Tsundzuka Misinya Ya Milawu Ya Vukriste

LOKO n’wana a sungula ku nghena xikolo, exikarhi ka swilo swo sungula leswi a swi dyondzaka i ku hlaya ni ku tsala. Tidyondzo leti ta nkoka ti n’wi lunghiselela tidyondzo leti tlakukekenyana, to tanihi ntivo-swarivala, sayense ni tindzimi. Loko n’wana a hluleka ku kuma vutivi lebyi heleleke bya ku hlaya ni ku tsala, dyondzo ya yena hinkwayo ya nkarhi lowu taka yi ta khumbeka swinene.

Ku dyondza ndlela yo gandzela Xikwembu i nchumu lowu fanaka. Loko hi dyondza Bibele, hi kuma leswaku ku na mintiyiso yo tala ya xisekelo, kumbe misinya ya milawu, leyi faneleke ku tiviwa hi vuenti. Loko se hi khome leswi, hi nga ha nghena hi vundzeni eka timhaka leto enta. Hambi swi ri tano, loko hi nga yi twisisi swinene ni ku tshemba misinya ya milawu leyi yo sungula, vugandzeri bya hina byi ta tsana. Hi nge swi koti ku endla swiboho leswi twalaka, naswona ripfumelo ra hina ri ta tsekatsekisiwa hi ku olova.

Misinya ya milawu ya xisekelo ya Bibele a yi tiki ku yi twisisa. (Vona chati.) Hambi swi ri tano, a ko va timhaka leti nga pfuniki nchumu kumbe ta vutlhari leti tsakisaka ntsena. I mintiyiso leyi hanyaka, ya nkoka, naswona Vakriste lava tlhariheke va dyondza ku yi rhandza. Yehova u ri: “Yingisisa marito ya mina, u šiya timhaka ta mina. Ti nga suki mahlweni ya wena, u ti hlayisa e mbilwini ya wena; hikuv̌a i v̌utomi e ka hikwav̌o la’v̌a ti kumaka, i ku ṭaka ka miri hikwawo wa v̌ona.”—Swivuriso 4:20-22; Ezekiel 18:19, 20, 23.

Hambi swi ri tano, ku nga khathariseki nkoka wa misinya ya milawu leyi, Yesu u tsundzuxe leswaku i vantsongo ntsena lava nga ta yi amukela naswona va hanya hi yona. U te: “Nyangwa leyi yisaka evutomini yi khumile swinene, ni ndlela leyi yaka kona yi larile, kutani lava va yi kumaka a va talanga.” (Matewu 7:14) Leswi a swi vangiwi hi leswi misinya ya milawu yi tumbetiweke hi ndlela yo karhi. Yehova u lava leswaku vavanuna ni vavasati va hanya hi yona ivi xisweswo va kuma ndzhaka ya vutomi. (2 Petro 3:9) U endle leswaku vutlhari, vutivi ni ku twisisa swi rhekhodiwa eBibeleni, leyi kumekaka swinene eka hinkwerhu. Naswona Timbhoni ta yena ti khutaza vaakelani va tona ku lava mahungu lawa ya nyikaka vutomi. Hi ndlela leyi, hi ku kongoma, “v̌utlhari byi huwelela e handle, byi tlakusa rito e miṭenḍeleni.” (Swivuriso 1:20; 2:1-9) Kambe ku ni matimba man’wana lama tirhaka.

Sathana u pfale mahlo ya vanhu vo tala leswaku va nga voni misinya ya milawu ya ntiyiso. (2 Vakorinto 4:4) Tlhandla-kambirhi, moya wa munhu wa ku tifuma wu n’wi endla leswaku a hlawula ku famba hi ndlela ya yena n’wini ematshan’wini yo languta eka Matimba lama Tlakukeke ku kuma vukongomisi. Esikwini ra muapostola Pawulo, hambi ku ri van’wana lava dyondzeke misinya ya milawu ya xisekelo va yi rivarile. Hikwalaho, u tsarile a ku: “Ma ha lava ku dyondzisiwa na kambe tidyondzo to sungula ta Rito ra Xikwembu, hi munhu un’wana.”—Vaheveru 5:12.

