Swivutiso Swa Vahlayi
◼ Ha yini Swirilo Swa Yeremia 4:10, (NW) yi kombetela eka vamanana lava dyeke vana va vona vini tanihi “vavasati va ntwela-vusiwana”?
Loko a hlamusela xiyimo lexi khomisaka gome xa Vayuda hi nkarhi wa ku rhendzeriwa ka Yerusalema hi Babilona hi 607 B.C.E., Yeremiya u tsarile a ku: “Mavoko ya vavasati va ntwela-vusiwana ma virisile vana va vona vini. Va ve tanihi vuswa byo chavelela eka un’wana hi nkarhi wa ku hohloka ka n’wana wa nhwanyana wa vanhu va mina.”—Swirilo Swa Yeremia 4:10, NW.
Malembe xidzana emahlweni, Muxe u xalamukise Vaisrayele leswaku vumundzuku bya vona a byi ta funghiwa hi “mikateko” kumbe “mirukano.” A va ta tiphina hi mikateko loko va hlayisa swileriso swa Xikwembu, kambe a va ta titisela ku xaniseka loko va lahla tindlela ta xona leto lulama. Byin’wana bya mimbuyelo leyi chavisaka a ku ri leswaku Vaisrayele a va ta hundzukela eku dyeni ka vana va vona vini. (Deuteronoma 28:1, 11-15, 54, 55; 30:1; Levitika 26:3-5, 29) Leswi kahle-kahle swi humelerile endzhaku ka loko Yehova a nyiketile tiko leri ri nga riki na ripfumelo, leri nga yingisiki emavokweni ya Vababilona.
Eka Swirilo Swa Yeremia 4:10 muprofeta Yeremiya u tshaha mhaka leyi tivekaka ngopfu ya leswaku manana hi ntumbuluko u na mbilu ya rirhandzu, ntwela-vusiwana ni nsirhelelo eka vana va yena. (1 Tihosi 3:26, 27; 1 Vatesalonika 2:7) Hambi swi ri tano, ndlala ya le Yerusalema lowu rhendzeriweke a yi ri leyikulu ngopfu naswona nsiko lowu vangiweke hi yona a wu tinyike matimba lerova vamanana lava hi ntolovelo a va ta va ni ntwela-vusiwana va virise ni ku dya vana va vona.—Ringanisa Swirilo 2:20.
Xiyimo lexi fanaka xi humelerile endzhaku ka loko Vayuda va honise Mesiya, loyi a tsundzuxeke ehenhleni ka ku rhendzeriwa loku taka ka Yerusalema. (Matewu 23:37, 38; 24:15-19; Luka 21:20-24) N’wamatimu Josephus u hlamusele rin’wana ra mahlomulo ya ku rhendzeriwa hi 70 C.E.: “Mary n’wana wa Eleazar . . . u dlaye n’wana wa yena wa mufana, kutani a n’wi oxa ivi a dya hafu yin’we, a tumbeta ni ku hlayisa leyi saleke.”—The Jewish War, leyi hundzuluxeriweke hi G. A. Williamson, ndzima 20, tluka 319.
Entiyisweni, ku cukumeta milawu ni tindlela ta Xikwembu a hi ndlela ya vutlhari.