Leswi Mfumo Wa Xikwembu Wu Nga Vulaka Swona Eka Wena

YESU KRISTE u dyondzise valandzeri va yena ku khongela, va ku: “A ku te ku fuma ka wena.” (Matewu 6:10) Vona minkarhi yo tala swonghasi leyi marito wolawo ya kongomisiweke eka Xikwembu ha yona hi lava va tivulaka valandzeri va Yesu!

Hambi swi ri tano, Yesu u dyondzise vadyondzisiwa va yena swo tala ku tlula ku va dyondzisa ku khongelela Mfumo wa Xikwembu. U endle Mfumo wu va nhloko-mhaka ya ntirho wa yena wo chumayela. Entiyisweni, Encyclopædia Britannica yi vula leswaku Mfumo wa Xikwembu “hi ntolovelo wu xiyiwa tanihi xihloko-nkulu xa ku dyondzisa ka Yesu.”

Loko vadyondzisiwa va Kriste va khongelela Mfumo, kahle-kahle va khongelela yini? Xana Mfumo wa Xikwembu wu nga vula yini eka vona ni le ka wena? Naswona Yesu u wu langute njhani?

Langutelo Ra Yesu Hi Mfumo

Hakanyingi Yesu u tivitane “N’wana-wa-Munhu.” (Matewu 10:23; 11:19; 16:28; 20:18, 28) Leswi swi hi tsundzuxa muprofeta Daniyele la kombeteleke eka “n’wana wa munhu.” Mayelana ni xiendlakalo xa nkarhi lowu taka xa le tilweni, Daniyele u te: “Nḍi ku nḍi languta e šiv̌onweni ša v̌usiku, kutani v̌onani, uṅwana l’a fanaka ni ṅwana wa munhu a humelela hi mapapa ya le henhla, a fika eka Nkulukumba wa masiku, a tisiwa e mahlweni ka yena, kutani a nyikiwa ku fuma, ni ku kwetsima, ni v̌uhosi leŝaku v̌a tinšaka hikwato, ni v̌a matiko hikwawo, ni v̌a tinḍimi hikwato v̌a ta ṅwi tirela.”—Daniel 7:13, 14.

Loko a vulavula hi nkarhi lowu a nga ta amukela ku fuma ka yena, Yesu u byele vaapostola va yena a ku: “Loko N’wana-wa-Munhu a tshamisile exiluvelweni xa yena lexo kwetsima, n’wina lava mi ndzi landzeke, na n’wina mi ta tshama eswiluvelweni swa 12.” Yesu nakambe u te: “Siku N’wana-wa-Munhu a taka hi ku kwetsima ka yena, . . . vanhu va matiko hinkwawo va ta hlengeletiwa emahlweni ka yena; u ta hlawula van’wana a siya van’wana, kukotisa murisi loko a hlawula tinyimpfu exikarhi ka timbuti. . . . Volavo [lavo biha] va ta ya eku biweni loku nga heriki, kambe lavo lulama va ta ya evuton’wini lebyi nga heriki.”—Matewu 19:28; 25:31, 32, 46.

Vuprofeta lebyi, lebyi vulavulaka hi swiluvelo ni vanhu va tinxaka hinkwato byi komba leswaku Mfumo i hulumendhe leyi eka yona Yesu ni van’wana va valandzeri va yena va nga ta va vafumi ehenhla ka vanhu. Hulumendhe yoleyo yi ta va ni matimba yo herisa lavo biha hi rifu. Hambi swi ri tano, ehansi ka ku fuma ka Mfumo wolowo, lava rhandzaka ku lulama va ta amukela nyiko ya Xikwembu ya vutomi lebyi nga heriki.

