Ku Pfuxiwa—I Ka Vamani Naswona Rini?

SWI humelele hi lembe ra 32 C.E. eBetaniya, laha Lazaro a a tshama kona ni vamakwavo vambirhi va xisati, Marta na Mariya. Vamakwavo va xisati va rhumele rungula eka Yesu ra leswaku Lazaro wa vabya. Yesu a a rhandza Lazaro ni vamakwavo va xisati, kutani u kongome eBetaniya. Loko a ri endleleni, Yesu u tivise vadyondzisiwa va yena a ku: “Lazaro murhandziwa wa hina, ú etlele, kambe ndzi ya, ndzi ya n’wi pfuxa evurhongweni.” Vadyondzisiwa va ehlekete leswaku Yesu a a vula vurhongo bya xiviri. Kutani Yesu u swi hlamusele erivaleni a ku: “Lazaro ú file.”—Yohane 11:1-15.

Vaendzi va fike endzhaku ka masiku ya mune Lazaro a file. Loko Yesu a vone Mariya ni van’wana va ri karhi va rila, u ‘ririle,’ a kombisa rirhandzu ra yena lerikulu ni ntwela-vusiwana. (Yohane 11:17, 35) Ntsumbu wa Lazaro a wu lahliwe ebakweni. Yesu u lerise leswaku ribye leri pfaleke nyangwa wa sirha ri susiwa. U khongele eka Tata wa yena kutani a huwelela hi matimba a ku: “Lazaro, humela handle!” Lazaro u humile. Mawaku ntsako lowonghasi lowu leswi swi faneleke swi wu tisile eka vamakwavo va xisati!—Yohane 11:38-45.

Xiendlakalo lexi xi nyikela ntshembo wa xiviri wa ku pfuxiwa. Hambi swi ri tano, hi ntolovelo, rifu i nala la chavisaka la tekaka varhandziwa va hina lava va nga riki ni ntshembo wa ku pfuxiwa hi xihatla hi Yesu. Hi laha hi swi tivaka kahle ha kona, vo tala va vanhu lava va rhandzekaka i vanene naswona va ni musa swinene. Hikwalaho, xivutiso lexi nga erivaleni xa tlakuka . . .

Ha Yini Vanhu Va Fanele Va Fa?

Loko hi lava nhlamulo leyi pakanisaka, leyi tshembekaka, hi fanele ku languta le ndzhaku eku sunguleni ka munhu entangeni wa Edeni. Loko xi ringa ku yingisa ka Adamu, Xikwembu kwalaho xi n’wi lerise leswaku a nga dyi muhandzu wa murhi wo karhi. Loko yena na Evha va dya muhandzu, Xikwembu xi te a va “ta fa.” (Genesa 2:17) Loko va ringiwe hi Sathana, a va yingisanga Xikwembu kutani va hluleka eka ndzingo wolowo lowukulu. Rifu ri landzerile.

Ha yini ku ve ni nxupulo wo tano eka nandzu lowu tikombisaka wu ri wuntsongo ke? Xiendlo xa vona a xi ri xintsongo, kambe nandzu a wu ri lowukulu swinene—nxandzuko wa vanhu lava hetisekeke, Adamu na Evha, eka Muvumbi wa vona. A va nga ha hetisekanga, naswona Xikwembu xi tise xigwevo xa rifu. Hambi swi ri tano, Xikwembu xi lunghiselele leswaku xigwevo xolexo xo lulama xi susiwa eka vana va Adamu. Hi ndlela yihi ke? Pawulo u tsale leswaku ‘Kriste Yesu u tinyikele ku va nkutsulo lowu yelanaka eka hinkwavo.’—1 Timotiya 2:5, 6; Varhoma 5:17.

Xiyimo Xa Vafi Hi Xihi Ke?

Lazaro a a file hi masiku ya mune. Loko a wu lo fa kambe hakunene u hanya exivandleni xa moya hi masiku ya mune ivi endzhaku u pfuxiwa, xana a wu nga ta lava ku byela van’wana ha swona ke? Kambe Lazaro a nga vulanga nchumu ehenhleni ka ku va loyi a hanyeke exivandleni xin’wana xo karhi. Bibele yi ri: “Kambe v̌afi a v̌a tiv̌i ntšhumu.”—Eklesiasta 9:5; Psalma 146:3, 4.

