Xana Wa Wu Endla Nhluvuko?
“Loko munhu a ti endla a fanelekela xikhundla xa vulanguteri, u navela ntirho lowunene.”—1 TIMOTIYA 3:1, “NW.”
1. Xana i ku hetiseka ka xikongomelo xihi loku ku nga ka nkoka lowukulu eka Timbhoni ta Yehova?
TIMBHONI TA YEHOVA ti na swikongomelo leswinene leswi kongomisiwaka ni ku endliwa hi ndlela ya Xikwembu. Leswi a swi hlamarisi, tanihi leswi Xikwembu xa vona xi nga ni swikongomelo leswi tlakukeke naswona minkarhi hinkwayo xi hetisisaka swikongomelo swa xona. (Esaya 55:8-11) Malandza ya Yehova a ma fanelanga leswaku ma fana ni vanhu lava nga hava xikongomelo lexinene, lava hanyaka hi ku nga khathali va nga endli nchumu ku pfuna van’wana handle ko tipfuna vona vini. Xa nkoka ngopfu eka Timbhoni ta Xikwembu i ku hetisa xikongomelo lexikulu xa ku twarisa rungula ra Mfumo ni ku avela van’wana vutivi lebyi nyikaka vutomi bya Rito ra Xikwembu.—Psalma 119:105; Marka 13:10; Yohane 17:3.
2. Hi xihi xikongomelo xa vavanuna va Vakriste lexi kombisiweke hi Pawulo eka 1 Timotiya 3:1?
2 Enhlengeletanweni ya Yehova, na kona ku na swikongomelo swin’wana leswikulu. Muapostola Pawulo u kombise xin’wana xa leswi loko a tsarile a ku: “Rito leri ri tiyile. Loko munhu a tiendla a fanelekela xikhundla xa vulanguteri, u navela ntirho lowunene.” Munhu wo tano u lava ku hetisa swin’wana leswaku a pfuna van’wana. U navela “ntirho lowunene,” ku nga ri vutomi byo vevuka ni ku dzuneka. Ku hundzuluxela kun’wana ku ri: “I ntiyiso hakunene ku vula leswaku munhu la vekaka mbilu ya yena eka vurhangeri u ni ku navela loku dzunekaka.”—1 Timotiya 3:1, Phillips.
Makhombo Ya Vakulu
3, 4. Hikwalaho ka yini wanuna la tiendlaka a fanelekela ku va mulanguteri a fanele ku hlayisa mbilu ya yena?
3 Xana munhu la vekaka mbilu ya yena eka ku va mulanguteri wa Mukriste u ni “ku navela loku dzunekaka” hi ndlela yihi? Phela, ku navela i ku tsakela lokukulu ka ku fikelela xikongomelo xo karhi. I ntiyiso, ku ni ku navela lokunene na loko biha. Kambe loko munhu hi ku titsongahata a tiendla a faneleka ku va mulanguteri wa ntirho hikuva a lava ku pfuna van’wana, ntirho wa yena wu endliwa hi minsusumeto leyinene naswona wu nga tisa mikateko ya moya. Kambe u fanele a hlayisa mbilu ya yena.—Swivuriso 4:23.
4 Vanhu van’wana lava tinavelelaka swa le henhla va lava ku dzuneka. Van’wana va lava ku fuma vanhu-kulobye. Makwanga ya ndhuma kumbe matimba, yo tanihi rimitsu ro bola leri nga vangaka hambi murhi lowu langutekaka wu hanyile leswaku wu wa. Mukriste na yena a nga hambukisiwa hi minsusumeto ya ku navela ko tano ko biha. (Swivuriso 16:18) “Ndzi tsalele [bandlha] timhaka tin’wana,” ku vula muapostola Yohane, “kambe Deyotrefo loyi a tiendlaka murhangeri [“loyi a lava ku va nhloko eka swilo hinkwaswo,” Phillips], [a nga amukeli nchumu xa hina hi xichavo]. Hikokwalaho, loko ndzi ta, ndzi ta paluxa leswi a swi endlaka, hikuva wa hi sandza hi marito layo biha. Ehandle ka swona sweswo, ú ala ni ku amukela vamakwerhu, a engetela a sivela lava [yimeleke] ku va amukela, a va hlongola ni le [bandlheni].” (3 Yohane 9, 10) Ku navela ka Deyotrefo a ku nga ri ka Vukriste. Ku tikukumuxa ni ku navela ku fuma van’wana a swi na xivandla exikarhi ka valandzeri va ntiyiso va Yesu.—Swivuriso 21:4.