Kutani swi le rivaleni leswaku, Mfumo wa Xikwembu i hulumendhe ya le tilweni leyi kongomisiwaka hi Xikwembu. Mfumo a hi kereke, naswona Matsalwa a ya pfumeli leswaku wu langutiwa hi tlhelo ra misava. Ku tlula kwalaho, hulumendhe leyi nyikiwaka hi Xikwembu a yi nge vi nchumu lowu nga endzeni ka mbilu ya munhu. Tanihi leswi Mfumo wa Xikwembu ku nga hulumendhe, a wu hundzuki nchumu wo karhi etimbilwini ta hina loko hi amukela Vukriste. Kambe ha yini van’wana va anakanya leswaku Mfumo i xiyimo lexi katsaka mbilu?

Xana Mfumo Wu Le Ndzeni Ka Hina?

Van’wana va anakanya leswaku Mfumo wu le timbilwini ta hina hikwalaho ka ndlela leyi Luka 17:21 yi hundzuluxeriweke ha kona hi vahundzuluxeri van’wana va Bibele. Hi ku ya hi New International Version, kwalaho Yesu u te: “Mfumo wa Xikwembu wu le ndzeni ka n’wina.”

Emhakeni leyi The Interpreter’s Dictionary of the Bible yi ri: “Dyondzo ya leswaku mfumo wa Xikwembu i xiyimo xa le ndzeni xa mianakanyo kumbe xa ku ponisiwa ka munhu hi xiyexe, yi hambana ni mongo wa ndzimana leyi, ni ndlela leyi T[estamente] L[eyintshwa] hinkwayo yi kombisaka mianakanyo leyi ha yona.”

Nhlamuselo ya le hansi eka Luka 17:21 eka New International Version yi komba leswaku marito ya Yesu ya nga hundzuluxeriwa ya ku: “Mfumo wa Xikwembu wu le xikarhi ka n’wina.” Ku hundzuluxela kun’wana ka Bibele ku hlayekisa xileswi: “Mfumo wa Xikwembu wu le xikarhi ka n’wina.” (The New English Bible; The Jerusalem Bible; Revised Standard Version) Hi ku ya hi New World Translation of the Holy Scriptures, Yesu u te: “Mfumo wa Xikwembu wu le xikarhi ka n’wina.” Yesu a nga vuli leswaku Mfumo a wu ri etimbilwini ta Vafarisi va manyunyu lava a vulavula na vona. Ku ri na sweswo, Mesiya loyi ku nga khale a yimeriwile ni Hosi leyi Hlawuriweke, Yesu, a ri exikarhi ka vona. Kambe a ka ha ta hundza nkarhinyana emahlweni ka ku va Mfumo wa Xikwembu wu nga si ta.

Nkarhi Lowu Wu Nga Ta Ta Ha Wona

Nhlayo yo karhi ya valandzeri va Yesu Kriste va hlawuriwile tanihi vafumi-kulobye na yena eka Mfumo wa Vumesiya etilweni. Tanihi Yesu, va fa va tshembekile eka Xikwembu naswona va pfuxeriwa eka vutomi bya moya etilweni. (1 Petro 3:18) Tanihi leswi hi xiringaniso va nga vantsongo, va ta va tihosi ni vaprista va 144 000 lava xaviweke exikarhi ka vanhu. (Nhlavutelo 14:1-4; 20:6) Vafumi-kulobye na Yesu va katsa vaapostola va yena vo tshembeka.—Luka 12:32.

Loko a vulavula ni vadyondzisiwa vakwe eka nkarhi wun’wana, Yesu u tshembisile: “Ku ni van’wana exikarhi ka lava nga kwala, lava nga taka va nga khumbiwi hi rifu, va nga si vona N’wana-wa-Munhu a vuya eMfun’weni wa yena.” (Matewu 16:28) Lexi tsakisaka, ndzimana leyi landzelaka yi kombisa leswaku xitshembiso xa Yesu xi hetiseke endzhaku ka masiku ma nga ri mangani. Kutani u teke vadyondzisiwa va yena vanharhu va ya entshaveni laha a nga hundzuriwa kona emahlweni ka vona, kutani xisweswo va n’wi vone exivonweni eku kwetsimeni ka Mfumo. (Matewu 17:1-9) Kambe Mfumo a wu nga si tlhomiwa enkarhini wolowo. Xana sweswo swi ta humelela rini?

