NDZIMA YA VUTSEVU
“Ndzi Kombela U Yingisa Rito Ra Yehovha”
1, 2. Minkarhi yo tala, xana lava landzelaka ‘ndlela leyi tolovelekeke’ va ni langutelo rihi naswona ha yini u nga fanelanga u fana na vona?
VANHU vo tala namuntlha a va swi lavi ku yingisa. Vo tala a va endli swiboho hambi ku ri hi ku ya hi nkongomiso lowu tolovelekeke, wo fana ni lowu nge, ‘Endla leswinene.’ Ematshan’weni ya sweswo, leswi va swi ehleketaka swi nga ha katsakanyiwa hi marito lama nge, ‘Endla leswi u swi lavaka’ kumbe ‘Endla leswi u nga taka u nga phasiwi hi swona.’ Mhaka leyi u nga yi vona kahle loko vachayeri va nga yi yingisi milawu ya le magondzweni, vavekisi va timali va nga tshembeki naswona vatirhela-mfumo va swiyimo swa le henhla va tshova milawu leyi swi nga ha endlekaka leswaku va hoxe xandla eku yi simekeni. Hambileswi swi hoxeke naswona swi nga ni khombo ku famba “endleleni leyi tolovelekeke,” a swi tolovelekile ni le nkarhini wa Yeremiya.—Yer. 8:6.
2 Wa swi xiya leswaku lava lavaka ku tsakeriwa hi Xikwembu xa Matimba Hinkwawo a va fanelanga va landzela ntsena ‘ndlela leyi tolovelekeke.’ Hikwalaho, Yeremiya u kombise ku hambana exikarhi ka lava nga ri ‘yingisangiki rito ra Yehovha’ ni lava a va lava ku N’wi yingisa. (Yer. 3:25; 7:28; 26:13; 38:20; 43:4, 7) Un’wana ni un’wana wa hina u fanele a kambisisa leswaku u endla njhani emhakeni leyi. Ha yini? Hikuva Sathana u tinyike matimba swinene eku hlaseleni ka vutshembeki bya vagandzeri va ntiyiso. U fana ni nyoka leyi titumbetaka yi rindzele ku luma nchumu wo karhi hi vuxungu bya yona lebyi dlayaka. Ku tiyimisela ka hina ku yingisa rito ra Yehovha swi ta hi pfuna leswaku hi fambela ekule ni vuxungu bya nyoka yoleyo. Kambe, xana hi nga ku tiyisa njhani ku tiyimisela ka hina ku yingisa Yehovha? Matsalwa lama Yeremiya a ma tsaleke ma nga hi pfuna.
LOYI HI FANELEKE KU N’WI YINGISA
3. Ha yini hi fanele hi yingisa Yehovha?
3 Ha yini hi fanele hi yingisa Yehovha hilaha ku heleleke? Yeremiya u hi nyika xivangelo xin’wana hi ku N’wi vita “Muendli wa misava hi matimba yakwe, Loyi a simekaka tiko leri noneke ri tiya hi vutlhari byakwe.” (Yer. 10:12) Yehovha i Hosi ya vuako hinkwabyo. Hi fanele hi chava yena ku tlula vafumi hinkwavo. U ni mfanelo leyikulu yo hi kombela leswaku hi yingisa swileriso swa yena swa vutlhari, leswi hakunene swi hi vuyerisaka hilaha ku nga heriki.—Yer. 10:6, 7.
K nwa “mati ya vutomi” lama humaka eka Yehovha swi ku pfuna leswaku u yingisa
4, 5. (a) Hi wihi ntiyiso lowu Vayuda va wu dyondzeke hi nkarhi wa dyandza? (b) Xana vaaki va le Yuda va tlange njhani hi “mati lama hanyaka” lama humaka eka Yehovha? (c) U nga ma nwa njhani “mati lama hanyaka” lama humaka eka Xikwembu?