Xiya vuyelo bya sweswo. Timiliyoni ta vanhu ti pfumela eka pagatori, hambi leswi rito rero ri nga humeleliki eBibeleni. Van’wana vo tala va pfumela leswaku ku ni tihele ta ndzilo. Hambi swi ri tano, u nga ka u nga hisi hambi ku ri nala endzilweni hi laha ku nga heriki. Loko u ala ku endla nchumu wo tano wa tihanyi, xana Muvumbi wa hina wa rirhandzu a a ta endla tano hi ku xanisa vanhu endzilweni wa tihele? Kambe xiya xitiyisekiso lexi chavelelaka xa Bibele lexi boxiweke laha henhla—vafi “a v̌a tiv̌i ntšhumu.”

Hi ku ya hi Matsalwa, nhlayo ya lava va nga ta fuma na Kriste etilweni i yintsongo swinene. Yesu u va hlamusele tanihi “ntlhambinyana.” (Luka 12:32) Muapostola Yohane u vone “Xinyimpfana [Yesu Kriste] xi yimile entshaveni ya Siyoni, xi ri ni vanhu va 144 000 . . . lava kutsuriweke emisaveni.” (Nhlavutelo 14:1-3) Kutani ke, leswi swi vula leswaku vanhu vo tano a va ri vanhu, va file, kutani endzhakunyana va pfuxiwile leswaku va hanya etilweni na Kriste.

Hi laha u nga anakanyaka ha kona, vanhu va pfuniwe hi ku twisisa mintiyiso leyi ya Bibele—leswaku a ku na pagatori kumbe tihele leti hisaka ni leswaku ku ni ntshembo wa leswaku vanhu lava va feke va nga pfuxeriwa etilweni. Hambi swi ri tano, loko lava va pfuxeriweke etilweni va ri vantsongo hi ndlela yoleyo, i ntshembo wihi lowu nga kona eka lavan’wana?

Ku Pfuxiwa Ka Laha Misaveni

Yesu Kriste u pfurile, kumbe u khangurile ndlela yo pfuxeriwa evuton’wini bya le tilweni. (Vaheveru 9:24; 10:19, 20) Hikwalaho, Yohane Mukhuvuri a nge hlanganyeli eku pfuxeriweni etilweni hikuva u dlayiwe Yesu a nga si fa ni ku pfula ndlela yo ya evuton’wini bya le tilweni. Yesu u te: “A ku humelelanga loyi a tlulaka Yohane Mukhuvuri; kasi la nga lontsongo eka hinkwavo eMfun’weni wa matilo i nkulukumba eka yena.” (Matewu 11:11) I hakelo yihi leyi Xikwembu xi yi khomeleke wanuna loyi wo tshembeka ni van’wana lava fanaka na yena lava feke ke?

Pfula Bibele ya wena eka Luka 23 ivi u hlaya tindzimana 39 ku ya eka 43. Un’wana wa vadyohi loyi a a beleriwe etlhelo ka Yesu u te: “Yesu, ndzi anakanye, loko u nghena eMfun’weni wa wena.” Yesu u n’wi tiyisekisile leswaku u ta va eParadeyisini. Yoleyo a hi paradeyisi ya le tilweni, kambe i paradeyisi ya le misaveni, tanihi leswi eku sunguleni a yi ri Paradeyisi.

Ku Pfuxiwa Ka Vafi—Xihlovo Xa Nchavelelo

Langutelo rero ri tiyeke ra Bibele ri fanele ri chavelela swinene, hi laha hi languteleke ha kona. Ha yini ke? Hikuva Yehova i rirhandzu. (1 Yohane 4:8) Loko xi pfumelele N’wana wa xona ku fa rifu ra mahlomulo, Xikwembu entiyisweni a xi kombisa mfanelo ya xona leyi hlamarisaka ya rirhandzu. Siku rin’wana emahlweni, Yesu u te: “Xikwembu xi rhandzile misava [vanhu] swonghasi, xi ko xi nyika N’wana wa xona la nga un’we, leswaku un’wana ni un’wana la pfumelaka eka yena, a nga lovi, kambe a va ni vutomi lebyi nga heriki.”—Yohane 3:16.

