Xana U Ta Pfuneka Eka Tintswalo Leti Nga Fanelangiki?

“LOKO ndzi ya ndzi dyondza hi mimpimanyeto ya Xikwembu eBibeleni, a ndzi ya ndzi tivona ndzi nga faneriwi hi tintswalo ni mikateko ya xona,” ku vule Frank. Ku tsakela ka yena Bibele ku sungule loko a ri khotsweni hikwalaho ka milandzu ya swidzidzirisi. U hlaye kopi ya buku leyi nge Ntiyiso Lowu Yisaka eVuton’wini Lebyi Nga Heriki,a u tiyisekile leswaku leswi yi swi vulaka a swi ri ntiyiso, kutani endzhaku ka loko a humesiwile ekhotsweni, u ti hlanganise ni Timbhoni ta Yehova ku dyondza swo tala hi Bibele.

Hikwalaho ka yini ku dyondza Bibele swi n’wi endla a titwa a nga faneleki? Hikuva mahanyelo ya yena yo sungula ma tlule misinya ya milawu yo tala ya Xikwembu. Ku tirhisa loko biha ka swidzidzirisi, ku tirhisa loko biha ka xihoko ni mikhuva yin’wana leyo biha swi n’wi tsanisile lerova eka nkarhi wun’wana phorisa ri ku ka yena: “Xana u nga ndzi byela adirese ya le kaya ka n’wina? Ndzi lava ntsena ku tiva laha ndzi nga ta rhumela ntsumbu wa wena!”

Hambi swi ri tano, lexi endzhakunyana xi n’wi endleke a titwa a nga faneleki swinene, hi leswi hambi loko a ringeta hi matimba, a kuma swi nonon’hwa ngopfu ku hlula mikhuva leyi yo biha leyi godzombeleke. Hi xikombiso, vudakwa lebyi nyumisaka a a byi n’wi hlula. U te: “Ndzi hluleke hi ku phindha-phindha hi ndlela leyi vavisaka naswona a ndzi ri na gome. Ndzi lave ku ti lan’wa hi laha ku heleleke, ndzi vona onge a ndzi nga ta pfuna nchumu.”

Van’wana va nga ha va va nga vangi na swona swo fana ni swa Frank. Hambi swi ri tano, kambe va nga va va ve ni mintlhaveko yo enta ya ku nga aneriseki. Leswi swi nga ha va swi vangiwa hi leswi va tivekeleke mimpimanyeto ya le henhla loko va ringeta ku hanya hi leswi va vonaka onge i swilaveko swa Xikwembu. Loko va tsandzeka, va titwa va ri ni nandzu. “Nandzu wu nga hava norho wo chavisa,” ku hlamusela Dr. Claire Weekes ebukwini ya yena ya Self-Help for Your Nerves, “ngopfu-ngopfu eka lava va ringetaka ku tivekela mpimanyeto wa le henhla.” Xana Mukriste a nga endla yini loko a khomiwe hi ku titwa koloko ko ka a nga faneleki?

Tlangela Tintswalo Leti Nga Fanelangiki

Frank u te: “Xilo xin’wana lexi ndzi pfuneke swinene, a ku ri ku tlangela leswi Bibele yi swi vulaka eka Vaheveru 4:15, 16.” Muapostola Pawulo kwalaho u hi tsundzuxa leswaku Yesu i mupfuni la khathalelaka loyi a nga ‘hi twelaka vusiwana eku tsaneni ka hina’ naswona loyi a endleke swi koteka eka hina ‘leswaku hi tweriwa vusiwana ni ku kuma tintswalo leti nga fanelangiki, hi ta pfuniwa enkarhini lowu lulameke.’