4 Hambiswiritano, tanihi leswi Yehovha a nga Mufumi wa Vuako hinkwabyo u tlhela a va Xihlovo xa vutomi bya hina. Leswi swi kombisiwe erivaleni eka Vayuda va le nkarhini wa Yeremiya. Tiko ra Egipta a ri titshege swinene hi mati ya nambu wa Nayili kambe a swi nga ri tano eTikweni leri Tshembisiweke. Vanhu va Xikwembu a va titshege ngopfu hi timpfula leti a ti va kona hi tinguva ta kona naswona minkarhi yo tala a va hlayisa mati wolawo ya mpfula eswihlobyeni. (Det. 11:13-17) Yehovha hi yena ntsena loyi a a ta nisa mpfula leswaku yi tsakamisa misava leswaku yi ta humesa mihandzu. Hi hala tlhelo, a a ta endla leswaku mpfula yi nga ni hi nkarhi lowu yi lavekaka ha wona. Hikwalaho, enkarhini wa Yeremiya, Vayuda lava nga yingisiki va langutane ni dyandza minkarhi yo tala, leri endleke leswaku masimu ya vona swin’we ni masimu ya vhinya ma sala ma omile naswona swihlovo swa vona a swi nga ri na mati.—Yer. 3:3; 5:24; 12:4; 14:1-4, 22; 23:10.
5 Tanihi leswi Vayuda volavo a va ma teka ma ri ya nkoka mati ya xiviri, va ale “mati lama hanyaka” lawa Yehovha a a va nyika wona mahala. Va endle tano hi ku ala ku yingisa Nawu wa Xikwembu hi vomu ivi va titshega hi mintwanano leyi a va yi endle ni matiko lama va rhendzeleke. Vayuda volavo va langutane ni vuyelo byo biha ku fana ni vanhu lava loko mati ma kala, a va ma chela eswihlobyeni leswi pandzekeke kumbe leswi nga kotiki ku hlayisa mati. (Hlaya Yeremiya 2:13; 17:13.) Kutani a hi na xona xivangelo lexi nga endlaka leswaku hi tivitanela khombo lerikulu hi ku landzela ndlela leyi fanaka. Yehovha u hambeta a hi nyika nkongomiso wo tala lowu sekeriweke eRitweni ra yena leri huhuteriweke. Kutani swi le rivaleni leswaku “mati lama hanyaka” ma hi vuyerisa loko minkarhi hinkwayo hi hlaya Rito ra Xikwembu hi tlhela hi tikarhatela ku hanya hi ku pfumelelana na rona ntsena.
6. (a) Hlamusela langutelo leri Hosi Sedekiyasi a a ri na rona loko swi ta emhakeni yo yingisa Yehovha. (b) Xana u ehleketa leswaku ha yini hosi a yi nga tlharihanga?
6 Tanihi leswi siku leri Xikwembu a xi ta langutana ha rona ni Vayuda a ri tshinela, ku yingisa swi ve mhaka ya nkoka swinene. Loko Muyuda ha un’we a a lava ku rhandziwa ni ku sirheleriwa hi Yehovha, a a fanele a hundzuka ivi a sungula ku n’wi yingisa. Hosi Sedekiyasi u langutane ni mhaka leyi. A a nga khomelelanga swi tiya eku endleni leswinene. Loko tihosana ta yena ti n’wi byela leswaku ti lava ku dlaya Yeremiya, a nga vanga na xona xivindzi xo tisivela. Hilaha hi swi xiyeke hakona eka ndzima leyi hundzeke, muprofeta loyi u pone ku dlayiwa hileswi a pfuniweke hi Ebedi-meleke naswona hi ku famba ka nkarhi u khutaze Sedekiyasi a ku: “Ndzi kombela u yingisa rito ra Yehovha.” (Hlaya Yeremiya 38:4-6, 20.) Swi le rivaleni leswaku loko hosi yoleyo a yi lava ku vuyeriwa, a yi fanele yi endla xiboho: Xana a yi ta yingisa Xikwembu?
Ha yini a swi fanerile leswaku Yeremiya a khutaza Vayuda minkarhi yo tala leswaku va yingisa Xikwembu?
KU YINGISA YEHOVHA I SWA XIHATLA
7. Hi le ka swiyimo swihi laha ku yingisa ka wena ku nga ha ringiwaka?
7 Ku yingisa i swa nkoka hilaha a swi ri hakona esikwini ra Yeremiya. Xana u tiyimisele ku fikela kwihi ku yingisa Yehovha? Loko hi xihoxo wo tikuma u hlalele swifaniso swo navetisa rimbewu eka Internet, xana u ta ya emahlweni u swi hlalela kumbe u ta lwisana ni ndzingo wolowo kutani u tima Web site yoleyo? Xana u ta endla yini loko munhu la nga riki mupfumeri entirhweni kumbe exikolweni a ku gangisa? Xana u ta va na xona xivindzi xo ala? Xana minkandziyiso kumbe ti-Web site ta vagwinehi ta ku tsakisa kumbe ta ku nyangatsa? Eka swiyimo leswi kumbe swin’wana, tshama u ri karhi u anakanyisisa hi marito lama nga eka Yeremiya 38:20.