Yesu na yena u kombise rirhandzu leri hlawulekeke hi ku nyikela vutomi bya yena tanihi nkutsulo wa vanhu lava pfumelaka. Hi byakwe u te: “N’wana-wa-Munhu a nga telanga ku tirheriwa, kambe ku tirhela van’wana ni ku nyiketa vutomi bya yena ku kutsula lavo tala.”—Matewu 20:28.

Carolann, la boxiweke exihlokweni xo sungula tanihi loyi a lahlekeriweke hi varhandziwa va yena lavo tala eka mhangu leyi chavisaka, u titivarile endzhaku. Kambe u chaveleriwile hi ku tiva leswaku varhandziwa volavo lava feke a va nga xaniseki. I yini swin’wana leswi n’wi pfuneke ku hlangavetana na swona ke? Rirhandzu ni nchavelelo wa xiviri lowu kombisiweke hi vamakwavo va moya, Timbhoni ta Yehova, swi tikombe swi pfuna swinene.—Psalma 34:18.

Xikhongelo eka Yehova na xona xi pfunile swinene. Vusiku byo tala a a pfuka kutani a ehleketa leswaku a ku ri norho wa le vurhongweni, kambe xiyimiso xa xiviri a xi n’wi hlasela. Ku kombela eka Yehova swi n’wi chavelerile, naswona u tlangele swinene leswi Pawulo a swi tsaleke loko a ku: “Mi nga vileli ha nchumu; kambe etimhakeni hinkwato, tivisani eka Xikwembu, hi ku khongela, leswi mi swi pfumalaka, mi kombela mi ri karhi mi nkhensa; kutani ku rhula ka Xikwembu loku tlulaka ku twisisa hinkwako, ku ta hlayisa timbilu ta n’wina ni mianakanyo ya n’wina eka Kriste Yesu.”—Vafilipiya 4:6, 7.

Shirley u nyikela xikombiso xin’wana xa ndlela leyi ntshembo wa ku pfuxiwa ka vafi wu chavelelaka ha yona. Xifanyetana xa yena Riccardo xi dlayiwile hi xitshuketa loko xiphemu lexo tika xa khonkrete xi wele ehenhla ka xifuva xa yena, xi pyanya mbilu ya yena leyintsongo. Endzhaku ka mhangu leyi, hi January 1986, Shirley u byele vanghana a ku: “A swi fana ni xivono lexo chavisa.” Ekerekeni ya Khatoliki u twe marito lama ma nge: “Xikwembu xi ta avanyisa lava hanyaka ni vafi.” Shirley u sungule ku anakanya, ‘Loko Xikwembu xi ta avanyisa lava hanyaka ni lava feke, kutani xana munhu a nga ku tivisa ku yini laha vanhu va yaka kona endzhaku ka rifu? Naswona loko va ri etilweni, ha yini endzhaku xi ta va pfuxa eku feni leswaku va avanyisiwa? Ku tlula kwalaho, xana va nga pfuxisiwa ku yini loko va hanya etilweni?’ Ku hava laha Bibele yi boxaka ku pfuxiwa ka lava hanyaka kambe yi boxa ka lava feke ntsena.

Shirley u vutise nuna wa yena ehenhleni ka xiphiqo lexi, tanihi leswi a a tolovelane na Bibele. Kute loko a twisisile swin’wana swa leswi Matsalwa ma swi vulaka ehenhleni ka nhloko-mhaka leyi, Shirley a nga ha tlhelelanga ekerekeni. Xaka leri nga un’wana wa Timbhoni ta Yehova ri sungule ku dyondza Bibele na Shirley ni nuna wa yena hi March 1986, naswona endzhakunyana va khuvuriwile. Sweswi wa dlayelela a ku: “Swa tsakisa swinene ku tiva ntiyiso, ku tiva ehenhleni ka ku pfuxiwa ka vafi, ni ku tiva munhu loyi a hlamarisaka swonghasi loyi Yehova a nga yena.”

