomiso eka varhangeri vo tano. Kambe Yesu a a nga ri tano.

⁸ Yesu a a ri munghana wa swisiwana. A a dya na swona, a swi tshungula, a swi dyondzisa a tlhela a swi endla leswaku swi va ni ntshembo. Hambiswiritano, Yesu a nga tolovelananga na swona hikwalaho ka leswi a a langutele leswaku swi ta hundzuka, kambe a a swi tiva leswaku va tele vanhu lava nga ta ala ku tirhela Yehovha. (Matewu 7:13, 14) Nilokoswiritano, a nga helelanga ni un’we wa vona mbilu, a a ri ni ntshembo wa leswaku vo tala va nga swi kota ku endla leswi lulameke. Hakunene a a hambanile ni vaprista swin’we ni Vafarisi volavo va timbilu to biha. Kambe lexi hlamarisaka hi leswaku hambi ku ri vaprista ni Vafarisi va tile eka Yesu naswona vo tala va vona va cince mahanyelo ya vona kutani va n’wi landzela. (Mintirho 6:7; 15:5) Van’wana va lava fuweke ni lava nga eswikhundlheni leswi tlakukeke na vona va kume leswaku Yesu wa ngheneka.—Marka 10:17, 22.

9. Ha yini vavasati a va vona Yesu a ri la nghenekaka?

⁹ Vavasati a va kanakananga ku vulavula na Yesu. Hakanyingi ndlela leyi varhangeri va vukhongeri a va va venga ha yona a yi tsema nhlana. Hi ntolovelo varhabi a va n’wi tekela ehansi munhu un’wana ni un’wana la dyondzisaka vavasati. Entiyisweni, vavasati a va nga pfumeleriwi ku va timbhoni etihubyeni; vumbhoni bya vona a byi nga tshembiwi. Varhabi a va pfanga no khongela va nkhensa Xikwembu leswi va nga riki vavasati! Hambiswiritano, vavasati a va tivona va rhandzeka eka Yesu. Vo tala va tile eka yena, va tiyimisele ku ta dyondza. Hi xikombiso, hi twa hi ta Mariya, makwavo wa Lazaro, loyi a a tshame hi le milengeni ya Hosi, a rhiye ndleve loko Yesu a ri karhi a dyondzisa kasi makwavo, Marta, a a khomekile hi ku lunghiselela swakudya. Yesu u bumabumele Mariya hi ku rhangisa swilo leswi nga swa nkoka.—Luka 10:39-42.

10. Xana Yesu a a hambane njhani ni varhangeri va vukhongeri eka ndlela leyi a a va khoma ha yona lava vabyaka?

¹⁰ Vavabyi na vona a va nga heli laha Yesu a nga kona, hambileswi minkarhi yo tala varhangeri va vukhongeri a va tala ku va teka va ri swikangalafula. Nawu wa Muxe a wu ri ni lunghiselelo ra leswaku vanhu lava nga ni nhlokonho va tshamisiwa ekule ni van’wana leswaku va nga va tluleti vuvabyi byebyo, kambe a va nga fanelanga va khomiwa hi tihanyi. (Levhitika, ndzima 13) Hambiswiritano, hi ku famba ka nkarhi milawu ya varhabi yi vule leswaku vanhu va nhlokonho va nyenyetsa ku fana ni thyaka ra vanhu. Varhangeri van’wana va vukhongeri a va pfanga no va hoxetela hi maribye leswaku va fambela ekule na vona! Hakunene a swi tika eka un’wana ni un’wana la khomiwaka hi ndlela yoleyo ku va ni xivindzi xo ya eka mudyondzisi wihi ni wihi, kambe vanhu va nhlokonho va kanye xivindzi va ya eka Yesu. Un’wana wa vona u vule marito lawa, lama kombisaka leswaku a a ri ni ripfumelo, u te: “Hosi, loko u swi lava, u nga ndzi basisa.” (Luka 5:12) Eka ndzima leyi landzelaka hi ta bula hi ndlela leyi Yesu a anguleke ha yona. Kambe swa sweswi, swi lo dlaa, erivaleni leswaku Yesu a a ngheneka.