8, 9. (a) Ha yini swi ri vutlhari ku yingisa loko vakulu va ringeta ku ku pfuna? (b) Xana u fanele u yi teka njhani ndzayo leyi vakulu va ku nyikaka yona hi ku phindha-phindha?
8 Minkarhi yo tala Yehovha u rhume Yeremiya eka vanhu va Yena leswaku a ya va kombela, a ku: “Ndzi kombela mi tlhela, un’wana ni un’wana endleleni ya yena yo biha, mi endla tindlela ta n’wina ni swiendlo swa n’wina swi va swinene.” (Yer. 7:3; 18:11; 25:5; hlaya Yeremiya 35:15.) Hilaha ku fanaka, vakulu lava nga Vakreste namuntlha va endla leswi nga ematimbeni ya vona ku pfuna vapfumeri-kulobye lava nga ekhombyeni hi tlhelo ra moya. Loko hi nkarhi wo karhi, vakulu va ku laya leswaku u papalata ndlela yo karhi leyi nga riki ya vutlhari kumbe leyi hoxeke, u fanele u va yingisa. Pakani ya vona ya fana ni ya Yeremiya.
9 Vakulu va nga ha ku tsundzuxa milawu ya Matsalwa leyi va tshameke va ku komba yona. Xiya leswaku a swi olovi ku layiwa hi ku phindha-phindha kambe sweswo swi ta tika loko loyi a lavaka mpfuno a va ni langutelo leri fanaka ni ra Vayuda vo tala lava tweke rungula ra Yeremiya. Ringeta ku languta matshalatshala lama vakulu va ma endleka hi ku phindha-phindha ya ku ku pfuna, ku ri ndlela leyi Yehovha a ku kombisaka rirhandzu ha yona. Nakambe, xiya leswaku a swi nga ta boha leswaku Yeremiya a phindha switsundzuxo swa yena loko vanhu a va angule hi ndlela leyinene. Ina, ndlela yo papalata ku layiwa minkarhi yo tala, i ku tirhisa ndzayo to ho suka.
Loko vakulu va ringeta ku ku pfuna, va yingise
YEHOVHA U RIVALELA HI KU NTSHUNXEKA KAMBE U RHANGA HI KU KAMBISISA
10. Ha yini Yehovha a nga rivaleli swidyoho handle ko rhanga hi ku kambisisa?
10 A hi nge swi koti ku yingisa Yehovha hilaha ku hetisekeke ehansi ka mafambiselo lawa ya swilo ku nga khathariseki ndlela leyi hi ringetaka ha yona. Hikwalaho, ha n’wi nkhensa hileswi a hi kombaka leswaku u tiyimisele ku hi rivalela swihoxo swa hina. Hambiswiritano, a nga rivaleli swidyoho handle ko rhanga hi ku kambisisa. Ha yini? Hikuva xidyoho i nchumu lowu nyenyetsaka eka Yehovha. (Esa. 59:2) Xisweswo, u lava ku tiyiseka loko hi faneriwa hi ndzivalelo wakwe.
11. Ha yini swi nga koteki ku hanya hi ku endla xidyoho exihundleni?
11 Hilaha hi swi voneke hakona, Vayuda vo tala a va ri ni mukhuva wa ku nga yingisi Xikwembu, xisweswo a va ku tirhisa hi ndlela yo biha ku lehisa mbilu ni tintswalo ta xona. Xana un’wana wa malandza ya Xikwembu namuntlha a nga va ni mboyamelo lowu fanaka? Ina, loko a bakanya switsundzuxo swa Yehovha kutani a sungula ku tshamela ku endla xidyoho. Eka swiyimo swin’wana, leswi swi humelele erivaleni, loko munhu un’wana la ngheneleke vukati a endla vuoswi. Kambe, hambiloko xidyoho xi nga voniwi hi vanhu van’wana, munhu la nga n’wi yingisiki Yehovha u famba endleleni ya khombo. Munhu la hanyaka vutomi bya mikoka yimbirhi a nga ha ku, ‘Ku hava munhu la nga ta swi tiva.’ Kambe ntiyiso wa mhaka hileswaku Xikwembu xi vona leswi nga endzeni ka mianakanyo ni timbilu naswona xi vona swilo leswi humelelaka exihundleni. (Hlaya Yeremiya 32:19.) Kahle-kahle, ku fanele ku endliwa yini loko munhu a nga xi yingisanga Xikwembu?
