‘Ha Swi Tiva Leswaku Va Ta Pfuka Eku Pfuxiweni Ka Vafi’
XIKWEMBU xa Matimba Hinkwawo xi nyike vanhu vutomi. Xi nga byi tlherisela eka vanhu lava feke. Nakambe, eka xona hi na xihlovo lexi tshembekaka xa rungula ra vutomi ni rifu: Matsalwa ya Xiheveru ni ya Vukriste ya Xigriki, ku nga swiyenge swimbirhi leswi vumbaka Bibele. Ya na rungula ra ntiyiso leri nga ni xisekelo ra leswaku vafi vo tala va nga pfuka naswona va ta pfuka.—Yohane 5:28, 29.
Hi xikombiso, xiya mhaka ya matimu ya Lazaro wa le Betaniya, loyi a tiviwaka ngopfu hi Yesu Kriste. Lazaro u vabyile, kutani a fa. Endzhaku ka sweswo, Yesu u byele Marta makwavo wa Lazaro a ku: “Makwenu [la feke] u ta tlhela a pfuka.” A hlamula a ku: “Ndza swi tiva leswaku u ta pfuka hi siku ra makumu, eku pfuxiweni ka vafi.” (Yohane 11:23, 24) Ina, a a swi tiva. Hi ku ya hi rungula leri tshembekaka, a a nga kanakani leswaku Lazaro makwavo wa yena la rhandzekaka a a ta vuya “hi siku ra makumu.”
Loko u ri karhi u hlaya rhekhodo ya matimu eka Yohane ndzima 11, u ta kuma vuxokoxoko bya leswi humeleleke kwalaho. Yesu u pfuxele wanuna luya evuton’wini, hambi leswi Lazaro a a file ku ringana masiku ya mune. Ku pfuxiwa koloko i xikombiso xa leswaku Xikwembu xi nga swi hetisisa switshembiso swa xona swo pfuxa vafi “hi siku ra makumu.” Kambe hi kwihi laha Marta a a langutele ku tlhela a vona Lazaro kona? Xana Vayuda van’wana vo tshembeka va anakanye leswaku ku pfuka loku taka a ku ta humelela kwihi?
‘Tiko Leri Ku Nga Riki Na Ku Tlhela Eka Rona’
Misava yi hlawuriwe hi Xikwembu leswaku yi va ndhawu ya vanhu ya ntumbuluko. Mupisalema u swi phofula hi marito lawa: “Loko ma ri matilo, i matilo ya Yehova, e misav̌a, o yi nyikile v̌ana v̌a v̌anhu.” (Psalma 115:16) A ku na nchumu eMatsalweni yo Kwetsima lexi kombisaka leswaku loko Adamu na Evha a va lo tshama va tshembekile eka Xikwembu, a va ta kuma vutomi lebyi nga heriki kun’wana ku tlula ehenhla ka misava. Entiyisweni, xana “muri wa v̌utomi” a wu nga ri emisaveni, eParadeyisini leyi mpatswa wa vanhu vo sungula wu yi tsakeleke wu nga si wela endleleni ya ku nga yingisi Xikwembu? (Genesa 2:9; 3:22) Leswi a ku nga ri na rungula ra Xikwembu leri hambaneke, hi laha ku faneleke, malandza ya xona yo tshembeka ehandle ka Edeni (ku suka eka Avele n’wana Adamu la chavaka Xikwembu ku ya emahlweni) ma ta va ma hlanganise ku pfuxiwa ni kaya rin’we ntsena ra munhu leri a va ri tiva—misava.
‘Manuku, yimanyana,’ vanhu van’wana lava tolovelaneke ni Bibele va nga ha kaneta, ‘xana eka ndzima 16, ndzimana 22, Yobo a nga vulanga leswaku “hi ndlela leyi” a nga “tiki tlhelaka ha yona” a ta “tifambela” ha yona? Naswona eka Yobo 7:9 u te: “Ni loyi a relelaka šiv̌andleni ša v̌afi [esirheni], a nga na ku tlhela kona.” Yobo u engeterile eka ndzimana 10 a ku: “A nga ha v̌uyeli ndlwini ya yena, v̌uako bya yena a byi nga ha ṅwi tiv̌i.”’
Kutani, tanihi laha vadyondzi van’wana va vulaka ha kona, xana tindzimana toleto ni tinhlamuselo leti fanaka a ti kombisi leswaku Yobo u langute rifu tanihi ‘tiko leri ku nga riki na ku tlhela ka rona’? Xana tinhlamuselo toleto ti vula leswaku Yobo a a nga ri na ntshembo wa ku pfuxiwa loku taka? Ku kuma nhlamulo, hi fanele ku teka marito lawa hi ndlela leyi ya vekiweke ha yona, nakambe hi ma xaxameta ni mianakanyo yin’wana leyi Yobo a yi phofuleke emhakeni leyi.
