NDZIMA 17
Tshama U Ri Ekusuhi Ni Nhlangano Wa Yehovha
MUDYONDZISIWA Yakobo u tsale a ku: “Tshinelani eka Xikwembu, kutani xi ta tshinela eka n’wina.” (Yak. 4:8) Ina, Yehovha a nga tlakukanga ngopfu kumbe a va ekule swinene lerova a nga tsandzeka ku twa swikhongelo swa hina, hambileswi hi nga hetisekangiki. (Mint. 17:27) Hi nga tshinela njhani eka Xikwembu? Hi nga endla tano hi ku va ni vuxaka lebyikulu na xona, lebyi katsaka xikhongelo lexi humaka embilwini. (Ps. 39:12) Nakambe hi nga hlakulela vuxaka na Xikwembu hi ku dyondza Rito ra xona, ku nga Bibele, nkarhi ni nkarhi. Hi ndlela yoleyo, hi kota ku tiva Yehovha Xikwembu, swikongomelo swakwe ni leswi a lavaka leswaku hi swi endla. (2 Tim. 3:16, 17) Xisweswo, swi hi pfuna leswaku hi n’wi rhandza ni ku hlakulela xichavo lexinene xa leswaku hi nga n’wi twisi ku vava.—Ps. 25:14.
2 Hambiswiritano, a ku na un’wana loyi hi nga tshinelaka eka Yehovha ha yena loko ku nga ri N’wana wakwe, Yesu. (Yoh. 17:3; Rhom. 5:10) A ku na munhu ni un’we loyi a a ta hi tivisa langutelo ra Yehovha hilaha Yesu a endleke hakona. U le kusuhi swinene ni Tata wakwe lerova u vule a ku: “Leswaku N’wana i mani ku hava loyi a swi tivaka handle ka Tatana; ni leswaku Tatana i mani, ku hava loyi a swi tivaka handle ka N’wana, ni loyi N’wana a rhandzaka ku n’wi hlavutela eka yena.” (Luka 10:22) Kutani loko hi dyondza Tievhangeli leswaku hi tiva ndlela leyi Yesu a a anakanya ni ku titwa ha yona, kahle-kahle swi fana ni leswaku hi dyondza ndlela leyi Yehovha a vonaka swilo ha yona ni ndlela leyi a titwaka ha yona. Vutivi byo tano byi hi tshineta eka Xikwembu xa hina.
3 Ehansi ka vunhloko bya N’wana wa Xikwembu, hi hlakulela vuxaka lebyikulu na Yehovha hi ku fambisana ni xiphemu xa laha misaveni xa nhlangano wakwe, lowu hi pfunaka leswaku hi dyondza ndlela leyi hi nga endlaka ku rhandza ka Xikwembu ha yona. Hilaha ku profetiweke hakona eka Matewu 24:45-47, N’wini wa hina, Yesu Kreste, u hlawule “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha,” leswaku ri phamela vandyangu wa ripfumelo ‘swakudya hi nkarhi lowu faneleke.’ Namuntlha, hlonga ro tshembeka ri hi nyika ndzalo ya swakudya swa moya. Yehovha u tirhisa lunghiselelo leri ku hi byela leswaku hi hlaya Rito rakwe siku ni siku, hi nga xwi etinhlengeletanweni ta vandlha ni ku veka mihandzu entirhweni wa hina wo chumayela ‘mahungu lamanene ya Mfumo.’ (Mat. 24:14; 28:19, 20; Yox. 1:8; Ps. 1:1-3) Hi nga tshuki hi va ni langutelo ra nyama loko hi anakanya hi hlonga ro tshembeka. Hi fanele hi fambisana swinene ni xiphemu xa laha misaveni xa nhlangano wa Yehovha, hi tlhela hi amukela nkongomiso wa yona. Sweswo swi ta hi tshineta eka Xikwembu xa hina, ku nga Yehovha naswona swi ta hi tiyisa ni ku hi sirhelela hambiloko hi ringiwa.