5. Xana valanguteri va fanele va khathalela ntirho wa vona hi langutelo rihi?
5 Mulanguteri wa Vukriste loyi a khathalelaka ntirho wa yena hi nsusumeto lowunene a nge ku hlongorisi ku navela ka vutianakanyi. U ta teka ntirho lowu lowunene wa vulanguteri bya Vukriste tanihi lunghelo leri humaka eka Xikwembu naswona u ta risa ntlhambi wa Xikwembu “ku nga ri hi ku sindzisiwa, kambe ku ri hi ku swi rhandza, hilaha Xikwembu xi swi lavaka hakona, naswona ku nga ri hi ku langutela bindzu leri khomisaka tingana, kambe hi ku hiseka. Mi nga tshuki mi fuma lava mi nga nyikiwa vona ku va risa, kambe [mi va xikombiso lexinene entlhambini].” (1 Petro 5:2, 3) Ee, valanguteri va fanele ku tivonela ehenhleni ka ku va ni manyunyu ni ku lava ku tirhisa matimba hi ndlela yo biha.
6. Ha yini swi nga fanelanga leswaku nkulu a tshikilela vanhu va Xikwembu?
6 Nkulu a nga fanelanga ku fuma ehenhla ka Vakriste van’wana, hikuva i vatirhi-kulobye va yena, ku nga ri ‘mufumi wa ripfumelo ra vona.’ (2 Vakorinto 1:24) Loko vaapostola van’wana va lave vukulukumba, Yesu u te: “Ma swi tiva leswaku tihosi ta matiko ti ma fuma hi ntamu na vona vakulukumba va ma fuma hi matimba; swi nga tshuki swi va tano exikarhi ka n’wina, kambe un’wana ni un’wana la navelaka ku va lonkulu exikarhi ka n’wina, a a ve tanihi mutirheli wa n’wina; naswona un’wana ni un’wana la navelaka ku va wa le mahlweni exikarhi ka n’wina, a a ve nandza wa n’wina; hi mukhuva lowu, N’wana-wa-Munhu a nga telanga ku tirheriwa, kambe ku tirhela van’wana ni ku nyiketa vutomi bya yena ku kutsula lavo tala.” (Matewu 20:20-28) Nkulu a hi Murisi Lonkulu kambe i murisi-ntsongo. Loko a tshikilela ntlhambi, u kombisa moya wa vutitivi. Ngopfu-ngopfu a nga vanga vuyelo byo biha loko a hambukisa van’wana ku n’wi pfuna ku yisa ku navela ka yena ka vutikukumuxi emahlweni. Xivuriso xi ri: “Un’wana na un’wana l’a tikurisaka hi mbilu, i manyala e ka Yehoa; kunene o ta biwa, a nga ka a nga poni.”—Swivuriso 16:5.
7, 8. (a) Hikwalaho ka yini swi ri swa nkoka leswaku vakulu va Vakriste va titsongahata? (b) Nyika xikombiso xa nkulu la titsongahataka.
7 Hikwalaho vakulu va Vukriste va fanele ‘ku titsongahata ehansi ka voko ra matimba ra Xikwembu.’ Vutikukumuxi byi sivela ku va la pfunaka hi tlhelo ra moya, hikuva hi lava titsongahataka ntsena lava nga eka xiyimo lexinene xa mbilu ni mianakanyo xo endla ku rhandza ka Xikwembu. “Xikwembu xi alela lava tikurisaka, kambe xitsetselela lava titsongahataka.” (1 Petro 5:5, 6) Ina, Yehova u katekisa va mianakanyo leyi titsonghataka. Vavanuna lava fanelekaka va hlawuriwa eka vona leswaku va tirha tanihi vakulu va Vukriste.
