Ku Pfuna N’wana Ku Kula Hi Vutlhari Bya Xikwembu

VANHU lava anakanyaka va matiko ni mahanyelo yo tala va swi xiya leswaku Yesu a a ri mudyondzisi wo hlamarisa ni mutivi wa ta vutomi. Kambe xana swilo swin’wana eku leteriweni ka yena ka vuntshwa swi seketele leswi? I tidyondzo tihi leti vatswari va namuntlha va nga ti dyondzaka eka vutomi byakwe bya ndyangu ni ku kurisiwa ke?

Bibele yi hi byela swintsongo hi vuhlangi bya Yesu. Kahle-kahle, malembe yakwe yo sungula ya 12 ya hlanganisiwe eka tindzimana timbirhi: “Kute loko [Yosefa na Mariya] va hetile hinkwaswo leswi lerisiweke hi Nawu wa [Yehova], va tlhelela eGaleliya, va ya eNazareta kaya ka vona. Loko a ri n’wana, a kula, a tiya, a tala hi vutlhari, kutani tintswalo ta Xikwembu ti va na yena.” (Luka 2:39, 40) Kambe ku na tidyondzo leti vatswari va nga ti dyondzaka laha.

N’wana “a kula, a tiya.” Kutani, vatswari va yena a va n’wi khathalela enyameni. Nakambe, a a hambeta “a tala hi vutlhari.”a A ku ri vutihlamuleri bya mani ku n’wi dyondzisa vutivi ni ku twisisa leswi a swi ta va xisekelo xa vutlhari byo tano?

Ehansi ka Nawu wa Muxe, vatswari va yena a va ri ni ntirho wolowo. Nawu wu te eka vatswari va Vaisrayele: “Milawu le’yi nḍi ku nyikaka namuntlha yi ta v̌a e mbilwini ya wena. U ta yi dyonḍisa v̌ana v̌a wena, u yi v̌ula e ndlwini ya wena, ne ku enḍeni ka wena, ni loko u ya etlela, ni loko u pfuka.” (Deuteronoma 6:6, 7) Mhaka ya leswaku Yesu u hambetile “a tala hi vutlhari,” ni leswaku “tintswalo ta Xikwembu ti va na yena,” yi komba leswaku Yosefa na Mariya a va yingisa ku lerisa loku.

Van’wana va nga ha ehleketa leswaku tanihi leswi a a ri n’wana la hetisekeke, ku kurisiwa kakwe hakunene a ku nyiki ntila wa xiviri eku wundliweni ka vana van’wana. Hambi swi ri tano, Yosefa na Mariya a va nga hetisekanga. Kambe entiyisweni va ye emahlweni va nyikela swilaveko swakwe swa nyama ni swa moya, naswona va endle tano ku nga khathariseki mintshikilelo ya ndyangu lowu kulaka. (Matewu 13:55, 56) Nakambe, Yesu, hambi leswi a a hetisekile, a a fanele ku kula a hundza hi le ka ricece ni le ka vuhlangi ni le ku bombeni ka xijaha a va nkulukumba. A ku ri na ntirho lowukulu wo kondletela wa leswaku vatswari vakwe va wu endla, naswona entiyisweni va wu endle kahle.

Yesu Loko A Ri Na Malembe Ya 12

“Vatswari va Yesu a va ya eYerusalema lembe rin’wana ni rin’wana enkhubyeni wa Paseka.” (Luka 2:41) Hi ku ya hi Nawu wa Xikwembu, wanuna un’wana ni un’wana a a fanele ku humelela eYerusalema eminkhubyeni. (Deuteronoma 16:16) Kambe rhekhodo yi vula leswaku “vatswari va Yesu a va ya.” Yosefa u teke Mariya, hi ku fanana ni ndyangu hinkwawo, eka riendzo rero ra tikhilomitara to tlula 100 ku ya eYerusalema eka nkarhi wa ntsako. (Deuteronoma 16:6, 11) A wu ri ntolovelo wa vona—xiphemu xa nkarhi hinkwawo xa vutomi bya vona. Nakambe, a va nga kanganyisi; va tshame masiku hinkwawo ya nkhuvo.—Luka 2:42, 43.