Yobo a a nga swi tivi swivangelo swa ku xaniseka ka yena. Nkarhi wo leha u anakanye hi laha ku hoxeke leswaku Xikwembu a xi ri ni vutihlamuleri bya nhlomulo wa yena. (Yobo 6:4; 7:17-20; 16:11-13) Hi ku hela matimba, u vone onge ndhawu ya yena ntsena ya ntshunxeko wo hatlisa a ku ri sirha. (Yobo 7:21; 17:1; ringanisa 3:11-13.) Kwalaho, hi langutelo ra vanhu-kulobye, a a nga ha ta voniwa, a a nga ha ta tlhelela endlwini ya yena, a a nga ha ta kuma ku tlangeriwa kun’wana, a a nga ha ta vuya kumbe a va ni ku langutela kwihi na kwihi ko endla tano emahlweni ka nkarhi wa Xikwembu lowu vekiweke. Swi tshikeriwe eka vona vini ku nga ri na ku nghenelela ka Xikwembu, Yobo ni van’wana hinkwavo va rixaka ra Adamu a va ri hava matimba yo pfuka eku feni.a—Yobo 7:9, 10; 10:21; 14:12.
Ku Tshemba Ku Pfuxiwa Ka Vafi
Kambe ke, a hi fanelanga ku twisisa ku kanakana ka Yobo ehenhleni ka leswi a a swi tokota ni tinhlamuselo ta yena to biha ehenhleni ka vumundzuku bya yena bya nkarhi wolowo ti ri leti vulaka leswaku a a nga ku tshembi ku pfuxiwa. Leswaku kunene a a ku tshemba ku pfuxiwa ka vafi swi le rivaleni eka Yobo 14:13-15. Eka ndzimana yoleyo, Yobo u vulavule hi ku navela ku ‘fihliwa exivandleni xa vafi’ na hi ku ‘anakanyiwa’ hi Xikwembu endzhaku ka sweswo. Ku tlula kwalaho, eka Yobo 19:25-27 wanuna loyi wa ripfumelo ni vutshembeki u vulavule hi ku va ni “mukutsuri” naswona endzhakunyana ‘a vona Xikwembu.’ Ina, Yobo a a ku tshemba ku pfuxiwa ka vafi. A pfumela leswaku Xikwembu xi nga swi kota naswona a xi ta n’wi vuyisela evuton’wini, tanihi leswi Abrahama eku sunguleni a khorwisiweke hi vuswikoti bya Xikwembu byo “pfuxa vanhu eku feni.”—Vaheveru 11:10, 16, 19, 35.
Ku ta fika eminkarhini ya hina ya manguva lawa, Vayuda va pfumele ku pfuxeriwa evuton’wini emisaveni ka nkarhi lowu taka. Encyclopædia Judaica (1971) yi ri: “Ntshembo wa leswaku eku heteleleni vafi va ta pfuxiwa hi mimiri ya vona kutani va tlhela va hanya emisaveni” i “dyondzo leyikulu” ya Vuyuda. Encyclopedia yi hambete yi ku: “Mianakanyo leyi yi tekeriwe henhla naswona hi ku kongoma lerova Vayuda lava tinyiketeleke hakanyingi va khathalele swiambalo leswi va lahliwaka na swona, ku lahliwa loku heleleke ka swirho hinkwaswo, naswona va lahliwa eIsrayele.”
Lexi tsakisaka, Bibele a yi vuli leswaku eku pfuxiweni ka vafi Xikwembu xi ta hlengeleta mitsumbu leyi boleke ya vanhu lava feke. Swiphemu swa lava feke khale swi hangalake hinkwako emisaveni naswona hakanyingi hi ku landzelelana swi vumbe matsavu ni vutomi bya swiharhi—ina, hambi ku ri ni bya vanhu van’wana, lava va tlheleke va fa. Swi le rivaleni leswaku eku pfuxiweni swiphemu leswi fanaka swi nge tirhisiwi ku tlula eka munhu un’we loyi a pfuxiwaka. Ematshan’wini ya sweswo, Xikwembu xi ta vuyisela vanhu evuton’wini ni mimiri leyi faneleke, va nga kayiveli swiphemu ni timbanga tin’wana leti va veke na tona emahlweni ka ku fa, hi laha xi rhandzaka ha kona.—Ringanisa 1 Vakorinto 15:35-38.