Ku tlula kwalaho, Yesu u tsundzuxile a ku: “Hi siku rolero lavo tala va ta ku ka mina: ‘Hosi, Hosi, xana a hi vulavulanga hi vito ra wena ke? Xana a hi hlongolanga mademona hi vito ra wena ke? Xana a hi endlanga mahlori layo tala hi vito ra wena ke?’ Enkarhini wolowo ndzi ta va byela erivaleni, ndzi ku: A ndzi mi tivanga, ni siku ni rin’we; sukani eka mina, n’wina lava endlaka leswo homboloka!” (Matewu 7:22, 23) Ha yini vanhu lava anakanyaka leswaku va tirhela Yesu va tikuma va ariwa? Hikuva ‘mintirho ya vona leya matimba’ a yi sekeriwanga kona emisinyeni ya milawu ya Bibele. Swi fana ni loko va ringete ku dyondza matimu kumbe sayense va nga sungulanga hi ku dyondza ku hlaya. Mintirho ya vona ya phewa, a yi sekeriwanga kona entiyisweni. Hikwalaho, hi lava va “endlaka leswo homboloka.”

Xana Vugandzeri Bya Wena Bya Amukeleka?

Xana hi nga tiyiseka leswaku siku rin’wana Yesu a nge vuli eka hina a ku, ‘suka eka mina, wena la endlaka leswo homboloka’? Ina, loko vugandzeri bya hina byi seketeriwe emisinyeni ya milawu ya Bibele. Byi nga va tano loko hi kambisisa Bibele, ngopfu-ngopfu marito ya Yesu. Yesu u fambe hi gondzo lero khuma, ro lala leri yaka evuton’wini—entiyisweni, a a ri “ndlela, ni ntiyiso, ni vutomi.” (Yohane 14:6) Loko hi tirhisa marito ya yena naswona hi landzelela swinene minkondzo ya yena, hi ta va egondzweni leri fanaka.—Yohane 6:68; 1 Petro 2:21.

Valandzeri va Yesu va le kusuhi na vona va fambe hi gondzo rero lero khuma, ro lala leri yaka evuton’wini. Hikwalaho, loko Yesu a fa u veke ntirho wo dyondzisa van’wana ku gandzela Xikwembu emavokweni ya vona. Nakambe u tsundzuxile leswaku u ta vuya naswona a langutela ku va avanyisa hi ku ya hi ndlela leyi va hanyeke ha yona hi nkarhi lowu a a nga ri kona.—Matewu 24:46; 25:14-23; 28:19, 20.

Eku heteleleni, nhlayo ya lava tivulaka lava va landzelaka Kriste yi tlakukele eka madzana ya timiliyoni. Kambe etimhakeni to tala, vugandzeri bya mintshungu leyi leyikulu a byi nga sekeriwanga kona emisinyeni ya milawu ya Bibele. Xisweswo, loko Yesu a vekiwe tanihi Hosi ya le tilweni hi 1914 kutani a ‘fika’ ku ta avanyisa lava va tivulaka valandzeri va yena, xana u kume yini? Timiliyoni ta lava tivulaka Vakriste a ti katseka eka nyimpi leyi chavisaka swinene evurungurwini bya vanhu ku fikela enkarhini wolowo.

Ina, nhlayo leyikulu ya “Vakriste” a va endla hi laha ku hambaneke hi ku helela ni misinya ya milawu ya xisekelo ya Bibele. Hambi swi ri tano, a ku ri ni ntlawa wa Vakriste va xiviri lava a va ringeta hi matimba ku landzela misinya ya milawu leyinene ni ku tlhela va yi dyondzisa un’wana ni un’wana loyi a a ta yingisa emisaveni leyi hlanyisiwaka hi nyimpi. Lava va hlengeletiwile kun’we naswona endzhakunyana va joyiniwe hi ntshungu lowukulu wa vanhu va mianakanyo leyi tsakelaka. (Matewu 24:31; Nhlavutelo 7:4, 9, 10) Va ha landzela misinya ya milawu leyi nyikaka vutomi, va byela van’wana mayelana ni swikongomelo leswikulu swa Xikwembu, va hlanganyela kun’we tanihi ntlhambi wun’we, naswona va ringeta hi matimba ku titwananisa ni ‘ku rhandza ka Xikwembu loku hetisekeke.’—Varhoma 12:2.

Nawu Wa Nkoka Wa Matsalwa

Leswi a swi nga olovi. Hi xikombiso, Vakriste lava va ntiyiso a va fanele ku lwisana ni vumunhu bya wona vini bya ku nga hetiseki, byo homboloka. Naswona va boheka ku hanya emisaveni leyi lwisanaka hi laha ku heleleke ni minkoka ni misinya ya milawu leyi va ringetaka ku hanya hi yona. Entiyisweni, muapostola Yohane u te: “Misava hinkwayo yi le hansi ka matimba ya Lowo biha.” (1 Yohane 5:19) Hi yona mhaka leyi vagandzeri va Xikwembu va ntiyiso namuntlha va faneleke ku tsundzuka nawu wa nkoka swinene lowu hlamuseriweke hi Yesu a ku: “[Vakriste] a hi va misava.”—Yohane 17:16.

