Swivutiso Swa Vahlayi
Ha yini Nowa a humese wukuwuku ivi a humesa tuva ku suka engalaveni?
Bibele a yi nyikeli vuxokoxoko lebyi enteke. Hambi swi ri tano, swi tikomba swi twala hi ku landza xiendlo xa Nowa.
Ku ringana masiku ya 40 ni vusiku bya 40 misava yi vone ku na ka mpfula loku chavisaka, loku vangeke ndhambi leyi funengeteke hambi ku ri tinhlohlorhi ta tintshava ku ringana tin’hweti ta ntlhanu. “Kutani “e ngalava yi yima e tinṭhav̌eni ta Ararat.” (Genesa 7:6–8:4) Endzhaku ka tin’hwetinyana, endzhaku ka loko “ku humelele tinhlohlori ta tinṭhav̌a,” Nowa “a ṭhiketa wuku-wuku, kambe wuku-wuku ri huma, ri suka ri tlhela ri v̌uya.”—Genesa 8:5, 7.
Ha yini ku ve wukuwuku? Nyanyana leyi yi na matimba yo haha, naswona yi hanya hi swakudya swo tala swo hambana-hambana ku katsa ni nyama leyi feke. Nowa a nga ha va a rhumele wukuwuku ku vona loko ri ta tlhela kumbe ri ta tshama ehandle ka ngalava, kumbexana ri dya masalela ya mintsumbu leyi humeleleke loko mati ma hunguteka ni loko misava yi humelerile. Hambi swi ri tano, wukuwuku a ri tshamanga ehandle. Bibele yi vula leswaku ri tlherile, kambe a yi vuli leswaku ri tlhelele eka Nowa. Kumbexana ri tlherile ri ta tshama engalaveni loko ri ri ka ri haha ri lava swakudya leswi papamaka ematini lama ha riki kona.
Endzhakunyana, Nowa u hlawule ku humesa tuva. Ha hlaya: “Tuv̌a a ri kumanga laha ri nga yimaka kona hi tinṭyondzo ta rona, kutani ri v̌uya ka yena e ngalaveni.” (Genesa 8:9) Leswi swi ringanyeta leswaku hi ndlela ya rona n’wini, tuva ri nga pfuna ku vona loko mati ya ndhambi ma hungutekile. Matuva ma kombisa ku tshembeka lokukulu eka vanhu. Nowa a a ta langutela leswaku tuva ri tlhela, ku nga ri ku ta tshama engalaveni ntsena, kambe eka Nowa hi yexe.
Ku vuriwa leswaku matuva ma tshama emisaveni leyi omeke ntsena, ma tiviwa ma ri lama hahaka ehansi eminkoveni, ni ku dya swimila. (Ezekiel 7:16) Grzimek’s Animal Life Encyclopedia yi ri: “Tanihi leswi magugurhwana ni matuva ma dyaka timbewu ni timanga, swa nonon’hwa leswaku ma dya loko gamboko [kumbe mati] yi hambeta yi pfala ku tlula siku, leswi swakudya swa wona swo tala swi nga ehenhla ka emisava.” Kutani tuva a ri nga ha tlhelela eka Nowa ri ta n’wi kombisa leswaku ri kume misava yo oma kumbe swimila leswi kulaka. Nkarhi wo sungula loko Nowa a ri humesa, tuva ri tlhelele eka yena engalaveni. Ra vumbirhi, tuva ri tlhele ri ri na tluka ra mitlhwari. Ra vunharhu, a ri tlhelanga, ri kombisa leswaku a swi koteka naswona a swi lulamile leswaku Nowa a huma engalaveni.—Genesa 8:8-12.
Hambi leswi van’wana va nga ha tekaka leswi tanihi vuxokoxoko bya mpaxeko, ntiyiso wa leswaku mhaka leyi yi kongomile swinene, a yi rharhangananga eku nyikeleni ka tinhlamuselo leti heleleke, yi kombisa ku tshembeka ka Bibele. Yi hi nyika xivangelo xin’wana xo amukela mhaka leyi yi ri leyi pakanisaka hakunene, ku nga ri ya vukanganyisi kumbe ntsheketo. Ku kayivela ka vuxokoxoko ni tinhlamuselo leti enteke na swona swi ringanyeta swilo leswi tsakisaka leswi Vakriste vo tshembeka va nga langutelaka ku swi vutisa eka Nowa loko a pfuxiwa, naswona a nga hlamusela swivangelo ni swikongomelo swa swiendlo swakwe.—Vaheveru 11:7, 39.