11. Hi xihi xikombiso xa leswaku vanhu lava a va kingindziwa hi ripfalo a va titwa va ntshunxekile ku ya eka Yesu naswona ha yini sweswo swi ri swa nkoka?

¹¹ Lava mapfalo ya vona a ma va kingindza hikwalaho ka xidyoho a va ya eka Yesu va ntshunxekile. Hi xikombiso, anakanya hi nkarhi luwa Yesu a a ri eku dyeni ekaya ra Mufarisi un’wana. Ku te wansati loyi a a tiveka hi ku va mudyohi a fika a nkhinsama emilengeni ya Yesu, a rila hikwalaho ka xidyoho xa yena. Mihloti ya wansati yoloye yi tsakamise mikondzo ya Yesu kutani a yi sula hi misisi yakwe. Mhaka leyi a yi n’wi khomanga kahle Mufarisi yoloye naswona u yimele ekule kutani a sola Yesu leswi a pfumeleleke wansati yoloye a n’wi tshinelela, kambe Yesu u bumabumele wansati yoloye hi musa hikwalaho ka ku hundzuka ka yena hi mbilu hinkwayo kutani a n’wi tiyisekisa leswaku Yehovha u n’wi rivalele xidyoho xa yena. (Luka 7:36-50) Namuntlha, vanhu lava kingindziwaka hi ripfalo va fanele va ntshunxeka ku ya eka lava nga va pfunaka leswaku va kondletela vuxaka bya vona ni Xikwembu! I yini lexi a xi endla leswaku Yesu a ngheneka swonghasi?

I Yini Lexi A Xi Endla Yesu A Ngheneka?

12. Ha yini swi nga hlamarisi leswi Yesu a a ngheneka?

¹² Tsundzuka leswaku Yesu a a xi tekelela hi ku helela xikombiso xa Tata wakwe wa le tilweni. (Yohane 14:9) Bibele yi hi tsundzuxa leswaku Yehovha a “nga le kule ngopfu ni un’wana ni un’wana wa hina.” (Mintirho 17:27) Yehovha tanihi “Mutwi wa xikhongelo,” u tshama a lunghekile loko malandza ya yena yo tshembeka ma lava ku vulavula na yena kumbe mani na mani la nga ni mbilu leyinene a lava ku ta eka yena leswaku a n’wi tirhela. (Pisalema 65:2) Anakanya hi mhaka leyi—Munhu la nga ni matimba hinkwawo ni wa nkoka ngopfu emisaveni hinkwayo kambe hi yena la nghenekaka ku tlula vanhu hinkwavo! Yesu a a rhandza vanhu ku fana ni Tata wakwe. Eka tindzima leti landzelaka, hi ta bula hi rirhandzu lerikulu leri Yesu a a ri na rona. Yesu a a ngheneka hikuva a swi ri erivaleni leswaku wa va rhandza vanhu. A hi kambisiseni timfanelo tin’wana ta Yesu leti rirhandzu ra yena a ri vonaka ha tona.

13. Xana vatswari va nga xi tekelela njhani xikombiso xa Yesu?

¹³ Vanhu a va hatla va swi vona leswaku Yesu u rhandza un’wana ni un’wana wa vona. Rirhandzu rero a ri helanga loko Yesu a langutane ni swiyimo leswi tshikilelaka. Hilaha se hi swi voneke hakona, loko vatswari va tisa vana eka Yesu, u va tsakerile hambileswi a a khomekile naswona a tshikileriwe hi vutihlamuleri byo tika. Hakunene lexi i xikombiso lexinene eka vatswari! Ku kurisa vana emisaveni leyi hi hanyaka eka yona a hi matlangwana. Kambe, i swa nkoka leswaku loko vana va vona vatswari va vona, va swi xiya leswaku i vanhu lava nghenekaka. Loko u ri mutswari, wa swi tiva leswaku minkarhi yin’wana u va u khomekile lerova u nga swi koti ku yingisa leswi n’wana wa wena a ku byelaka swona. Nilokoswiritano, n’wi byele leswaku u ta n’wi nyika nkarhi loko a lava ku bula na wena! Loko u hetisisa xitshembiso xa wena, n’wana u ta dyondza leswaku swa vuyerisa ku lehisa mbilu. U ta tlhela a dyondza leswaku minkarhi hinkwayo u ntshunxekile ku ta eka wena loko a ri ni xiphiqo kumbe a lava swo karhi.