Xikombiso xin’wana xa Yesu xi komba leswaku a nge vekiwi xikan’we-kan’we tanihi Hosi ya Vumesiya. Eka Luka 19:11-15 ha hlaya: “A va byela xifaniso, hikuva a a ri kusuhi na Yerusalema, kutani vona a va ehleketa leswaku Mfumo wa Xikwembu wu ta hatla wu humelela. A ku: ‘Nkulukumba un’wana a tilunghiselela ku ya etikweni ra le kule, a ya vekiwa ku va hosi, a ta tlhela a vuya. Kutani a vitana malandza ya yena ya khume, a nyika un’wana ni un’wana epondho, a ku ka vona: ‘Bindzulani ha yona ndzi ko ndzi vuya.’ . . . Siku . . . a vuyaka, a vekiwe ku va hosi, a lerisa leswaku malandza lawa a nga ma nyika mali, ma vitaniwa leswaku a ta tiva leswi un’wana ni un’wana a bindzuleke swona.’”

Emasikwini wolawo munhu a a swi n’wi teka nkarhi wo leha leswaku a suka eIsrayele a ya eRhoma, a tshama emutini wolowo kukondza a nyikiwa matimba ya vuhosi, ivi a tlhelela etiko-xikaya ra ka vona tanihi hosi. Yesu a a ri ‘munhu wa le vuhosini.’ A a ta kuma matimba ya ku va Hosi eka Tata wa yena wa le tilweni, kambe a nga ta vekiwa xikan’we-kan’we tanihi Hosi ya Vumesiya. Valandzeri va yena a a va ta bindzula hi ku hambeta ni ntirho wo tivisa mahungu lamanene ya Mfumo hi nkarhi wo leha a nga si vuya tanihi Hosi.

Ndlela Leyi Mfumo Wu Taka Ha Yona

Xana varhandzi va Xikwembu va kombela yini loko va khongelela Mfumo wa xona leswaku wu ta? Entiyisweni va kombela leswaku Mfumo wa le tilweni wu teka xiyimo lexi heleleke hi ku herisa mafambiselo ya tihulumendhe leti endliweke hi vanhu leti tsandzekeke ku hetisisa xitshembiso xa tona xa ku tisa ku rhula ka ntiyiso ni nsirhelelo. Loko muprofeta Daniyele a vulavula hi swiendlakalo leswi, u tsarile: “E minkarini ya tihosi leti, Šikwembu ša matilo ši ta pfuša ku fuma loku nga taka ku nga onhaki, ni siku riṅwe, kutani v̌uhosi bya kona byi nga ka byi nga hunḍeli ka tiko riṅwana; ku ta seletela ni ku herisa ku fuma kuloku hikwako, kambe kona ku ta v̌a kona hi laha ku nga riki na makumu.” (Daniel 2:44) Xana leswi a swi ta humelela rini?

Yesu u vhumbe leswaku leswi a swi ta humelela hi nkarhi wa rixaka ra lava voneke khombo lerikulu leri nga tolovelekangiki etimhakeni ta vanhu. Mayelana ni “vukona” bya yena, Yesu u nyikele “xikombiso” lexi hlanganeke lexi katsaka swiendlakalo swo tanihi tinyimpi, ku tsekatseka ka misava, tindlala, mintungu leswi nga si tshamaka swi va kona—ina, ni ku chumayeriwa ka mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu emisaveni hinkwayo.—Matewu, tindzima 24, 25; Marka, ndzima 13; Luka, ndzima 21.

Vuprofeta bya Yesu byi katsa swiendlakalo leswi humelelaka enkarhini wa sweswi—eka lembe xidzana ra hina ra vu-20. Hikwalaho, a swi nga teki nkarhi wo leha emahlweni ko va Mfumo wa Xikwembu wu tisa mikateko leyinene eka vanhu. U nga va exikarhi ka lava nga ta kuma mimpfuno ya ku fuma ka Mfumo wolowo. Kambe Mfumo wa Xikwembu wu nga vula yini eka wena ni le ka varhandziwa va wena?