Xana u nga swi lava ku va xilotlelo xo hlula mintlhaveko ya ku nga faneleki? Hi lexi: Tsundzuka leswaku Yehova Xikwembu na Yesu Kriste va swi tiva leswaku hi tsanile hikwalaho ka ndzhaka ya ku nga hetiseki. Va swi twisisa leswaku a hi nge yi fikeleli hi ku helela mimpimanyeto leyinene. (Psalma 51:5; Varhoma 3:23; 5:12, 18; Yakobo 3:2) Hikwalaho a va languteli swo tala eka hina ku tlula leswi hi nga swi nyikelaka. Va languta tinhla ta hina letinene, ku nga ri ku tsana ka hina. Mupisalema u vutisile a ku: “Loko ngi u hlayisa ku ṭunḍuka ka ŝidyoho, Yehova, ku ta hanya mani, wee Hosi?” (Psalma 130:3) U nga swi vona leswaku a ku na un’we wa hina la nga hanyaka. Hambi swi ri tano, hikwalaho ka gandzelo ra nkutsulo ra Yesu Kriste, Yehova hi tintswalo a nga hi nyika xiyimo lexinene ku nga khathariseki ku nga hetiseki ka hina. (1 Yohane 2:2; 4:9, 10) Hi nga kuma ku “rivaleriwa ka swidyoho swa hina”—ivi xisweswo hi pfuniwa ku hlula mintlhaveko yihi na yihi ya ku titwa hi nga faneleki—‘hi ku ya hi vukulu bya tintswalo ta yena leti nga fanelangiki.’—Vaefesa 1:7.

Swi langute hi ndlela leyi. Vanhu lava rhandzaka mintirho ya ntivo-vuxongi va ta endla matshalatshala lamakulu ku lunghisa swifaniso leswi onhakeke ngopfu kumbe mintirho yin’wana ya ntivo-vuxongi. Hi xikombiso, eNdhawini yo Hlayisa Mintirho ya Vutshila ya le London, eNghilandi, loko un’wana a onhe xifaniso xa Leonardo da Vinci lexi durhaka £20 timiliyoni hi xibamu (kwalomu ka R84 wa timiliyoni) a ku na munhu la ringanyeteke leswaku leswi xifaniso xi nga onhaka, xi fanele ku cukumetiwa. Ntirho wo lunghisa xifaniso lexi xa malembe ya 487 hi vukhale wu sungurile hi ku hatlisa. Ha yini? Hikuva a xi ri xa nkoka emahlweni ya varhandzi va ntivo-vuxongi.

Xana a wu durhi ku tlula choko ni xifaniso lexi diroyiweke hi kala? Emahlweni ka Xikwembu wa durha hakunene—hambi u nga va u onhakise ku yini hikwalaho ka xidyoho lexi u xi kumeke hi ndzhaka. (Psalma 72:12-14; Matewu 20:28) Yehova Xikwembu, Muvumbi wo sungula wa vutlharhi wa ndyangu wa vanhu, u ta endla leswi swi faneleke ku vuyetela swirho swa ndyangu wolowo eku hetisekeni leswi swi lavaka ku amukela nkhathalelo wa yena wa rirhandzu.—Ringanisa Mintirho 3:21; Varhoma 8:20-22.

Amukela Tintswalo Leti Nga Fanelangiki

Landzela xikombiso xa muapostola Pawulo. U tlangele swinene tintswalo ta Xikwembu hi ku n’wi rivalela swidyoho swa yena leswi hundzeke hi musa kun’we ni hi ku hambeta ku n’wi seketela eka nyimpi ya yena yo hlula ku tlhelela eku tsaneni. (Varhoma 7:15-25; 1 Vakorinto 15:9, 10) Pawulo u lulamise ndlela ya yena ya vutomi nakambe a ‘xanisa miri wa yena a wu endla hlonga’ leswaku a tshama eka ndlela leyi rhandziwaka hi Xikwembu. (1 Vakorinto 9:27) A nga pfumelelanga miri wa yena, mimboyamelo ya wona ya miri ni ya mintlhaveko yi n’wi endla hlonga.

Amukela tintswalo ta Xikwembu leti nga fanelangiki kutani u ti pfumelela ti ku kongomisela eku tisoleni. (Varhoma 2:4; 2 Vakorinto 6:1) Loko swidyoho swa nkarhi lowu hundzeke swi ku karhata, swi lulamise kutani u tshembha xitiyisekiso xa Yehova xa leswaku u ku rivalerile. (Esaya 1:16-18; Mintirho 2:38) Loko ku tsana loku phikelelaka ku ku karhata, hambeta u lwa na kona. Hi ku hiseka khongelela mpfuno wa Yehova leswaku u ku hlula loko hi nkarhi wolowo u tinyiketela eka musa wa yena. (Psalma 55:22) Loko a hlamusela ntokoto wa yena, Frank u tsundzuxa a ku: “Loko un’wana a tshuka a hluleka eku lwisaneni ka yena ni mikhuva yin’wana, leyo biha, a nga swi languti tanihi ku tsandzeka loku heleleke ko hetelela, ku ri na sweswo, tanihi ku hluleka ka nkarhinyana.” Loko van’wana va engetela eka swiphiqo swa wena hi ku lava swo tala eka wena ku tlula leswi u nga va nyikaka swona, tsundzuka leswaku i Xikwembu lexi u ringetaka ku xi tsakisa, ku nga ri munhu.—Vagalatiya 1:10.