14-16. (a) I yini lexi endleke leswaku Yesu a endla singita ra yena ro sungula, naswona ha yini a ku ri xiendlo lexi hlamarisaka hakunene? (b) Xana singita ra Yesu le Kana ri paluxa yini ha yena, naswona vatswari va dyondza yini emhakeni leyi?

¹⁴ Yesu u endle leswaku vanhu va swi vona leswaku leswi swi va karhataka swa n’wi khumba na yena. Hi xikombiso, anakanya hi singita ro sungula ra Yesu. A a ri enkhubyeni wa vukati le Kana, ku nga doroba leri nga exifundzheni xa Galeliya. Hiloko ku hela vhinyo ku nga mhaka leyi nyumisaka. Mariya u byele Yesu n’wana wakwe mhaka leyi. Xana Yesu u endle yini? U lerise vatirhi leswaku va tata makhuwana ya tsevu hi mati. Loko mufambisi wa nkhuvo a nyikiwa xinwelo leswaku a nwa mati wolawo u kume leswaku i vhinyo leyinene! Xana a ko va salamusi ro karhi? Nikatsongo, mati a ma ‘hundzuriwe vhinyo’ ya xiviri. (Yohane 2:1-11) I khale vanhu va navela ku hundzula nchumu wo karhi wu va xo karhi. Se ku hundze malembe-xidzana yo tala vanhu lava tivekaka hi ku hundzula swilo va ri karhi va ringeta ku hundzula ntsopfu wu va nsuku. Kambe a va si swi kota nisweswi—hambileswi ntsopfu ni nsuku ku nga swicelwa leswi lavaka ku fana.a Ku vuriwa yini hi mati ni vhinyo? Swiaki swa mati a swi rharhangananga, ma akiwa hi swiaki swimbirhi ntsena. Kasi vhinyo, yi akiwa hi swiaki leswi lavaka ku va gidi naswona swo tala swa swona swi rharhanganile! Ha yini Yesu a endle nchumu wo hlamarisa swonghasi leswaku a tlhantlha xiphiqo lexi nga vuliki nchumu xo fana ni ku hela ka vhinyo enkhubyeni wa vukati?

¹⁵ Xiphiqo lexi a xi nga ri lexi nga biwaka hi makatla eka mukon’wana ni nsati wakwe. Le Middle East ya khale, a swi ri swa nkoka ku amukela vaendzi. Ku heleriwa hi vhinyo enkhubyeni wa vukati a swi ta va khomisa tingana ngopfu mukon’wana ni nsati wakwe, ni ku va khomisa gome loko va tsundzuka siku ra vona ra mucato. Mhaka leyi yi va karhatile yi tlhela yi karhata na Yesu. Hi swona swi endleke leswaku a endla swo karhi. Swi le rivaleni leswaku ha yini vanhu a va ta eka yena loko ku ri ni leswi va karhataka!