8 Matimu ya manguva lawa ya Timbhoni ta Yehova ya tele hi timhaka ta ntirho wo titsongahata lowu endliwaka hi vanhu lava chavaka Xikwembu. Hi xikombiso, anakanya hi W. J. Thorn la titsongahataka, loyi a tshameke a va muendzeri wa mabandlha, kumbe mulanguteri la famba-fambaka ni mutirhi wa le Bethele wa nkarhi wo leha. Mayelana na yena, Mukriste un’wana u te: “Ndzi nge yi rivali nhlamuselo leyi Makwerhu Thorn a yi vuleke, leyi yi ndzi pfuneke ku fikela namuntlha. Ndza tshaha, u te: ‘Loko ndzi tshuka ndzi va ni vutitivi, ndzi suka ndzi ya ekhonweni, hi ndlela yo fanekisela, ivi ndzi ku: “We ribuwunyana ra ntshuri. U na yini lerova u nga tikukumuxa ha swona?”’” Mawaku mfanelo leyi bumabumelekaka eka vakulu ni van’wana ku yi kombisa! Tsundzuka, “hakelo ya ku tiṭongahata ni ya ku tšhav̌a Yehova, i rifuwo ni ku kwetsima ni v̌utomi.”—Swivuriso 22:4.
Nyiko Ya Xikwembu Ya Ku Navela Ku Xi Tirhela
9. Ha yini ku nga vuriwaka leswaku ku navela ko tirha tanihi mulanguteri i nyiko ya Xikwembu?
9 Xana ku navela ku tirha tanihi mulanguteri i nyiko ya Xikwembu? Ina, hikuva moya wa Xikwembu wu nyika nsusumeto, vurhena ni ntamu wo n’wi tirhela ntirho wo kwetsima. Hi xikombiso, ku humelele yini loko valandzeri lava xanisiwaka va Yesu va khongelele vurhena byo chumayela? “Xivandla lexi va hlengeletaneke ka xona xi tsekatseka, hinkwavo va tala hi Moya lowo Kwetsima, kutani va vula rito ra Xikwembu va tiyile.” (Mintirho 4:27-31) Kutani leswi moya wo kwetsima wu humeseke vuyelo byo tano, wu nga tlhela wu susumetela munhu ku tiendla a faneleka.
10. (a) Hi xihi xivangelo xin’wana lexi Mukriste wa xinuna a nga ha tiendlaka a nga faneleki ha xona? (b) Loko Xikwembu xi hi nyika lunghelo ra ntirho, hi swihi leswi hi nga tiyisekaka ha swona?
10 Hikwalaho ka yini Mukriste la vupfeke a nga ha tiendlaka a nga faneleki? A nga ha va munhu wa moya kambe a titwa a nga faneleki. (1 Vakorinto 2:14, 15) Kavula, hi fanele ku va ni langutelo lerinene eka hina vini, hi tiva mindzilakana ya hina. (Mikea 6:8) Ematshan’wini yo tikukumuxa hi ku ehleketa leswaku hi faneleka ngopfu eka vutihlamuleri byin’wana, i swinene ku tsundzuka leswaku “v̌utlhari byi le ka la’v̌a tiṭongahataka.” (Swivuriso 11:2) Kambe hi fanele ku xiya nakambe leswaku loko Xikwembu xi hi nyika lunghelo ra ntirho, xi ta tlhela xi hi ha matimba lama lavekaka ya ku wu hetisisa. Hi laha Pawulo a vuleke ha kona: “Ndzi nga endla hinkwaswo hi matimba ya Loyi a ndzi tiyisaka.”—Vafilipiya 4:13.
11. Xana Mukriste la nga tiendliki a faneleka hikwalaho ka ku titwa a pfumala vutlhari byo enela byo nyika ndzayo a nga endla yini?