Leswi swi nyika dyondzo leyi tirhaka eka vatswari namuntlha. Minkhuvo leyi ya lembe na lembe eYerusalema a ku ri minkarhi ya nhlengeletano ya ntikelo kun’we ni ya ku tsaka. (Levitika 23:4, 36) Yi nyikele ntokoto lowu phyuphyisaka wa moya eka Yosefa, Mariya na Yesu lontsongo. Namuntlha, vatswari va endla kahle ku lava minkarhi leyi fanaka ya vana va vona leswaku va va ni ku hundzuka loku nyanyulaka kun’we ni ku tsakela swakudya leswi akaka emoyeni. Vatswari lava nga Timbhoni ta Yehova va endla leswi hi ku yisa vana va vona eka tinhlengeletano ni le ka mintsombano leyikulu leyi khomiwaka nkarhi na nkarhi elembeni. Xisweswo, vana va nga ha va ni ntokoto lowu nyanyulaka wo endza ni ku kota ku hlangana ni madzana kumbe magidi ya vapfumeri-kulobye hi masiku ma nga ri mangani. Tatana loyi a kuriseke vana va khume hi laha ku humelelaka u yisa ku humelela kakwe lokukulu emhakeni ya leswaku ku sukela a khuvuriwa tanihi Mukriste hi malembe ya 45 lama hundzeke a nga lahlekeriwanga hi xiphemu ni xin’we xa nhlengeletano yihi na yihi. Kutani u khutazile ndyangu wakwe leswaku wu nga lahlekeriwi.

Vulanguteri

Loko Yesu a ha ri ntsongo, handle ko kanakana u tshame kusuhi ni vatswari va yena enkarhini lowu wa maendzo ya lembe na lembe ya ku ya emutini lowukulu wa Yerusalema. Hambi swi ri tano, loko a ri karhi a kula a nga ha va a xiximiwile. Loko a ri na 12, a a ri eka malembe lawa Vayuda va ma tekaka tanihi ya nkoka eku kuleni ko va wanuna. Kumbexana hikwalaho ka ku hundzuka loku tolovelekeke ni ka ntumbuluko, vulanguteri byi humelerile loko nkarhi wu fikile wa leswaku ndyangu wa Yosefa wu suka eYerusalema wu tlhelela ekaya. Mhaka yi hlayekisa leswi: “Loko masiku ya nkhuvo ya herile, va tlhelela eka rikwavo, kambe Yesu n’wana a sala eYerusalema, vatswari va yena va nga swi tivi. Hi ku anakanya leswaku ú le xikarhi ka lava va longolokaka na vona, va famba siku hinkwaro, kutani va sungula ku n’wi lava exikarhi ka maxaka ya vona ni ka lava va tivanaka na vona.”—Luka 2:43, 44.

Ku na timhaka ta xiendlakalo lexi leti vatswari ni vantshwa va nga ta ti xiya. Kambe, ku na ku hambana kun’wana: Yesu a a hetisekile. Tanihi leswi hi ku tshembeka a a yingisa hi Yosefa na Mariya, hi nga ka hi nga anakanyi leswaku u hluleke ku yingisa lunghiselelo rin’wana leri va ri endleke na yena. (Luka 2:52) Swa vonaka swinene leswaku a ku ri ni ku tsemeka ka ku vulavurisana. Vatswari va anakanye leswaku Yesu a a ri eka ntlawa wa maxaka ni lava va tivanaka na vona. (Luka 2:44) A swi olovi ku anakanya sweswo, loko va ha ku suka eYerusalema, a va ta yisa mianakanyo ya vona yo sungula eka vana va vona lavantsongo ivi va anakanya leswaku Yesu, mativula ya vona, na yena a a ri karhi a ta.

Kambe, Yesu entiyisweni u anakanye leswaku vatswari va yena a va ta ku tiva laha a a ri kona. Leswi swi ringanyetiwe hi nhlamulo yakwe endzhaku: “A mi ndzi lavela yini? Xana a mi nga tivi leswaku ndzi fanele ku va kwala ndlwini ya Tata wa mina xana?” A a nga deleli. Marito ya yena ya hlavutela ku hlamala kakwe ntsena emhakeni ya leswaku vatswari vakwe a va nga tivi laha va nga ta n’wi kuma kona. A ku ri mhaka yo fanekisela ya xidoledole lexi vatswari vo tala va vana lava kulaka va nga xi tlangelaka.—Luka 2:49.