12. Xana minkarhi yin’wana vakulu va fanele va endla yini leswaku va sirhelela vandlha?
12 Vayuda vo tala va wu langutele ehansi mpfuno lowu Yehovha a va nyikeke wona hi ku phindha-phindha, hi ku tirhisa Yeremiya. Hilaha ku fanaka ninamuntlha, munhu la endleke xidyoho lexikulu swi nga ha endleka a nga hundzuki, a ala mpfuno wa vakulu. Emhakeni yoleyo, vakulu va fanele va landzela nkongomiso wa Matsalwa leswaku va kota ku sirhelela vandlha hi ku susa mudyohi eku hlanganyeleni. (1 Kor. 5:11-13; vona bokisi leri nge “Ku Hanya Handle Ka Nawu,” eka tluka 73.) Kambe, xana leswi swi vula leswaku hambi ko ba lexi dumaka a nge hundzuki, a nge he tlheli a tsakeriwa hi Yehovha? Doo! Se a ku hundze nkarhi wo leha Vaisrayele va xandzukile; kambe Xikwembu xi te: “Vuyani, n’wina vana vo xandzuka. Ndzi ta herisa ku xandzuka ka n’wina.” (Yer. 3:22)a Yehovha u rhamba vadyohi leswaku va tlhelela eka yena. Entiyisweni u va lerisa leswaku va endla tano.
Ha yini ku ri vutlhari ku kombela ku rivaleriwa hi Xikwembu loko hi endla swidyoho?
YINGISA YEHOVHA HI KU TLHELELA EKA YENA
13. I yini leswi munhu a faneleke a swi xiya loko a lava ku tlhelela eka Yehovha?
13 Leswaku munhu a tlhelela eka Xikwembu hilaha Yeremiya a kombiseke hakona, u fanele a tivutisa leswaku, ‘Xana ndzi endle yini?’ Kutani hi ku tirhisa milawu ya Matsalwa, u fanele a amukela nhlamulo leyi nga ntiyiso. Vayuda lava nga hundzukiki va le nkarhini wa Yeremiya, va xi papalatile xivutiso xexo. A va pfumelanga leswaku va dyohile kutani Yehovha a nga va rivalelanga hikuva a a nga ta swi kota ku va rivalela. (Hlaya Yeremiya 8:6.) Ku hambana ni sweswo, mudyohi la hundzukaka wa swi xiya leswaku tanihi leswi a nga n’wi yingisangiki Yehovha, u tise xisandzu evitweni ra Xikwembu ni le vandlheni ra Vukreste. Nakambe munhu loyi hakunene a hundzukaka u twa ku vava swinene hileswi a twiseke vanhu lava nga riki na nandzu ku vava. U fanele a swi xiya leswaku xikombelo xa yena xo kombela ku rivaleriwa xi ta va ni matimba eka Yehovha loko a xiya vuyelo hinkwabyo bya swiendlo swa yena swo biha. Hambiswiritano, swi tele leswi katsekaka loko munhu a lava ku tlhela a amukeriwa hi Xikwembu.