¹⁶ Ku ni dyondzo yin’wana leyi vatswari va nga yi dyondzaka laha. A hi nge n’wana wa wena u ta eka wena a ri ni xiphiqo lexi n’wi dyisaka mbitsi! Kumbexana u nga ha ringeka ku xi bakanyela etlhelo, u xi teka xi nga vuli nchumu. Nkarhi wun’wana u nga ha xi teka xi ri mhaka leyi hlekisaka. Hakunene loko u pimanisa swiphiqo swa wena ni swa n’wana wa wena, u nga ha vona swa yena swi nga vuli nchumu. Kambe, tsundzuka leswaku swiphiqo swa n’wana wa wena i swa ntikelo eka yena. Loko swi n’wi karhata swi fanele swi ku karhata na wena hikuva u n’wi rhandza hi mbilu ya wena hinkwayo! Loko n’wana wa wena a swi vona leswaku wa karhateka hi xiphiqo xa yena, u ta ku teka u ri la nghenekaka.

17. Hi xihi xikombiso xa vunene lexi Yesu a hi vekeleke xona naswona ha yini mfanelo leyi yi ri xikombiso xa ku va ni matimba?

¹⁷ Hilaha hi buleke hakona eka Ndzima 3, Yesu u ni moya wo rhula ni mbilu yo titsongahata. (Matewu 11:29) Vunene i mfanelo leyinene, leyi swi vekaka erivaleni leswaku munhu u titsongahatile. I mbhandzu wa moya lowo kwetsima wa Xikwembu naswona byi fambisana ni vutlhari lebyi humaka eka Xikwembu. (Vagalatiya 5:22, 23; Yakobo 3:13) Hambiloko Yesu a langutane ni xiyimo lexi hlundzukisaka, u tikhomile. Vunene bya yena a byi nga kombisi ku tsana nikatsongo. Xidyondzi xin’wana xi vule leswi hi mfanelo leyi: “Mfanelo leyi yi fambisana ni ku verhama, kambe ku verhama ka kona ku ni matimba swinene.” Hakunene minkarhi yin’wana swi lava leswaku hi va ni matimba leswaku hi kota ku lawula vukarhi bya hina ni ku va ni vunene loko hi tirhisana ni van’wana. Kambe, loko Yehovha a katekisa matshalatshala ya hina, hi nga byi tekelela vunene bya Yesu kutani sweswo swi ta endla leswaku hi va lava nghenekaka.

18. Hi xihi xikombiso xa leswaku Yesu wa anakanyela naswona ha yini u vona leswaku mfanelo leyi yi endla leswaku munhu a ngheneka?

¹⁸ Yesu a a anakanyela. Loko a ri eTiri, wansati un’wana u tile eka yena hikuva n’wana wa yena wa nhwanyana a a ‘ngheniwe ngopfu hi madimona.’ Yesu u swi kombise hi tindlela tinharhu leswaku a a nga tiyimiselanga ku endla leswi wansati yoloye a n’wi kombeleke swona. Yo sungula, u rhange a miyela; ya vumbirhi, u n’wi hlamusele xivangelo xa ku va a nga fanelanga a endla leswi wansati yoloye a swi kombelaka; ya vunharhu, u endle xikombiso lexi nambeke xi swi veka erivaleni leswaku a nge xi endli xikombelo xa yena. Kambe, xana u n’wi tshike tano wansati yoloye a nga n’wi pfuni? Xana u n’wi byele leswaku u tiveka ekhombyeni hi ku hlamulana ni wanuna la xiximekaka wo fana na yena? Nikatsongo, wansati loyi u titwe a sirhelelekile. A nga kombelanga ku pfuniwa ntsena kambe u tlhele a sindzisa hambileswi a swi tikomba onge Yesu a nga tiyimiselanga ku n’wi pfuna. Yesu u ri xiyile ripfumelo leri tiyeke swonghasi ra wansati loyi, leri n’wi susumeteke leswaku a phikelela kutani a tshungula n’wana wa yena. (Matewu 15:22-28) Hakunene, ku anakanyela ka Yesu ni ku tiyimisela ka yena ku yingisa ni ku pfumelelana ni swiyimo loko swi fanerile, swi endle leswaku vanhu va nga chavi ku ta eka yena!

Xana Wa Ngheneka?