Yehova a nga va sindzisi vanhu leswaku va n’wi tirhela, kambe lava hlawulaka ku endla tano va fanele ku endla swiboho leswinene. Hi xikombiso, va fanele va vuyeteriwa ku fikela laha va nga ta ka va nga ha rhandziwi emisaveni leyi. (Matewu 24:9) Mudyondzisiwa Yakobo u tsundzuxile a ku: “Loyi a tinyiketaka eku rhandzeni ka swa misava, u tiendla nala wa Xikwembu.” (Yakobo 4:4) Naswona muapostola Pawulo u te: “Ku tirhisana ku kwihi exikarhi ka ku lulama ni ku homboloka xana?” naswona “Mupfumeri a nga fambelana hi mikhuva wihi ni loyi a nga riki mupfumeri xana?” Manuku u tshahe marito ya Yehova hi yexe a ku: “Humani exikarhi ka vona, mi hambana na vona; mi nga tshuki mi khumba leswi nga tengangiki.”—2 Vakorinto 6:14-17; Vaefesa 5:11.

Xana hi nga ‘tihambanisisa ku yini’? Kavula, hayi hi ku tisusa emisaveni hi xiviri. Kambe hi nga papalata ku va lava ‘rhwalaka mpingu wun’we ni lava nga riki vapfumeri.’ Hi nga papalata ‘vanghana lavo biha, lava borisaka mikhuva leyinene.’ (1 Vakorinto 15:33) Naswona hi nga tihambanisa ni moya wa misava, moya wa ku tilavela swa hina, ku pfumala vutshembeki, ku rhandza rifuwo ni ku hlongorisana swinene ni ntsako. (2 Timotiya 3:1-5) Xitiyisekiso lexi tsakisaka xi nyikiwa lava xisweswo va tihambanisaka ni ku navela ka misava leyi: “Kambe loyi a endlaka ku rhandza ka Xikwembu, u tshama hi laha ku nga heriki.”—1 Yohane 2:15-17.

Lava Landzelaka Misinya Ya Milawu Ya Xisekelo

Xana namuntlha swa koteka ku landzela misinya ya milawu ya Bibele ni ku famba hi gondzo lero khuma leri yisaka evuton’wini? Ina, hambi ku ri vana va nga swi endla. Hi xikombiso, eBrazil vana vambirhi lavantsongo a va hanya kahle swinene exikolweni lerova mudyondzisi wa vona a kombela mana wa vona ku ta a ta hlamusela xivangelo xa mhaka leyi va nga tano ha yona. Manana u hlamusele leswaku a ku ri hikwalaho ka leswi a va landzela misinya ya milawu ya Bibele malunghana ni ku yingisa vatswari ni van’wana lava nga ni matimba. (Vaefesa 6:1-3) Eku heleni ka nkarhi wa xikolo, va nyikiwe nkarhi wo hlamusela tlilasi hinkwayo mimpfuno leyi humaka eka dyondzo yoleyo leyinene.

Yesu u vule nawu a ku: “Vutomi bya munhu a byi humi eka swilo leswi a swi fuweke hambi loko swi n’wi talele ngopfu.” (Luka 12:15) EJapani dokodela loyi a humelelaka u swi dyondzile leswi naswona, lexi hlamariseke vanghana va yena, u swi tirhisile. U tshike xikhundla xa yena lexi vuyerisaka naswona a huma a ya exidorobanini laha a a ta va loyi a pfunaka hi swa moya eka vanhu va doroba. Ku tshika loku ka mimpfuno ya swa nyama a ku n’wi tekelanga ntsako wa yena. Ematshan’wini ya sweswo, yena ni nsati wa yena sweswi va kuma ntsako lowukulu eku tiseni ka Rito ra vutomi eka van’wana.