14. Xana munhu u ‘tlhelela eka Yehovha’ hi ndlela yihi? (Katsa ni bokisi leri nge “Ku Hundzuka Swi Vula Yini?”)
14 Munhu loyi hakunene a hundzukaka u kambisisa minsusumeto ya yena, swilo leswi a swi navelaka swin’we ni mikhuva ya yena. (Hlaya Swirilo 3:40, 41.) U ta kambisisa swilo leswi a tsaneke eka swona evuton’wini bya yena, swo fana ni vunghana bya yena ni vanhu va rimbewu leri hambaneke ni ra yena, ndlela leyi a byi tirhisaka ha yona byala kumbe fole, ndlela leyi a yi tirhisaka ha yona Internet kumbe ndlela leyi a ma fambisaka ha yona mabindzu ya yena. Wansati la tekiweke loyi a nga tirhiki, u basisa hambi ku ri tindhawu leti tumbeleke ta khixi ra yena leswaku yindlu ya yena yi ta tshama yi basile, kutani munhu loyi a hundzukaka u fanele a tirha hi matimba leswaku a basisa miehleketo ya yena swin’we ni swilo leswi a swi endlaka exihundleni. U fanele a ‘tlhelela eka Yehovha’ hi ku hetisisa swilaveko swa Xikwembu ni hi ku pfumelelana ni milawu ya xona. Vayuda van’wana enkarhini wa Yeremiya va tlhelele eka Yehovha hi “mavunwa.” Va endle onge va tisola kambe a va ti hundzulanga timbilu ta vona kumbe va cinca mahanyelo ya vona. (Yer. 3:10) Ku hambana na vona, munhu loyi a kombelaka ku rivaleriwa swi suka embilwini a nga ringeti ku xisa Yehovha ni vandlha ra Yena. Ematshan’weni yo lava ku hlayisa ndhuma ya yena kumbe ku tlhela a va ni vuxaka ni maxaka ya yena kumbe van’wana lava nga vagandzeri va ntiyiso, munhu yoloye u lava ku swi tshika hilaha ku heleleke swihoxo leswi a swi endleke ivi a rivaleriwa a tlhela a amukeriwa hi Xikwembu.
15. Xana munhu loyi hakunene a hundzukaka u khongela swikhongelo swa njhani eka Xikwembu?
15 Xikhongelo i xa nkoka loko munhu a lava ku hundzuka. Eminkarhini ya khale, a swi tolovelekile leswaku vanhu va tlakusela mavoko ya vona ehenhla loko va khongela. Namuntlha, loko munhu loyi hakunene a hundzukaka a khongela, u ‘tlakusa mbilu ya yena swin’we ni swandla swa yena eka Xikwembu,’ hilaha Yeremiya a vuleke hakona. (Swir. 3:41, 42) Loko mudyohi la hundzukaka a tisola, sweswo swi ta n’wi pfuna leswaku swiendlo swa yena swi fambisana ni xikombelo xa yena xo kombela ku rivaleriwa. Swikhongelo swa yena i swa ntiyiso hikuva swi huma embilwini.
‘Ha yini ndzi nga yingisanga?’
16. Ha yini ku ri vutlhari ku tlhelela eka Xikwembu?
16 Handle ko kanakana wa swi xiya leswaku mudyohi loyi hakunene a pfumelaka swihoxo swa yena, swi nga ha lava leswaku a tshika ku tikukumuxa. Kambe yinhla ya nkoka hileswaku: Yehovha u lava leswaku vadyohi va tlhelela eka yena. Loko Xikwembu xi vona ku hundzuka ka xiviri embilwini ya munhu, mbilu ya xona ya tsaka. Xi va lexi “tlhavekeke” emoyeni hikuva xi lava ku rivalela vanhu hinkwavo lava hundzukaka eka swidyoho swa vona hilaha xi endleke hakona eka Vaisrayele lava vuyeke evukhumbini. (Yer. 31:20) Hakunene swa chavelela ku tiva leswaku Xikwembu xi va nyika ku rhula ni ntshembo vanhu lava xi yingisaka! (Yer. 29:11-14) Va nga tlhela va va exikarhi ka malandza ya Xikwembu lama tinyiketeleke.
KU YINGISA SWI NGA KU SIRHELELA
17, 18. (a) Xana Varekabi a ku ri vamani? (b) Hilaha swi kombisiweke hakona eka tluka 77, xana a va tiveriwa yini?
17 Ku yingisa Yehovha hilaha ku heleleke i ndlela leyinene. Hi nga vona sweswo eka xikombiso xa Varekabi va le nkarhini wa Yeremiya. Eka malembe-xidzana mambirhi emahlweni ka kwalaho, kokwa wa vona Yonadabu lowa Mukena, loyi a seketeleke Yehu hi ku tshembeka, a a va nyike swileriso swo hlaya leswi a va fanele va swi landzelela. Xileriso xin’wana a xi va alela ku nwa vhinyo. Varekabi va hambete va yingisa swileriso swa Yonadabu hambileswi se a a ri ni nkarhi wo leha a file. Loko Yeremiya a va ringa, u va yise ekamareni ro dyela eka rona etempeleni ivi a va nyika vhinyo a tlhela a ringeta hi matimba leswaku va nwa. Kambe va te: “Vhinyo a hi nge yi n’wi.”—Yer. 35:1-10.