11 Mukriste a nga ha va a nga tiendli a faneleka hikuva a ehleketa leswaku u kayivela vutlhari lebyi eneleke byo nyika ndzayo. Hambi swi ri tano, kumbexana a nga kuma vutlhari hi ku va xichudeni lexi gingiritekaka xa Rito ra Xikwembu, naswona kavula u fanele a byi khongelela vutlhari. Yakobo u tsarile: “Loko un’wana wa n’wina a pfumala vutlhari, a a kombele eka Xikwembu, lexi nyikaka vanhu hinkwavo hi tintswalo, ku nga ri na ku vilela, kutani ú ta nyikiwa byona. Ntsena, a a kombela hi ku pfumela, a nga kanakani, hikuva loyi a kanakanaka, ú fana ni gandlati ra lwandle leri biwaka ri yisiwa hala ni hala hi mheho. Munhu lowo tano a nga tshuki a ehleketa leswaku ú ta nyikiwa hi Xikwembu, hikuva i munhu wa miehleketo mimbirhi, loyi a tsekatsekaka etindleleni ta yena hinkwato.” (Yakobo 1:5-8) Enhlamulweni ya xikhongelo, Xikwembu xi nyike Solomoni “mbilu le’yi tlhariheke le’yi nga ni ku twisisa” leyi n’wi endleke a kota ku twisisa ku hambana eka leswinene ni leswo biha loko a avanyisa. (1 Tihosi 3:9-14) Mhaka ya Solomoni a yi hlawulekile, kambe hi ku rhandza ku dyondza ni ku pfuniwa hi Xikwembu, vanhu lava byarhisiweke vutihlamuleri bya bandlha va nga tsundzuxa van’wana hi ku lulama. “Hikuv̌a Yehova hi yena l’a nyikaka v̌utlhari; ku tiv̌a ni ku twisisa ŝi huma e noṅwini wa yena.”—Swivuriso 2:6.
12. Loko hikwalaho ka ku vilela wanuna a nga tiendli a faneleka, i yini lexi nga n’wi pfunaka?
12 Mpimo wo karhi wa ku vilela wu nga ha sivela munhu ku tiendla a faneleka. A nga ha ehleketa leswaku a nge swi koti ku byarha vutihlamuleri bya ntikelo bya ku va nkulu. Hambi Pawulo u swi amukerile: “Ndza tikeriwa masiku hinkwawo ni ku karhateka emoyeni, loko ndzi anakanya tikereke hinkwato.” (2 Vakorinto 11:28) Kambe muapostola a swi tiva leswi a fanele ku swi endla loko a tokota ku vilela, hikwalaho u tsarile: “Mi nga vileli ha nchumu; kambe etimhakeni hinkwato, khongelani, mi tivisa Xikwembu leswi mi swi pfumalaka, mi kombela mi ri karhi mi nkhensa; kutani ku rhula ka Xikwembu loku tlulaka ku twisisa hinkwako, ku ta hlayisa timbilu ta n’wina ni mianakanyo ya n’wina eka Kriste Yesu.” (Vafilipiya 4:6, 7) Ina, xikhongelo ni ntshembo eka Xikwembu swi nga pfuna ku herisa ku vilela.
13. Xana wanuna a nga ha khongerisa ku yini loko a karhateka hi ku tiendla a faneleka?
13 Loko ku vilela ku phikelela, munhu loyi a karhatekaka hi ku tiendla a faneleka, a nga ha khongela hi laha Davhida a endleke ha kona: “Šikwembu, nḍi kambe, u tiv̌a mbilu yanga! Nḍi ringe, u tiv̌a ku anakanya ka mina! Languta loko nḍi famba hi ndlela ya ku homboloka, kutani u nḍi fambisa e ndleleni ya v̌utomi le’byi nga heriki.” (Psalma 139:23, 24) Ku nga khathariseki muxaka wa xiyimo lexi ku “vilela” kumbe “ku anakanya” ka hina ku nga wona, Xikwembu xi nga hi pfuna ku langutana na kona leswaku hi ta endla nhluvuko wa moya. (Languta The New International Version.) Swi vekiwe kahle eka Psalma yin’wana: “Ka ku loko nḍi ku: Nenge wa mina [wu ta] retemuka! V̌unene bya wena, Yehova, byi nḍi seketela. Mbilu ya mina loko yi tele hi miv̌ilelo, ku tšhav̌elela ka wena ku ṭakisa moya wa mina.”—Psalma 94:18, 19.