LEXI ENDLAKA LESWAKU MIRINGO YI ANDZA
4 Swi nga endleka leswaku se u ni malembe yo tala u ri entiyisweni. Kutani loko swi ri tano, u swi tiva kahle leswaku swi vula yini ku tiyisela miringo leyi ringaka ku tshembeka ka hina. Kambe hambiloko wa ha ku tiva Yehovha sweswinyana naswona wa ha ku sungula ku hlanganyela ni vanhu vakwe, wa swi xiya leswaku Sathana Diyavulosi u kaneta mani na mani la titsongahatelaka vuhosi bya Yehovha. (2 Tim. 3:12) Kambe ku nga khathariseki leswaku u tiyisele nkarhi wo leha kumbe wo koma, a xi kona xivangelo xa leswaku u chava kumbe u hela matimba. Yehovha u tshembise ku ku seketela ni ku ku hakela hi ku ku kutsula ni ku ku nyika vutomi enkarhini lowu taka, loko u tiyisela.—Hev. 13:5, 6; Nhlav. 2:10.
5 Hinkwerhu hi nga ha langutana ni miringo emasikwini lama ha saleke ya fambiselo leri ra Sathana. Ku sukela loko ku simekiwe Mfumo wa Xikwembu hi 1914, Sathana a nga ha pfumeleriwanga ku nghena ematilweni ya Yehovha. U lahleriwe emisaveni, laha yena ni tintsumi takwe to homboloka va pfumeleriweke ku va kona ntsena. Ku andza ka makhombo emisaveni, ku katsa ni ku nyanya ka ku xanisiwa ka malandza ya Yehovha lama tinyiketeleke, ku kombisa leswaku Sathana u karihile naswona i vumbhoni bya leswaku hi hanya emasikwini ya makumu ya ku fuma ka yena vanhu hi tihanyi.—Nhlav. 12:1-12.
6 Sathana wa swi tiva leswaku nkarhi wakwe wa hela kutani xiyimo xo biha lexi a nga eka xona xa n’wi pfilunganya swinene. U endla hinkwaswo leswi a nga swi kotaka a ri karhi a pfuniwa hi madimona yakwe leswaku va kavanyeta ntirho wa ku chumayela hi Mfumo ni ku herisa vun’we bya malandza ya Yehovha. Hikwalaho hi boheka ku lwa nyimpi ya moya leyi hlamuseriweke tanihi ku ‘dodombisana, ku nga ri ni ngati ni nyama, kambe ni tihulumendhe, ni valawuri, ni vafumi va misava va munyama lowu, ni mavandla lama hombolokeke ya moya, etindhawini ta le tilweni.’ Leswaku hi hlula hi ri etlhelweni ra Yehovha, hi nga tshiki ku lwa kambe hi fanele ku tshama hi havaxele swihlomo swa hina swa moya. Hi fanele hi ‘yima hi tiyile, hi lwisana ni marhengu’ ya Diyavulosi. (Efe. 6:10-17) Sweswo swi lava leswaku hi tiyisela.
KU HLAKULELA MOYA WA KU TIYISELA
7 Ku tiyisela swi vula ku “kota ku langutana ni maxangu.” Hi tlhelo ra moya, swi vula ku kota ku yima u tiya u endla leswinene loko u langutane ni maxangu, nkaneto, nxaniso kumbe xin’wana ni xin’wana lexi hlaselaka ku tiyimisela ka wena ku tshama u tshembekile eka Xikwembu. Mukreste u fanele a hlakulela ku tiyisela. Sweswo swi teka nkarhi. Vuswikoti bya hina byo tiyisela byi ya byi kula loko hi ri karhi hi endla nhluvuko hi tlhelo ra moya. Hi ku tiyisela miringo leyi nga nyawuliki ya ripfumelo ra hina loko hi sungula ku va Vakreste kutani hi tshama hi tiyile eku tinyiketeleni ka hina, hi ta kuma matimba yo tiyisela miringo leyikulu leyi hi swi tivaka kahle leswaku yi ta hi hlasela. (Luka 16:10) A hi fanelanga hi tshama hansi hi nava milenge ivi loko ku fika miringo leyikulu ku ri kona hi ringetaka ku tiyimisela ku yima hi tiya eripfumelweni. Hi fanele ku endla xiboho lexi tiyeke miringo yi nga si hi fikela. Loko muapostola Petro a kombisa leswaku ku tiyisela ku fanele ku hlakuleriwa kun’we ni timfanelo tin’wana to chava Xikwembu, u tsale a ku: “Leswi mi angulaka hi ku endla matshalatshala hinkwawo ya ku gingiriteka, eripfumelweni ra n’wina engetelani vunene, evuneneni bya n’wina vutivi, evutivini bya n’wina ku tikhoma, eku tikhomeni ka n’wina ku tiyisela, eku tiyiseleni ka n’wina ku tinyiketela loku nga ni vukwembu, eku tinyiketeleni ka n’wina loku nga ni vukwembu xinakulobye xa vumakwenu, eka xinakulobye xa n’wina xa vumakwenu rirhandzu.”—2 Pet. 1:5-7; 1 Tim. 6:11.