Xana vanhu lava pfuxiweke va ta tiviwa hi vanghana va vona ni maxaka lama na wona ya pfuxeriweke evuton’wini? Sweswo swi vonaka swi ri rivaleni, hikuva loko a hi nga ta tiva vafi lava pfuxiweke na vona va nga hi tivi, a hi ta swi tiva njhani leswaku vafi va hina lava rhandzekaka kunene va vuyisiwile? Hambi leswi ntsumbu wa Lazaro a wu borile, a a tiviwa hi maxaka ya yena ni lava va n’wi tivaka endzhaku ka loko Yesu a n’wi pfuxile. Xisweswo, na hina hi nga langutela leswaku Yehova Xikwembu hi rirhandzu u ta hi endla leswaku hi vonana ni ku tivana loko hi pfuxeriwa vutomi emisaveni.
Ntshembo Wa Le Tilweni Eka Va Nga Ri Vangani
Tanihi laha hi swi xiyeke ha kona, misava i kaya ra vanhu leri Xikwembu xi va nyikeke rona. Kambe, Yesu Kriste u hlamuserile hi ku langutela ka leswaku nhlayo leyi hlawuriweke exikarhi ka vanhu yi ta pfuxiwa yi kuma vutomi lebyi nga boriki bya moya lebyi nga fiki na yena etilweni. (2 Timotiya 1:10) Endzhakunyana ka loko Yesu a sungule “ndlela leyintshwa, leyi hanyaka,” evuton’wini bya le tilweni, Vakriste hinkwavo va rhamberiwe ku hlanganyela eka ntshembo wolowo. (Vaheveru 9:24; 10:19, 20) I vangani eku heteleleni lava va nga ta kuma hakelo yoleyo? ‘Nhlavutelo leyi huhuteriweke leyi Xikwembu xi yi nyikeke Yesu ku komba malandza ya xona swilo leswi swi fanelaka ku humelela’ yi veka nhlayo eka 144 000, lava “kutsuriweke emisaveni.”—Nhlavutelo 1:1; 7:4-8; 14:1, 3.
Ha yini nhlayo yo tano leyintsongo yi ‘kutsuriwe emisaveni’ ku ya kuma vutomi etilweni? Buku leyi fanaka ya Nhlavutelo yi hi nyika xivangelo xa nhlayo leyi hikiweke. Ha hlaya eka ndzima 20, tindzimana 5 na 6: “Loku, i ku pfuka ko rhanga eku feni. U katekile, ni ku hlawuleka, munhu loyi a nyikiwaka na yena ku pfuka loku ko rhanga eku feni. Rifu ra vumbirhi a ri na matimba ehenhla ka vanhu lavo tano, kambe va ta va vaprista va Xikwembu ni va Kriste, kutani va ta fuma swin’we na yena malembe ya 1 000.”—Nakambe vona Nhlavutelo 5:9, 10.
Vafumiwa Va Hosi Va Le Misaveni
Swi le rivaleni ngopfu, leswaku a hi vanhu hinkwavo va nga ta fuma tanihi tihosi ni vaprista, hikuva va ta “fuma” vamani loko hinkwavo va ri tihosi? Ematshan’wini ya sweswo, ntlawa lowu wo hlawuleka lowu hlawuriweke, lowu akiweke wu rhendzela vaapostola va Yesu lava tshembekaka, wu ta fuma misava leyi kun’wana ku akeke “ntshungu lowukulu” lowu hlamuseriweke eka Nhlavutelo ndzima 7, tindzimana 9 ku ya eka 17. Timiliyoni ta lava sweswi ti langutele ‘nyimpi leyi tshinelaka swinene ya siku lerikulu ra Xikwembu xa Matimba Hinkwawo,’ leyi nga ta basisa misava eka vubihi hinkwabyo. Hi musa wa Xikwembu lowu nga fanelangiki, va ta pona nhlomulo lowukulu va nga fanga.—Nhlavutelo 16:14; 21:14; Swivuriso 2:21, 22.
‘Kambe ku vuriwa yini hi lava feke, tanihi varhandziwa va mina?’ u nga ha vutisa. Yesu hi yexe u byele Marta ni van’wana, ‘hambi leswi va nga fa va ta pfuka.’ (Yohane 11:25) Ku ta va ku pfuxiwa ka la misaveni. Hi nkarhi wa ku fuma ka Kriste ni tihosi-kulobye ni vaprista va 144 000 etilweni, timiliyoni ta vafi lava hi tintswalo Xikwembu xi nga ta va tsundzuka va ta pfuxiwa naswona va ta va ni nkarhi wo tala wo dyondza vugandzeri bya Yehova bya ntiyiso. Loko va tshembeka, va ta kuma hakelo ya vutomi lebyi nga heriki eparadeyisini leyi funengeteke misava hinkwayo. Rolero ri ta va “siku ra makumu” leri Marta a a vula rona loko a ri karhi a pfumelelana na Yesu leswaku makwavo wa yena Lazaro a a ta tlhela a pfukela evuton’wini.—Yohane 5:28, 29; 11:24; Luka 23:43.