Bibele yi ri: “Šidakwa ni wa makolo v̌a tiv̌angela v̌usiwana.” (Swivuriso 23:21) Leyi i ndzayo leyi nga erivaleni ehenhleni ka mahlungu. Nakambe hi tsundzuxiwa ku lwisana ni ku tirhisa swidzidzirisi hi ndlela yo biha: “Mintirho ya ntumbuluko wa nyama . . . i ku phahla swikwembu swa hava, ni xiloyiloyi [phar·ma·kiʹa, “druggery” hi Xigriki xo sungula].” (Vagalatiya 5:19, 20) Tlhandla-kambirhi, muapostola Pawulo wa tsundzuxa a ku: “Hi fanele ku tibasisa, hi susa thyaka hinkwaro ra miri ni ra moya.”—2 Vakorinto 7:1.

Ku dzaha fole ni ku tirhisa swidzidzirisi swin’wana leswi godzombelaka hi ku kongoma swi lwisana ni misinya leyi ya milawu ya Bibele naswona xisweswo i ku ‘endla leswo homboloka.’ (Matewu 7:23) Malandza man’wana ni man’wana ya Xikwembu lama tithyakisaka hi swilo swo tano ya ta kuma leswaku vugandzeri bya wona a byi amukeleki eka Xikwembu. Hikwalaho, madzana ya magidi yo tala ya teke goza ra ku tshika ku tirhisa swidzidzirisi leswi, naswona hikwalaho, va kume mimpfuno ya moya ni ya nyama. Kavula, a swi olovi minkarhi hinkwayo ku tshika mikhuva leyi ya thyaka.

Jaha ra le Michigan, U.S.A., ri dyondze mayelana ni Xikwembu ni misinya ya milawu ya xona eka vatirheli van’wana lava fikeke enyangweni wa yena. U tsakele leswi a nga swi twa kambe a xiya leswaku mukhuva wa yena wa ku dzaha mbangi na fole a wu nga twanani ni vugandzeri bya Yehova. U ri: “A ndzi vanga na xiphiqo ku tshika swidzidzirisi, leswi a ndzi tiphina hi swona. Kambe swi ndzi teke tin’hweti ta tsevu ku tshika ku dzaha tisigarete.” U pfuniwe hi Vakriste-kulobye na hi xikhongelo. Sweswi, u hanya vutomi lebyo tenga hi ku ya hi misinya ya milawu ya Bibele, u tiphina hi ripfalo leri tengeke, vuxaka ni Xikwembu ni xinakulobye xa Vukriste. Entiyisweni, u vula leswaku a a nga swi tivi ku munghana i yini, ku kondza a va Mukriste.

Ku landzela milawu leyinene entiyisweni i ndlela ya vutlhari. Naswona vutlhari i bya nkoka ngopfu ku tlula nsuku lowunene. Titekeli ndlela leyi, naswona yi ta tisa ku dzuneka eka Yehova naswona yi ta tisa minkateko leyi nga heriki eka wena n’wini.—Psalma 19:7, 10; Swivuriso 16:16.

[Bokisi leri nga eka tluka 27]

Misinya ya milawu i mintiyiso ya xisekelo kumbe milawu ya masungulo leyi mintiyiso kumbe milawu yin’wana yi nga kumiwaka eka yona. Swikombiso swin’wana hi leswi landzelaka:

◻ “U ta rhandza [Yehova] Xikwembu xa wena hi mbilu ya wena hinkwayo, ni moya wa wena hinkwawo, ni ku anakanya ka wena hinkwako.”—Matewu 22:37.

◻ “Hinkwaswo leswi mi lavaka leswaku vanhu va mi endla swona, va endleni swona na n’wina.”—Matewu 7:12.

◻ “Ku rhandza swa misava swi vula ku lwa na Xikwembu.”—Yakobo 4:4.

◻ “Hambi ma dya, hambi ma nwa, hambi mi endla yini na yini, endlani hinkwaswo ku dzunisa Xikwembu.”—1 Vakorinto 10:31.

◻ “Hina lava nga ni matimba, hi fanele ku rhwala ku hluleka ka lava tsaneke, ku nga ri ku titsakisa hina vini.”—Varhoma 15:1.

◻ “A hi humeseni magandzelo masiku hinkwawo ha Yesu, hi dzunisa Xikwembu ha wona, hi leswaku, hi fanele ku vonga vito ra xona hi marito lama humaka emilon’weni ya hina.”—Vaheveru 13:15.

◻ “A hi laveni tindlela to pfuxana, hi kombana rirhandzu ni mintirho leyinene. Hi nga tshiki ku hlengeletana.”—Vaheveru 10:24, 25.

◻ “Munhu a nga ka a nga hanyi hi vuswa ntsena, kambe u ta hanya hi marito hinkwawo lama humaka enon’wini wa Xikwembu.”—Matewu 4:4.