Hi ya hi tiyisela swinene siku ni siku loko hi hlangana ni miringo, ivi hi yi hlula
8 Yakobo u kandziyise ntikelo wa ku hlakulela ku tiyisela epapileni rakwe a ku: “Swi tekeni hinkwaswo swi ri ntsako, vamakwerhu, loko mi langutana ni miringo yo hambana-hambana, hilaha mi tivaka hakona leswaku mfanelo leyi yi ringiweke ya ripfumelo ra n’wina yi vanga ku tiyisela. Kambe ku tiyisela a ku endle ntirho wa kona wu helela, leswaku mi ta helela ni ku va lava hanyeke etimhakeni hinkwato, mi nga kayiveli nchumu.” (Yak. 1:2-4) Yakobo u vula leswaku Vakreste va fanele va amukela miringo va tlhela va yi tsakela hikuva yi hi pfuna ku hlakulela ku tiyisela. Xana u tshama u va ni langutelo ro tano hi miringo? Yakobo u tlhela a kombisa leswaku ku tiyisela hi koxe ku endla leswaku vumunhu bya hina bya Vukreste byi va lebyi hetisekeke ni leswaku hi va lava amukelekaka hi ku helela eka Xikwembu. Ina, hi ya hi tiyisela swinene siku ni siku loko hi langutana ni miringo, ivi hi yi hlula. Hi hala tlhelo, ku tiyisela na kona ku humesa timfanelo tin’wana letinene leti hi ti lavaka.
9 Yehovha wa tsaka loko hi tiyisela; kutani u ta hi nyika vutomi lebyi nga heriki loko hi endla tano. Yakobo u ya emahlweni a ku: “Wa tsaka munhu la hambetaka a tiyisela ndzingo, hikuva eku amukeriweni kakwe u ta kuma harhi ya vutomi, leyi Yehovha a yi tshembiseke lava hambetaka va N’wi rhandza.” (Yak. 1:12) Ina, ha tiyisela hikuva vutomi bya hina bya khumbeka. A hi nge swi koti ku tshama entiyisweni loko hi nga tiyiseli. Loko hi hluriwa hi mintshikilelo ya misava, hi ta tlhelela emisaveni. Loko hi nga tiyiseli, a hi nge swi koti ku ya emahlweni hi ri ni moya wa Yehovha kutani sweswo swi ta endla leswaku hi nga swi koti ku humesa mihandzu ya wona evuton’wini bya hina.
10 Leswaku hi kota ku ya emahlweni hi tiyisela eminkarhini leyi ya mangava tanihi Vakreste, hi fanele hi cinca ndlela leyi hi ku langutaka ha yona ku xaniseka. Tsundzuka leswaku Yakobo u tsale a ku: “Swi tekeni hinkwaswo swi ri ntsako.” Sweswo a swi nge olovi hikuva hi ta va hi twisiwa ku vava enyameni kumbe emianakanyweni. Kambe tsundzuka leswaku leswi swi khumba vutomi bya wena bya nkarhi lowu taka. Ntokoto wa vaapostola wu hi pfuna hi vona ndlela leyi hi nga tsakaka ha yona loko hi xanisiwa. Rungula ra kona ri kumeka ebukwini ya Mintirho naswona ri hlayekisa xileswi: “Kutani va vitana vaapostola, va va ba, va va lerisa leswaku va tshika ku vulavula hi ku landza vito ra Yesu, kutani va va tshika va famba. Hikokwalaho, vona va suka emahlweni ka Sanedri, va tsakile hikuva va hlayiwe lava faneriwaka hi ku khomisiwa tingana hikwalaho ka vito ra yena.” (Mint. 5:40, 41) Vaapostola va swi twisisile leswaku ku xanisiwa ka vona a ku ri vumbhoni bya leswaku va xi yingisa xileriso xa Yesu naswona Yehovha wa va amukela. Endzhaku ka malembe yo karhi, loko Petro a tsala papila rakwe ro sungula leri huhuteriweke, u kombise leswaku ku xanisiwa ko tano hikwalaho ka vululami i nchumu wa risima.—1 Pet. 4:12-16.