Ku Tirha Hi Ku Tsaka Hi Laha Yehova A Rhandzaka Ha Kona
14. Hikwalaho ka yini wanuna la nga tiendliki a faneleka a fanele a khongelela moya wo kwetsima wa Xikwembu?
14 Loko, hikwalaho ka ku vilela, ku titwa a nga faneleki kumbe ku kayivela nsusumeto wanuna wa Mukriste a tsandzeka ku tiendla a faneleka, entiyisweni swi ta fanela leswaku a khongelela moya wa Xikwembu. Yesu u te: “Leswi n’wina mi nga vanhu va tihanyi, mi tivaka ku nyika vana va n’wina swilo leswinene, xana Tatana wa le tilweni a nge tlurisi ngopfu ku nyika ka Moya lowo Kwetsima eka lava kombelaka ka yena xana?” (Luka 11:13) Tanihi leswi ku rhula ni ku tikhoma swi nga exikarhi ka mihandzu ya moya, moya lowu wu nga hi pfuna ku lwisana ni mivilelo ni ku titwa u nga faneleki.—Vagalatiya 5:22, 23.
15. I swikhongelo swa muxaka muni leswi nga pfunaka lava nga hava nsusumeto leswaku va tiendla va kumeka eka malunghelo ya ntirho?
15 Ku vuriwa yini hi ku pfumala nsusumeto? Tanihi Vakriste lava khuvuriweke, hi fanele ku kombela leswaku Xikwembu xi hi vangela ku endla leswi swi xi tsakisaka. Davhida u komberile: “Yehova! Nḍi kombe tindlela ta wena . . . Nḍi fambise entiyisweni wa wena, u ri karhi u nḍi dyondzisa.” (Psalma 25:4, 5) Swikhongelo swo fana na lexi swi ta hi pfuna ku papalata ndlela leyi hoxeke, naswona hi nga khongela hi ndlela leyi fanaka loko hi pfumala nsusumeto wo tiendla hi faneleka. Hi nga kombela Yehova ku hi endla hi lava ku amukela malunghelo ya ntirho. Kahle-kahle, loko hi khongelela moya wa Xikwembu ivi hi landzelela vukongomisi bya wona, handle ko kanakana hi ta tiendla hi kumeka loko hi nyikiwa malunghelo ya ntirho. Entiyisweni, malandza ya Xikwembu ya nge lavi ku landzula moya wa xona hi ndlela yihi na yihi.—Vaefesa 4:30.
16. Hi rihi langutelo leri nyikaka nsusumeto wa matimba wo tiendla u fanelekela vutihlamuleri bya bandlha?
16 Loko hi ri “ni miehleketo ya Kriste,” hi kuma ntsako eku endleni ka ntirho wa Xikwembu. (1 Vakorinto 2:16) Yesu a a ri ni langutelo leri fanaka tanihi mupisalema, loyi a nga te: “Šikwembu ša nga, nḍi ṭakela ku endla ku rhanḍa ka wena! Kutani nawu wa wena wu le mbilwini ya mina.” (Psalma 40:8) Kriste u te: “Vona, ndzi tile ku ta endla ku rhandza ka wena,” naswona leswi swi fambe ku ya fika eku feni emhandzini ya nxaniso. (Vaheveru 10:9, 10) Ku navela ku endla nchumu wun’wana na wun’wana lowu kotekaka entirhweni wa Yehova swi nyika nsusumeto wa matimba yo tiendla u fanelekela vutihlamuleri bya le bandlheni.