Eku lweleni ka wena ku endla leswi lulameke, tivonele eka “mano” ya Sathana, lama ya nga vuriwaka “mano layo biha ya Diyavulosi.” (Vaefesa 6:11, Reference Bible, nhlamuselo ya le hansi; Today’s English Version) Xiya mambirhi ya “mano layo biha” lawa a nga ma tirhisaka ku ringeta ku ku tekela mimpfuno ya tintswalo leti nga fanelangiki.

“Mano Layo Biha” Ya Sathana

Diyavulosi u tirhisa mintlhaveko ya ku tivona u nga faneleki ku ringeta ku ku kokela kule na Xikwembu. Xo sungula, Sathana i xihlovo xa xidyoho lexi xi ku onheke. Sweswi a nga ringeta ku khutaza ku titwa ka leswaku a wu faneleki emahlweni ka Xikwembu, hi laha Bilidada a ringeteke ku swi endlela Yobo ha kona. (Yobo 25:4-6; Yohane 8:44) Vona tinyimpi to tala leti ti lahlekeke hikwalaho ko va masocha ya nghenele nyimpi ma hetiwe matimba! Hikwalaho, u nga pfumeleli Sathana a ku heta matimba. (Vaefesa 6:10-13) Ku xalamukela marhengu ya Sathana swi fanele swi ku susumetela ku lwa hi matimba hinkwawo leswaku u endla leswi nga swinene.—2 Vakorinto 2:11.

Loko hi nkarhi wun’wana u khome hi gome hikwalaho ka ku hluleka ka muxaka wo karhi, tiyiseka leswaku a wu ‘hluriwi hi ku karhateka ngopfu.’ (2 Vakorinto 2:7) Dr. Claire Weekes mayelana ni mboyamelo wa van’wana wo pfumelela mintlhaveko ya nkarhi lowu hundzeke yi va hlula u te: “Ku pfumelela xidyoho xa nkarhi lowu hundzeke xi kavanyeta xiendlo xa sweswi i vutomi lebyi onhaka.”—Vona Mintirho 3:19.

Loko ho fikelela swilaveko hinkwaswo swa Xikwembu hi laha ku hetisekeke, ku ta va ku ri tintswalo leti faneleke eka xona ku hi nyika mikateko leyi xi yi tshembiseke. Kambe Yehova Xikwembu na Yesu Kriste va hi komba tintswalo leti ti nga “fanelangiki.” A Greek-English Lexicon of the New Testament, hi J. H. Thayer, yi hlamusela ntikelo wa rito leri tirhisiweke hi muapostola Pawulo ku hlamusela mfanelo leyi ya Xikwembu yi ku: “Rito [khaʹris] ri na mianakanyo ya tintswalo leti nyikiwaka loyi ti nga n’wi fanelangiki.” Mintirho ya hina a yi nge wu kumi nkateko wa Xikwembu. Hi laha Pawulo a vulaka ha kona, i tintswalo leti nga fanelangiki. Loko hi vutshembeki u endla hinkwaswo leswi u nga swi kotaka hi matimba ya wena ku hetisisa mindzhwalo ya wena eka Xikwembu, vana la tsakeke loko u endla sweswo. Yehova a nga lavi swo tala eka wena.