11 Ntokoto wun’wana i wa Pawulo na Silasi. Loko va ri karhi va endla ntirho wa vurhumiwa eFilipiya, va khomiwile kutani va hehliwa hi leswaku va kavanyeta muti nileswaku va dyondzisa mikhuva leyi lwisanaka ni nawu. Hikwalaho va biwe ngopfu ivi va pfaleriwa ekhotsweni. Rungula ra Bibele ri hi byela leswaku loko va ha ri ekhotsweni ni timbanga ta vona ti nga hlantswiwanga, “exikarhinyana ka vusiku Pawulo na Silasi a va khongela ni ku dzunisa Xikwembu hi risimu; ina, vakhotsiwa a va va twa.” (Mint. 16:16-25) Pawulo ni munghana wakwe va teke ku xanisiwa ka vona hikwalaho ka Kreste ku ri vumbhoni bya leswaku va tshembekile eka Xikwembu ni vanhu va tlhela va ku teka ku ri ndlela yo yisa ntirho wo chumayela emahlweni eka vanhu lava nga rhandzaka ku yingisa mahungu lamanene. Vutomi bya vanhu van’wana a byi ri ekhombyeni. Hi vusiku byebyo, mulanguteri wa khotso ni vandyangu wakwe va yingisile ivi va va vadyondzisiwa. (Mint. 16:26-34) Pawulo na Silasi va tshembele eka Yehovha, ematimbeni yakwe ni le ku tiyimiseleni kakwe ku va seketela emaxangwini ya vona. A va khomisiwanga tingana.
12 Ninamuntlha, Yehovha u hi nyika leswi hi swi lavaka leswaku hi kota ku tiyisela miringo. U lava leswaku hi tiyisela. U hi nyike Rito rakwe leri huhuteriweke leswaku ri hi nyika vutivi lebyi kongomeke hi xikongomelo xakwe. Sweswo swi aka ripfumelo ra hina. Hi ni lunghelo ro hlangana ni vapfumeri-kulorhi ni ro endla ntirho wa hina wo kwetsima. Nakambe hi ni lunghelo ro tshama hi ri karhi hi vulavula na Yehovha hi xikhongelo. Wa ma yingisa marito ya hina yo n’wi dzunisa ni swikombelo swa hina leswi humaka embilwini swo kombela mpfuno wo tshama hi basile emahlweni ka yena. (Filp. 4:13) Hi nga rivali ni matimba lawa hi ma kumaka loko hi anakanyisisa hi ntshembo lowu vekiweke emahlweni ka hina.—Mat. 24:13; Hev. 6:18; Nhlav. 21:1-4.
KU TIYISELA MIRINGO YO HAMBANA-HAMBANA
13 Miringo leyi hi langutanaka na yona namuntlha ya fana ni leyi vadyondzisiwa vo sungula va Yesu Kreste va yi tiyiseleke. Manguva lawa, Timbhoni ta Yehovha ti rhukaniwile ti tlhela ti biwa hi vakaneti lava byeriweke mavunwa ha tona. Ku fana ni le nkarhini wa vaapostola, nkaneto lowukulu wu hlohloteriwa hi vanhu va vukhongeri lava hisekelaka etlhelo, lava tidyondzo ta vona ta mavunwa ni mikhuva ya vona swi paluxiwaka eRitweni ra Xikwembu. (Mint. 17:5-9, 13) Minkarhi yin’wana, vanhu va Yehovha va pfuniwe hi ku lwela timfanelo ta vona ta le nawini, leti simekiweke hi mimfumo ya tipolitiki. (Mint. 22:25; 25:11) Hambiswiritano, vafumi hi voxe va pfa va yirisa ntirho wa hina ximfumo, hi xikongomelo xo herisa ntirho wa hina wa Vukreste. (Ps. 2:1-3) Loko hi langutane ni swiyimo swo tano, hi landzela xikombiso xa vaapostola vo tshembeka hi xivindzi, lava nga te: “Hi fanele ku yingisa Xikwembu tanihi mufumi ku tlula vanhu.”—Mint. 5:29.