18 Eka Varekabi, ku yingisa kokwa wa vona loyi se a ku ri khale a file a swi ri swa nkoka. Vagandzeri va ntiyiso va fanele va tiyimisela swinene ku yingisa swileriso swa Xikwembu lexi hanyaka. Ku tiyimisela ka Varekabi ku yingisa swi tsakise Yehovha naswona a va hambanile ni Vayuda lava a va nga yingisi. Xikwembu xi tshembise Varekabi leswaku xi ta va sirhelela eka khombo leri a ri tshinela. Hi ku tirhisa dyondzo yoleyo namuntlha, hakunene swa twala leswaku lava yingisaka Yehovha hi ku helela va ta sirheleriwa hi nkarhi wa nhlomulo lowukulu!—Hlaya Yeremiya 35:19.
Ha yini ku hundzuka eswidyohweni leswikulu ku ri xiyenge xa nkoka xo yingisa? Xana ku yingisa swi nga n’wi pfuna njhani munhu leswaku a papalata ku hundzuka?
LAVA YINGISAKA YEHOVHA A VA VOXE
19. Xana Yehovha u ta ku sirhelela hi ndlela yihi loko u n’wi yingisa?
19 Xikwembu a xi nga sirheleli vanhu va le nkarhini wa khale ntsena. Hambi ku ri sweswi, Yehovha u sirhelela vanhu lava yingisaka leswaku va nga vi ekhombyeni hi tlhelo ra moya. Hilaha rirhangu ro leha a ri sirhelela miti ya khale loko yi hlaseriwa, nawu wa Xikwembu wu sirhelela lava wu hlayaka ni ku wu tirhisa minkarhi hinkwayo. Xana u ta tshama endzeni ka rirhangu leri sirhelelaka ra milawu ya mahanyelo ya Xikwembu? Loko u endla tano, tiyiseka leswaku swilo swi ta ku fambela kahle. (Yer. 7:23) Mintokoto yo tala ya pfumelelana ni mhaka leyi.—Vona bokisi leri nge “Ku Yingisa Yehovha Swa Hi Sirhelela.”
20, 21. (a) I yini leswi u nga tiyisekaka ha swona loko u ri karhi u tirhela Yehovha? (b) Xana Hosi Yoyakimi u angule njhani eka rungula ra Xikwembu leri xi ri hundziseke hi Yeremiya?
20 Ku nga khathariseki leswaku u kanetiwa endyangwini wa ka n’wina, entirhweni kumbe exikolweni kumbe hi valawuri va laha u tshamaka kona, vakaneti volavo va endla leswaku swi ku tikela ku tirhela Xikwembu. Kambe u nga tiyiseka leswaku loko eka swiyimo hinkwaswo u yingisa Yehovha hilaha ku heleleke, u ta ku seketela hambi ku ri eka swiyimo leswi tikaka swinene. U nga rivali leswaku Yehovha u tshembise Yeremiya leswaku u ta n’wi hlayisa hambiloko a kanetiwa hi tihanyi naswona U n’wi hlayisile. (Hlaya Yeremiya 1:17-19.) Nkarhi wun’wana lowu nseketelo wa Xikwembu wu vonakeke ha wona a ku ri emasikwini ya Hosi Yoyakimi.
21 Vafumi va nga ri vangani va le Israyele va kanete muvulavuleri wa Xikwembu hi vukarhi lebyi fanaka ni bya Yoyakimi. Hi nga swi vona sweswo emhakeni ya muprofeta Yuriya, loyi a profeteke hi nkarhi wa Yeremiya. Hosi yo homboloka Yoyakimi a yi tiyimisele ku n’wi landza emindzilakaneni ya matiko man’wana. Loko Yuriya muprofeta wa Yehovha a vuyisiwa, hosi yi n’wi dlayile. (Yer. 26:20-23) Hi lembe ra vumune ra ku fuma ka Yoyakimi, Yehovha u lerise Yeremiya leswaku a tsala marito hinkwawo lawa A a n’wi byele wona ku fikela hi nkarhi wolowo ivi a ma hlayela ehenhla etempeleni. Yoyakimi u kume buku-nsongwa ya Yeremiya hiloko a kombela ndhuna ya le hubyeni leswaku yi n’wi hlayela yona. Loko ndhuna yoleyo yi ri karhi yi hlaya buku-nsongwa yoleyo, hosi yi yi handzurile ivi yi yi hoxa endzilweni hambileswi tihosana tin’wana a ti yi kombela leswaku yi nga endli tano. Kutani yi rhumele vavanuna leswaku va ya khoma Yeremiya na Baruku. Xana ku endleke yini? ‘Yehovha u va tumbetile.’ (Yer. 36:1-6; hlaya Yeremiya 36:21-26.) Yehovha a nga n’wi pfumelelanga Yoyakimi leswaku a vavisa vavanuna volavo vambirhi vo tshembeka.