Hambi swi ri tano, xalamukela “mano [yan’wana] layo biha” ya Sathana. U hambukisela van’wana eku ehleketeni ka leswaku va nga kuma mpfuno wa ku tirhisa tintswalo leti nga fanelangiki ta Xikwembu hi ndlela leyi hoxeke, leswaku va nga tlanga hi musa wa xona. Yehova hi rirhandzu u hi rivalela ku tsana ka hina, kambe leswi a swi vuli swona leswaku hi nga tshika ku lwela ku ku hlula. Pawulo u hlamusele van’wana lava va “soleke N’wana wa Xikwembu naswona . . . va rhuketela Moya wa tintswalo.” (Vaheveru 10:29) Lava a va kombanga xichavo eka misinya ya milawu leyinene naswona va sandza milawu ya Xikwembu hi ku delela, va ti veka laha va nga ha kondletelekiki. Yuda makwavo wa Yesu hi manana, loyi a voneke khombo leri tisiwaka hi marhengu yo tano ya Sathana, u tsale a ku: “Hikuva vanhu van’wana va ngungumerile va nghena e[mabandlheni], . . . I vanhu lava nga riki na mhaka ni vukhongeri; va gombonyokisa tintswalo ta Xikwembu xa hina, va endla swa manyala ha tona.”—Yuda 4.

Sathana a nga xisela vanhu vo tano eku ehleketeni ka leswaku va nga ha endla xidyoho hi vomu kutani endzhaku va kombela Xikwembu leswaku xi va rivalela xidyoho xa vona. Kambe Yehova a nge va rivaleli vanhu vo tano lava tlulaka milawu ya yena hi vomu. Hi “leši teleke tintŝalo” eka lava lwelaka ku xi tirhela hi laha va nga kotaka ha kona ku nga khathariseki ku nga hetiseki ka vona. ‘Kambe lexi nga tshikiki ku xupula’ loko swi fanela.—Eksoda 34:6, 7.

U Nga Vuyeriwa Eka Tintswalo Leti Nga Fanelangiki

Swa tsakisa ku tiva leswaku Yehova a nga ku languti eka xiyimo xa wena xa ku nga hetiseki, lexi onhakeke ntsena. U tiva leswi u nga ta va xiswona loko matimba yo vuyetela ya gandzelo ra nkutsulo ra Yesu ma tirhisiwe hi laha ku heleleke. Hikwalaho, khongela hi ku tiyiseka eka Yehova, hi laha mupisalema Davhida a endleke ha kona. Davhida u te: “Oho Šikwembu! nḍi twele v̌usiwana hi tintŝalo ta wena; hi musa lo’wukulu wa wena, hlangula ŝidyoho ŝa mina. Nḍi hlantŝe kunene, u susa ŝiv̌i ŝa mina, hikuv̌a nḍi tiv̌isisa šidyoho ša mina, ni šiv̌i ša mina ši le mahlweni ka mina hi masiku hikwawo. Ṭhika ku languta ŝidyoho ŝa mina, u hlangula ku homboloka ka mina hikwako. . . . Oho Šikwembu a ku soli mbilu le’yi ṭhov̌ekeke, le’yi nge nhlomulweni.”—Psalma 51:1-3, 9, 17.

Swidyoho ni swiphiqo swa wena swi nga hava emahlweni ka wena hi minkarhi hinkwayo. Nkarhi wun’wana u nga ha titwa ku fana ni n’wana wa vusopfa la hlamuseriweke hi Yesu. Loko jaha leri ri tlhelele ekaya endzhaku ko hangalasa rifuwo ra rona hi vusopfa etindhawini timbe, u huwelele eka tata wa yena a ku: “A swa ha ndzi faneri ku vuriwa n’wana wa wena”! (Luka 15:21) Hambi swi ri tano, jaha leri a ri ri na langutelo lerinene. A ri ringetanga ku ala tintswalo ta tata wa rona kumbe ku ringeta ku ti tirhisa hi ndlela yo biha. Kutani tata wa yena hi rirhandzu u n’wi amukerile ekaya. (Luka 15:20-24) Yehova wa tsaka ku endla leswi fanaka namuntlha eka vanhu lavo homboloka lava hi ku chivirika va ringetaka ku endla ku rhandza ka yena.—Psalma 103:8-14; Esaya 55:7.

Frank a nga yi pfumelelanga mintlhaveko ya ku nga faneleki leswaku yi n’wi hlula. U amukele tintswalo leti nga fanelangiki ta Xikwembu naswona sweswi u tirha tanihi nandza wa vutirheli ebandlheni ra Timbhoni ta Yehova. U ri: “Sweswi ndza tsaka swinene loko ndzi ehleketa hi leswi Yehova Xikwembu na Yesu Kriste va hi endleleke swona na leswi va nga ha ta hi endlela swona!”

[Nhlamuselo ya le hansi]