Ku Pfuxiwa Ka Vafi—Rini Ke?

Exivonweni, muapostola Yohane u vone “ntshungu lowukulu wa vanhu, lava ku nga pfumaleka ni munhu ni un’we la koteke ku va hlaya. A va huma hi le matikweni hinkwawo, ni le tinxakeni hinkwato, va ri va swivongo hinkwaswo ni va tindzimi hinkwato. A va yimile emahlweni ka xiluvelo ne mahlweni ka Xinyimpfana.” (Nhlavutelo 7:9) Leswaku ntshungu lowukulu wu ‘yime emahlweni ka xiluvelo xa Xikwembu’ swi pfumelelana ni mhaka ya leswaku wu fanele ku hanya emisaveni. (Esaya 66:1) Loko van’wana va vona va fa sweswi, xana va ta pfuxiwa rini ke? Bibele a yi ri nyiki siku ra kona, kambe ku ta va endzhaku ka nyimpi leyi tshinelaka leyi ha yona Xikwembu xi nga ta herisa emisaveni hinkwavo lava va nga swi laviki ku hanya hi mimpimanyeto ya xona leyo lulama. (2 Vatesalonika 1:6-9) Sweswo swi ta pfulela Siku ro Avanyisa ndlela ni ku pfuxiwa ka hinkwavo lava Xikwembu xi va xiyaka tanihi lava nga enxaxamelweni wa ku pfuxeriwa emisaveni. (Yohane 5:28, 29; Mintirho 24:15) Ku hetiseka ka vuprofeta bya Bibele ku kombisa leswaku swiendlakalo leswi swi nyanyulaka ni leswi swi hlamarisaka swi ta endleka ku nga ri khale!—Nhlavutelo 16:14-16.

Vadyondzisiwa va Yesu va tshame va n’wi vutisa va ku: “Xikombiso xa vukona bya wena ni xa ku hela ka mafambiselo ya swilo xi ta va xihi ke?” Loko a hlamula, Yesu u boxe tinyimpi, tindlala, ku tsekatseka ka misava, mintungu ni ku chumayeriwa ka mahungu lamanene ya Mfumo emisaveni hinkwayo.—Matewu 24:3-14, NW; Luka 21:7-11.

Vuprofeta lebyi byi xiyekaka a byi ri eku hetisekeni ku sukela hi 1914, loko Nyimpi yo Sungula ya Misava yi tlhekeka. Yi dlaye timiliyoni ivi yi vanga ndlala ni ku kayivela ka swakudya ematikweni yo tala. Xiyimo xa misava hi nkarhi wa Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava ni le ndzhaku ka yona a xi bihile swinene.

Loko ti ri ta mintungu, vo tala va ri xikombiso lexikulu i AIDS. “Ntungu lowu wu hangalake ngopfu ni ku dlaya swinene lerova vatshila va wu ringanisa ni Black Death lowu dlayeke kotara ya vaaki va Yuropa eka lembe xidzana ra vukhume-mune.”—Reader’s Digest, June 1987.

Hikwalaho ka makhombo yo tano ya namuntlha, ku pfuxiwa ka vafi ku ta va xiendlakalo lexi hlamarisaka swonghasi! Ku ta va nkarhi wa ntsako lowu nga hlamuselekiki loko mindyangu leyi hambanisiweke hi rifu, yo tanihi liya ya Carolann na Shirley, yi tlhela yi hlanganisiwa! Entiyisweni, ku tiyimisela lokunene ka un’wana ni un’wana wa hina i ku xaxameta vutomi bya hina sweswi byi pfumelelana ni ku rhandza ka Xikwembu ivi xisweswo hi fanelekela ku va kona loko ku pfuxiwa ka vafi ku humelela.

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 7]

Bibele yi vula leswaku tanihi leswi murhi wu nga tsemiwaka kambe wu tlhela wu hluka, Xikwembu xi nga pfuxa lava nga emianakanyweni ya xona eku feni.—Yobo 14:7-9, 14, 15