Mikateko Ya Ku Fuma Ka Mfumo

Ntsako wu ta va kona emisaveni hinkwayo. Ehansi ka “matilo lamantshwa”—Mfumo wa le tilweni—wu ta va “misava leyintshwa,” vandla ra misava hinkwayo ra vafumiwa va Mfumo, lava yingisaka. “Xikwembu hi xoxe xi ta va na vona,” ku tsale muapostola Yohane. “Xi ta sula mihloti hinkwayo emahlweni ya vona.” A ku nge vi ni xivangelo xo vilela hi nkarhi wolowo, hikuva “hambi ya ri mahlomulo kumbe ku rila kumbe ku vaviseka a swi nga ha vi kona.”—Nhlavutelo 21:1-4.

Rifu a ri nga ha vi kona. Xivangelo lexi xo biha xa gome xi nga ka xi nga ha hi tekeli vanghana ni varhandziwa va hina. “Nala lowo hetelela la nga ta herisiwa i rifu.” (1 Vakorinto 15:26) Mawaku ntsako lowu nga ta va kona loko minkosi yi siviwa hi ku pfuxiwa ka lava nga emianakanyweni ya Xikwembu!—Yohane 5:28, 29.

Ku ta va ni rihanyo lerinene ematshan’weni ya vavabyi ni vugono. Mibedo ya le swibedlhele yi nga ka yi nga ha tatiwi hi lava va karhatiwaka hi mavabyi ya miri ni ya miehleketo. Dokodela Lonkulu, Yesu Kriste, u ta tirhisa nkoka wa gandzelo ra yena ra nkutsulo “ku tshungula vanhu va matiko hinkwawo.” (Nhlavutelo 22:1, 2; Matewu 20:28; 1 Yohane 2:1, 2) Ku tshungula loku a ku endleke loko a ha ri emisaveni a ko va xikombiso xa leswi a nga ta swi endla hi Mfumo.—Ringanisa Esaya 33:24; Matewu 14:14.

Ku ta va ni ndzalo ya swakudya. Hi laha mupisalema a vuleke ha kona, “ku ta v̌a ni nḍalo ya koro laha misav̌eni ni le tinhlohlorini ta tinṭhava.” (Psalma 72:16) Vuprofeta bya Esaya byi engetela leswi byi ku: “Yehova wa tinyimpi o ta lungisela matiko hikwawo e nṭhav̌eni leyi, e ŝakudya ŝa tinyama le’ti noneke, ni ŝakudya ŝa tivinyo le’ti tengeke, le’ti kumiwaka henhla ka ŝisese; ti ri tinyama le’ti noneke, le’ti teleke, ni mafurha, ni tivinyo ta khale le’ti tengisiweke.” (Esaya 25:6) Entiyisweni, dyandza a ri nge he xanisi vaaki va misava ehansi ka ku fuma ka Mfumo.

Misava hinkwayo yi ta va Paradeyisi. Xisweswo ku ta hetiseka xitshembiso lexi xa Yesu, eka mudyohi loyi a hundzukeke, lexi nge: “U ta va na mina eparadeyisini.” (Luka 23:43) Na wena u nga tsakela vutomi lebyi nga heriki emisaveni leyi, misava leyi basisiweke eka vubihi kutani yi hundzuriwa xirhendzevutana lexi tsakisaka, xo kotisa phaka.—Yohane 17:3.

Ku langutela loku loku tsakisaka ku vekeriwe vanhu hinkwavo lava yingisaka. Rito ra Yehova leri huhuteriweke, Bibele, ri nyika switiyisekiso leswi swo hlawuleka. Naswona leswi hinkwaswo hi swona leswi Mfumo wa Xikwembu wu nga vulaka swona eka wena.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Xana wa swi tshemba leswi Yesu a swi vuleke hi ta Mfumo wa Xikwembu?