Languta Enkarhini Lowu Taka
17. (a) Ha yini vavanuna lava sweswi va nga tirhiki ngopfu tanihi le ku sunguleni, va nga fanelanga ku hela matimba? (b) Hi rihi lunghelo leri tlulaka hinkwawo?
17 Hikwalaho ka swirhalanganya swa rihanyo kumbe swivangelo swin’wana, van’wana lava a va khathalela mintirho yo hlawuleka ya bandlha a va ha ri na wona malunghelo yo tano sweswi. Lava a va fanelanga va hela mbilu. Ha swi tiva leswaku vavanuna vo tala vo tshembeka lava nga ha swi kotiki ku tirha hi xitalo tanihi hi laha va tshameke va endla ha kona, va ha tiyile tanihi vahlayisi va vutshembeki. (Psalma 25:21) Entiyisweni, vakulu lava titsongahataka va nkarhi wo leha va nga hambeta va endla ntokoto wa vona wu kumeka hi ku tshama va ri eka huvo ya vakulu. Hambi leswi va tsandzekaka hikwalaho ka vukhale kumbe hi ku lamala, a va fanelanga ku tshika ku va vakulu. Hi nkarhi lowu fanaka, Mbhoni yin’wana ni yin’wana ya Yehova a yi tlangele malunghelo lamanene yo tlula hinkwawo, lawa yo ‘vula ku kwetsima ka ku fuma ka Xikwembu’ tanihi vaseketeri va rito ra xona ro kwetsima.—Psalma 145:10-13.
18. (a) Loko nkulu kumbe nandza wa vutirheli a tshame a suriwa, i yini lexi nga ha lavekaka? (b) Hi rihi langutelo lerinene leri kombisiweke hi nkulu un’wana la suriweke?
18 Loko u tshame u va nkulu kumbe nandza wa vutirheli kambe sweswi u nga tirhi kona eka xikhundla xexo, tiyiseka leswaku Yehova wa ha ku khathalela, naswona kumbexana u ta ku nyika malunghelo lawa u nga ma langutelangiki hi ku famba ka nkarhi. (1 Petro 5:6, 7) Loko u fanele ku endla mindzulamiso, va na la tinyiketelaka ku pfumela xihoxo kutani u tirhela eka xona hi mpfuno wa Xikwembu. Van’wana lava suriweke tanihi vakulu va amukele langutelo leri nga riki ra Vukriste, naswona va nga ri vangani va horile kumbe va suka entiyisweni. Kambe vona ndlela leyi ku nga vutlhari ha yona ku va tanihi lava va kombiseke moya lowunene! Hi xikombiso, loko nkulu la tirheke malembe yo tala eAmerika Xikarhi a suriwile, u te: “Swa ndzi vavisa ngopfu ku va ndzi lahlekeriwe hi lunghelo leri a ndzi ri tsakela ku ringana nkarhi wo leha. Kambe ndzi ta tirha hi matimba eka swilo hinkwaswo leswi vamakwerhu va nga ta lava ku ndzi tirhisa eka swona, ivi ndzi tirhela ku tlhela ndzi kuma malunghelo ya mina ya ntirho.” Hi ku famba ka nkarhi, makwerhu loyi u nyikiwe malunghelo yo tirha tanihi nkulu nakambe.
19. Hi xihi xitsundzuxo lexi faneleke lexi nyikiwaka makwerhu loyi a a suriwile tanihi nkulu kumbe nandza wa vutirheli?
19 Loko u tshame u suriwa tanihi nkulu kumbe nandza wa vutirheli, kutani, hlayisa moya wo titsongahata. Papalata langutelo ro biha leri nga ku endlaka u nga faneleki eka malunghelo ya nkarhi lowu taka. Moya wa ku chava Xikwembu wu tisa xichavo. Ematshan’wini yo hela matimba, kambisisa ndlela leyi Yehova a katekisaka vutirheli bya wena kumbe ndyangu wa wena ha yona. Aka ndyangu wa wena hi moya, endzela vavabyi ni ku khutaza lava tsaneke. Eka hinkwaswo, tlangela lunghelo ra wena ra ku dzunisa Xikwembu ni ku twarisa mahungu lamanene tanihi un’wana wa Timbhoni ta Yehova.—Psalma 145:1, 2; Esaya 43:10-12.