Ntshembo Lowu Titshegeke Hi Swisekelo
Ku pfuxiwa ka vafi loku rhekhodiweke eBibeleni i swikombiso ni swisekelo swa ku twisiseka ka ntshembo wa ku pfuxiwa ka vafi loku humesiwaka hi Matsalwa yo Kwetsima. Rhekhodo leyi yi vulavula hi ku pfuxiwa ka vafi loku endliweke emisaveni hi muprofeta Eliya na Elixa emahlweni ka minkarhi ya Vukriste, hi N’wana wa Xikwembu (ku katsa lokuya ka Lazaro), hi muapostola Petro na muapostola Pawulo, kutani ngopfu-ngopfu loku endliweke hi Yehova Xikwembu loko a pfuxa N’wana wa yena. U nga hlaya swiviko swo tano eBibeleni ya wena eka: 1 Tihosi 17:17-24; 2 Tihosi 4:32-37; Matewu 28:1-10; Luka 7:11-17; 8:40-56; Yohane 11:38-44; Mintirho 9:36-42; 10:38-42; 20:7-12.b
Hi xisekelo xa ntshembo wo tano wa ku pfuxiwa ka vafi lowu sekeriweke swinene, Pawulo u tshembise Vaathena a ku: “Xikwembu . . . xi vekile siku leri xi nga ta avanyisa misava eku lulameni ha rona, hi wanuna loyi xi n’wi hlawuleke; kutani xi kombisile vanhu hinkwavo ku tiya ka mhaka leyi hi ku pfuxa munhu loyi exikarhi ka vafi.”—Mintirho 17:30, 31.
Ina, ku pfuxiwa ka Yesu i xitiyisekiso lexi heleleke xa ntiyiso wa ntshembo wa ku pfuxiwa. Kutani na hina hi na xisekelo xo tiya xa ku tshemba hi ku helela eka matimba ni rirhandzu ra Yehova Xikwembu. Na hina hi nga phofula ku khorwiseka loku Marta a a ri na kona: ‘Ha swi tiva leswaku vafi va ta pfuka eku pfuxiweni ka vafi hi siku ra makumu!’
Endzhaku ka loko vayingiseri va Pawulo eXitsungeni xa Mars va twe vumbhoni bya yena hi ta “ku pfuka ka vafi,” va avane hi mintlawa minharhu: “Van’wana va hleka, kambe van’wana va ku: ‘Ha ha ta ku twa nakambe emhakeni leyi.’ . . . Kambe vanhu van’wana va n’wi namarhela, va pfumela.”—Mintirho 17:32-34.
Xana wena u ri yini hi ntshembo wa ku pfuka? Yehova u ta hlayisa xitshembiso xa yena xo pfuxa timiliyoni, hambi ku ri magidi ya timiliyoni, eku feni. Leswaku u ta tlhela u va vona, ni ku voniwa hi vona, ngopfu-ngopfu swi titshege eka leswi u swi endlaka. Xana wa swi navela ku dyondza ni ku hanya hi ku pfumelelana ni swilaveko swa Xikwembu swa ku kuma vutomi lebyi nga heriki? Timbhoni ta Yehova ti ta tsakela ku ku nyika rungula leri engetelekeke ehenhleni ka ntshembo wa vafi ni ndlela leyi u nga ponaka ha yona makumu ya mafambiselo lawa ya swilo.—Yohane 17:3.
[Tinhlamuselo ta le hansi]
a Hi ntlhaveko lowu fanaka, mupisalema u tsale hi ndlela leyi ehenhleni ka xiyimo lexi nga kona enkarhini wolowo emahlweni ka ku nghenelela kwihi na kwihi ka Xikwembu a ku: “[Xikwembu] ši ṭunḍuka leŝaku [Vaisrayele] a v̌a ri nyama ntsena, ni moya [matimba ya vutomi lama humaka eka Xikwembu] lowu hunḍaka, lo’wu nga v̌uyiki.”—Psalma 78:39.
b U nga kuma mhaka ya ku pfuxiwa ka vafi hi vuxokoxoko eminkarhini ya Bibele ni xitshembiso xa Bibele xa ku pfuxiwa loku taka enkarhini wa ku fuma ka Kriste eka U Nga Hanya Hi Masiku aParadeyisini eMisaveni. Ndzima 20 yi na xihloko lexi nge “Ku Pfuxiwa—Ka Vamani, Naswona Kwihi?” Buku leyi ya kumeka eka Timbhoni ta Yehova endhawini ya ka n’wina kumbe etihofisini leti longoloxiweke eka tluka 2 ra magazini lowu.