Anakanya hi ku vaviseka ka Yosefa na Mariya eku heleni ka siku rero ro sungula, loko va kuma leswaku Yesu a a nga ri kona. Naswona anakanya hi ku karhateka ka vona loku kulaka hi masiku mambirhi loko va n’wi lava eYerusalema. Hambi swi ri tano, swi vonakile leswaku vuleteri bya vona eka Yesu a byi hakeriwile eka nkayakayo lowu. Yesu a a nga nghenanga eka ntlawa wo biha. A nga va xumbadzanga vatswari vakwe. Loko va kuma Yesu, a a ri “eTempeleni, a tshamile exikarhi ka vadyondzisi, a va yingisela, ni ku va vutisa swivutiso; kutani hinkwavo lava n’wi twaka va hlamala ku tlhariha ka yena ni ku hlamula ka yena.”—Luka 2:46, 47.

Mhaka ya leswaku a a heta nkarhi wakwe hi ndlela yo tano, ni vumbhoni byakwe lebyinene byo godzomberiwa hi milawu ya Matsalwa, nakambe swi hlamusela ku letela ka Yosefa na Mariya eka yena kahle ku fika eyinhleni yoleyo. Kambe, ku endla ka Mariya ku tikomba ku fanekisela ka manana la karhatekaka: xo sungula, ku ntshunxeka loko a kuma leswaku n’wana wa yena wa jaha a a hlayisekile; kutani a phofula matitwelo ya yena yo karhateka ni ku hlundzuka: “N’wananga, hikwalaho ka yini u hi tirhisile hi ndlela leyi? Waswivo, tata wa wena na mina a hi ku lava hi ri eku karhatekeni swinene.” (Luka 2:48) A swi nga rindzeriwanga leswi Mariya a swi vuleke emahlweni ka Yosefa loko a phofula ku vaviseka ka vatswari hinkwavo. Vantshwa vo tala lava hlayaka mhaka leyi hi laha ku fanaka va ta ku: “Sweswo swi fana na manana!”

Tidyondzo Leti Dyondziweke

I tidyondzo tihi leti hi nga ti dyondzaka eka ntokoto lowu? Vantshwa a va lavi ku tiva leswaku vatswari va vona va tiva leswi va swi ehleketaka. Hakanyingi va twiwa va ku: “Kambe ndzi anakanye leswaku a mi ta swi tiva.” Vatswari, loko muntshwa wa n’wina a tshame a vula leswi loko ku ve na xidoledole, a mi vo sungula lava veke ni xiphiqo lexi.

Loko vana va tshinelela malembe ya kondlo-a-ndzi-dyi, va titshega kantsongo hi vatswari va vona. Ku hundzuka loku i ka ntumbuluko, naswona vatswari va fanele ku endla mindzulamiso leswaku va swi pfumelela. Kambe hambi ku ri ni ku leteriwa ko antswa, swidoledole swi ta va kona naswona vatswari va ta hlanganyela eku karhatekeni. Kambe, loko va landzela xikombiso lexinene xa Yosefa na Mariya, loko ku kayakaya ku tlhekeka, vuleteri lebyi nyikiweke byi ta veka vana va vona exiyin’weni lexinene.

Kahle-kahle vatswari va Yesu va hambete va tirha na yena hi malembe yakwe ya vuntshwa. Endzhaku ka xiendlakalo lexi xiyiweke, hi ku titsongahata “a ngirimela na vona” edorobeni ra ka vona naswona “a va yingisa.” Hi vuyelo byihi? “Yesu, a kula eku tlhariheni, ne ku leheni, ne tintswalweni emahlweni ka Xikwembu ni vanhu.” Kutani xiendlakalo lexi xi ve ni makumu lama tsakisaka. (Luka 2:51, 52) Vatswari lava landzelaka xikombiso xa Yosefa na Mariya, lava pfunaka vana va vona ku kulela eka vutlhari bya Xikwembu, lava va nyikaka moya lowunene wa kaya ni ku va paluxela minkucetelo leyinene ya xinakulobye xa Xikwembu, va andzisa xitiyisekiso xa leswaku nchumu lowu fanaka wu ta humelela eka vana va vona. Vana vo tano hi ku fanana va ta tsakela vutomi lebyinene loko va ri karhi va kulela eka vukulukumba bya vutihlamuleri, bya Vukriste.

[Nhlamuselo ya le hansi]