20. Xana huvo ya vakulu yi nga swi kotisa ku yini ku pfuna khale ka mulanguteri kumbe nandza wa vutirheli?
20 Huvo ya vakulu yi fanele ku xiya leswaku ku sula ku nga vanga ku karhateka eka khale ka mulanguteri, kumbe nandza wa vutirheli, hambi loko a tikombelerile ku tshika lunghelo. Loko a nga susiwanga, kambe vakulu va vona leswaku makwerhu u ni gome, va fanele ku n’wi nyika mpfuno wa moya wa rirhandzu. (1 Vatesalonika 5:14) Va fanele ku n’wi pfuna ku xiya leswaku wa laveka ebandlheni. Hambi loko ndzayo yi laveka, a swi nge teki nkarhi wo leha leswaku wanuna wo titsongahata ni la tlangelaka a kuma malunghelo ya ntirho lama engetelekeke ebandlheni nakambe.
21. I vamani lava rindzeleke malunghelo ya ntirho hi nkarhi wo leha, naswona ku ringanyetiwa yini eka lava va ma rindzeleke namuntlha?
21 Loko u tiendla la fanelekaka, u nga ha yima nkarhinyana u nga si kuma malunghelo man’wana ya ntirho. U nga heli mbilu. Muxe u rindze ku ringana malembe ya 40 Xikwembu xi nga si n’wi tirhisa ku ntshunxa Vaisrayele evukhumbini aEgipta. (Mintirho 7:23-36) A nga si hlawuriwa ku va mutlhandlami wa Muxe, Yoxuwa u tirhe nkarhi wo leha tanihi nandza wa yena. (Eksoda 33:11; Tinhlayo 27:15-23) Davhida u yime nkarhinyana a nga si vekiwa exiluvelweni xa le Israyele. (2 Samuel 2:7; 5:3) Hi laha ku fanaka, Petro na Yohane Marka va hundze enkarhini wa ku ringiwa. (Matewu 26:69-75; Yohane 21:15-19; Mintirho 13:13; 15:36-41; Vakolosa 4:10) Hi laha ku fanaka, loko sweswi u nga ri na yona mintirho ebandlheni, Yehova a nga ha va a ku pfumelela ku antswisa hi ku kuma ntokoto lowu engetelekeke. Emhakeni yihi na yihi, lava mpfuno wa Xikwembu loko u ri karhi u tiendla u faneleka, naswona xi nga ha ku katekisa hi malunghelo lama engetelekeke ya ntirho. Hi nkarhi lowu fanaka, tirha hi ku gingiriteka leswaku u ta fanelekela vutihlamuleri bya bandlha naswona kombisa moya wa Davhida, loyi a vuleke leswaku: “Nomu wa mina a wu bumabumele Yehova, kutani ŝiv̌umbiwa hinkwaŝo a ŝi v̌onge v̌ito ra yena le’ri hlawuriweke, hi masiku ni masiku lama nga heriki!”—Psalma 145:21.
A Wu Ta Hlamula Njhani?
◻ Hi le ka makhombo wahi lawa vakulu va Vakriste va faneleke ku tivonela eka wona?
◻ Hi swihi leswi nga pfunaka lava hikwalaho ka ku vilela kumbe ku titwa va nga faneleki va nga tiendliki va faneleka?
◻ I yini lexi nga susumetelaka munhu ku tiendla a kumeka eka vutihlamuleri bya bandlha?
◻ Xana khale ka valanguteri kumbe malandza ya vutirheli va fanele ku languta emahlweni va ri na langutelo rihi?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 19]
W. J. Thorn u veke xikombiso lexinene tanihi nkulu la titsongahataka
[Xifaniso lexi nga eka tluka 21]
Ku fana na Yesu, xana u tiyimiserile ku endla hinkwaswo leswi kotekaka entirhweni wa Yehova?