14 Leswi moya wa ku rhandza tiko wu yaka wu tinyika matimba emisaveni, vachumayeri va mahungu lamanene va ya va tshikileriwa leswaku va tshika ntirho wa vona lowu Xikwembu xi va leriseke wona. Malandza hinkwawo ya Xikwembu ma xi twisisa kahle xilemukiso lexi kumekaka eka Nhlavutelo 14:9-12 malunghana ni ku gandzela “xivandzana ni xifaniso xa xona.” Hi wu twisisa kahle nkoka wa marito ya Yohane lama nge: “Laha hi lomu ku kombisiwaka kona ku tiyisela ka vakwetsimi, lava hlayisaka swileriso swa Xikwembu ni ripfumelo eka Yesu.”
15 Miringo leyi vangiwaka hi tinyimpi, vanhu lava pfukelaka mfumo kumbe nxaniso lowu kongomeke ni ku yirisiwa ximfumo ka ntirho wo chumayela, yi nga endla leswaku swi nga koteki ku gandzela u ntshunxekile tanihi Mukreste. Swi nga ha endleka mi nga swi koti ku hlengeletana evandlheni. Swi nga endleka leswaku swi nga koteki ku vulavurisana ni rhavi. Nakambe swi nga endleka leswaku valanguteri va miganga va nga swi koti ku hi endzela minkarhi yin’wana. Kumbexana hi nga yi kumi minkandziyiso. Loko wo tshuka u langutane ni swin’wana swa swiyimo leswi, u fanele u endla yini?
16 Nhlamulo ya kona hileswaku endla hinkwaswo leswi u nga swi kotaka hi ku ya hi swiyimo leswi u langutaneke na swona. U fanele u va ni dyondzo ya munhu hi yexe. Hi ntolovelo, mintlawa leyitsongo yi nga ha hlengeletana emakaya ya vamakwerhu yi dyondza. Ku nga ha dyondziwa minkandziyiso leyi dyondziweke enkarhini lowu hundzeke ni Bibele hi yoxe. U nga vileli kumbe u karhateka ngopfu. Hi ntolovelo, Huvo leyi Fumaka yi ta hatla yi kuma ndlela yo vulavurisana ni vamakwerhu lava nga ni vutihlamuleri.
17 Hambiloko wo tikuma u hambanisiwe ni vamakwerhu hinkwavo lava nga Vakreste, tshama u ri karhi u tsundzuka leswaku a wu hambanisiwanga na Yehovha ni N’wana wakwe, Yesu Kreste. Ntshembo wa wena wu nga tshama wu tiyile. Yehovha u ta swi twa swikhongelo swa wena naswona u ta ku tiyisa hi moya wakwe. Tshama u ri karhi u lava nkongomiso wakwe. Tsundzuka leswaku u nandza wa Yehovha tlhelo mudyondzisiwa wa Yesu Kreste. Hikokwalaho wu tirhise hi vutlhari nkarhi lowu u wu kumaka wo chumayela. Yehovha u ta katekisa matshalatshala ya wena kutani swi nga endleka leswaku ku nga ri khale van’wana va hlanganyela na wena evugandzerini bya ntiyiso.—Mint. 4:13-31; 5:27-42; Filp. 1:27-30; 4:6, 7; 2 Tim. 4:16-18.
18 Hambiloko wo xungetiwa hi ku dlayiwa, ku fana ni vaapostola ni van’wana, tshemba “Xikwembu lexi pfuxaka lava feke.” (2 Kor. 1:8-10) Ku va ni ripfumelo eka lunghiselelo ra xona ro pfuxa vafi, swi ta ku pfuna leswaku u tiyisela hambi ku ri nkaneto lowukulu swinene. (Luka 21:19) Kreste Yesu u hi vekele xikombiso; a a swi tiva leswaku ku tshama ka yena a tshembekile loko a ringiwa swi ta tiyisa van’wana leswaku na vona va tiyisela. Na wena u nga tiyisa vamakwenu hi ndlela leyi fanaka.—Yoh. 16:33; Hev. 12:2, 3; 1 Pet. 2:21.