22, 23. I yini leswi ntokoto wa Mbhoni ya le Asia xikarhi wu ku kombisaka swona malunghana ni nseketelo wa Xikwembu?
22 Nakambe loko Yehovha a swi vona swi fanerile, a nga tumbeta malandza ya yena ya manguva lawa ekhombyeni leri nga ma welaka. Kambe minkarhi yo tala, u ma nyika xivindzi ni vutlhari leswaku ma ta n’wi yingisa ni ku hambeta ma chumayela mahungu lamanene. Manana un’wana la nga tekiwangiki la vuriwaka Gulistan u ni vana va mune naswona Yehovha u n’wi seketerile. Ku ringana nkarhi wo karhi, a ku ri yena ntsena Mbhoni endhawini leyikulu ya le Asia xikarhi laha valawuri a va kaneta ntirho wo chumayela hi Mfumo. Vandlha ra le kusuhi leri Gulistan a a hlanganyela eka rona a ri ri ekule ni laha a a tshama kona hi tikhilomitara leti tlulaka 400, kutani sweswo swi endle leswaku swi n’wi tikela ku hlangana ni Vakreste lava wupfeke. Ku nga khathariseki nkaneto ni swiphiqo leswi a langutanaka na swona, u chumayela hi yindlu ni yindlu naswona u kuma vanhu vo tala lava tsakelaka. Hi ku ya hi xiviko xa sweswinyana, a a dyondza Bibele ni vanhu lava ringanaka 20 naswona a a langutela ntlawa lowu andzaka wa tinyimpfu ta Yehovha.
23 Tanihi leswi Xikwembu xi pfuneke Yeremiya swin’we ni Timbhoni tin’wana to fana na Gulistan, xi lunghekele ku pfuna wena swin’we ni malandza man’wana ya xona lama yingisaka. Tiyimisele ku xi yingisa tanihi Mufumi ku tlula vanhu. Kutani ku kanetiwa swin’we ni swihinga swin’wana a swi nge ku siveli leswaku u dzunisa Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso emahlweni ka vanhu lava tshamaka ensin’wini ya ka n’wina.—Yer. 15:20, 21.
24. Xana ku yingisa swi ku vuyerisa hi yini sweswi?
24 A hi nge swi koti ku tsaka ni ku eneriseka loko hi nga pfumeleli Muvumbi wa hina leswaku a kongomisa vutomi bya hina. (Yer. 10:23) Endzhaku ko dyondza leswi Yeremiya a swi tsaleke hi ku yingisa, xana ti kona tindlela leti ha tona u nga pfumelelaka Yehovha leswaku a kongomisa mikondzo ya wena hilaha ku engetelekeke? I swileriso swa yena ntsena leswi nga hi kongomisaka leswaku hi va lava tsakeke hilaha ku heleleke nileswaku swilo swi hi fambela kahle. Yehovha u ri: “Yingisani rito ra mina . . . leswaku swi ta mi fambela kahle.”—Yer. 7:23.
Eka vuxaka bya wena ni Xikwembu, xana u nga ti tirhisa njhani tidyondzo leti kumekaka ebukwini ya Yeremiya leti vulavulaka hi ku yingisa?
a Laha Yehovha a a vulavula ni mfumo wa le n’walungwini wa Israyele. Tinxaka leta khume a ti ri evuhlongeni ku ringana malembe ya kwalomu ka 100 loko Yeremiya a nyikela rungula leri. U vule leswaku ku fikela esikwini rakwe, rixaka rero a ri hundzukanga. (2 Tih. 17:16-18, 24, 34, 35) Nilokoswiritano, munhu un’wana ni un’wana a a ta tlhela a amukeriwa hi Xikwembu kutani a tlhela a vuya evuhlongeni.