19. Xana hi nga swi tivisa ku yini loko hakunene hi ri vanhu lava nghenekaka?

¹⁹ Vanhu va anakanya leswaku va ngheneka. Hi xikombiso, van’wana lava nga le swikhundlheni leswi tlakukeke va rhandza ku vula leswaku mani na mani u ntshunxekile ku ta a ta vulavula na vona. Hambiswiritano, Bibele yi ni xilemukiso lexi xa matimba, lexi nge: “Vanhu vo tala, ha un’we-un’we va ta huwelela musa wa vona wa rirhandzu, kambe i mani la nga kumaka munhu wo tshembeka?” (Swivuriso 20:6) Swa olova ku vula leswaku ha ngheneka, kambe, xana hakunene hi nga vula hi nga biwi hi ripfalo leswaku ha xi tekelela xikombiso lexi xa Yesu xa rirhandzu? Mintirho hi yona yi nga ta vulavula. Pawulo u te: “Ku anakanyela ka n’wina a ku tiviwe hi vanhu hinkwavo.” (Vafilipiya 4:5) Ha un’we wa hina hi endla kahle leswaku hi tivutisa leswi: “Xana van’wana va ndzi vona ndzi ri munhu wa njhani? Xana ndzi dume hi yini?”

20. (a) Ha yini swi ri swa nkoka leswaku vakulu lava nga Vakreste va ngheneka? (b) Ha yini hi fanele ku va lava ringaniselaka eka leswi hi swi languteleke eka vakulu va vandlha?

²⁰ Vakulu lava nga Vakreste va tikarhatela ku va lava nghenekaka. Va tiyimisele ku hanya hi leswi vuriweke eka Esaya 32:1, 2 leyi nge: “Un’wana ni un’wana u ta va ndhawu ya ku tifihla emhehweni ni vutumbelo exidzedzeni, ku fana ni swinambyana swa mati etikweni leri nga riki na mati, ku fana ni ndzhuti wa ribye lerikulu etikweni leri omeke.” Nkulu a nga va vutumbelo byo tano, a phyuphyisa ni ku va mpfuno hi ku tshama a ri la nghenekaka. I ntiyiso leswaku swi pfa swi nga va oloveli vakulu ku endla tano hikuva va byarhe vutihlamuleri byo tika eminkarhini leyi ya mangava. Hambiswiritano, va lwa hi matimba leswaku va nga tshami va khomekile lerova va nga swi koti ku khathalela swilaveko swa ntlhambi wa Yehovha. (1 Petro 5:2) Swirho leswin’wana swa vandlha swi ringeta hilaha swi nga kotaka hakona leswaku swi nga va tikiseli vavanuna lava vo tshembeka, swa titsongahata ni ku tirhisana na vona.—Vaheveru 13:17.

21. Xana vatswari va nga tshama va ri lava nghenekaka hi ndlela yihi eka vana va vona naswona hi ta bula hi yini eka ndzima leyi landzelaka?

²¹ Vatswari, tikarhateleni ku nyika vana va n’wina nkarhi lowu ringaneke. Vutomi bya vona byi le khombyeni! Va fanele va swi tiva leswaku va ntshunxekile ku ta phofula leswi nga eswifuveni swa vona eka tatana kumbe eka manana. Hikwalaho, vatswari lava nga Vakreste va fanele va va ni vunene naswona va anakanyela, va nga hlundzuki loko n’wana wa vona a va byela xihoxo xo karhi lexi a xi endleke kumbe loko mianakanyo ya yena yi vonaka yi hoxile. Loko vatswari va nga heli mbilu loko va ri karhi va letela vana va vona, va va va tikarhatela ku endla leswaku vana va ntshunxeka ku vulavula na vona. Hakunene, hinkwerhu hi fanele ku tshama hi ri lava nghenekaka, ku fana na Yesu. Eka ndzima leyi landzelaka, hi ta bula hi ntwela-vusiwana lowu Yesu a a ri na wona—ku nga yin’wana ya timfanelo ta nkoka leti a ti endla leswaku a ngheneka.