19 Handle ka nxaniso ni nkaneto, ka ha ri ni swiyimo swin’wana swo tika leswi u faneleke u swi tiyiselela. Hi xikombiso, van’wana va nga hela matimba hikwalaho ka leswi vanhu va nga swi laviki ku va yingisa loko va ri ensin’wini. Kasi van’wana va langutana ni mavabyi ni ku heleriwa hi ntsako kumbe ku tsana ko karhi loku vangiwaka hi ku nga hetiseki ka vona. Muapostola Pawulo na yena u tiyisele ndzingo wo karhi lowu a wu kavanyeta ntirho wakwe kumbe lowu endleke leswaku swilo swi tika minkarhi yin’wana. (2 Kor. 12:7) Nakambe, Epafrodito, Mukreste wa lembe-xidzana ro sungula wa le Filipiya, u ‘karhatekile hikwalaho ka leswi vanghana vakwe va tweke leswaku u khomiwe hi vuvabyi.’ (Filp. 2:25-27) Ku nga hetiseki ka hina ni ku nga hetiseki ka van’wana ku nga ha vanga swiphiqo leswi tikaka ngopfu ku swi tiyiselela. Mi nga ha tlulana milenge ni Vakreste-kulorhi kumbe endyangwini. Kambe, swihinga swoleswo na swona swi nga tiyiseleleka ni ku hluriwa loko lava khumbekaka va tirhisa ndzayo leyi humaka eRitweni ra Yehovha.—Ezek. 2:3-5; 1 Kor. 9:27; 13:8; Kol. 3:12-14; 1 Pet. 4:8.
KU TIYIMISELA KU TSHAMA U TSHEMBEKILE
20 Minkarhi hinkwayo hi fanele hi namarhela Yesu Kreste loyi Yehovha a n’wi vekeke ku va Nhloko ya vandlha. (Kol. 2:18, 19) Hi fanele hi khomisana swinene ni “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” ni lava hlawuriweke ku va valanguteri. (Hev. 13:7, 17) Loko hi namarhela malunghiselelo lama simekiweke enhlengeletanweni ya Xikwembu ni ku khomisana ni lava rhangelaka, hi ta va hi ku lunghekele kahle ku endla ku rhandza ka Yehovha. Hi fanele hi ri tirhisa hilaha ku heleleke lunghelo ro khongela. U nga rivali leswaku hambi ku ri, khotso kumbe ku pfaleriwa hi ri hexe, a swi nge pfuki swi hi siverile ku vulavula ni Tata wa hina wa rirhandzu la nge matilweni kumbe swi kavanyeta vun’we bya hina ni vagandzeri-kulorhi.
21 Hi ku tiyimisela ni ku tiyisela, a hi endleni hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi ya emahlweni ni ntirho wa hina wo chumayela, hi tiyisela entirhweni lowu Yesu Kreste la pfuxiweke eku feni a leriseke valandzeri vakwe leswaku va wu endla, loko a ku: “Hikokwalaho fambani mi ya endla vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa, mi va khuvula hi vito ra Tatana ni ra N’wana ni ra moya lowo kwetsima, mi va dyondzisa ku hlayisa swilo hinkwaswo leswi ndzi mi leriseke swona.” (Mat. 28:19, 20) Ku fana na Yesu, a hi tiyiseleni. Onge hi nga tshama hi ri karhi hi anakanya hi ntshembo wa Mfumo ni vutomi lebyi nga heriki. (Hev. 12:2) Leswi hi nga vadyondzisiwa va Kreste lava khuvuriweke, hi ni lunghelo ro hlanganyela eku hetisekeni ka vuprofeta bya Yesu malunghana ni ‘makumu ya mafambiselo ya swilo.’ U te: “Mahungu lamanene lawa ya Mfumo ma ta chumayeriwa emisaveni hinkwayo leyi akiweke leswaku byi va vumbhoni ematikweni hinkwawo; kutani hi kona makumu ma nga ta fika.” (Mat. 24:3, 14) Loko hi tinyiketela hi mbilu hinkwayo entirhweni wolowo enkarhini lowu, hi ta tsaka loko hi kuma vutomi lebyi nga heriki emisaveni leyintshwa yo lulama ya Yehovha!